Πώς αναμένεται να εξελιχθεί η συνέντηση Μπαϊντεν-Ερντογάν

Του Palash Ghosh

Στο πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό ως πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τζο Μπάιντεν θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ερντογάν στις Βρυξέλλες στις 14 Ιουνίου κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ, λιγότερο από δύο μήνες αφότου ο Μπάιντεν αναγνώρισε τη γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πυροδοτώντας τον θυμό της Άγκυρας.

Τα γεγονότα

-Ο Μπάιντεν και ο Ερντογάν θα συζητήσουν για ένα “πλήρες φάσμα διμερών και περιφερειακών θεμάτων” στη σύνοδο κορυφής, ανέφερε ο Λευκός Οίκος, χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.

-Οι σχέσεις των δύο ηγετών ψυχράνθηκαν ακόμη περισσότερο όταν στα τέλη Απριλίου ο Αμερικανός πρόεδρος αναγνώρισε την αρμενική γενοκτονία, με τον Ερντογάν να απαιτεί ανάκληση της δήλωσης.

-Ο Μπάιντεν, ο οποίος έχει επίσης επικρίνει την τουρκική κυβέρνηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ιδίως σε σχέση με τους Κούρδους, περίμενε μέχρι τον Απρίλιο για να μιλήσει τηλεφωνικώς στον Ερντογάν, δηλαδή τρεις μήνες μετά την ορκωμοσία του.

-Ο Ερντογάν σχεδιάζει να θέσει επί τάπητος τις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον της Τουρκίας για την προμήθεια του ρωσικού εξοπλιστικού συστήματος S-400, καθώς και θέματα που σχετίζονται με τη Συρία και το Ισραήλ, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ερντογάν στην τουρκική εφημερίδα Hurriyet.

Το παρασκήνιο

Σε απάντηση στον Μπάιντεν που αναγνώρισε την αρμενική γενοκτονία, ο Ερντογάν είπε ότι οι ΗΠΑ πρέπει να “κοιτάξουν στον καθρέφτη”, αναφερόμενος στη βίαιη μεταχείριση των αυτοχθόνων Αμερικανών από τους Ευρωπαίους αποίκους. Ο Ερντογάν και οι Τούρκοι αξιωματούχοι παραδέχθηκαν εδώ και πολύ καιρό ότι οι Αρμένιοι, οι οποίοι είναι στη συντριπτική πλειονότητά τους χριστιανοί, πέθαναν κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά αρνούνται ότι υπήρξε συστηματική προσπάθεια του τουρκικού κράτους να εξαλείψει τον αρμενικό πληθυσμό. 

Ωστόσο, οι συγκρούσεις του Μπάιντεν με τον Ερντογάν ξεκινούν τουλάχιστον στις αρχές του 2020, όταν ο τότε προεδρικός υποψήφιος Μπάιντεν χαρακτήρισε τον Τούρκο ηγέτη “αυταρχικό ηγέτη”, και δεσμεύτηκε να υποστηρίξει τις προσπάθειες των τουρκικών αντιπολιτευόμενων δυνάμεων για ανατροπή του Ερντογάν. 

Εκτός από τη μεταξύ τους σχέση, η Τουρκία έχει εξοργίσει τις ΗΠΑ και άλλους συμμάχους του ΝΑΤΟ αγοράζοντας το σύστημα αεροπορικής άμυνας S-400 από τη Ρωσία, το οποίο οδήγησε στην επιβολή αμερικανικών κυρώσεων από τον τέως Πρόεδρο Τραμπ στα τέλη του περασμένου έτους, χαρακτηρίζοντας την εξαγορά ως απειλή στη συμμαχική ασφάλεια.

Ο Ερντογάν, από την πλευρά του, έχει επικρίνει τον Μπάιντεν για την υποστήριξη των ΗΠΑ στο Ισραήλ κατά τη διάρκεια της πρόσφατης σύγκρουσης στη Γάζα που είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν περισσότερες από 260 ζωές. Ο Ερντογάν κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι επέτρεψαν την ισραηλινή “επιθετικότητα” εναντίον των Παλαιστινίων.

capital.gr