Ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων, Αλί Ερμπάς, με το “γιαταγάνι του Πορθητή” στο βάθρο της Αγίας Σοφίας, κατά την πρώτη προσευχή των μουσουλμάνων, μετά τη μετατροπή της σε τζαμί

Όσα δεν είπε ο Δένδιας

Του Σάββα Καλεντερίδη

Ενώ όλος ο πλανήτης που είναι πραγματικά εναντίον των γενοκτονιών, απ’ όπου κι αν προέρχονται, όποιος λαός κι αν είναι ο στόχος, περιμένει τον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο των ΗΠΑ, κ. Τζο Μπάιντεν, να αναγνωρίσει τη γενοκτονία που έκαναν οι Νεότουρκοι εναντίον των Αρμενίων, η Φωνή της Αμερικής, στην τουρκική της έκδοση, δημοσίευσε αποσπάσματα της ετήσιας έκθεσης της Διεθνούς Επιτροπής Θρησκευτικής Ελευθερίας των ΗΠΑ (USCIRF), για παραβιάσεις που έγιναν από την Τουρκία το 2020.

Το γεγονός της δημοσίευσης στο συγκεκριμένο μέσο, υποδηλώνει και την προτεραιότητα που δίνει η νέα διοίκηση των ΗΠΑ στο θέμα των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θρησκευτικών ελευθεριών στην Τουρκία.

Με την επισήμανση ότι και η Ελλάδα θα μπορούσε μέσω ενός φορέα υποστηριζόμενου από το ΥΠΕΞ, για παράδειγμα μέσω του ΕΛΙΑΜΕΠ, να συντάσσει κάθε χρόνο μια τέτοια έκθεση, για να έχει ατράνταχτα επιχειρήματα ο κ. Δένδιας την επόμενη φορά που θα μας κατηγορήσει ο θύτης εμάς τα θύματα, ότι αντιστεκόμαστε στις ορέξεις του…

Ακολουθεί μετάφραση μέρους -λόγω έλλειψης χώρου- της έκθεσης, που δείχνει το μέγεθος της βαρβαρότητας του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας εναντίον κάθε τι δεν συντάσσεται με το τουρκο-σουνιτικό Ισλάμ.

Τίτλος: Διεθνής Επιτροπή ΗΠΑ (USCIRF): Η μετατροπή της Αγίας Σοφία σε τζαμί, ήταν επίθεση στις μειονότητες

Η Διεθνής Επιτροπή Θρησκευτικής Ελευθερίας των ΗΠΑ (USCIRF) δημοσίευσε την έκθεσή της για το 2021 σχετικά με τη θρησκευτική ελευθερία. Στην έκθεση, ο  συνιστάται να συμπεριληφθεί η Τουρκία στην κατηγορία των χωρών του «Καταλόγου Ειδικής Παρακολούθησης». Σύμφωνα με την έκθεση, οι χώρες που συνιστώνται να συμπεριληφθούν σε αυτόν τον κατάλογο περιγράφονται ως “χώρες όπου οι θρησκευτικές ελευθερίες παραβιάζονται σοβαρά από κυβερνήσεις ή στις χώρες που ανέχονται σοβαρές παραβιάσεις”.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας στις χώρες του «Καταλόγου Ειδικής Παρακολούθησης» περιγράφονται ως “συστηματικές, συνεχείς και εντυπωσιακές”.

Η έκθεση της Επιτροπής για την Τουρκία διατύπωσε τις ακόλουθες συστάσεις προς το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ:

• Η Τουρκία συμπεριλαμβάνεται στις χώρες με τις σοβαρές παραβιάσεις του νόμου περί Διεθνούς Θρησκευτικής Ελευθερίας (IRFA), και επειδή ανέχεται αυτές τις παραβιάσεις, προτείνεται να συμπεριληφθεί στην κατηγορία των χωρών του «Καταλόγου Ειδικής Παρακολούθησης» του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
• Σε όλες τις συναντήσεις που θα γίνονται από το ΥΠΕΞ των ΗΠΑ με αξιωματούχους της τουρκικής κυβέρνησης, να τονίζεται η υποχρέωση της Τουρκίας να ανοίξει εκ νέου την Ελληνική Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή και να ενεργήσει σύμφωνα με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις θρησκευτικές ελευθερίες.
• Η Αμερικανική Πρεσβεία στην Άγκυρα και Προξενεία των ΗΠΑ Στην Κωνσταντινούπολη και τα Αδάνα, να συνεργάζονται με την τουρκική κυβέρνηση για το άνοιγμα χώρων λατρείας, την ανάκτηση, την αποκατάσταση, την προστασία θρησκευτικών χώρων, και να παρακολουθούν άλλους θρησκευτικούς, πολιτιστικούς και ιστορικούς χώρους και για την προστασία αυτών των χώρων.
• Να επιβληθούν περιορισμοί εισαγωγών στις ΗΠΑ κειμηλίων  θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτικών κοινοτήτων και να υποστηριχθεί η συνεργασία στα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία πρέπει να ενταχθούν στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.

Στην έκθεση αναφέρεται ότι το Κογκρέσο των ΗΠΑ, εξατάζοντας τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας, θα πρέπει να ασχοληθεί πιο ενεργά και να εξετάσει σε πιο ευρύ πεδίο το θέμα της συμπεριφοράς της Τουρκίας στις μειονότητες και των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Με βάση τον νόμο περί εξωτερικής βοήθειας του 1961 502Β (γ) και την απόφαση 755, είναι δυνατόν να ζητείται από την Τουρκία ενημέρωση και παροχή πληροφοριών  σχετικά με τις πρακτικές ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Τουρκίας.

Η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί

Αναφέρθηκε επίσης στην έκθεση ότι η Αγία Σοφία άνοιξε ξανά για ισλαμική λατρεία. Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με την έκθεση «οι συνθήκες θρησκευτικής ελευθερίας στην Τουρκία το 2020, ακολούθησαν μια ανησυχητική τροχιά. Τον Ιούλιο, με την κίνηση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που θεωρήθηκε διχαστική και εχθρική έναντι των μειονοτήτων, εκδόθηκε ένα διάταγμα που μετατρέπει τη διάσημη Αγία Σοφία, μια παλιά εκκλησία που χρησίμευε ως μουσείο, σε τζαμί».

Στην έκθεση σημειώνεται ότι η κυβέρνηση δεν αντιμετώπισε πολλά από τα ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας που είχαν παραμείνει για πολλά χρόνια και συνέχισε να αγνοεί τη στοχοποίηση και τη ζημιά που προκαλούνταν στα περιουσιακά στοιχεία των θρησκευτικών μειονοτήτων.

Η έκθεση σημείωσε ότι παρόλο που οι κοινότητες θρησκευτικών μειονοτήτων έχουν επανειλημμένα διατυπώσει τα αιτήματά τους για διεξαγωγή εκλογών για μέλη μη μουσουλμανικών ιδρυμάτων, η κυβέρνηση δεν επέτρεψε αυτές τις εκλογές καθ ‘όλη τη διάρκεια του έτους. Ομοίως, αναφέρθηκε ότι η κυβέρνηση αγνόησε τις εκκλήσεις για επανέναρξη της λειτουργίας της Ελληνορθόδοξης Σχολής της Χάλκης και συνέχισε να απορρίπτει τη νομική προσωπικότητα όλων των θρησκευτικών κοινοτήτων.

Σημειώθηκε ότι τα μέλη του κυβερνώντος κόμματος και ο εταίρος του κυβερνητικού συνασπισμού απέρριψαν τις προσπάθειες αναγνώρισης των τζέμεβι (χώροι λατρείας των Αλεβιτών) ως τόπων λατρείας και δεν πραγματοποίησαν αλλαγές σχετικά με την υποχρεωτική θρησκευτική εκπαίδευση και παρόμοιες εκπαιδευτικές πολιτικές στις οποίες αντιτάχθηκαν οι Αλεβίτες και άλλες κοινότητες.

Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι “αν και οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συναντήθηκαν με μερικούς ηγέτες της θρησκευτικής μειονότητας, μετά από τις συναντήσεις αυτές η κυβέρνηση δεν έλαβε μέτρα για να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες αυτών των κοινοτήτων. Τον Δεκέμβριο, το κοινοβούλιο ψήφισε νόμο που προειδοποιεί θα αυξηθεί ο έλεγχος του κράτους στους συλλόγους ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών ομάδων”.

Σύμφωνα με την έκθεση, πολλές θρησκευτικές μειονότητες συνέχισαν να αισθάνονται ότι απειλούνται σε σχέση με ενέργειες μη κρατικών φορέων ή λόγω της άμεσης πίεσης από το κράτος. Ενώ οι Αλεβίτες, οι Αρμένιοι και οι Προτεσταντικές κοινότητες ανέφεραν ότι έλαβαν απειλές θανάτου, οι Εβραίοι ανακοίνωσαν την αύξηση του αντισημιτισμού (αντισημιτισμός) που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με το ξέσπασμα του κορωνοϊού (σ.τ.μ. που αποδίδεται στους Εβραίους).

Η έκθεση σημείωσε ότι οι Ασσύριοι ενοχλήθηκαν έντονα από την απαγωγή ενός ζευγαριού ηλικιωμένων Χαλδαίων που αργότερα βρέθηκαν νεκροί και από την κράτηση και καταδίκη του Ασσύριου Ορθόδοξου ιερέα Sefer Bileçen (γνωστού και ως Father Aho) για φερόμενη παροχή τροφής και νερού στα μέλη του PKK.

“Η τουρκική κυβέρνηση συνέχισε να εμποδίζει την είσοδο ξένων Προτεσταντών στη χώρα και να απελαύνει ορισμένους από αυτούς, με το αιτιολογικό ότι αποτελούσαν “απειλή εθνικής ασφάλειας “, ανέφερε η έκθεση.

Η έκθεση ανέφερε ότι κατά τη διάρκεια του χρόνου αξιωματούχοι της τουρκικής κυβέρνησης προέβησαν σε προσβλητικούς χαρακτηρισμούς με πολιτικά κίνητρα  εναντίον ατόμων και ομάδων, ως εξής: “Μερικοί αξιωματούχοι χρησιμοποίησαν εκφράσεις μίσους εναντίον ατόμων που δεν πιστεύουν, και εναντίον μελών της κοινότητας λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, τρανσέξουαλ και ενδοφυλετικών (LGBTI). “

Οι θρησκευτικοί χώροι, συμπεριλαμβανομένων των τόπων λατρείας και τα νεκροταφεία, υπέστησαν βανδαλισμούς, ζημιές και καταστροφές, καθώς δεν παρεμποδίστηκαν τέτοιες ενέργεις και τιμωρήθηκαν οι δράστες από την κυβέρνηση.

Χαρακτηριστά αναφέρονται τα συνθήματα στους τοίχους του Pirsultan Cemevi (Αλεβίτες) στην Κωνσταντινούπολη, μια απόπειρα πυρκαγιάς σε μια αρμενική εκκλησία, το κάψιμο της πόρτας μιας άλλης Αρμενικής εκκλησίας, η καταστροφή ενός νεκροταφείου Yazidi στο Mardin και ενός νεκροταφείο καθολικών στην Τραπεζούντα και η κατδάφιση μιας Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας στην Προύσα.

Το 99,8% των 82,5 εκατομμυρίων κατοίκων της Τουρκίας είναι μουσουλμάνοι, σύμφωνα με την έκθεση. Αναφέρθηκε ότι περίπου το 77,5 τοις εκατό από αυτούς πιστεύεται ότι συνδέονται με το Σουνιτικό Ισλάμ. Στην έκθεση, η οποία ανέφερε ότι ο αριθμός των Αλεβιτών κυμαίνεται μεταξύ 10 εκατομμυρίων και 25 εκατομμυρίων, επισημάνθηκε ότι η κυβέρνηση αρνήθηκε να διαχωρίσει αυτούς τους ανθρώπους από την πλειοψηφία των Σουνιτών Μουσουλμάνων. Το υπόλοιπο 0,2% είναι άθεοι, Αρμένιοι Αποστολικοί, Μπαχάι, Βουλγαρορθόδοξοι, Χαλδαίοι Καθολικοί, Έλληνες Ορθόδοξοι, Μάρτυρες του Ιεχωβά, Εβραίοι, Προτεστάντες, Ρωμαιοκαθολικοί, Ρώσοι Ορθόδοξοι, Ασσύριοι Καθολικοί, Συρορθόδοξοι, Γεζιντί και άλλες θρησκευτικές ομάδες ή κοινότητες.”

Το Σύνταγμα της Τουρκικής Δημοκρατίας αναφέρει ότι η Τουρκία είναι μια κοσμική χώρα και ότι το κράτος εγγυάται την θρησκευτική ελευθερία και την ελευθερία της έκφρασης. Ωστόσο, σημειώθηκε ότι η κυβέρνηση ασκεί πλήρη έλεγχο τόσο στις μουσουλμανικές όσο και στις μη μουσουλμανικές θρησκευτικές κοινότητες μέσω της Διεύθυνσης Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet) ή μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Ιδρυμάτων.

“Η κυβέρνηση έγινε πιο καταπιεστική μετά το 2016”

Η έκθεση, η οποία αναφέρει ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει γίνει όλο και πιο καταπιεστική μετά την απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016, υπενθύμισε ότι συνελήφθη ένας μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων και θεωρούμενων πολιτικών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων 292.000 ατόμων που φέρεται να συνδέονται με τον κληρικό Fethullah Gülen που ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η έκθεση αναφέρει ότι «η Τουρκία κατά τη διάρκεια του 2020 συνέχεισε να συμμετέχει ενεργά σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις ή συνέχισε να παρέχει υποστήριξη σε στρατιωιτκές επιχειρήσεις εκτός των συνόρων της Τουρκίας».

Η Συμφωνία έκδοσης που υπεγράφη μεταξύ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας και της Τουρκίας, προκάλεσε την ανησυχία σταμέλη των κοινοτήτων της διασποράς των Ουιγούρων στην Τουρκία ότι θα απελαθούν και θα εκδοθούν στην Κίνα.

Κυβερνητική ρητορική αντισημιτισμού και κατά των μειονοτήτων

Σημειώθηκε ότι η γλώσσα που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, στόχευε όλο και περισσότερο τις θρησκευτικές μειονότητες και τους μη θρησκευόμενους ανθρώπους, προωθώντας μια «νοοτροπία εκπόρθησης και άλωσης» που όχι μόνο αποκλείει αυτές τις κοινότητες, αλλά και κινδυνεύει να προωθήσει εγκλήματα μίσους εναντίον τους.

Για παράδειγμα, τον Νοέμβριο, σε μια τελετή εγκαινίων ενός τζαμιού, ο Πρόεδρος της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων, Αλί Έρμπας, είπε μεταξύ άλλων ότι “Από ανθρώπους που δεν πιστεύουν στο Ισλάμ, περιμένει κανείς όλων των ειδών τα κακά”, με αποτέλεσμα να τον μηνύσουν τα μέλη του Συλλόγου Αθέων Τουρκίας.

Η έκθεση αναφέρεται και στην κριτική του Προέδρου Ερντογάν εναντίον των μουσουλμανικών χωρών που ομαλοποίησαν τις σχέσεις τους με το Ισραήλ, τον οποίο, μάλιστα, χαρακτηρίζει  “ως έναν από τους πιο αντιεβραίους της χρονιάς”.

Μετά την άρση από το δικαστήριο του καθεστώτος του μουσείου της ιστορικής εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, αναφέρεται στην έκθεση ότι τον Ιούλιο ο Πρόεδρος Ερντογάν υπέγραψε διάταγμα που μετέτρεπε σε τζαμί την Αγία Σοφία, του Προέδρου Ερντογάν, ενώ κατά την πρώτη προσευχή της Παρασκευής που πραγματοποιήθηκε σ’ αυτόν τον Ελληνορθόδοξο καθεδρικό ναό, ο Διευθυντής της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων, Αλί Εμρπάς, ανέβηκε στο βήμα με ένα γιαταγάνι, που είναι “σύμβολο της κατάκτησης”, ενέργεια που θεωρήθηκε από πολλούς ως ένα μήνυμα της Τουρκίας για περιθωριοποίηση των μειονοτήτων.

Δίκες δυσφήμισης με πολιτικά κίνητρα 

Αναφέρθηκε στην έκθεση ότι “Οι αρμόδιοι συνέχισαν να απευθύνουν κατηγορίες για δυσφήμιση σύμφωνα με το άρθρο 216 παράγραφος 3 του Ποινικού Κώδικα, το οποίο αποτελεί “προσβολή των θρησκευτικών αξιών που ανήκουν σε ένα τμήμα της κοινωνίας “.

Ως παράδειγμα αυτών των περιπτώσεων, αναφέρθηκε η σύλληψη και κράτηση τον Απρίλιο του πρώην συντάκτη Hakan Aygün, ο οποίος χρησιμοποίησε ένα παιχνίδι λέξεων (Ω IBAN!) στις αναρτήσεις του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, για να επικρίνει την εκστρατεία συγκέντρωσης χρημάτων για τον κορωνοϊό του Προέδρου Ερντογάν.

Τον ίδιο μήνα, σημειώθηκε ότι η Εισαγγελία της Άγκυρας ξεκίνησε για αντίποινα μια έρευνα για τον Δικηγορικό Σύλλογο της Άγκυρας, επειδή χαρακτήρισε ως ρητορική μίσους εναντίον των  για την περιγραφή των ΛΟΑΤΚΙ έναν λόγο του Προέδρου της Υπηρεσίας Θρησκευτικών Υποθέσεων, Αλί Ερμπάς.

Αναφέρεται επίσης ότι τον Μάιο, μετά το επεισόδιο στη Σμύρνη όπου οι πειρατές στον κυβερνοχώρο έβαλαν να παίζει το τραγούδι “Bella Ciao” στα μεγάφωνα του μιναρέ ενός τζαμιού, οι τοπικές αρχές συνέλαβαν μερικούς ανθρώπους που μοιράστηκαν τα βίντεό τους γι’ αυτό το περιστατικό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με την κατηγορία ότι “προσβάλλουν τις θρησκευτικές αξίες”.

Υπενθυμίστηκε επίσης ότι κατά τη διάρκεια του έτους, οι αρχές μήνυσαν τον δημοσιογράφο Ένβερ Άισεβερ για δημοσίευση καρτούν στο διαδίκτυο, με την κατηογρία ότι χλευάζονταν θρησκευτικές προσωπικότητες.

Θρησκευτικές παραβιάσεις της Τουρκίας σε υπό κατοχή περιοχές στη Συρία

Από την άλλη πλευρά, στο κεφάλαιο της έκθεσης που αφορά τη Συρία, έγιναν πολλές αναφορές στην Τουρκία.

Αναφέρεται ότι η κατοχή της Τουρκίας σε μια μεγάλη περιοχή στο βόρειο τμήμα της Συρίας, συνέχισε να αποτελεί σοβαρή απειλή όχι μόνο για τον ευάλωτο πληθυσμό αυτής της περιοχής, αλλά και για την αυτόνομη διοίκηση στη βορειοανατολική Συρία.

Αυτή η απειλή, σε ένα σημαντικό βαθμό, προέρχεται από την Τουρκία, η οποία δεν κάνει κανέναν διαχωρισμό μεταξύ της αυτόνομης διοίκησης στη βορειοανατολική Συρία και του ΡΚΚ, το οποίο οι ΗΠΑ έχουν εντάξει στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων.

Σημειώνεται επίσης ότι οι συνεχείς βομβαρδισμοί εναντίον κατοικημένων τόπων και οι προσπάθειες επέκτασης των κατεχομένων εδαφών από την Τουρκία, δημιουργεί άμεση απειλή για τις εθνοτικές μειονότητες.

Επιπροσθέτως, ο Συριακός Εθνικός Στρατός της Τουρκίας (SNA), που υποστηρίζεται από την Τουρκία, είναι εξίσου επιβλαβής στο λαό της περιοχής, λόγω της υποστήριξης της θρησκευτικής βίας και της συμμετοχής τους σε απαγωγές για λύτρα και άλλες φρικαλεότητες.

Πηγή: Η Φωνή της Αμερικής – Τουρκική γλώσσα