Μια νέα εποχή φαίνεται να αρχίζει για τη βιομηχανία των κρυπτογραφημένων αξιών που έρχονται όλο και περισσότερο στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ύστερα από ένα χρόνο αλματώδους ανόδου των κρυπτονομισμάτων, κυρίως του μεγαλύτερου εξ αυτών, του bitcoin. Η εκτίναξη της τιμής του bitcoin, που έφθασε προ ημερών στο άνευ προηγουμένου επίπεδο των 65.000 δολαρίων για να υποχωρήσει μέσα σε δύο ημέρες περίπου σε 63.000 δολάρια, αντανακλά το εντεινόμενο ενδιαφέρον των επενδυτών και την αυξανόμενη δραστηριότητα στον κλάδο. Συνοδεύεται από συχνές ανακοινώσεις μεγάλων επενδυτικών τραπεζών και επιχειρήσεων που αποδέχονται όλο και περισσότερο τα κρυπτονομίσματα στις συναλλαγές τους.

Αναπόφευκτα έχει εντείνει τον προβληματισμό των κεντρικών τραπεζών, πολλές από τις οποίες σχεδιάζουν τα δικά τους ψηφιακά νομίσματα, όπως η ΕΚΤ που εκπονεί σχέδια για το ψηφιακό ευρώ. Προπαντός, όμως, έχει επισπεύσει τις προσπάθειες για ρύθμιση της ραγδαία αναπτυσσόμενης αλλά αδιαφανούς αυτής αγοράς. Η προοπτική των ρυθμίσεων στον κλάδο φέρνει μαζί της ποικίλα ενδεχόμενα, μεταξύ των οποίων ακόμη και μία πιθανή διάσπαση της αγοράς. Καταλύτης στις εξελίξεις ενδέχεται να αποβεί η εισαγωγή του μεγαλύτερου χρηματιστηρίου κρυπτονομισμάτων, του Coinbase, που μέσα στην εβδομάδα εισήχθη στην αγορά της Νέας Υόρκης στον δείκτη υψηλής τεχνολογίας Nasdaq. Πλησίασε μάλιστα αμέσως τον στόχο των 100 δισ. δολαρίων που είχε θέσει για τη χρηματιστηριακή του αξία έστω και αν υποχώρησε στην επόμενη συνεδρίαση με τη χρηματιστηριακή του αξία να βρίσκεται έτσι σε επίπεδα γύρω στα 84 δισ. δολάρια.

Παράγοντες της βιομηχανίας των κρυπτονομισμάτων θεωρούν βέβαιο πως η εισαγωγή του Coinbase στο χρηματιστήριο πρόκειται να επισπεύσει τις εξελίξεις προς δύο κατευθύνσεις, τόσο προς την περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς όσο και προς την επιβολή των ρυθμίσεων. Ανάμεσά τους ο Ξενοφών Κοντούρης, επιχειρηματίας στον χώρο των κρυπτονομισμάτων και συνιδρυτής της σχετικής με τα κρυπτονομίσματα νεοφυούς επιχείρησης Athens DAO, που μιλώντας στην «Κ» δηλώνει αισιόδοξα ότι η εισαγωγή του Coinbase στον δείκτη Nasdaq προλειαίνει το έδαφος για την πλήρη νομιμοποίηση της βιομηχανίας. Ο εν λόγω επιχειρηματίας επισημαίνει πως οι πιέσεις για ρύθμιση της βιομηχανίας είχαν ενταθεί σαφώς πριν από την αρχική δημόσια εγγραφή του Coinbase. Οπως και η πλειονότητα των ανθρώπων που κινούνται στον κλάδο, πάντως, υπογραμμίζει πως κάθε προσπάθεια για ρύθμιση της αγοράς των κρυπτονομισμάτων εναντιώνεται στη μυστικότητα, κεντρικό χαρακτηριστικό της, βασικό κίνητρο των χρηστών των κρυπτονομισμάτων και ουσιαστικά κεντρική ιδέα γύρω από την οποία σχεδιάστηκαν. Είναι ενδεικτικό ότι τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης για το ψηφιακό ευρώ που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΚΤ μέσα στην εβδομάδα φέρουν το 43% των ερωτηθέντων Ευρωπαίων να θέλει από το ψηφιακό ευρώ πρωτίστως το απόρρητο και δευτερευόντως την ασφάλεια και τη δυνατότητα χρήσης του για πληρωμές σε όλη την Ευρωζώνη.

Θεωρητικά, οι ρυθμίσεις στον κλάδο μπορεί να λειτουργήσουν ευεργετικά νομιμοποιώντας πλήρως και επιτρέποντας σε μια μεγάλη αγορά όπως η Wall Street να επενδύσει στα κρυπτονομίσματα. Εξίσου ορατή είναι, πάντως, η προοπτική οι ρυθμίσεις να καταργήσουν την καινοτομία της τεχνολογίας στην οποία βασίζεται η αγορά των κρυπτονομισμάτων. Πολλοί, επισημαίνει ο κ. Κοντούρης, πιστεύουν ότι σε περίπτωση ρύθμισής της η αγορά των κρυπτονομισμάτων θα μεταλλαχθεί και θα διασπασθεί σε δύο τμήματα:  ένα πλήρως ρυθμισμένο και εναρμονισμένο με τους κανόνες που διέπουν τις συμβατικές χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και ένα τμήμα απολύτως μυστικό, που κανείς δεν γνωρίζει ακόμη αν θα βρίσκεται στη σφαίρα της παρανομίας ή της νομιμότητας.

Πιο κοντά σε ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για τις κρυπτογραφημένες αξίες

Των Eric Lam και Joanna Ossinger, Bloomberg

Οι εποπτικές αρχές του χρηματοπιστωτικού τομέα αναμένεται να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να βρουν τρόπο να ρυθμίσουν τον κλάδο των κρυπτονομισμάτων, που παρουσιάζει εκρηκτική ανάπτυξη. Αυτό εκτιμά η εμπειρογνώμων του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, Σεϊλά Γουόρεν, με αρμοδιότητα για την τεχνολογία blockchain στην οποία βασίζονται τα κρυπτονομίσματα. Επισημαίνει, όμως, τις ιδιαίτερες δυσκολίες στις οποίες θα προσκρούσει κάθε προσπάθεια για ρύθμιση αυτής της αγοράς, όταν προσπαθεί κανείς παράλληλα να διατηρήσει τη διασυνοριακή φύση του bitcoin και των άλλων κρυπτογραφημένων αξιών, όπως και το να διασφαλίσει πως οι ρυθμίσεις δεν θα αναστείλουν κάθε καινοτομία στον κλάδο. «Πρόκειται να δούμε έναν νέο γύρο δραματικών προσπαθειών με σκοπό τη ρύθμιση αυτού του χώρου», τονίζει η κ. Γουόρεν, στέλεχος του φόρουμ, που μίλησε σε ψηφιακό συνέδριο του Bloomberg την Πέμπτη, λίγες ώρες μετά την εισαγωγή του Coinbase στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Τα ψηφιακά νομίσματα προσελκύουν όλο και περισσότερο την προσοχή των Αρχών, των επενδυτών και της κοινής γνώμης. Η προσοχή κορυφώθηκε αυτές τις ημέρες με την εισαγωγή του χρηματιστηρίου κρυπτονομισμάτων Coinbase Global στον δείκτη Nasdaq, αλλά και με την εκτίναξη που σημείωσε στη διάρκεια του περασμένου έτους το σημαντικότερο όλων, το bitcoin, καθώς επταπλασιάστηκε η τιμή του. Οι εταιρείες κρυπτογραφημένων αξιών εντείνουν τις προσπάθειές τους για να επηρεάσουν το ρυθμιστικό πλαίσιο του κλάδου τους που φαίνεται προ των πυλών και προπαντός για να αντιμετωπίσουν τον υφέρποντα σκεπτικισμό γύρω από τα ψηφιακά νομίσματα. Οι κυβερνήσεις εξετάζουν πολύ πιο προσεκτικά τους κινδύνους που εγκυμονεί ο κλάδος, καθώς διευρύνεται συνεχώς ο αριθμός των επενδυτών που τοποθετούνται στα κρυπτονομίσματα.

Οι πλέον ένθερμοι υποστηρικτές του bitcoin το αντιμετωπίζουν ως ένα σύγχρονο μηχανισμό αποθήκευσης αξίας και προστασίας έναντι κινδύνου πληθωρισμού, ενώ άλλοι εκφράζουν φόβους πως απλώς «φουσκώνει διαρκώς μια κερδοσκοπική φούσκα».

Η ευφορία που περιβάλλει το bitcoin κορυφώθηκε μέσα στην εβδομάδα ενόψει της προγραμματισμένης αρχικής δημόσιας εγγραφής του Coinbase στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ετσι το σημαντικότερο και μεγαλύτερο από τα κρυπτονομίσματα σημείωσε νέο άλμα και πλησίασε τις 65.000 δολάρια. Στη συνέχεια υποχώρησε ελαφρώς μετά την επιτυχή αρχική δημόσια εγγραφή του μεγαλύτερου χρηματιστηρίου κρυπτονομισμάτων. Οπως επισημαίνει, όμως, η κ. Γουόρεν, η εισαγωγή του Coinbase στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης σηματοδοτεί την αρχή μιας νέας περιόδου μεγάλης αύξησης της δραστηριότητας στη βιομηχανία των κρυπτονομισμάτων. Η ίδια υπογραμμίζει, βέβαια, πως «ορισμένοι το βλέπουν ως κορύφωση, η γνώμη μου είναι πως η άποψη αυτή είναι εντελώς λανθασμένη». Μιλώντας στο ίδιο ψηφιακό συνέδριο στο οποίο συμμετείχε η κ. Γουόρεν, ο Χένρι Αρσλανιάν, στέλεχος της PwC με ενεργή δραστηριότητα στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων, προέβλεψε πως «μετά την εισαγωγή του Coinbase στο χρηματιστήριο οι αναλυτές θα καλύπτουν πιο διεξοδικά τα τεκταινόμενα στον κλάδο».

Δημοφιλή στη Βενεζουέλα και στην Τουρκία λόγω του μεγάλου πληθωρισμού

Η τεχνολογία της κρυπτογράφησης αποβαίνει ιδιαιτέρως δημοφιλής σε χώρες των οποίων τα νομίσματα κλυδωνίζονται από υψηλό πληθωρισμό ή γενικότερα από μεγάλη οικονομική κρίση. Στη Βενεζουέλα, για παράδειγμα, που τα τελευταία χρόνια έχει βυθιστεί σε μια άνευ προηγουμένου για καιρό ειρήνης οικονομική καταστροφή, με πληθωρισμό που έχει φτάσει στο 6.500%, έχει αυξηθεί θεαματικά η χρήση των κρυπτονομισμάτων. Οι εγχώριοι ειδήμονες της τεχνολογίας σχεδίασαν το κρυπτονόμισμα προκειμένου να προστατεύσουν τα χρήματά τους από τον ασύλληπτο πληθωρισμό και το έχουν θέσει σε κυκλοφορία από τον περασμένο μήνα. Το αποκάλεσαν petro, καθώς βασίζεται στα αποθέματα πετρελαίου της χώρας, και είναι το πρώτο κρατικά ελεγχόμενο ψηφιακό νόμισμα. Στα τέλη του περασμένου έτους, περίπου 8 εκατ. δημόσιοι υπάλληλοι πληρώθηκαν το δώρο των Χριστουγέννων με μισό petro, που αντιστοιχεί σε περίπου 30 δολάρια. Αρχής γενομένης από φέτος, μπορεί κανείς να πληρώσει τους φόρους του με το κρατικό ψηφιακό νόμισμα. Ο άνθρωπος που το σχεδίασε ήλπιζε μάλιστα πως ένα κρυπτονόμισμα στα πρότυπα του bitcoin θα βοηθούσε την κυβέρνηση να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις που της έχει επιβάλει η πρώην κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με αναλυτές της Chainalysis, εταιρείας δεδομένων για την αγορά κρυπτογραφημένων αξιών που έχει έδρα τη Νέα Υόρκη, στη Βενεζουέλα υπάρχει μεγάλη κινητικότητα στις συναλλαγές κρυπτονομισμάτων, που χρησιμοποιούνται πλέον για κοινές αγορές, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σε άλλες χώρες. Παράγοντες αυτής της αγοράς αναφέρουν  μάλιστα πως, από έπιπλα μέχρι ρούχα και τρόφιμα, τα πάντα μπορούν να αγοραστούν στη χώρα με κρυπτονομίσματα. Και βέβαια οι Βενεζουελανοί δεν προτιμούν το petro που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση, αλλά τα κρυπτονομίσματα που έχουν κυριαρχήσει παγκοσμίως, το bitcoin και το ethereum, που είναι το δεύτερο σε μέγεθος κρυπτονόμισμα, αλλά και τα πολύ μικρότερα και πολύ λιγότερο γνωστά dash και eos. Οσον αφορά το χρηματιστήριο κρυπτονομισμάτων Binance, είναι πλέον εξίσου γνωστό μεταξύ των πολιτών της χώρας όσο και η μεγαλύτερη τράπεζά της, η Banco de Venezuela.

Ανάλογα φαινόμενα έχουν καταγραφεί και στην Τουρκία που, εξαιτίας των παρεμβάσεων του Τούρκου προέδρου στην οικονομική και νομισματική πολιτική, αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια μια παρατεταμένη οικονομική κρίση και έναν επίμονα διψήφιο πληθωρισμό. Η πτώση της τουρκικής λίρας για μεγάλο χρονικό διάστημα εξώθησε τους Τούρκους να μετατρέψουν τις αποταμιεύσεις τους σε δολάρια. Εν μέσω, όμως, της ανόδου του bitcoin και της στροφής πολλών επενδυτικών τραπεζών και επιχειρήσεων υπέρ του μεγαλύτερου κρυπτονομίσματος, μεγάλη μερίδα Τούρκων επενδυτών άρχισε να στρέφεται στο bitcoin, το οποίο έχει γίνει εξαιρετικά δημοφιλές στη γειτονική χώρα. Το αποτέλεσμα ήταν να προβληματιστούν η κεντρική τράπεζα, η επιτροπή κεφαλαιαγοράς και οι ρυθμιστικές αρχές και τελικά να απαγορεύσουν μέσα στην εβδομάδα τη χρήση των κρυπτονομισμάτων ως μέσων πληρωμής. Η απαγόρευση ισχύει από 30 Απριλίου και αντανακλά το βάθος των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία. Η πρώτη χώρα στον κόσμο που απαγόρευσε το bitcoin ήταν πάντως η Κίνα, ενώ ήταν και η πρώτη που γνώρισε τέτοια άνθηση του κλάδου. Εχει, άλλωστε, υλοποιήσει το σχέδιό της για το δικό της ψηφιακό νόμισμα, το γουάν, που κυκλοφορεί σε ορισμένες επαρχίες της κινεζικής ενδοχώρας.

Η πρόεδρος

Σχολιάζοντας το ενδιαφέρον που προκάλεσε στους επενδυτές η εισαγωγή της Coinbase στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, η πρόεδρος της εταιρείας, Εμιλι Τσόι, υπογράμμισε πως «όταν πιστεύει κανείς στο μακροπρόθεσμο σχέδιο των ψηφιακών αξιών, τότε πολύ απλά θα μπει στην αγορά αντιμετωπίζοντάς την ως μακροπρόθεσμη επένδυση».

Η ανησυχία

Αν και παρατήρησε πως «γίνονται αργά κινήσεις προς την ευρύτερη αποδοχή» των κρυπτονομισμάτων, η αναλύτρια της Rabobank Τζέιν Φόλεϊ τόνισε πως «επικρατεί ανησυχία ότι κάποια στιγμή οι ρυθμιστικές αρχές, οι κεντρικές τράπεζες θα πουν “όχι” και θα επιβάλουν τόσο δύσκολους όρους ώστε πολλοί άνθρωποι θα χάσουν πολλά χρήματα».

Η βεβαιότητα

Βέβαιη πως θα υπάρξουν σύντομα προσπάθειες ρύθμισης των κρυπτονομισμάτων, η υπεύθυνη για θέματα ψηφιακών αξιών και τεχνολογίας blockchain στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ Σίλα Γουόρεν επισήμανε πως «όσο αυξάνεται η δραστηριότητα σε αυτούς τους χώρους τόσο πυκνώνει η πίεση προς τις ρυθμιστικές αρχές να εμπλακούν στην όλη υπόθεση».