του Κώστα Στούπα

To 2015 η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ επέλεγε να αναπαλαιώσει τα ηλικίας 50 ετών αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας Orion P-3B, ενώ με πολύ λιγότερα χρήματα θα μπορούσε να τα αντικαταστήσει με σύγχρονα  αεροσκάφη.

Μάλιστα σύμφωνα με έγγραφα που είχαν δημοσιευτεί εκείνη την περίοδο το μεγαλύτερο ποσό των περίπου 500 εκατ. ευρώ, περί τα 323 εκατ., είχε προπληρωθεί, ενώ η παράδοση των αναβαθμισμένων αεροσκαφών στο Πολεμικό Ναυτικό προβλεπόταν να ολοκληρωθεί το 2023.

Την ίδια περίοδο, στη γειτονική Τουρκία, η ιδιωτική εταιρεία του γαμπρού του προέδρου Ερντογάν ξεκινούσε την κατασκευή του drone Μπαϊρακτάρ ΤΒ2 που έμελλε σε λιγότερο από μια πενταετία περίπου να αποτελέσει όπλο αιχμής της παρουσίας της Τουρκίας στη Λιβύη, τη Μέση Ανατολή και να παίξει καθοριστικό ρόλο στην επικράτηση των Αζέρων έναντι των Αρμενίων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Μια σειρά χώρες, ο αριθμός των οποίων βαίνει αυξανόμενος, εντάσσουν το  drone Μπαϊρακτάρ στις ένοπλες δυνάμεις τους.

Αναμφίβολα πρόκειται για μια  επιτυχία της Τουρκίας η οποία αποτελεί έκπληξη.

Ο εντοπισμός του στόχου και η εντολή πυροδότησης των βομβών από το  drone Μπαϊρακτάρ γίνεται με τη χρήση του προηγμένου βρετανικού συστήματος Hornet, το οποίο αγόρασε η εταιρεία του Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ.

Η εταιρεία του κατέθεσε αίτηση ευρεσιτεχνίας το 2014 για τα drones, ενώ η κατασκευή των αεροσκαφών ξεκίνησε το 2015.

Αν και το τουρκικό drone δεν έχει αντιμετωπίσει οργανωμένες ένοπλες δυνάμεις όπως οι ελληνικές, αλλά κυρίως σώματα ατάκτων όπως στη Λιβύη και τη Συρία ή απαρχαιωμένα αντιαεροπορικά συστήματα όπως της Αρμενίας, φαίνεται να προβληματίζει τους ιθύνοντες πολλών χωρών, και της Ελλάδας μεταξύ αυτών, που βρίσκονται σε ανταγωνισμό με την Τουρκία και τις ένοπλες δυνάμεις της.

Πρόκειται για ένα φθηνό σχετικά όπλο σε σχέση με το κόστος κατάρριψής του από κάποιο σύγχρονο αντιαεροπορικό σύστημα του οποίου η παρουσία σε μεγάλο αριθμό σε διάφορες ζώνες επιχειρήσεων μπορεί να προκαλέσει “κορεσμό” των συστημάτων ανάσχεσης…

Μεταξύ των αποφάσεων που ελήφθησαν σε Ελλάδα και Τουρκία το 2015 η διαφορά είναι εμφανής και τα αποτελέσματα ακόμη εμφανέστερα.

Στο καθ’ ημάς “Ελλαδιστάν” προκρίναμε την εξασφάλιση απασχόλησης σε μια κρατική εταιρεία η οποία αν είχε ιδιωτικοποιηθεί στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όπως σχεδίαζε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, θα είχε συνεισφέρει σημαντικά τόσο στην πολεμική αεροπορία όσο και την ελληνική οικονομία, αφού το σενάριο της εξαγοράς της από αμερικάνικη εταιρεία προέβλεπε την παροχή υπηρεσιών στα αεροπλάνα πολλών χωρών της ευρύτερης περιοχής.

Εν αντιθέσει με τον ΟΣΕ που είχε φτάσει την περασμένη δεκαετία  να στοιχίζει στον Έλληνα φορολογούμενο περί το 1 δισ. τον μήνα, η ΕΑΒ στοίχιζε μερικές δεκάδες εκατομμύρια και αυτό της εξασφάλιζε να περνάει απαρατήρητη, μέχρι την περασμένη εβδομάδα που οι συνδικαλιστές αποφάσισαν να μας δείξουν ποιος κάνει “κουμάντο” σε μια κρατική επιχείρηση ασχέτως του νευραλγικού της ρόλου στην ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.

Στα πλαίσια της στρατηγικής σημασίας αναβάθμισης των  F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας σε Viper από την ΕΑΒ με την καθοδήγηση της Λόκχηντ, η αμερικάνικη εταιρεία απαίτησε να απασχολήσει και μερικούς τεχνικούς μέσω ιδιώτη εργολάβου, τους οποίους εκπαίδευσε για κάποιες εξειδικευμένες εργασίες.

“Οι  λίγοι συγκεντρωθέντες εντός των εγκαταστάσεων -εν ώρα εργασίας-  με φωνές και τηλεβόες, δημιούργησαν κλίμα εκφοβισμού, άσκησαν αφόρητη πίεση στο εργολαβικό προσωπικό, προκάλεσαν μεγάλη αναστάτωση και ένταση…” αποκαλύπτει το σχετικό ρεπορτάζ.

Είναι προφανές πως κάποιοι δεν έχουν αντιληφθεί πως η εποχή των συνδικαλιστών που κατέβασαν διακόπτες έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Το ίδιο και η σκοτεινή περίοδος που μια “χούφτα” κρατικοδίαιτων αργόσχολων έκλεινε τις εθνικές οδούς, χρησιμοποιώντας για οδοφράγματα το ελληνικό αντιαεροπορικό σύστημα “Άρτεμις 30”.

Η ανάθεση του συστήματος αυτού στη συνδικαλιστοκρατούμενη κρατική ΕΒΟ τότε οδήγησε στην κατασπατάληση δημοσίων πόρων και την παταγώδη αποτυχία του προγράμματος. Αν το πρόγραμμα είχε ανατεθεί σε κάποια ιδιωτική εταιρεία σήμερα η μετεξέλιξη του συστήματος θα μπορούσε να είχε τερματίσει την επιτυχία των τούρκικων drones πριν αυτή ξεκινήσει.

Οι τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τις κινητοποιήσεις στην ΕΑΒ θυμίζουν παλιές άσχημες εποχές και τούτο κατά την περίοδο που διανύουμε είναι επικίνδυνο τόσο για την οικονομία όσο και την εθνική ασφάλεια…

Από την άλλη πλευρά αποτελούν μια ευκαιρία η κυβέρνηση να βάλει έστω και σε μια περίπτωση το μαχαίρι στο κόκαλο της παρακμής…

Επίσης αποτελεί μια απάντηση σε όλους όσους υποστηρίζουν πως το πρόβλημα των αμυντικών εξοπλισμών της χώρας και της οικονομικής και τεχνολογικής της ανάταξης περνά μέσα από την ενδυνάμωση της κρατικής αμυντικής βιομηχανίας.

Τούτο θα ήταν οικονομική αλλά και αμυντική αυτοκτονία…

Για τη συνέχεια Capital

Σχόλιο του Stirlitz

Επί πολλά χρόνια έχει καλλιεργηθεί μία τερατώδης μυθολογία σχετικά με το αντιαεροπορικό σύστημα Artemis-30 που είχε παρουσιαστεί από την ΕΒΟ τη δεκαετία του 1980 στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Κάποιοι ισχυρίζονταν ότι ήταν δημιούργημα ενός εκκεντρικού ιδιοφυούς Έλληνα εφευρέτη, και κάποιοι άλλοι εξακολουθούν να πιστεύουν ότι το σύστημα σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από Έλληνες μηχανικούς.

Φυσικά δεν ισχύει τίποτα απ’ όλα αυτά.

Στο σύστημα Artemis-30 δεν υπήρχε ουσιαστικά τίποτα το ελληνικό, αφού τα πυροβόλα προέρχονταν από σχέδια της γερμανικής εταιρείας Mauser, ο κιλλίβαντας ήταν σχέδιο της επίσης γερμανικής εταιρείας Kuka, και το σύστημα ελέγχου πυρός προερχόταν από τη σουηδική εταιρεία Phillips. Η ΕΒΟ απλώς “έδεσε” όλα αυτά τα ξένα υποσυστήματα σε ένα νέο σύνολο, στο οποίο έδωσε ένα καθ’ όλα ελληνοπρεπές όνομα, και ανέλαβε να το παράξει μαζικά με την άδεια φυσικά των ξένων εταιρειών.  

Το δίδυμο αντιαεροπορικό σύστημα Artemis-30 δοκιμάστηκε σε βολές εναντίον ιπτάμενων στόχων που ρυμουλκούνταν από αεροσκάφη, παρουσιάζοντας θετικά αποτελέσματα. Υπήρξε όμως πρόβλημα με τα πυρομαχικά του που κατασκευάζονταν επίσης στην Ελλάδα, και ακόμη σοβαρότερο πρόβλημα με το σύστημα ελέγχου πυρός του το οποίο δεν παρακολούθησε τις τεχνολογικές εξελίξεις και δεν αναβαθμίστηκε εγκαίρως.

Εξαιτίας αυτών των προβλημάτων το σύστημα προοδευτικά απαξιώθηκε. Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις προμηθεύτηκαν μερικές δεκάδες Artemis-30 τα οποία όμως σήμερα πλέον έχουν αποσυρθεί σχεδόν όλα από την ενεργό υπηρεσία.

Ακόμη όμως κι αν όλα είχαν πάει τέλεια με το Artemis-30, το όπλο αυτό δεν θα μπορούσε να αποτελέσει το απόλυτο αντίδοτο στα τουρκικά drones, όπως ισχυρίζεται ο κ. Στούπας. Παρά το γεγονός ότι είχε εκπληκτική ταχυβολία 1.500 βλημάτων το λεπτό, το βεληνεκές του δεν ξεπερνούσε τα 2,5 χιλιόμετρα καθ’ ύψος, τη στιγμή που τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροχήματα μπορούν πλέον να πετούν ψηλότερα από τα 12 χιλιόμετρα.

Άρα χρειαζόμαστε αναγκαστικά κάποιο είδος πυραύλου εδάφους-αέρος για να τα αντιμετωπίσουμε, ο οποίος θα είναι πιθανώς ακριβότερος από το drone που θα κληθεί να καταρρίψει.

Και μία τελευταία παρατήρηση.

Η μεγαλύτερη απειλή για εμάς από τα τουρκικά drones θα είναι το να αναλάβουν την αποστολή στοχοποίησης ελληνικών πολεμικών πλοίων για λογαριασμό των τουρκικών κορβετών και φρεγατών.

Αν τα drones (που μπορούν να μένουν στον αέρα για περισσότερες από 24 ώρες συνεχόμενες) εντοπίσουν τον στόχο και διαβιβάσουν δεδομένα στοχοποίησης στα τουρκικά πλοία, θα μπορούν αυτά να εκτελούν βολές πυραύλων επιφανείας-επιφανείας από τεράστιες αποστάσεις άνω των 130 χιλιομέτρων, εκμεταλλευόμενα το μέγιστο βεληνεκές αυτών των όπλων και παραμένοντας τα ίδια σε ασφάλεια.

Τα ραντάρ που φέρουν τα σύγχρονα πολεμικά πλοία δεν μπορούν να “δουν” πέρα από τα 37-40 χιλιόμετρα στον ορίζοντα λόγω της καμπυλότητας της γης.

Επομένως το να διαθέτεις πυραύλους επιφανείας-επιφανείας με βεληνεκές 180 χιλιομέτρων (όπως κάποιες εκδόσεις των Exocet που έχουμε πάνω στις πυραυλακάτους κλάσης Super Vita) δεν έχει κανένα νόημα αν δεν διαθέτεις και ιπτάμενα μέσα που να μπορούν να κάνουν τη στοχοποίηση για λογαριασμό του πλοίου-φορέα.

Υποτίθεται ότι τα εκσυγχρονισμένα P-3B Orion θα έπαιζαν και αυτόν τον ρόλο, εκτός από τον ανθυποβρυχιακό.

Stirlitz