Ακολουθήστε μας

Ιστορία - Πολιτισμός

Η ετυμολογία των ονομάτων Μακεδνός, Μακεδών

Δημοσιεύτηκε στις

Γράφει ο Χρίστος Δάλκος

Τό ἐπίθετο μακεδνός(= μακρός, ὑψηλός, πρβλ. η 106: φύλλα μακεδνῆς αἰγείροιο, Ἡροδ. 8.43.6: ἐόντες οὗτοι πλὴν Ἑρμιονέων Δωρικόν τε καὶ Μακεδνὸν ἔθνος), πού ὑπόκειται ἀναντίρρητα τῶν ἐθνωνυμικῶν Μακεδών καί Μακεδονία, σχετίζεται φανερά μέ τά μακρός, μῆκος, κ.τ.τ., πρβλ. λατ. macer (= ἰσχνός, λεπτός), Παλ. Ἄν. Γερμ. magar κ.λπ.

Προκαλεῖ, ἑπομένως, ἐντύπωση τό γεγονός ὅτι ὁ R. Beekes, στό EtymologicalDictionaryofGreek,[1] προσγράφει τήν λέξη στήν λεγόμενη «προελληνική», θεωρῶντας ὅτι ἡ ἐναλλαγή δ/τ στά Μακεδών / Μακέτης κ.λπ.,καθώς καί τό «περίεργο» ἐπίθημα -δν- στό μακε-δν-ός παραπέμπουν σέ «προελληνικό» ὑπόστρωμα.

Ἡ δικιά μας ἄποψη, πού μέλλει νά στοιχειοθετηθῇ στήν συνέχεια μέ τήν βοήθεια καί τῆς νέας ἑλληνικῆς, εἶναι ὅτι τό μακεδνός προέρχεται ἀπό ἀμάρτυρο πρωτοελληνικό *μακρενός / *μακερνός μέ τροπή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό, φωνητικό φαινόμενο πού συνήθως ἀποδίδεται ἐπίσης στήν λεγόμενη «προελληνική», πρβλ. ἄβλαρος / βδαροί, λάφνη / δάφνη,  Ὀλυσσεύς / Ὀδυσσεύς, λαβύρινθος / Μυκ. γεν. da–pu2–ri–to–jo, καλάμινθα / Μυκ. ka–da–mi–ta κ.λπ.

Παρόμοια τροπή εἰκάζουμε ὅτι ὑπόκειται τῶν τύπων γοεδνός (= γοερός, ἀπό ἀμάρτυρο *γοερνός), ὀλοφυδνός (= οἰκτρός, θρηνώδης, ἀπό ἀμάρτυρο *ὀλοφυρνός, πρβλ. ὀλοφύρομαι = θρηνῶ, ὀδύρομαι κ.τ.τ.), ἐνδεχομένως καί ἀκιδνός (= ἀσθενής, ἀδύνατος, ἀπό ἀμάρτυρο *ἀκιρνός, πρβλ. ἀκιρός, μέ τήν ἴδια πιθανώτατα σημασία).

Ἀλλά ἡ μεγαλύτερη ἀπόδειξη ὅτι ἡ τροπή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό δέν ἦταν ξένη στήν μακεδονική διάλεκτο προκύπτει ἀπό τό τοῦ Ἡσυχίου «γόδα· ἔντερα. Μακεδόνες», τό ὁποῖο ὁ Latte ὀρθά συσχέτισε μέ τά χολάς, πληθ. χολάδες (= ἔντερα), χόλιξ, πληθ. χόλικες (= ἔντερα), ἀλλά κακῶς «διώρθωσε» σέ *γόλα, παραποιῶντας ἔτσι ἕνα στοιχεῖο ἐνδεικτικό τῆς ἰδιάζουσας φωνητικῆς συμπεριφορᾶς τῆς μακεδονικῆς διαλέκτου.

Καί σέ ἄλλες περιπτώσεις, ἀφορῶσες κοινές λέξεις τῆς ἀρχαίας καί νέας ἑλληνικῆς, ὑπάρχει μιά τάση νά ἀποφεύγεται ἡ συναγωγή προφανῶν συμπερασμάτων πού προκύπτουν ἀπό τά δεδομένα τῆς πραγματικότητας καί ἀνάγουν τό φαινόμενο τῆς τροπῆς τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό στό ἀπώτερο παρελθόν τῆς καθ᾿ ὅλου ἑλληνικῆς.

Χαρακτηριστική εἶναι ἡ περίπτωση τῶν κελαρύζω (= μορμυρίζω, ἠχῶ, ἐπί ρέοντος ὕδατος || ἐκρέω, ρέω, ἀναβλύζω ὡς ὕδωρ || χύνω μετά ἤχου γαργάρας)[2] – κελαδέω, κελάδω (= ἠχῶ ὡς ὕδωρ ὁρμητικῶς ρέον || θορυβῶ, κραυγάζω, βοῶ || ψάλλω, μεγαλοφώνως ὑμνῶ), κέλαδος (= θόρυβος, οἷος ὁ τοῦ ὁρμητικῶς ρέοντος ὕδατος || ταραχή, ὀχλοβοή || ὁ ἦχος τῆς μουσικῆς), κ.λπ.

Ἀκόμα πιό χαρακτηριστικοί καί ἐνδεικτικοί μιᾶς ὑπόγειας σχέσης τῆς νέας ἑλληνικῆς μέ βαθύτερα ὑποστρώματα τῆς καθ᾿ ὅλου ἑλληνικῆς εἶναι οἱ ν.ἑ. τύποι κελα(η)δῶ, κελά(η)δημα κ.λπ., χρησιμοποιούμενοι κυρίως γιά τήν ὑποδήλωση τῆς φωνῆς τῶν πουλιῶν, μιά σημασιολογική ἀπόχρωση πού δέν φαίνεται νά συμπεριλαμβάνεται στό σημασιολογικό ρεπερτόριο τῶν ἀ.ἑ. κελαρύζω ἤ κελαδέω. Ἐν τούτοις, ἡ ἡσιόδεια ἤ ἀριστοφανική λακέρυζα κορώνη (= ἡ κράζουσα κορώνη, ἡ φλύαρη κουρούνα) φανερά προέκυψε μέ ἀντιμετάθεση φθόγγων ἐκ τοῦ ταυτόσημου κελάρυζα, πρᾶγμα πού σημαίνει ὅτι ἡ ρίζα πού ὑπόκειται τῶν κελαρύζω, κελαδέω χρησιμοποιοῦνταν κάποτε γιά νά ὑποδηλώσῃ καί τήν φωνή, τό κελά(η)δημα τῶν πτηνῶν (πρβλ. καί τό τοῦ Φωτίου «Λακερύζεσθαι· λογοποιεῖσθαι ἢ λοιδορεῖσθαι», τό τοῦ Εὐσταθίου «δοκεῖ δ᾿ ἐξ ὀνοματοποιΐας οὕτω τετυπῶσθαι καὶ ἡ λακέρυζα παρὰ τὸ κελαρύζειν» ἤ τό ὁμηρικό σχόλιο «<κελαρύζει>  μετὰ κελάδου ῥεῖ· ἢ κατὰ ἀντίθεσιν λακερύζει.»).

Μιά παρόμοια ἀναγωγή ἐνδείξεων τῆς νέας ἑλληνικῆς στά βαθύτερα στρώματα τῆς καθ᾿ ὅλου ἑλληνικῆς πιστοποιεῖται καί στήν περίπτωση τῶν κλαρί / κλαδί, ἀνακλαρίζομαι / ἀνακλαδίζομαι (= ἐκτείνω μετ᾿ ἐντάσεως τά μέλη τοῦ σώματος ἕνεκα κόπου, ἀτονίας ἤ νοσηρᾶς καταστάσεως, κυριολ. ἁπλώνω τά μέλη ὡς κλαδιά). Τό Ἱστορικὸν Λεξικὸν τῆς Νέας Ἑλληνικῆς τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν (ΙΛΝΕ)[3] καταχωρίζει σέ ξεχωριστά λήμματα τά ταυτόσημα ἀνακλαρίζομαι καί ἀνακλαδίζομαι, ἀνακλάρισμα καί ἀνακλάδισμα, γιατί δέν εἶναι διατεθειμένο νά δεχθῇ ὅτι τῆς σχέσης τῶν κλαρί / κλαδί, ἀνακλαρίζομαι / ἀνακλαδίζομαι ὑπόκειται τροπή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό.

Κατά παρόμοιο τρόπο συμπεριφέρεται καί ἡ ἱστορικοσυγκριτική γλωσσολογία στήν περίπτωση τῶν ἀ.ἑ. κλάδος / κλῆρος (δωρ. κλᾶρος), ὅπου κατά πᾶσαν πιθανότητα ἔχει ἐπισυμβῆ τροπή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό, μιᾶς καί οἱ κλῆροι ἦταν ἀρχικά κομμάτια ξύλο στά ὁποῖα χάραζαν σημάδια οἱ συμμετέχοντες στήν κλήρωση.

Οἱ παράλληλοι ν.ἑ. τύποι πού ὑπεμφαίνουν τροπή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό εἶναι τόσο πολλοί, ὥστε τό φαινόμενο δέν μπορεῖ νά θεωρηθῇ τυχαῖο: κλάρα / κλάδα, κλαράκι / κλαδάκι, κλαράκι (= χρυσάνθεμο) / κλαδούδι (= χρυσάνθεμο), κλαράτος / κλαδάτος, κλαρίζω / κλαδίζω, κλαρικό / κλαδικό, κλαρίτης / κλαδίτης, κλαροκοπῶ / κλαδοκοπώ, κλαροπόντικο / κλαδοπόντικο, κλαρομάντρι / κλαδοστρούγκα, κλάρος / κλάδος, κλάρωμα / κλάδωμα, κλαρώνω / κλαδώνω, κλαρωσιά / κλαδωσιά, κλαρωτός / κλαδωτός, ξεκλαρίζω / ξεκλαδίζω, ξεκλάρισμα / ξεκλάδισμα, ξέκλαρος / ξέκλαδος κ.ἄ.[4]

Ἡ ἰδιαίτερη διάδοση τοῦ φαινομένου, εἰδικά στά κατωιταλιωτικά ἰδιώματα (ὅπου τό διπλό προουρανικό λ τρέπεται σέ ḍ, πρβλ. ἐντελῶς ἐνδεικτικά ἄλλος > ἄḍ – ḍο, βάλλω > βάḍ – ḍω, πολλά > ποḍ – ḍά),[5] θά ᾿πρεπε κανονικά νά μᾶς ἐμβάλῃ σέ ἀμφιβολίες σχετικά μέ τήν ὀρθότητα τῆς ἀπόδοσης μιᾶς τέτοιας φωνητικῆς συμπεριφορᾶς στήν λεγόμενη «προελληνική» / «μή ἰνδοευρωπαϊκή» γλῶσσα.

Ἀνάλογες φωνητικές ἀλλαγές ἐμφανίζονται σποραδικά καί στά ὑπόλοιπα ἑλληνικά ἰδιώματα καί διαλέκτους (πρβλ. κοτσιλιά > κοτσιδιά, λαλαγγίτα > ταλαγγούτα,[6] λιγούλι > διγούλι, μυρμηλιάζω > μυρμηδιάζω, τσαφαρόλεροἤ *τσαμπαλόλερο > τσαμπαδόλερο, τ(σ)ίτσιρος > τσίτσιδος, χαρχαλεύω, χαρκαλλεύgω, καρκαλεύω > χαρκατεύγω, καρκατεύω κ.λπ.), ἀλλά ἔχει μιά ἰδιαίτερη σημασία νά ἐντοπίζουμε τό φαινόμενο σέ «νεο»ελληνικές λέξεις πού ἐκ τῶν πραγμάτων μᾶς ταξιδεύουν στά ἀπώτατα βάθη τῆς καθ᾿ ὅλου ἑλληνικῆς.

Λαφρία / Δαφνία / Δάφνη

Ὁ λόγος γιά τήν τσακωνική λέξη *λαφρία, λαφζ΄ία, ἀφρία, ἀφζ΄ία, ἀφσ΄ία Πληθ. ἀφσ΄ίλε (= ἡ δάφνη)[7] πού εἶναι προφανές ὅτι ἔχει σχέση μέ τό τοῦ Ἡσυχίου «λάφνη· δάφνη. Περγαῖοι» ἀλλά δέν εἶναι καθόλου σίγουρο ὅτι προέρχεται ἀπό αὐτό. Καί τοῦτο διότι ὑπάρχει μεγάλη πιθανότητα ἡ ἐπωνυμία τῆς Ἀρτέμιδος Λαφρία νά ταυτίζεται μέ τήν ἐπωνυμία, καί πάλι τῆς Ἀρτέμιδος, Δαφνία (καί Δαφναία). Ὁπότε, βάσει τοῦ τσακωνικοῦ τύπου, μποροῦμε ὄχι μόνο νά ἐπιβεβαιώσουμε τήν τροπή λ- > δ-, ἀλλά καί νά εἰκάσουμε τροπή –ρ– > –ν-(: Λαφρία > *Λαφνία > Δαφνία, πρβλ. καί λατ. laurus = δάφνη).

Ἡ συνέχεια ἐν τούτοις μοιάζει νά εἶναι ἀκόμα πιό ἐνδιαφέρουσα καί ἀποκαλυπτική, ἀφοῦ ἡ ἐπωνυμία Λαφρία δέν ἀποτελεῖ μόνο τήν ὀνομασία πού χρησιμοποιοῦν οἱ Καλυδώνιοι καί οἱ Μεσσήνιοι γιά τήν Ἄρτεμι κατά τά λεγόμενα τοῦ Παυσανία (4.31.7.3-7) ἀλλά καί αὐτήν πού χρησιμοποιοῦν οἱ Κεφαλλῆνες γιά τήν Βριτόμαρτι, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ Ἀντωνῖνος Λιβεράλις (40.1.1-40.4.7). Ἡ σχέση τῆς Βριτομάρτιδος πρός τήν Ἄρτεμι δέν πιστοποιεῖται μόνο ἀπό τό γεγονός ὅτι «αὕτη φυγοῦσα τὴν ὁμιλίαν τῶν ἀνθρώπων ἠγάπησεν ἀεὶ παρθένος εἶναι», ἀλλά καί ἀπό τό ὅτι, ἀποφεύγοντας τίς ἐρωτικές ἐπιθέσεις τοῦ Μίνωος καί τοῦ ἁλιέως Ἀνδρομήδους κατέληξε σέ ἕνα ἄλσος τοῦ ἱεροῦ τῆς Ἀρτέμιδος στήν Αἴγινα, ὅπου «ἐγένετο ἀφανής, καὶ ὠνόμασαν αὐτὴν Ἀφαίαν». Ἡ συσχέτιση μέ τό «ἀφανής» εἶναι προφανῶς παρετυμολογική, δέν ἀποκλείεται δέ, ἄν κρίνῃ κανείς ἀπό τήν πτώση τοῦ ἀρκτικοῦ ὑγροῦ στά τσακωνικά *λαφρία, λαφζ΄ία, ἀφρία, ἀφζ΄ία κ.λπ., τό ὄνομα Ἀφαία νά ἀποτελῇ παραφθορά τοῦ Λαφρία ἤ τοῦ *Λαφναία / Δαφναία.

Ἀλλά καί αὐτό νά μή συμβαίνῃ, εἶναι ἀναντίρρητο ὅτι ἡ ἐπωνυμία Λαφρία / Δαφνία / Δαφναία / Ἀφαία προορίζεται γιά θεές οἱ ὁποῖες ἔχουν κάνει τήν διατήρηση τῆς παρθενίας σκοπό ζωῆς, ὅπως π.χ. ἡ Ἄρτεμις ἤ ἡ Βριτόμαρτις.[8]

Μετά τήν ἀπαραίτητη αὐτή προεισαγωγή, μποροῦμε τώρα νά εἰσέλθουμε στόν πυρῆνα τῆς τολμηρῆς μας –δέν τό ἀρνούμαστε- ὑπόθεσης. Εἶναι γνωστό πώς ἡ πρώτη ἀγάπη τοῦ Ἀπόλλωνα στάθηκε ἡ νύμφη Δάφνη, πού συγκεντρώνει ὅλα τά βασικά χαρακτηριστικά τῆς Ἀρτέμιδος: παρθενία, ἀφοσίωση στό κυνήγι, καί βέβαια ἰδιάζουσα σχέση μέ τόν Ἀπόλλωνα, ἀφοῦ ἡ μεταμόρφωσή της σέ δάφνη, προκειμένου νά μήν ὑποκύψῃ στίς ἐρωτικές ὀρέξεις τοῦ θεοῦ, παρέσχε στήν λατρεία τοῦ Ἀπόλλωνος τό συνδεδεμένο ἀναπόσπαστα μ᾿ αὐτήν δένδρο. Ἡ σκέψη εἶναι ἁπλῆ καί προφανής: Ἀφοῦ ἡ Ἄρτεμις Λαφρία ἤ Δαφνία ἤ Δαφναία συγκεντρώνει ὅλα τά χαρακτηριστικά πού ἔχει καί ἡ Δάφνη, δέν ἀποκλείεται στό πρόσωπο τῆς δεύτερης νά ὑποστασιοποιήθηκε ἡ ἀπαγόρευση ἀδελφομικτικῶν σχέσεων πού ἀφοροῦσε τήν πρώτη, νά ἦταν δηλαδή ἡ Δάφνη ἀρχικά ἀδελφή τοῦ Ἀπόλλωνος. Μέ τήν ἐπιβολή τῆς ἀδελφομικτικῆς ἀπαγόρευσης (πού, σημειωτέον, δέν ἴσχυσε γιά τό ἀδελφομικτικό ζεῦγος Ζεύς – Ἥρα) ἡ ἀνάμνηση τῆς παλαιᾶς ἐρωτικῆς σχέσης μετασκευάσθηκε καί συσκοτίσθηκε, ἀλλά δέν ἐξέλιπε. Κάπως ἔτσι, μέ ἐπικαλύψεις, ἀντιφάσεις, προσθῆκες καί περικοπές προέκυψε ἡ διάσπαση μιᾶς μυθικῆς μορφῆς σέ δύο ἤ καί περισσότερες.

Ἄν λοιπόν ἡ ἀνίχνευση τέτοιων «παράδοξων» φωνητικῶν τροπῶν, ὅπως αὐτή τοῦ ὑγροῦ σέ ὀδοντικό, εἶναι σέ θέση νά μᾶς διαφωτίσῃ γιά τήν προϊστορία τῆς ἑλληνικῆς, ὄχι μόνο γλώσσας ἀλλά καί θρησκείας, σημαίνει ὅτι κακῶς ἀποδίδεται στήν λεγόμενη «προελληνική» καί πιθανώτατα χαρακτηρίζει τήν συμπεριφορά τῆς ἑλληνικῆς σέ ἕνα παλαιότατο στάδιο ἐξέλιξης.

Φωνο-μορφολογικές ἐξελίξεις

Δεδομένης τῆς ἰδιάζουσας σχέσης τύπων τῆς νέας ἑλληνικῆς μέ πρωτογενεῖς τύπους τῆς καθ᾿ ὅλου ἑλληνικῆς, ἀναγόμενους σ᾿ ἕνα πρωτοελληνικό ὑπόστρωμα, θά ἦταν περίεργο ἄν ἡ γλῶσσα μας, καί στήν περίπτωση τῶν μακρός, μῆκος, δωρ. μᾶκος, ὁμηρ. μακεδνός κ.τ.τ. δέν ἐμφάνιζε φωνητικά / μορφολογικά στοιχεῖα πού παραπέμπουν σ᾿ ἕνα ἀδιευκρίνιστου ἱστορικοῦ βάθους παρελθόν.

Ἔτσι, ἡ νέα ἑλληνική, ἀντί τῶν τύπων μῆκος ἤ μᾶκος χρησιμοποιεῖ παγκοίνως τόν τύπο μάκρος, ὁ ὁποῖος ὅμως δέν εἶναι νεώτερο πλᾶσμα, ἄν κρίνουμε ἀπό τό ἀριστοφανικό «Ὦ Πόσειδον, τοῦ μάκρους.» (Ὄρνιθες, στ. 1131). Ἡ παρουσία τοῦ ὑγροῦ στό ἀριστοφανικό καί νεοελληνικό μάκρος ἐνισχύει τήν πιθανότητα τό ὑγρό νά ἀποτελῇ ὀργανικό στοιχεῖο τῆς ρίζας πού ὑπόκειται τοῦ μακρός, καί ἑπομένως καί τοῦ μακεδνός (<*μακερνός).

Ἡ νεοελληνική παρουσιάζει καί τούς τύπους μακρινός (ἤ μακρυνός) μέ κύρια σημασία «ἀπομεμακρυσμένος» καί δευτερεύουσες «ἐπιμήκης», «μακροχρόνιος», μακρινάρι ἤ μακρυνάρι (= πρᾶγμα ἐπίμηκες, μακρουλό), μακρύνω, μακρένω (= ἐπιμηκύνω, παρατείνω, ἀπομακρύνομαι, πρβλ. τό παλαιοδιαθηκικό μακρύνω = μηκύνω, ἀπομακρύνω) κ.λπ. Ἄς σημειωθῇ ἐπί πλέον ὅτι στόν Πόντο τό μακρένω / μακρύνω ἔχει καί τήν σημασία «ψηλώνω», ἑπομένως εἶναι πλησιέστατο σημασιολογικά πρός τό μακεδνός: Ἀτοσίκον ἐξέρω σε καί πότε ἐμάκρυνες; (= τοσούτσικο σέ ξέρω καί πότε ψήλωσες;) Πόντ. (Σταυρ.) | Ἐμάκρυνεν ὁ παιδᾶς (= ψήλωσε τό παιδί) Πόντ. (Ἴμερ.).

Ὡς ἐναλλακτικός τύπος τοῦ μακρινός (μακρυνός) δέον νά ληφθῇ ὁ τύπος τοῦ πληθυντικοῦ μάκραινα (ἤ μάκρενα τά: τά μακρά μαλλιά) Πελοπν. (Βούρβουρ.), πού ἡ σχέση του μέ τό μακρινός ἀναδεικνύεται καί ἀποδεικνύεται ἀπό τά ἐπίσης πελοποννησιακά μάκρινα τά (= πόκοι, ποκάρια, μάλιστα μετά τῆς λέξεως μαλλιά· μάκρινα μαλλιά) Πελοπν. (Βασσαρᾶς = Οἰνοῦς), μάκρινα τά (= μακριά, διαλεχτά πρόβεια μαλλιά: Θ᾿ ἀγοράσω μάκρινα μαλλιά γιά πατανίες) Πελοπν. (Λακεδ.), πρβλ. καί *μάκρενες > μάκρινις (= δύο παράλληλα ξύλα τά ὁποῖα καρφώνονται εἰς τά παλούκια τοῦ φράκτου) Θάσ.

Θά ἀντέτεινε ἴσως κάποιος ὅτι ἡ ἐξέλιξη μάκρενα > μάκρινα, ἤτοι ἡ στένωση τοῦ ἄτονου eσέ iεἶναι χαρακτηριστική τῶν βορείων καί ὄχι τῶν νοτίων ἰδιωμάτων ὅπως εἶναι τά πελοποννησιακά. Στήν ὑποθετική ἔνσταση ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι πρέπει νά πάψουμε νά συνάγουμε ἄκαμπτους νόμους ἀπό ἁπλές κανονικότητες. Γιά νά φέρω ἕνα καί μόνο παράδειγμα, ἡ βάκραινα (ἤ βάκρενα) προβατίνα καί τό βάκραινο (ἤ βάκρενο) πρόβατο (= μέ ἄσπρο σῶμα καί μαῦρο κεφάλι καί πόδια) διαχωρίζεται ἀπό τό ΙΛΝΕ σέ οὐσιαστικό (βάκραινα ἡ, βάκραινο τό) καί ἐπίθετο (βάκρινος, βάκρινα, βάκρινο), γιατί τό ἐν λόγῳ λεξικό δέν μπορεῖ νά «ἀντέξῃ» τό γεγονός ὅτι στά «νότια» ἰδιώματα τῆς Πελοποννήσου παρουσιάζεται –καί μάλιστα διαδεδομένη- «βόρεια» στένωση τοῦ ἄτονου e σέ i: βάκρινα Πελοπν. (Βέρβ. Βούρβουρ. Δημητσάν. Μεσσ.) βάκρινο Πελοπν. (Λακων. Οἰν. Πυλ. Τριφυλλ. Φεν. κ.ἀ.)! Ἄς ἀφήσουμε τό γεγονός ὅτι σ᾿ ὅλη τήν Ἑλλάδα τό α΄ πληθυντικό πρόσωπο τῆς ὁριστικῆς ἐνεστῶτα ἐκφέρεται μέ «βόρειο» φωνηεντισμό (παίζουμε καί ὄχι παίζομε, μένουμε καί ὄχι μένομε κ.τ.τ.).

Μιά ἄλλη φωνητική ἐξέλιξη πού ὑποθέτουμε ὅτι ἔλαβε χώραν στά *μακρενός > *μακερνός / μακεδνός εἶναι ἡ ταυτοσυλλαβική μετάθεση τοῦ ὑγροῦ. Τό φαινόμενο ἐμφανίζεται καί σέ συγγενεῖς πρός τό μακρός ν.ἑ. τύπους, ὅπως: μακυργιά (= μακριά) Μεγίστη (= Καστελλόρριζο)  Λῆμν. μακυρζ΄ά (= μακριά) Κάλυμν. μακουρλεύου (= κάμνω τι μακρουλόν) Σκῦρ. μακουρλός (= μακρουλός) Σάμ. (Κουμαδαρ.) μακουρλές-ή-ό (= μακρουλός) Σκῦρ.

Ἰδιαίτερα διαφωτιστικοί γιά τίς φωνητικές ἐξελίξεις πού ὑποθέτουμε ὅτι ἐπισυνέβησαν στά μακρινός (μακρυνός), μάκρινος, μάκρενος, *μακρενός, *μακερνός εἶναι τύποι τοῦ ἐπιθέτου κίτρινος, τούς ὁποίους περιοριζόμαστε ἁπλῶς νά παραθέσουμε:

κίτρ᾿νους Μακεδ. κίτιρνος Μακεδ. Πόντ. Προπ. κίτιρνους Ἀ. Ρουμελ. Εὔβ. Ἤπ. Θεσσ. Θράκ. Μακεδ. Στερελλ. κίτσιρνους Μακεδ. (Σιάτ.) κίτερνος Θεσσ. Μακεδ. Πόντ. Τῆν. κίτερνους Ἀ. Ρουμελ. Θεσσ. Μακεδ. κίτιαρνους Μακεδ. (Καταφύγ.) κίτουρνος Πόντ. τσίτερνος Μεγίστ. τσίτερνες Σκῦρ. κούτουρνος Πόντ. κίτιινους Σαμοθρ. κίτιρος Ἤπ. κίτιρους Ἤπ. Μακεδ. κίτερος Ἤπ. κίτ᾿ρους Ἤπ. κ.ἄ.

Ἐπειδή θά ἀντιπροβληθῇ κι ἐδῶ ἡ -ἀμφισβητήσιμη- ἀκαδημαϊκή ἄποψη ὅτι τά κίτρον, κίτρινος κ.λπ. εἶναι ἀντιδάνεια τῆς ἑλληνικῆς ἀπό τήν λατινική, σπεύδουμε νά διευκρινίσουμε ὅτι, ἀκόμη κι ἔτσι νά ᾿ναι, τύποι ὅπως κίτιρνος, κίτερνος, κίτερος, κίτιαρνους, κούτουρνος κ.λπ., ἀποθησαυρισμένοι οἱ περισσότεροι μόλις τόν εἰκοστό αἰῶνα, εἶναι ἐνδεικτικοί δυνητικῶν φωνομορφολογικῶν ἐξελίξεων, χωρίς νά μπορῇ νά ἀποκλεισθῇ ἐντελῶς ἡ πιθανότητα νά μᾶς ἀνάγουν στήν πηγή τοῦ πρώτου δανεισμοῦ καί σέ μιά φωνητική συμπεριφορά πού ἐνδεχομένως χαρακτήριζε ὑπόγεια, λανθάνοντα στρώματα τῆς ἑλληνικῆς. Γιατί δέν πρέπει νά ξεχνᾶμε ὅτι ἡ κυριαρχία τῆς ἀττικῆς διαλέκτου στήν γραμματειακή μας παράδοση δέν ἐπέτρεψε παρά σέ ἐλάχιστα λείψανα τῆς μακεδονικῆς π.χ. διαλέκτου νά ἀναδυθοῦν στήν ἐπιφάνεια τῆς γραπτῆς ἔκφρασης, ἐνῷ εἶναι λογικό καί ἀναμενόμενο πώς πολύ περισσότερα παρέμειναν ἐν χρήσει στόν προφορικό λόγο.

Καί εἶναι βέβαια τεράστια ἀντίφαση νά ἀξιοποιοῦνται γιά τήν διερεύνηση τῆς ἰνδοευρωπαϊκῆς νεώτεροι γερμανικοί, ἰρλανδικοί, ἀγγλικοί, σλαβικοί κ.λπ. τύποι, καί νά μή λαμβάνωνται ὑπ᾿ ὄψει, οὔτε καί κατ᾿ ἐλάχιστο, τύποι τῆς νεοελληνικῆς προφορικῆς παράδοσης, πού ἐνδεχομένως μνημειώνουν ὅ,τι ἡ ὑπερδισχιλιετής ἀττικιστική ἐπιβολή ἀπώθησε στά βάθη τοῦ γλωσσικοῦ / πολιτισμικοῦ ὑποσυνειδήτου.

[1]Beekes, R. (2010), Etymological Dictionary of Greek, Leiden, Boston: Brill.

[2] Βλ.Liddell – Scott – Κωνσταντινίδου, σ.λ. κελαρύζω, κελαδέωκ.λπ.

[3] ἹστορικὸνΛεξικὸντῆςΝέαςἙλληνικῆς, τῆςτεκοινῶςὁμιλουμένηςκαὶτῶνἰδιωμάτων, τ. Α΄- ΣΤ΄ (Α–διάλεκτος), Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, 1933 κ.ἑ.

[4] Οἱ παρατιθέμενοι τύποι προέρχονται, ὡς ἐπί τό πλεῖστον, ἀπό τό ἈρχεῖοτοῦΚέντρουἘρεύνηςτῶνΝεοελληνικῶνΔιαλέκτωνκαίἸδιωμάτωντῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν.

[5] Βλ. Καραναστάσης, Ἀ. (1984-1992), ἹστορικὸνΛεξικὸντῶνἙλληνικῶνἸδιωμάτωντῆςΚάτωἸταλίας, τ. 5, Ἀθῆναι: Ἀκαδημία Ἀθηνῶν

[6] Παπαχριστοδούλου, Χ. (1986), Λεξικὸ τῶν Ροδίτικων Ἰδιωμάτων, Ἀθήνα: Στέγη Γραμμάτων καί Τεχνῶν Δωδεκανήσου

[7] Βλ. Κωστάκης, Θ. (1986-1987), Λεξικό της Τσακωνικής Διαλέκτου, τ. 3, Αθήνα: Ἀκαδημία Ἀθηνῶν

[8] Βλ. καί Κακριδής, Ι. (1986), Ελληνική Μυθολογία (Γενική Εποπτεία), τ. 5, Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών

 

από το περιοδικό Νέος Ερμής ο Λόγιος, τ. 17, καλοκαίρι 2018

Σχετικά θέματα
Profile Picture

Είναι ο άγνωστος Χ, αλλά φυσικό πρόσωπο που βοηθάει στην παραγωγή ειδήσεων στο Geopolitico.gr, αλλά και τη δημιουργία βίντεο στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη. Πολλοί τον χαρακτηρίζουν ως ανθρώπινο αλγόριθμο λόγω του όγκου των δεδομένων και πληροφοριών που αφομοιώνει καθημερινώς. Είναι καταδρομέας με ειδικότητα Χειριστή Ασυρμάτων Μέσων.

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιστορία - Πολιτισμός

Ουζάι Μπουλούτ: «Σήμερα, εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες στον Πόντο και αλλού στη Μικρά Ασία έχουν ελληνική καταγωγή»

Η Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων 1914-1923 και η Συνεχιζόμενη Δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία

Δημοσιεύτηκε

7 ώρες πριν

στις

30 Μαΐου 2025

από τον

Οι Πατριώτες για την Ευρώπη (PfE), η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, διοργάνωσαν τις «Ημέρες Μελέτης στην Αθήνα» από τις 22 έως τις 24 Μαΐου.

Στη διάσκεψη συμμετείχαν ευρωβουλευτές, ακαδημαϊκοί και ειδικοί, οι οποίοι συζήτησαν διάφορα ζητήματα.

Ανάμεσα στα θέματα ήταν και μια συζήτηση στις 24 Μαΐου για τη Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων από την Τουρκία την περίοδο 1914-1923.

Ομιλητές ήταν, μεταξύ άλλων, ο Δρ. Νίκος Μιχαηλίδης, κοινωνικοπολιτισμικός ανθρωπολόγος με διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Πρίνστον, και η Ουζάι Μπουλούτ, δημοσιογράφος από την Τουρκία που καλύπτει συχνά θέματα σχετικά με τους Έλληνες και τη δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία και την ευρύτερη περιοχή.

Η Ουζάι Μπουλούτ ξεκίνησε την ομιλία της λέγοντας:

«Από το όνομά μου μπορείτε να καταλάβετε ότι έχω τουρκική καταγωγή.

»Πρόσφατα, όμως, έμαθα ότι η γιαγιά μου από την πλευρά του πατέρα μου μιλούσε Ελληνικά, προσευχόταν στα Ελληνικά και, προφανώς, ήταν κρυπτοχριστιανή.

»Η γιαγιά μου, μια υπέροχη Ελληνίδα, φοβόταν να μιλήσει ανοιχτά για την ελληνική της ταυτότητα και τη χριστιανική της πίστη.

»Αυτό δείχνει πόσο ελάχιστη ανοχή υπάρχει στην τουρκική κοινωνία.

»Μόλις πριν από δύο μήνες έμαθα για τις ελληνικές προσευχές της, και γι’ αυτό αφιερώνω την ομιλία μου σήμερα στη μνήμη της».

Παρακάτω ακολουθεί η ομιλία της Ουζάι Μπουλούτ με τίτλο «Η Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων 1914-1923 και η Συνεχιζόμενη Δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία»:

«Το όνομα “Πόντιοι” προέρχεται από τη λέξη “Πόντος”, που σημαίνει “θάλασσα” στα Ελληνικά.

»Αναφέρεται στους Έλληνες που ζούσαν επί τρεις χιλιετίες στις παραθαλάσσιες πόλεις της Μαύρης Θάλασσας, περιοχές που σήμερα ανήκουν στη βόρεια Τουρκία.

»Οι πρώτοι ελληνικοί οικισμοί εμφανίστηκαν εκεί ήδη από το 800 π.Χ., ενώ πολλοί γνωστοί Έλληνες φιλόσοφοι, όπως ο Διογένης και ο Στράβων, γεννήθηκαν στην περιοχή.

»Ο Πόντος έχει επίσης μεγάλη βιβλική σημασία, καθώς αναφέρεται πολλές φορές στην Καινή Διαθήκη, υπογραμμίζοντας τον ρόλο του στην πρώιμη χριστιανική εκκλησία.

»Η παρουσία των Ελλήνων στη Μικρά Ασία χρονολογείται από τον 11ο αιώνα π.Χ.

»Τον 8ο και 9ο αιώνα π.Χ., οι Έλληνες ίδρυσαν πόλεις όπως η Μίλητος, η Έφεσος και η Σμύρνη στη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας, καθώς και η Σινώπη, η Άμισος και η Τραπεζούντα στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας.

»Το 667 π.Χ., Έλληνες από τα Μέγαρα, κοντά στην Αθήνα, ίδρυσαν το Βυζάντιο.

»Το 330 μ.Χ., η Κωνσταντινούπολη ιδρύθηκε στη θέση του Βυζαντίου και ονομάστηκε “νέα Ρώμη”.

»Για περισσότερο από χίλια χρόνια, η Κωνσταντινούπολη υπήρξε η πρωτεύουσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστής ως Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

»Η Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο μεγαλύτερος χριστιανικός ναός του κόσμου, μέχρι που οι Οθωμανοί Τούρκοι την κατέλαβαν τον 15ο αιώνα και τη μετέτρεψαν σε τζαμί.

»Αν η Αγία Σοφία βρισκόταν σε μια χώρα που σέβεται την ιστορία, τη θρησκευτική ελευθερία και την πολιτιστική κληρονομιά, θα παρέμενε αναγνωρισμένη ως ο χριστιανικός ναός που χτίστηκε να είναι.

»Ωστόσο, η τουρκική κυβέρνηση τη μετέτρεψε σε μουσείο το 1934 και ξανά σε τζαμί το 2020.

»Ο Χριστιανισμός έχει μακρά ιστορία στη Μικρά Ασία και κάποτε ήταν η κυρίαρχη θρησκεία της περιοχής. Τον πρώτο αιώνα, η Μικρά Ασία φιλοξενούσε την πρώιμη χριστιανική εκκλησία.

»Όταν ο πληθυσμός αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες, η περιοχή ήταν το σπίτι των επτά εκκλησιών της Αποκάλυψης και φιλοξένησε επτά οικουμενικές συνόδους.

»Μεγάλο μέρος της Καινής Διαθήκης γράφτηκε είτε από, είτε προς, τις εκκλησίες της Μικράς Ασίας.

»Πολλοί άγιοι γεννήθηκαν εκεί, ενώ οι τρεις μεγάλοι απόστολοι —ο Άγιος Πέτρος, ο Άγιος Παύλος και ο Άγιος Ιωάννης— υπηρέτησαν ή έζησαν στη Μικρά Ασία.

»Με τη στρατιωτική και διπλωματική της ισχύ, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία προστάτευσε τη Δυτική Ευρώπη από επανειλημμένες εισβολές Περσών, Αράβων και Τούρκων.

»Παρ’ όλα αυτά, ο χριστιανισμός στην Ανατολία άρχισε να φθίνει τον 11ο αιώνα. Το 1071, τουρκικές φυλές από την Κεντρική Ασία εισέβαλαν στο αρμενικό οροπέδιο, που τότε ανήκε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.

»Μετά την ίδρυση του οθωμανικού κράτους στη Μικρά Ασία το 1299, οι Οθωμανοί ενέτειναν τις επιθέσεις τους στις γύρω περιοχές.

»Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έπεσε όταν οι Οθωμανοί κατέλαβαν την Κωνσταντινούπολη το 1453. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1461, κατέλαβαν και την Ελληνική Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας στον Πόντο.

»Υπό την οθωμανική μουσουλμανική διοίκηση, οι Χριστιανοί και οι Εβραίοι έγιναν “ντίμι”, πολίτες δεύτερης κατηγορίας, υποχρεωμένοι να πληρώνουν υψηλό φόρο για “προστασία”.

»Το πιο οδυνηρό πλήγμα για τους Έλληνες και άλλους χριστιανούς της Ανατολίας ήταν η δεκαετής γενοκτονία πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Περίπου τρία εκατομμύρια Χριστιανοί—Αρμένιοι, Ασσύριοι και Έλληνες—σφαγιάστηκαν στη Μικρά Ασία.

»Η Διεθνής Ένωση Μελετητών Γενοκτονίας (IAGS) έχει αναγνωρίσει αυτή την οθωμανική εκστρατεία εναντίον των χριστιανικών μειονοτήτων ως γενοκτονία.

»Η Ελληνική Γενοκτονία αναφέρεται στη συστηματική εξόντωση των Ελλήνων υπηκόων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο (1914-1923).

»Υποκινήθηκε από δύο διαδοχικές οθωμανικές κυβερνήσεις: την Επιτροπή Ένωσης και Προόδου, γνωστή ως Νεότουρκοι, και το τουρκικό εθνικιστικό κίνημα, που αργότερα ίδρυσε την Τουρκική Δημοκρατία.

»Αυτές οι δυνάμεις σφαγίασαν και εκτόπισαν Έλληνες στη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη.

»Μια χρήσιμη πηγή για την ιστορία της Ελληνικής Γενοκτονίας είναι το “Κέντρο Πόρων για την Ελληνική Γενοκτονία”.

»Η γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων ήταν μέρος της ευρύτερης χριστιανικής γενοκτονίας στην Οθωμανική Τουρκία. Περίπου 353.000 Πόντιοι Έλληνες δολοφονήθηκαν.

»Στόχος αυτής της γενοκτονικής εκστρατείας ήταν η δημιουργία ενός τουρκικού μουσουλμανικού κράτους — “Τουρκία για τους Τούρκους”.

»Η Τουρκία στη συνέχεια εξόρισε τους επιζώντες μέσω της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923. Σήμερα, οι Πόντιοι Έλληνες ζουν στην Ελλάδα, τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Γερμανία, την Αυστραλία, τον Καναδά και αλλού.

»Ολόκληρος ο κόσμος οφείλει να αναγνωρίσει επίσημα τη Γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων. Οι ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα, έχουν ηθική υποχρέωση να το πράξουν.

»Ανά τους αιώνες, και ειδικά κατά τη γενοκτονία, πολλοί Έλληνες ασπάστηκαν το Ισλάμ για να παραμείνουν στις πατρογονικές τους εστίες. Πολλοί διατήρησαν τη γλώσσα και τα έθιμά τους, παρά την εγκατάλειψη του Χριστιανισμού. Κάποιοι, όπως η γιαγιά μου, έγιναν κρυπτοχριστιανοί από φόβο για τη ζωή τους.

»Σήμερα, εκατομμύρια Τούρκοι πολίτες στον Πόντο και αλλού στη Μικρά Ασία έχουν ελληνική καταγωγή.

»Περισσότερο από έναν αιώνα μετά τη Γενοκτονία των Ποντίων, η τουρκική κυβέρνηση εξακολουθεί να αρνείται σθεναρά τη γενοκτονία και να καταστρέφει τα εναπομείναντα χριστιανικά θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία.

»Η ιστορική Αγία Σοφία της Τραπεζούντας, η τρίτη και νεότερη από τις Αγίες Σοφίες της Τουρκίας, είναι σήμερα τζαμί.

»Οι Οθωμανοί την μετέτρεψαν αρχικά σε τζαμί, το 1964 έγινε μουσείο, και από το 2013 λειτουργεί ξανά ως τζαμί. Χριστιανικά σύμβολα έχουν υποστεί φθορές ή καταστραφεί, ενώ κουρτίνες χωρίζουν τον χώρο για τις γυναίκες.

»Σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της ΕΕ, η Τουρκία είναι βασικός στρατηγικός εταίρος σε ζητήματα όπως το κλίμα, η μετανάστευση, η ασφάλεια, η αντιτρομοκρατία και η οικονομία.

»Το 1987, η Τουρκία υπέβαλε αίτηση ένταξης στην τότε Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, και το 1999 κρίθηκε επιλέξιμη για ένταξη στην ΕΕ.

»Η Τουρκία έγινε μέλος του ΝΑΤΟ το 1952.

»Πώς μοιάζει η δίωξη των Χριστιανών στην Τουρκία; Σύμφωνα με την Open Doors, έναν διεθνή οργανισμό που παρακολουθεί τη δίωξη των Χριστιανών, οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν ισλαμική καταπίεση, εθνικισμό, δικτατορική παράνοια και εθνοθρησκευτική εχθρότητα. (Τα δεδομένα προέρχονται από εκθέσεις της Open Doors.)

»”Στην Τουρκία, ο εθνικισμός και το Ισλάμ είναι στενά συνδεδεμένα. Όποιος δεν είναι μουσουλμάνος, ειδικά αν έχει προσχωρήσει στον Χριστιανισμό ή ζει ανοιχτά τη διαφορετική του πίστη, δεν θεωρείται πιστός Τούρκος.

“Ο έντονος θρησκευτικός εθνικισμός ασκεί πίεση στους Χριστιανούς, αφήνοντας ελάχιστο χώρο για εναλλακτικά μηνύματα.

»”Ο τουρκικός κοσμικισμός, επίσης εθνικιστικός, βλέπει τον Χριστιανισμό ως αρνητική δυτική επιρροή.

»”Οι προσήλυτοι από το Ισλάμ στον Χριστιανισμό αντιμετωπίζουν τις περισσότερες παραβιάσεις, θεωρούμενοι προδότες της τουρκικής ταυτότητας.

»”Ο φανατικός εθνικισμός επηρεάζει όλες τις μειονότητες. Η άποψη είναι ότι ο αληθινός Τούρκος είναι μουσουλμάνος. Η μεταστροφή θεωρείται ‘προσβολή της τουρκικότητας’, και οι προσήλυτοι δέχονται απειλές από εθνικιστικές και ισλαμιστικές ομάδες.

»”Έλληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι αντιμετωπίζουν κοινωνική πίεση, βία, νομικές και οικονομικές δυσκολίες.”

»Παρά τη σημασία της στην ίδρυση του Χριστιανισμού, σήμερα μόνο το 0,1% του πληθυσμού της Τουρκίας είναι χριστιανός —κυρίως Έλληνες, Αρμένιοι και Ασσύριοι.

»Η κατάρρευση των χριστιανικών κοινοτήτων οφείλεται σε αιώνες διώξεων, γενοκτονιών, εκτοπισμών, πογκρόμ, εξαναγκασμένων μεταστροφών, διακρίσεων και παραβιάσεων δικαιωμάτων.

»Ωστόσο, υπάρχει αύξηση των χριστιανών μέσω Τούρκων που προσχωρούν, συχνά σε προτεσταντικές εκκλησίες.

»Η προτεσταντική κοινότητα αντιμετωπίζει προβλήματα, όπως την έλλειψη επίσημης αναγνώρισης. (Δεδομένα από την Open Doors.)

»”Η εγγραφή νέων θρησκευτικών κοινοτήτων είναι αδύνατη. Η εγγραφή ως ‘σύλλογοι’ είναι δύσκολη, και αιτήσεις απορρίπτονται.

»”Η απόκτηση αδειών για εκκλησίες είναι χρονοβόρα, επιδεινούμενη από αντιχριστιανικά αισθήματα στη γραφειοκρατία.

»”Η νόμιμη εκπαίδευση χριστιανών ηγετών είναι ανέφικτη. Τα σεμινάρια Ελλήνων και Αρμενίων έκλεισαν τη δεκαετία του ’70.

»”Η κυβέρνηση στοχοποιεί ξένους χριστιανούς, απαγορεύοντάς τους την είσοδο, ακόμη και αν έχουν οικογένειες στην Τουρκία, με ασαφείς κατηγορίες όπως ‘απειλή για την ασφάλεια’.

»”Αυτοί οι χριστιανοί, χωρίς ποινικό μητρώο, φαίνεται να στοχοποιούνται για να απομονωθεί η προτεσταντική εκκλησία”.

»Παραδείγματα διακρίσεων και διώξεων:

»”Οι δημόσιες εκφράσεις μη μουσουλμανικής πίστης οδηγούν σε παρενόχληση. Χριστιανικά σύμβολα προκαλούν εχθρότητα ή βία.

»”Οι παραδοσιακοί χριστιανοί αποκλείονται κοινωνικά και οικονομικά, με περιορισμένη πρόσβαση σε κρατικές και ιδιωτικές θέσεις εργασίας.

»”Οι προσήλυτοι χάνουν δουλειές, δέχονται παρενόχληση ή απειλές.

»”Τα παιδιά χριστιανών, ντόπιων ή ομογενών, θεωρούνται ‘εχθροί της Τουρκίας’ και εκφοβίζονται.

»”Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα προωθεί τον εθνικισμό, παρουσιάζοντας τον Χριστιανισμό ως ξένο και εχθρικό.

»”Η πρόσβαση σε δημόσιες θέσεις και ευκαιρίες είναι περιορισμένη.

»”Το άρθρο 301 του Ποινικού Κώδικα τιμωρεί όσους ‘υποβαθμίζουν’ το τουρκικό έθνος, αναγκάζοντας τους χριστιανούς σε προσοχή.

»”Η ισλαμική εκπαίδευση είναι υποχρεωτική, και η εξαίρεση οδηγεί σε αποκλεισμό.

»”Τα μέσα ενημέρωσης, υπό εθνικιστική πίεση, επιτίθενται σε μειονότητες, καταστέλλοντας χριστιανικές φωνές.”

Το δικαίωμα επιστροφής και μεταστροφής στον Χριστιανισμό

»Τι πρέπει να γίνει; Για να γίνει η Τουρκία πραγματική δημοκρατία, πρέπει να αναγνωρίσει τη Χριστιανική Γενοκτονία του 1914-23, να σταματήσει την ισλαμική επιθετικότητα, να επιτρέψει την επιστροφή εκατομμυρίων Ελλήνων στις πατρογονικές τους εστίες και να καταργήσει την ποινή για αποστασία, ώστε Τούρκοι ελληνικής και αρμενικής καταγωγής να επιστρέψουν με ασφάλεια στον Χριστιανισμό.

»Σας ευχαριστώ που με ακούσατε».

ΠΗΓΗ: Tribune.gr

Συνέχεια ανάγνωσης

Απόψεις

Οι Αλώσεις του Ελληνισμού!

Η ιστορική πραγματικότητα είναι αμείλικτη και μας διδάσκει πως, ως Ελληνισμός, εάν και αυτή τη φορά, δεν καταφέρουμε να εντοπίσουμε και να απομονώσουμε μια για πάντα τους εσωτερικούς αυτούς εχθρούς, τους δήθεν ανοιχτόμυαλους, τους πολιτικά «ορθούς» και τους δήθεν ρεαλιστές, μοιραίως θα θυσιάζουμε «Παλαιολόγους» και θα υφιστάμεθα «Αλώσεις»!

Δημοσιεύτηκε

8 ώρες πριν

στις

30 Μαΐου 2025

από τον

Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως την 29η Μαΐου του έτους 1453 μ.Χ. αποτελεί αναμφισβήτητα ιδιαίτερο σταθμό στο γεωπολιτικό γίγνεσθαι της εποχής, καθώς και γεγονός που σημάδεψε σημαντικά την παγκόσμια ιστορία επί τέσσερις τουλάχιστον αιώνες.

Γράφει ο Νικόλαος Ταμουρίδης Αντγος (ε.α)-Επίτιμος Α’ Υπαρχηγός ΓΕΣ

Ερευνώντας τα βασικά αίτια της πτώσης, αν ταξιδέψουμε στο άλλοτε κραταιό Βυζάντιο στις παραμονές της αλώσεως, διαπιστώνουμε ότι οι τελευταίοι αυτοκράτορες Παλαιολόγοι, εκτός του αγώνα εναντίον των εξωτερικών εχθρών Τούρκων, έδιναν συγχρόνως και έναν άλλο ιδιότυπο εσωτερικό αγώνα, πολύ πιο σημαντικό ίσως για την άμυνα της Πόλης. Ένα αγώνα εναντίον του «εσωτερικού εχθρού», των «πρόθυμων ηλιθίων», που δούλευαν συνειδητά υπέρ του εαυτού τους και των εχθρών της αυτοκρατορίας και εναντίον της ενότητας και της ανάκτησης της ισχύος της.

Ακόμη και εκείνη την εποχή που προηγήθηκε της αλώσεως, η λατρεία της εξουσίας και του χρήματος, η ατολμία στις αποφάσεις, η λεγόμενη πολιτική του «κατευνασμού», καθώς και η λανθασμένη επιλογή συμμαχιών από ανίκανους και δουλοπρεπείς «ηγέτες», έκριναν κατά πολύ τα μετέπειτα θλιβερά γεγονότα.

Υπενθυμίζουμε βέβαια ως σημαντικό γεγονός, ότι είχε προηγηθεί η Άλωση της Πόλης το 1204 από τους Φράγκους, τους δυτικούς «σταυροφόρους», η οποία σήμανε ουσιαστικά το τέλος της γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής υπεροχής του ζωτικού αυτού κέντρου επικοινωνίας του τότε πολιτισμένου κόσμου.

Η σοβαρά «τραυματισμένη» αυτοκρατορία όμως είχε ακόμη δυνάμεις. Έτσι πέτυχε την ανακατάληψη της Κωνσταντινουπόλεως το 1261, αλλά το κακό είχε ήδη συντελεστεί σε μεγάλο βαθμό. Κι αυτό ήταν η καταστροφικά αμφιταλαντευόμενη πολιτική των κέντρων εξουσίας μεταξύ Δύσης και Ανατολής, γεγονός που διαδραμάτισε κρισιμότατο ρόλο στη μετέπειτα πορεία της. Από την μια πλευρά η πιεστική επιλογή της «ένωσης των εκκλησιών» και της παράδοσης των γεωπολιτικών και γεωοικονομικών προνομίων της Αυτοκρατορίας σε «δυτικούς συμμάχους» και από την άλλη οι πιέσεις από τους ανατολίτες κατακτητές, οδήγησαν στην σταδιακή κατάρρευση, κυρίως από λανθασμένες στρατηγικές επιλογές.

Μοιραίως λοιπόν φτάσαμε στο βράδυ της αποφράδας εκείνης ημέρας, όταν ο Αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, θυσιαζόμενος, διατράνωνε την διαχρονικά μνημειώδη και ιστορική απάντηση των υπερηφάνων Ελλήνων όταν καλούνται να παραδώσουν «γην και ύδωρ»: «Τό δέ τήν Πόλιν σοί δοῦναι οὔτ’ ἐμόν ἐστί οὔτ’ ἄλλου τῶν κατοικούντων ἐν ταύτῃ· κοινή γάρ γνώμη πᾶντες αὐτοπροαιρέτως ἀποθανοῦμεν καί οὐ φεισόμεθα τῆς ζωῆς ἡμῶν»!

Η Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Οθωμανούς Τούρκους, και η θυσία του τελευταίου Αυτοκράτορα αποτέλεσαν την τελική φάση μιας, επί δύο και πλέον αιώνες, καθοδικής πορείας του σπουδαιότερου ανθρώπινου πολιτισμού προς την παρακμή.

Ερχόμενοι τώρα στην σημερινή εποχή και στην σύγχρονη Ελλάδα, διαβλέπουμε καθαρά να επικρατεί ακριβώς η ίδια καταστροφική νοοτροπία. Οι ίδιες και χειρότερες πολιτικές, καθώς και ο εσωτερικός κίνδυνος. Δουλοπρεπείς, ραγιάδες πολιτικοί καταστρέφουν, κατά το πλείστον συνειδητά, τις εθνικές, πνευματικές, πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές δομές της πατρίδας μας και επιτρέπουν τον καταστροφικό εποικισμό της χώρας από αμέτρητους αλλοεθνείς και αλλόθρησκους. Ουσιαστικά, γυαλίζουν από τη μια πλευρά τα σκαρπίνια των γραβατωμένων δανειστών της Δύσης και από την άλλη τις μπότες των πασάδων της Ανατολής.

Η ιστορική πραγματικότητα είναι αμείλικτη και μας διδάσκει πως, ως Ελληνισμός, εάν και αυτή τη φορά, δεν καταφέρουμε να εντοπίσουμε και να απομονώσουμε μια για πάντα τους εσωτερικούς αυτούς εχθρούς, τους δήθεν ανοιχτόμυαλους, τους πολιτικά «ορθούς» και τους δήθεν ρεαλιστές, μοιραίως θα θυσιάζουμε «Παλαιολόγους» και θα υφιστάμεθα «Αλώσεις»!

Συνέχεια ανάγνωσης

Ιστορία - Πολιτισμός

Σημείο καμπής στην παγκόσμια ιστορία η Άλωση της Πόλης

Όσο και αν προσπαθούν, εμείς είμαστε εδώ για να πολεμούν να κρατήσουμε τον Ελληνισμό ζωντανό.

Δημοσιεύτηκε

9 ώρες πριν

στις

30 Μαΐου 2025

από τον

Σάββας Καλεντερίδης: Σημείο καμπής στην παγκόσμια ιστορία η Άλωση της Κωνσταντινούπολης! Το τέλος της ιστορίας της Αυτοκρατορίας της Κωνσταντινούπολης. Ο Ελληνισμός επιβίωσε και δεν πέθανε και όσο και αν θέλουν και προσπαθούν μερικοί για το αντίθετο, εμείς αγωνιζόμαστε και πολεμάμε για να μην πεθάνει ποτέ.

Συνέχεια ανάγνωσης

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Αναλύσεις47 λεπτά πριν

Η Μονή Σινά και τι πρέπει να κάνει η Ελλάδα

Αποκορύφωμα μακροχρόνιων νομικών διαφορών μεταξύ της Μονής και του αιγυπτιακού κράτους
Πολιτική1 ώρα πριν

Τα επόμενα βήματα της Αθήνας και οι διευκρινήσεις που απαιτούνται από το Κάιρο

Στις 2 Ιουνίου ελληνική αντιπροσωπεία θα μεταβεί στην Αίγυπτο με στόχο την ταχεία ολοκλήρωσης της συμφωνίας, καθώς Αθήνα και Κάιρο έφθασαν...
Πολιτική2 ώρες πριν

Προκόπης Παυλόπουλος: Το Διεθνούς Δικαίου νομικό καθεστώς της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά

Του Προκόπη Παυλόπουλου Από την πλευρά μας, δεν ενδείκνυται να προσεγγίζουμε και να υπερασπιζόμαστε την νομική φύση του καθεστώτος της...
Διεθνή3 ώρες πριν

Συνάντηση Τραμπ, Ζελένσκι και Πούτιν προσφέρεται να φιλοξενήσει η Τουρκία

«Πιστεύουμε ειλικρινά ότι είναι δυνατό να στεφθούν οι πρώτες και οι δεύτερες συνομιλίες της Κωνσταντινούπολης με μια συνάντηση ανάμεσα στον...
Διεθνή4 ώρες πριν

Θα χτυπήσει η Ρωσία το Βερολίνο;

Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών εκτιμούν μάλιστα ότι η Γερμανία θα στείλει σύντομα στο Κίεβο κάπου 150 Taurus.

Δημοφιλή