Γράφει ο Ανδρέας Τσιφτσιάν, Οικονομολόγος

Τι όμορφη που είναι η γλώσσα μας.

Και τι όμορφο να την ακούς σε όλες τις αρχαίες εκδοχές της.

Παιδευτική γλώσσα, γυμνάζει το μυαλό.

Πού ακούς αρχαία ελληνικά σήμερα;

Ούτε στην Επίδαυρο. Πέρυσι το καλοκαίρι μάλιστα, στην «Ορέστεια» του Αισχύλου, ακούσαμε και αραβικό μοιρολόι στα τείχη, από την Κασσάνδρα. Η ειρωνεία, για όλους όσοι την πολεμούν και την ειρωνεύονται, είναι ότι για να ακούσεις σωστά ελληνικά, σήμερα, πρέπει να πας στην εκκλησία.

Με αξίωσε ο Θεός, και μάλλον για πρώτη φορά στη ζωή μου και δεν διασκορπίστηκα με τους περισσότερους μετά το «Χριστός Ανέστη…». Επέστρεψα.

Και δεν το μετάνιωσα. Πολύ ωφελήθηκα.

Το πήρα αμανάτι, διότι άκουσα κάποια στιγμή ένα κήρυγμα του Σιατίστης Παύλου που ανέφερε το «Αναστήτω ο Θεός και διεσκορπισθήτωσαν οι εχθροί αυτού…». Κι άμα δεις, πράγματι, ίσα με το που το είπε μια φορά το «Χριστός Ανέστη…» ο παπάς, άδειασε η πλατεία με μιας. Σφαίρα έφυγαν. Αρμένικο ινάτι είν’ αυτό, είπα, έτσι είσαι; Ε, λοιπόν, φέτος εχθροφανής δε θα γίνω.

Στην εκκλησία προσπαθώ να καταλάβω τι λέει ο παπάς και οι ψάλτες.

Δεν τα καταλαβαίνω όλα, το παραδέχομαι, αλλά τα «σημειώνω» και μετά έρχομαι σπίτι και την ψάχνω, να δω τι σημαίνουν τούτες οι λέξεις. Παρότι είναι οι ίδιες με αυτές που χρησιμοποιούμε, πνιγόμαστε σε μια κουταλιά νερό. Τυχεροί οι φιλόλογοι εδώ. Οι οικονομολόγοι παίζουμε σε άλλο γήπεδο.

Λέει για παράδειγμα, «ποῦ σου, θάνατε, τό κέντρον; Πού σου, Ἅδη, τό νίκος;»

Τί να εννοεί τώρα ο ποιητής. Κι όμως είναι τόσο απλό. «Πού είναι θάνατε το κεντρί σου; Πού είναι Άδη η νίκη σου;»

Ευκολάκι, έτσι;

Σήμερα λοιπόν στην εκκλησία άκουσα μια φράση που μου έκανε εντύπωση και θέλω να τη μοιραστώ μαζί σας, ειδικά με εσάς που διασκορπιστήκατε κι εύχομαι να θελήσετε κι εσείς, να επιστρέψετε, σε κάποια Ανάσταση, και πάλι στην εκκλησία. Εμένα μου πήρε μισόν αιώνα.

Η μαγειρίτσα νόστιμη μεν, νοστιμότερον όλων ο λόγος, για τον Λόγο δε… ούτε λόγος.

Φώναζε νικητήρια και δυνατά ο παπάς με υψωμένη τη γροθιά κι επαναλαμβάναμε και φωνάζαμε κι εμείς μετά από αυτόν, όλοι μαζί, ο ενωμένος Λαός, σαν ασκέρι που πήραμε το κάστρο και, σε κάποια στιγμή λέει,

«Ἀνέστη Χριστός, καί ζωή πολιτεύεται».

Μου μαστίγωσε το μυαλό. Σκεφτόμουν από δω, το έφερνα από κει, άκρη δεν μπορούσα να βγάλω. Είχα ξεχάσει και τη μαγειρίτσα στον δρόμο για το σπίτι. Η πολιτική είναι το δικό μου μικρόβιο της ανησυχίας, χτύπησε νεύρο και μ’ έπιασε αδιάβαστο.

Θα πει τελικά, ότι Αναστήθηκε ο Χριστός και η ζωή βασιλεύει.

Ευκολάκι κι αυτό, έτσι; Έχουμε μάθει να φοβόμαστε την ίδια μας τη γλώσσα. Λες και τα αρχαία δεν είναι η ίδια γλώσσα (σε οποιαδήποτε εκδοχή, κλασσική αττική, κοινή ελληνιστική κοκ) . Κι αν ποτέ κάποιος δεν ξέρει, κάτι που ξέρετε εσείς, μην τον αποπάρετε και μην τον διορθώσετε με έπαρση ενώπιον άλλων. Χαίρομαι όταν με διορθώνουν κατ’ ιδίαν, καλοπροαίρετα και δε με εξετάζουν με αυστηρότητα. Πέτρες υπάρχουν μπόλικες για όλους τους αναμάρτητους.

Και πήρε από το ένα χέρι τον Αδάμ κι από το άλλο την Εύα και τους επέστρεψε και πάλι στη χώρα τους, στη χαμένη τους Πατρίδα. Διήγαγαν νίκη οι έκπτωτοι με τον εκτοπισμό των πρωτοπλάστων, αλλά το σχέδιο του Θεού τους συνέτριψε. Συνέθλιψε την προδοσία του αντιδίκου.

Ανέλαβε ο Θεός την ευθύνη για τον άνθρωπο και τον έφερε πίσω.

Για εμάς τους ιδεαλιστές που πιστεύουμε στην οντολογία πίσω από κάθε πραγματολογία, που πιστεύουμε στον κόσμο των ιδεών και της νόησης πίσω από κάθε υλική υπόσταση και στην αδιάσπαστη ενότητα (δηλαδή στην αλληλουχία ή αλλιώς, στην αμοιβαία συνοχή) αισθητού και νοητού ή κοσμικού και υπερκόσμιου, η Ανάσταση είναι δώρο ελπίδας.

Το ‘χετε ξανακούσει όλοι, ποιος δεν έχει πάει άλλωστε σε κηδεία;

«…καὶ τὴν ποθεινὴν πατρίδα παράσχου µοι, Παραδείσου πάλιν ποιῶν πολίτην µε».

Όμορφο πράγμα η Πατρίδα.

Όμορφο πράγμα η γλώσσα μας.

Όμορφο πράγμα η νίκη.

Με τη σκέψη μας στα αδέρφια μας που εκτελούνται και φονεύονται στη Συρία, στη Νιγηρία, στο Αρτσάχ, στο Σουδάν και στους Έλληνες που ήταν μακριά μας, στα ξένα, με τη νοσταλγία της ποθεινής Πατρίδας,

XΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ

Γράφει η Φανούλα Αργυρού, Σημερινή

Μέρος Β΄

16 Ιουλίου 1974 – Οι Τούρκοι γνωστοποιούν στους Βρετανούς ότι δεν τους ενδιέφερε η αλλαγή των Ελλήνων αξιωματικών, ήθελαν συντονισμένη δράση μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο (M. Soysal, Συνταγματολόγος/Σύμβουλος Ετζεβίτ).

16 Ιουλίου – Οι Βρετανοί ενεργοποιούν σχέδιο του 1972 για διάσωση του Αρχιεπισκόπου… Τον μεταφέρουν μαζί με τους υποστηρικτές του Νίκο Θρασυβούλου, Ανδρέα Νεοφύτου και Ανδρέα Ποταμίτη στη Μάλτα. Και ενώ ήδη βρισκόταν καθ’ οδόν αεροπλάνο Comet προς Μάλτα γι’ αυτούς, ο Βρετανός ΥΠΕΞ Τζέιμς Κάλαχαν (James Callaghan) δεν ήθελε τον Μακάριο να πετάξει στο Λονδίνο το ίδιο βράδυ, αλλά αργότερα αν ήταν δυνατό με πλοίο… Αναχώρησαν για Λονδίνο την επομένη.

17 Ιουλίου – Έφθασαν στις 9.00 το πρωί στο στρατιωτικό αεροδρόμιο Lyneham. Στη δημοσιογραφική διάσκεψη ο Μακάριος τόνισε ότι ήθελε τους Έλληνες αξιωματικούς να φύγουν και πιέσεις πάνω στην ελληνική Κυβέρνηση. Είπε στους αξιωματούχους του Φόρεϊν Όφις, που τον παρέλαβαν, ότι η Εθνική Φρουρά δεν είχε συνταγματικό στάτους, σκεφτόταν η Κύπρος να μην έχει Ε.Φ., ήθελε ψήφισμα από τον ΟΗΕ ότι ο ίδιος ήταν ο νομικά εκλεγμένος Πρόεδρος της Κύπρου και που να καλεί την ελληνική κυβέρνηση να αποσύρει όλους τους αξιωματικούς και στρατιωτικά άρματά της…

(Υπενθυμίζεται ότι η διάλυση της Ε.Φ. ήταν τουρκικό αίτημα προς τον Cyrus Vance τον Νοέμβριο του 1967 – τότε ο Μακάριος το απέρριπτε. Επίσης το υποστήριζε και ο ΄Υπ. Αρμοστής της Βρετανίας στην Κύπρο, 4.12.1967).

Επικίνδυνες ψευδαισθήσεις Μακαρίου

Ο Μακάριος δεν πίστευε, τους είπε, ότι οι Τούρκοι είχαν οποιαδήποτε δικαιολογία για μονομερή επέμβαση. Παλαιότερα ήθελαν να επέμβουν για να αποτρέψουν την Ένωση… όμως τώρα δεν ήταν κύριο θέμα αυτό. Τους εξιστόρησε πώς έφυγε από το Προεδρικό προς Τρόοδος…*

17 Ιουλίου – Συνάντηση Μακαρίου με Harold Wilson, 2.30 μ.μ., συνοδευόμενος από τον ΄Υπ. Αρμοστή Κώστα Ασσιώτη. Ευχαρίστησε τη βρετανική κυβέρνηση για τη διάσωσή του. Εξιστόρησε τα γεγονότα και όχι μόνον. Ο Πρωθυπουργός εισηγήθηκε πως τα γεγονότα μπορούσε ένας να πει ότι είχαν κάποια χαρακτηριστικά εισβολής. Ο Πρόεδρος Μακάριος συμφώνησε. Και έτσι θα μιλούσε στον ΟΗΕ… Ο Πρωθυπουργός ρώτησε τον Αρχιεπίσκοπο πώς έβλεπε την Τουρκία να ενεργεί. Θα μπορούσαν να πουν ότι είχαν κοινό συμφέρον στην αντιμετώπιση των δραστηριοτήτων της ΕΟΚΑ Β’. Ο Μακάριος είπε ότι οι τρεις κύριες δυνάμεις που μπορούσαν να πιέσουν την Ελλάδα ήταν οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η Τουρκία. Ήταν αλήθεια ότι οι Τούρκοι είχαν συμφέρον σε μιαν ανεξάρτητη Κύπρο και αντιτίθεντο στην Ένωση, που ήταν ένα διχαστικό πρόβλημα για την ελληνική κοινότητα…

Θα μπορούσαν ν’ αρνηθούν να αποσύρουν τους αξιωματικούς τους, κάτι που θα τον προκαλούσε να χρησιμοποιήσει βία εναντίον τους ή να διαλύσει την Εθνική Φρουρά. Ή να τους απέσυραν, πράγμα που θα τους ταπείνωνε. Αντίθετα προτίμησαν να κάνουν πραξικόπημα… Ο Πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Αρχιεπίσκοπο πως θα έβλεπε και τον Τούρκο Πρωθυπουργό το ίδιο βράδυ. Ο Πρόεδρος Μακάριος είπε ότι η άμεση ερώτηση ήταν: Ποια πρακτικά μέτρα μπορούσαν να παρθούν; Το τουρκικό ενδιαφέρον ήταν να μη γίνει η Κύπρος μέρος της Ελλάδας. Οι ελληνικές δηλώσεις, εν τω μεταξύ, ήταν καθαρά μη ικανοποιητικές, και πίστευε ότι οι Τούρκοι θα επέμεναν στην αποχώρηση των Ελλήνων αξιωματικών από την Εθνική Φρουρά… Είπε ότι δεν ήταν σίγουρος αν άρεσε στους Τούρκους, όμως πίστευε ότι τον προτιμούσαν από τον Σαμψών.

18 Ιουλίου – O Μακάριος αναχώρησε για Νέα Υόρκη η ώρα 11 το πρωί και πριν από την ομιλία του είδε την τουρκική αντιπροσωπία (με εντολή Ετζεβίτ να τον προλάβαιναν να μην καταφερόταν εναντίον της Τουρκίας στην ομιλία του) και ευχαρίστησε την Τουρκία, ήταν ευγνώμων… («Σημερινή», 12.7.1993).

19 Ιουλίου – Ομιλία στον ΟΗΕ. Κατηγόρησε την Ελλάδα 7 φορές ως να έκανε εισβολή. Επανέλαβε ότι ο κίνδυνος από την Τουρκία ήταν λιγότερος από εκείνον των αξιωματικών… Επικαλέστηκε ότι κινδύνευαν και οι Τουρκοκύπριοι, πράγμα που δεν αλήθευε και είχε ήδη διαψευσθεί…

20 Ιουλίου – Το Ψήφισμα 353 (που έγραψαν οι Βρετανοί) δεν αναφέρει λέξη για τουρκική εισβολή, έντεχνα εννοεί να φύγουν τα ελληνικά στρατεύματα όπως ζήτησε ο Μακάριος…

22 Ιουλίου – Ο Μακάριος, μετά τα θαλασσώματά του με τους Βρετανούς σωτήρες, έτρεξε στον Αμερικανό ΥΠΕΞ Χένρι Κίσινγκερ για βοήθεια…

*Δεν γνώριζε τουλάχιστον από τον Ιανουάριο 1974 για τις ομοσπονδιακές προθέσεις Ετζεβίτ; Γιατί έδωσε στις 10 Ιουλίου στο Φόρεϊν Όφις υπόμνημα «ανεφάρμοστη η ομοσπονδία»;

Ο Βρετανός στρατιωτικός ακόλουθος Στόκερ από το 1972/73 τούς είχε δώσει λεπτομερέστατες πληροφορίες για τα τουρκικά σχέδια ΕΙΣΒΟΛΗΣ (βιβλία Χρ. Βενιαμίν και Φ.Α.) .

Γιατί έστειλε την επιστολή προς Γκιζίκη; Όταν στενοί του συνεργάτες (Γεώργιος Χαραλάμπους και αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α’) του είπαν «Για τ’ όνομα του Θεού μην την στείλεις» πως «μόνο ένας τρελός μπορούσε στείλει σε στρατιωτικό… επιστολή με τέτοιο περιεχόμενο» (Μαρτυρία Γ. Μάτση).

Ο Μακάριος τουλάχιστον 3 φορές τόνισε ότι «ο κίνδυνος από τους Τούρκους ήταν λιγότερος από εκείνον από τους Έλληνες αξιωματικούς». Ήταν; Το τραγικό αποτέλεσμα το ζούμε εδώ και 50 χρόνια…

1) Στον Έλληνα πρέσβη στην Κύπρο, Ευστάθιο Λαγάκο, όταν ο τελευταίος του έφερε πρόσκληση από την Αθήνα να συζητήσουν την κατάσταση, την οποία ο Μακάριος απέρριψε.

2) Στον James Callaghan, 17.7.1974, στο Φόρεϊν Όφις.

3) Στην ομιλία του στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, 19.7.1974.

Αυτά η «επιτροπή» της Βουλής τα αγνόησε, προτίμησε πλαστά κουρελόχαρτα τάχα του ΝΑΤΟ…

Πηγές από το Βρετανικό Εθνικό Αρχείο και το βιβλίο της γράφουσας «Διζωνική vs Δημοκρατία 1955-2019».

Τα βρετανικά έγγραφα για το 1974 αποδεσμεύθηκαν 1.1.2005, δημοσιεύθηκαν στη «Σημερινή» από τη γράφουσα εντός του Ιανουαρίου 2005 και έκτοτε σε πολλά συνεχόμενα άρθρα και αναλύσεις με αναφορές σε βιβλία…

*Ερευνήτρια/δημοσιογράφος

Αυτός ο χάρτης εκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1974, πριν από τις τουρκικές εισβολές του 1974, σε έκδοση κάρτ ποστάλ. Βρέθηκε στην κατοχή ενός Tούρκου αξιωματικού κατά τις δύο τουρκικές εισβολές.

Από τα πρακτικά της συνάντησης Μακαρίου/Harold Wilson – τι είπε στον Wilson.

Από τα πρακτικά της συνάντησης Μακαρίου/Harold Wilson περί «ελληνικής εισβολής».

Από το βιβλίο Γ. Μάτση «Μετά Παρρησίας – για την Ιστορία και την Αλήθεια».

Γράφει ο Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος

Η Γερμανία εισέβαλε στην Ελλάδα την 6η Απριλίου 1941 και κατέλαβε την Αθήνα την 27η Απριλίου. Η πρώτη επιβεβαιωμένη πράξη αντίστασης έλαβε χώρα τη νύχτα της 30ής Μαΐου, όταν δύο φοιτητές, ο Απόστολος Σάντας και ο Μανώλης Γλέζος, ανέβηκαν στη βορειοδυτική πλευρά της Ακρόπολης και κατέβασαν τη σημαία με τη σβάστικα. Τα πρώτα ευρύτερα κινήματα αντίστασης σημειώθηκαν στη Βόρεια Ελλάδα, μετά την προσάρτηση ελληνικών εδαφών από τη Βουλγαρία. Τη νύχτα της 28ης προς 29η Σεπτεμβρίου, ο λαός της Δράμας εξεγέρθηκε, αλλά η εξέγερση καταπνίγηκε και από 300 έως 500 κάτοικοι εκτελέστηκαν από τον βουλγαρικό στρατό. Τις επόμενες εβδομάδες, περίπου 15.000 άμαχοι σκοτώθηκαν.

Η πρώτη μεγάλη αντιστασιακή οργάνωση που ιδρύθηκε ήταν το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ), το οποίο μέχρι το 1944 αριθμούσε πάνω από 1.800.000 μέλη. Οργανώθηκε από το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Το 1942 συγκροτήθηκε ο στρατός του ΕΑΜ, ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ), υπό την ηγεσία του Άρη Βελουχιώτη. Η δεύτερη μεγαλύτερη αντιστασιακή οργάνωση ήταν η κεντρογενής Εθνική Δημοκρατική Ελληνική Ένωση (ΕΔΕΣ), υπό την ηγεσία του πρώην αξιωματικού του στρατού, συνταγματάρχη Ναπολέοντα Ζέρβα.

Μία από τις πιο θεαματικές πράξεις δολιοφθοράς πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 1942, όταν ανατινάχθηκε η σιδηροδρομική γέφυρα του Γοργοποτάμου, που συνέδεε τη βόρεια με τη νότια Ελλάδα, σε επιχείρηση που εκτελέστηκε από κοινού από τον ΕΛΑΣ και την ΕΔΕΣ.

Η αντίσταση στην Κρήτη ήταν σθεναρή και είχε επίκεντρο τα ορεινά. Την 26η Απριλίου 1944, ο στρατηγός Χάινριχ Κρέιπε απήχθη από Βρετανούς πράκτορες και ελληνικές αντιστασιακές ομάδες και μεταφέρθηκε στο Κάιρο για ανάκριση. Η Κρήτη πλήρωσε βαρύ τίμημα για την αντίστασή της, καθώς πολλά χωριά καταστράφηκαν και πολλοί άμαχοι εκτελέστηκαν.

Μία από τις σημαντικότερες μορφές αντίστασης ήταν τα μαζικά κινήματα διαμαρτυρίας του λαού. Στις 25 Μαρτίου 1942, καθώς φοιτητές προσπάθησαν να καταθέσουν στεφάνι στον Άγνωστο Στρατιώτη για την επέτειο της Εθνικής Εορτής, δέχθηκαν επίθεση από ‘εφιππους Ιταλούς αστυνομικούς. Τέσσερις φοιτητές σκοτώθηκαν και πολλοί άλλοι τραυματίστηκαν. Παρόμοια επεισόδια σημειώθηκαν και το 1943, με ακόμη περισσότερα θύματα σε διάφορες περιοχές της Αθήνας. Η αγριότητα των δυνάμεων κατοχής αφύπνισε το πνεύμα αντίστασης στον ευρύτερο αστικό πληθυσμό. Σύντομα μετά, οι εργαζόμενοι στις Τηλεπικοινωνίες και στα Ταχυδρομεία ξεκίνησαν απεργία στην Αθήνα, η οποία εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα. Ενώ τα αιτήματα των απεργών ήταν οικονομικής φύσεως, η απεργία έλαβε πολιτική διάσταση, καθώς υποστηρίχθηκε από το ΕΑΜ. Η απεργία έληξε στις 21 Απριλίου, με την πλήρη υποχώρηση της δοσιλογικής κυβέρνησης και την αποδοχή των αιτημάτων των απεργών, περιλαμβανομένης της άμεσης απελευθέρωσης των συλληφθέντων ηγετών της απεργίας.

Οι απόπειρες δημιουργίας ελληνικής Λεγεώνας για να πολεμήσει με τους Γερμανούς στο Στάλινγκραντ απέτυχαν, κυρίως λόγω της απροθυμίας των Ελλήνων αξιωματικών και στρατιωτών να συμμετάσχουν σε τέτοια επιχείρηση. Διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν ενάντια στην αποστολή Ελλήνων εργατών στη Γερμανία. Η πρώτη διαδήλωση οργανώθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 1943. Καθ’ όλη τη διάρκεια του Φεβρουαρίου, διαδοχικές απεργίες και διαδηλώσεις παρέλυσαν την Αθήνα, με αποκορύφωμα μια μαζική συγκέντρωση στις 24 Φεβρουαρίου με συμμετοχή 70.000 ατόμων και στις 5 Μαρτίου με 300.000 άτομα. Το Υπουργείο Εργασίας καταλήφθηκε από τους διαδηλωτές και οι φάκελοι των εργατών που επρόκειτο να αποσταλούν στη Γερμανία καταστράφηκαν. Δεκαοκτώ διαδηλωτές σκοτώθηκαν και 135 τραυματίστηκαν από τα γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα. Προηγουμένως, η κηδεία του εθνικού ποιητή Κωστή Παλαμά, στις 28 Φεβρουαρίου, μετατράπηκε σε αντι-άξονα διαδήλωση. Τελικώς, το σχέδιο αποστολής Ελλήνων εργατών στη Γερμανία κατέρρευσε.

Αλλά προς το τέλος του πολέμου, η Ελλάδα άρχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα με τον σύμμαχό της, τη Μεγάλη Βρετανία, η οποία τον Αύγουστο του 1944 σύναψε συμφωνία με τη Γερμανία στη Λισαβόνα. Η συμφωνία αυτή προέβλεπε ότι η αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από την Ελλάδα θα γινόταν χωρίς παρεμπόδιση από τη βρετανική πλευρά. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο βρετανικός στρατός δεν θα υφίστατο απώλειες και θα παρέμενε ισχυρός ώστε να πολεμήσει το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ μόλις αποχωρούσαν οι Γερμανοί. Στην Κρήτη, οι Βρετανοί συμφώνησαν με τους Γερμανούς ώστε οι Γερμανοί αιχμάλωτοι πολέμου να παραμείνουν στο νησί. Κι αυτό έγινε. Οι Γερμανοί αιχμάλωτοι παρέμειναν στην Κρήτη επί επτά μήνες μετά το τέλος του πολέμου, μέχρι τον Μάιο του 1945, οπλισμένοι, και χρησιμοποιήθηκαν για την καταστολή του ΕΛΑΣ. Κατά την περίοδο αυτής της βρετανο-γερμανικής κατοχής της Κρήτης, οι Γερμανοί δολοφόνησαν 45 Κρητικούς και βομβάρδισαν το χωριό Βατόλακκος.

Όταν τα γερμανικά στρατεύματα αποχώρησαν από την Ελλάδα, η χώρα ήταν κυριολεκτικά κατεστραμμένη. 300.000 άνθρωποι είχαν πεθάνει από πείνα κατά τον χειμώνα του 1941-1942, όταν η δύναμη κατοχής είχε επιτάξει τα αποθέματα τροφίμων για τις ανάγκες του γερμανικού στρατού. Άλλοι 300.000 πέθαναν από ασθένειες, ασιτία, δολοφονίες και εκτελέσεις. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις κατέστρεψαν 1.770 πόλεις και χωριά, πραγματοποιώντας 131 ολοκαυτώματα. Η πόλη των Καλαβρύτων καταστράφηκε και 1.436 άνδρες και αγόρια ηλικίας 12 έως 90 ετών εκτελέστηκαν στις 13 Δεκεμβρίου 1943. Στις 10 Ιουνίου 1944, στον Δίστομο, 117 γυναίκες, 111 άνδρες και 53 παιδιά σφαγιάστηκαν. Από τις 14 έως τις 16 Σεπτεμβρίου 1943, στη Βιάννο, 416 κάτοικοι σφαγιάστηκαν, 10 χωριά κάηκαν ολοσχερώς και 950 κατοικίες καταστράφηκαν. Στις 16 Αυγούστου 1944, στο Κομμένο, ο γερμανικός στρατός σφαγίασε 317 κατοίκους, εκ των οποίων 97 ήταν βρέφη και 119 γυναίκες. Στις 3 Ιουνίου 1941, 300 κάτοικοι της Κανδάνου εκτελέστηκαν και η κωμόπολη ισοπεδώθηκε. Τον Αύγουστο του 1944 στα Ανώγεια, οι γερμανικές δυνάμεις κατέσφαξαν 24 ηλικιωμένους πολίτες και κατέστρεψαν 940 κατοικίες μέσα σε 22 ημέρες.

Το γερμανικό χρέος προς την Ελλάδα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δύναται να αναλυθεί ως εξής:

1. Αποζημιώσεις στα θύματα εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η διακομματική κοινοβουλευτική επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων εκτίμησε το 2016 το ποσό των αποζημιώσεων στα 107 δισεκατομμύρια ευρώ. Με επιτόκιο 3% και ανατοκισμό, το χρέος ανέρχεται σήμερα σε ένα τρισεκατομμύριο ευρώ. Στην εκτίμηση αυτή έχει ληφθεί υπόψη το ποσό των 115 εκατομμυρίων μάρκων που καταβλήθηκε από τη Γερμανία σε ορισμένες κατηγορίες θυμάτων.
2. Επανορθώσεις για την καταστροφή των υποδομών της Ελλάδας. Το οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, τα λιμάνια, η πολιτική αεροπορία, ο Ισθμός της Κορίνθου, το 74% του εμπορικού στόλου και το 95% των επιβατηγών σκαφών καταστράφηκαν. Η Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων απένειμε στην Ελλάδα 6,7 δισεκατομμύρια δολάρια με τιμές του 1938, ποσό που υπολογίζεται σήμερα στα 595 δισεκατομμύρια ευρώ με τόκους. Η Γερμανία έχει καταβάλει μόνο 20 εκατομμύρια δολάρια στην Ελλάδα.
3. Καταβολή των κατοχικών δανείων, βάσει της συμφωνίας που υπεγράφη μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας το 1941. Το συνολικό ποσό εκτιμάται μεταξύ 100 και 506 δισεκατομμυρίων ευρώ.
4. Διαπραγματεύσεις έχουν ξεκινήσει μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού Ελλάδας και Γερμανίας για την επιστροφή 8.500 αρχαιολογικών θησαυρών και 480 έργων ζωγραφικής που εκλάπησαν όταν ο γερμανικός στρατός αποχωρούσε από την Ελλάδα.

Το Βερολίνο αρνείται να αναγνωρίσει το χρέος του, δηλώνοντας πως για τη Γερμανία το θέμα έκλεισε με την υπογραφή της Συνθήκης 2+4 το 1990, η οποία οδήγησε στην επανένωση της Γερμανίας. Με μονομερή δήλωση ότι το ζήτημα των επανορθώσεων προς οποιαδήποτε χώρα έχει κλείσει, η Γερμανία προσπαθεί να αποφύγει τις νομικές και ηθικές της υποχρεώσεις. Η Επιστημονική Επιτροπή της Bundestag στις 10 Ιουλίου 2019 δημοσίευσε γνωμοδότηση διαφωνώντας με τη θέση της κυβέρνησης, και δήλωσε πως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση οφείλει να αποδεχθεί τη διεθνή διαιτησία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την επίλυση του ζητήματος. Ακόμα όμως και τη συζήτηση για την καταβολή του κατοχικού δανείου, το οποίο αποτελεί συμβατική υποχρέωση όπως όλα τα δάνεια, η Γερμανία την απορρίπτει. Μάλιστα, ακόμη και επί Χίτλερ, καταβλήθηκαν δύο ή τρεις δόσεις. Το Βερολίνο ισχυρίζεται ότι το δάνειο αποτελεί μέρος των επανορθώσεων και ως εκ τούτου δεν υπόκειται σε διαπραγμάτευση διότι και αυτό θεωρείται ότι έχει κλείσει.

Η αδιάλλακτη στάση του Βερολίνου στο ζήτημα του γερμανικού χρέους, καθώς και η απροθυμία των ελληνικών κυβερνήσεων να εγείρουν το θέμα με πιο αποφασιστικό τρόπο, αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο δημιουργήθηκε πέρυσι Η Διεθνής Επιτροπή Γερμανικού Χρέους προς την Ελλάδα, η οποία έχει καταχωρηθεί στο Οντάριο του Καναδά. Απαρτίζεται από Έλληνες της διασποράς και της μητροπολιτικής Ελλάδας. Πρόεδρός της είναι ο Γιώργος Μανιός, πρώην Πρόεδρος του Καναδο-Ελληνικού Κογκρέσου, Αντιπρόεδρος η Δρ Ελένη Σαββάκη, Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Κρήτης, Γενικός Γραμματέας ο Δρ Κώστας Παππάς, πυρηνικός φυσικός, και πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων, που έχει την ευθύνη των δημοσίων σχέσεων της Επιτροπής. Η εντολή της Επιτροπής είναι να διευκολύνει, μέσω συνηγορίας, κοινωνικές και πολιτικές δράσης, έρευνας και εκπαίδευσης, τη διεκδίκηση των πολεμικών υποχρεώσεων της Γερμανίας προς την Ελλάδα. Η Επιτροπή υπέβαλε υπόμνημα στη Βουλή των Ελλήνων στις 20 Μαρτίου, με προτάσεις για την αναζωογόνηση της εμπλοκής της στο ζήτημα και την άσκηση πίεσης προς τις ελληνικές και γερμανικές κυβερνήσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή διοργάνωσε διαδηλώσεις στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη στις 6 Απριλίου, ημερομηνία της εισβολής της Γερμανίας στην Ελλάδα το 1941, μπροστά από την Πρεσβεία και το Προξενείο της Γερμανίας, απαιτώντας από το Βερολίνο την καταβολή των οφειλών του προς την Ελλάδα.

Η αδικαιολόγητη άρνηση της Γερμανίας να εξοφλήσει τα χρέη της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο προς την Ελλάδα πρέπει να απασχολήσει τη Μόσχα για τον εξής λόγο: κατά τις διαπραγματεύσεις ειρήνης που θα αρχίσουν για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία, το θέμα των ρωσικών πολεμικών επανορθώσεων θα τεθεί επί τάπητος. Η ρωσική αντιπροσωπεία θα πρέπει να αναφέρει ως προηγούμενο την άρνηση της Γερμανίας να καταβάλει τα άνω του ενός τρισεκατομμυρίου ευρώ που οφείλει στην Ελλάδα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, και να υπογραμμίσει πως μόνον όταν η Γερμανία αποζημιώσει την Ελλάδα για τις καταστροφές που προκάλεσε, τότε ενδεχομένως η Ρωσία να εξετάσει θετικότερα το θέμα των επανορθώσεων προς την Ουκρανία.

Καθώς τιμούμε την 80ή Επέτειο της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας και να παρακολουθούμε με προσοχή τον εν εξελίξει εξοπλισμό της Γερμανίας, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία της, η οποία τείνει να επαναλαμβάνεται. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Συνθήκη των Βερσαλλιών του 1919 υποχρέωσε τη Γερμανία να αφοπλιστεί, περιορίζοντας τον στρατό της σε 100.000 στρατιώτες και απαγορεύοντας τη διατήρηση αεροπορίας. Μετά το 1933, η Γερμανία άρχισε να επανεξοπλίζεται απροκάλυπτα, χωρίς αντίδραση από τα κράτη που την είχαν νικήσει. Έτσι, το Βερολίνο προχώρησε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μετά το τέλος του πολέμου, η Γερμανία υποχρεώθηκε, βάσει της Συνθήκης του Πότσδαμ του 1945, να χωριστεί σε ζώνες κατοχής, να αποστρατιωτικοποιηθεί και να μειώσει δραστικά τη βιομηχανική της παραγωγή. Με την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου και της σύρραξης στην Κορέα, τα μέτρα αυτά άρθηκαν σταδιακά, και το 1955 η Δυτική Γερμανία εισήλθε στο ΝΑΤΟ. Η Συνθήκη 2+4 του 1990, με την οποία επανενώθηκε η Γερμανία, επέβαλε περιορισμούς. Το Άρθρο 3 απαγορεύει τη χρήση ή παραγωγή πυρηνικών, βιολογικών ή χημικών όπλων, ενώ προβλέπεται η παραμονή της χώρας στη Συνθήκη περί Μη Διασποράς Πυρηνικών Όπλων. Οι γερμανικές ένοπλες δυνάμεις περιορίζονται σε κατ’ ανώτατο όριο 370.000 στρατιώτες. Τέλος, το Άρθρο 5 απαγορεύει τη στάθμευση ξένων ενόπλων δυνάμεων ή πυρηνικών όπλων στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Σήμερα, το Βερολίνο προτείνει στον προϋπολογισμό του —χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τη σύγκρουση στην Ουκρανία— ένα μαζικό πρόγραμμα επανεξοπλισμού. 500 δισεκατομμύρια ευρώ για υποδομές και άλλα 500 δισεκατομμύρια για εξοπλιστικά προγράμματα. Και κανείς δεν αντιδρά, όπως ακριβώς συνέβη και πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Γερμανία διαθέτει τα κεφάλαια για αυτό το σχέδιο — επομένως, θα μπορούσε να έχει αποπληρώσει το χρέος της προς την Αθήνα αντί να προετοιμάζεται, δεδομένου ότι η γερμανική ιστορία επαναλαμβάνεται, ίσως και πάλι για να προκαλέσει καταστροφή.

Εν κατακλείδι, συγχαίρουμε τον λαό της Ρωσίας καθώς τιμούμε την 80ή Επέτειο της Μεγάλης Πατριωτικής Νίκης και τονίζουμε ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα, ώστε η ιστορία να μη επαναληφθεί για τρίτη φορά.

Κατάλογος Βιβλιογραφικών Αναφορών

1.Wikipedia:Greek Resistance,https:/en.wikipedia.org/w/indexphp?title=Greek_resistance&oldid=1282422308

2.Militaire news,25.03.2023 Article by Dimitri Stavropoulos, https://miltaire.gr/i-matomeni-epeteios-tis-25ismartioy-stin -katochi-4-nekroi-ston-agnosto-stratioti/

3.Militaire news,29.9.2022 Aritcle by Dimitri Stavropoulos,https://militaire.gr/oi-ellines-poy-polemisan-sto-pleyro-ton-germanon-sto-anatoliko-metopo/

4.https://ethniki-antistasi-dse.gr/politiki-epistratefsi-eam.html/

5.Ioannis Vidalis and John Karkazis,The British Foreign Policy in Greece during the period 1948-1949, MPRA Paper no.94515,page 6, posted 19 june 2019 ,https://mpra.ub.uni-muenchen.de/94515/

6.Eleni Savvaki,German crimes and debts of Germany to Greece,Papazisis publication,Athens 2024,p.112.

7.Files of the International Committee and Eleni Savvaki,German crimes and debts of Germany to Greece.

8.Article published in the daily newspaper ESTIA entitled “Attention to Germany,it is being rearmed for a third time !” on April 6, by Leonidas Chrysanthopoulos