Η παράνομη μετανάστευση ως απειλή της δημογραφικής ισορροπίας και μορφή ασύμμετρου πολέμου κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας

Δρ. Αλέξιος Χρ. Κωνσταντίνου

Είναι αληθές ότι παρά την ενσκήψασα πανδημία του κορωνοϊού που αποτελεί τροχοπέδη στις μετακινήσεις πληθυσμών η Κύπρος δέχθηκε το 2020 πάνω από 7.000 αιτήσεις ασύλου, όπως τούτο ιστορείται στην ενημέρωση του Υπουργού Εσωτερικών κ. Νουρή προς τον Περιφερειακό Διευθυντή του Γραφείου του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης κ. Ola Henrikson, αναφορικά με την επέλευση μεταναστευτικών ροών στην Κύπρο που έλαβε χώρα στις αρχές Φεβρουαρίου τρέχοντος έτους.

Η εν λόγω ενημέρωση κατέτεινε στην αναζήτηση βοήθειας από τον Οργανισμό αναφορικά με τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων προς την κατεύθυνση των εθελούσιων επιστροφών και της προώθησης των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, ενώ ήδη η Κυπριακή Δημοκρατία προβαίνει σε όλες τις, κατά τις περιστάσεις, δυνατές ενέργειες για την αντιμετώπιση της κατάστασης και την αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών, όπως για παράδειγμα η συμφωνία επανεισδοχής με τον Λίβανο ή ακόμη και άλλες χώρες από τις οποίες η Κύπρος φαίνεται ότι δέχεται αυξημένη ροή μεταναστών.

Είναι δε αντιληπτό ότι η πολιτεία προσπαθεί να λάβει μέτρα προς την κατεύθυνση της επιτάχυνσης των διαδικασιών κρίσεως των αιτήσεων ασύλου, πλην όμως οι αυξημένες ροές δεν αφήνουν ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας, δεδομένου και του γεγονότος ότι ο αριθμός των μεταναστών αυξάνεται επικίνδυνα, με αδήριτη συνέπεια τη γκετοποίηση περιοχών, δηλαδή τη δημιουργία θυλάκων στον αστικό ιστό των πόλεων.

Τονίζεται μάλιστα ότι τη «συμπτωματολογία» αυτή την έχει «βιώσει ξανά στο πετσί» της η Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία επιχειρεί, ανεπιτυχώς έως τώρα, να υιοθετήσει μέτρα, κυρίως ένα πιλοτικό πρόγραμμα στέγασης των μεταναστών που να στοχεύει στην αποτροπή πρόκλησης της δημογραφικής αλλοίωσης της Κύπρου.

Ήδη δε από τον Φεβρουάριο η κατάσταση βαίνει προοδευτικώς επιδεινούμενη και η Κυπριακή Δημοκρατία ευρίσκεται σε συνεννοήσεις με την Ελλάδα για την απόκτηση τεχνογνωσίας (know-how) στο χωρικό σχεδιασμό και την ανθεκτική ανάπτυξη καταυλισμών προσφύγων (refugee camps).

Πράγματι, απορίας άξιον τυγχάνει πως είναι δυνατόν μια χώρα, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία που δεν ευρίσκεται στο «διάβα» του «Βαλκανικού διαδρόμου» προς την Ευρώπη, μια Κύπρος στην άκρη της Ανατολικής Μεσογείου, να δέχεται τόσο ισχυρές μεταναστευτικές ροές και αυξημένες αφίξεις, να παραμένει η πρώτη χώρα κατ’ αναλογία πληθυσμού ανάμεσα στα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αιτήσεις ασύλου (νομίμων ή παρανόμων) μεταναστών, σε ποσοστό μάλιστα που κοντεύει να υπερβεί το 20% του γηγενούς πληθυσμού και τούτο να μη προβληματίζει αρκούντως την κοινωνία και να μη θορυβεί την πολιτεία ό,τι κάτι κακό προμηνύεται.

Επίσης, τυγχάνει ωσαύτως απορίας άξιον γιατί οι αυξημένες αυτές ροές σημειώνονται προεχόντως στην «πράσινη γραμμή» και αφορά κυρίως άτομα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, μεμονωμένα και νεαρής ηλικίας, ενώ εμμονικά επιχειρείται να «συνηθίσει το μάτι μας» τους πλόες μικρών σκαφών και καϊκιών, έμπλεες ατόμων και εν είδει αποβατικής ενέργειας να προσεγγίζουν ανενόχλητα σχεδόν τις θαλάσσιες ακτές της Δημοκρατίας, χωρίς στοιχεία αναγνώρισης της ταυτότητάς τους, πλην όμως διασωθέντων σχεδόν πάντα, μεταξύ των ελάχιστων υπαρχόντων τους, του κινητού τους τηλεφώνου.

Φαίνεται ίσως ότι μαζί με το mea culpa των τότε διαπραγματεύσεων του Νταβός της δεκαετίας το ’80 διαλανθάνει της μνήμης μας και το περίφημο «δόγμα Οζάλ» σύμφωνα με το οποίο: «Δεν χρειάζεται να κάνουμε πόλεμο με τους Έλληνες. Αρκεί να τους στείλουμε μερικά εκατομμύρια μουσουλμάνους από την εδώ μεριά και να τελειώνουνε με αυτούς».

Ένα δόγμα, το οποίο, αποτυπώνεται κατά πρώτον στο επίπεδο της δημογραφικής αλλοίωσης της νήσου, η οποία πρωτίστως συντελείται στις κατεχόμενες περιοχές με την πραγμάτωση των διεθνών εγκλημάτων της εθνοκάθαρσης και του εποικισμού, μέσω της παραχώρησης «υπηκοοτήτων» του ψευδοκράτους σε Τούρκους, η οποία αποσκοπεί στην κατάργηση της αριθμητικής υπεροχής της Ελληνοκυπριακής πλευράς.

Εξάλλου, μόνον τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η προτροπή του Ρ.Τ. Ερντογάν, όταν πληροφορήθηκε ότι ο δείκτης γονιμότητας της χώρας έπεσε στο 2,05 οι Τούρκοι να κάνουν τουλάχιστον 3 παιδιά, ώστε να διατηρηθεί το πληθυσμιακό πλεονέκτημα έναντι των χωρών του γεωγραφικού συμπλόκου της Ανατολικής Μεσογείου.

Δευτερευόντως, η δημογραφική αυτή αλλοίωση συντελείται και στις ελεύθερες περιοχές με δυο τρόπους και αφενός μεν με την υπογεννητικότητα που μαστίζει την Ελληνοκυπριακή πλευρά και τη συνεχή συρρίκνωσή και γήρανση του πληθυσμού, καθώς η Κύπρος τυγχάνει η τρίτη χώρα με τον χαμηλότερο δείκτη γονιμότητας στην Ευρώπη και αφετέρου δε με τη συνεχή αύξηση μεταναστευτικών ροών, την πίεση που ασκείται υπό το – νομικό και ψευδο-ανθρωπιστικό – ένδυμα της «ένταξής τους» στις δομές της Κυπριακής κοινωνίας, πρακτική που αφουγκράζεται – για να μη πω καλύτερα αγκαλιάζει – τις παρυφές του ασύμμετρου πολέμου της λαθρομετανάστευσης, αφού η πλειοψηφία των εν λόγω αφιχθέντων μόνον κοινωνική ένταξη δεν επιδιώκουν αλλά ουσιαστικά την εργαλειοποίηση του πόνου των πραγματικώς δεινοπαθούντων προσφύγων, υπηρετώντας ξεκάθαρα την πολιτική της Τουρκίας.

Εάν αυτή επιτύχει, ανέξοδα θα έχει καταφέρει η Τουρκία να μη χρειάζεται πια τις έννοιες «πολιτική» ή «κυριαρχική ισότητα», αφού πλέον θα δύναται να χρησιμοποιεί επιχειρήματα «εξουσιαστικού – πλειοψηφικού – κυριαρχικού τύπου»!!!

Αποτελεί δηλαδή κοινό τόπο ότι πέραν από τις ασύμμετρες πολεμικές ικανότητες και συστήματα οι κρατικοί αλλά και οι μη κρατικοί δρώντες δύνανται να αναπτύξουν «ασύμμετρες απειλές και δράσεις», οι οποίες φθάνουν στα όρια του «ασύμμετρου – υβριδικού πολέμου», πρακτικές που ενόσω είναι γνωστές ήδη από τον Ψυχρό Πόλεμο είναι αρκετά πολύπλοκες και ως εκ τούτου δεν είναι ευχερής η διατύπωση ενός κοινά αποδεκτού ορισμού των φαινομένων διεθνώς.

Πάντως, γίνεται ευρέως αποδεκτό ότι οι σκοποί που επιδιώκουν να εκπληρώσουν οι δράστες των ασύμμετρων απειλών, έστω και εάν τυγχάνουν κυμαινόμενοι και ποικιλόμορφοι, έχουν ως κύρια επιδίωξη να προκαλέσουν ζημιές δυσανάλογες σε σχέση με τα μέσα που χρησιμοποιούν, στοχεύοντας, μεταξύ άλλων, στο ηθικό της κοινωνίας, το γόητρο των κρατικών θεσμών, την αξιοπιστία της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας, καθώς βάλλουν κατά της κοινωνικοπολιτικής συνοχής και της συσπείρωσης του λαού γύρω από θεμελιώδεις σκοπούς, στρατηγικούς στόχους και προσανατολισμούς.

Περαιτέρω, ασύμμετρος θεωρείται ο πόλεμος που διενεργείται με την αξιοποίηση ανορθολογικών δρώντων ποιώντας χρήση του εθνοθρησκευτικού φανατισμού και του ριζοσπαστισμού, όπως η περίπτωση των «μοναχικών λύκων» και ο τρόπος αυτός πολέμου μπορεί να λάβει πολλές μορφές, όπως η δημιουργίας κύματος προσφύγων, παράνομης μετανάστευσης και λαθρομετανάστευσης, ο κυβερνοπόλεμος κ.α.

Όλες τούτες οι πρακτικές είτε στο επίπεδο της δημογραφικής αλλοίωσης είτε στο επίπεδο της ασύμμετρης απειλής και δράσης, που προσεγγίζουν ακόμη και το επίπεδο του ασύμμετρου πολέμου απαιτούν συγκροτημένη, μεθοδική, θεσμική απάντηση αλλά και οργανωτική ενίσχυση των μηχανισμών ασφαλείας και αντιμετώπισης εκτάκτων καταστάσεων του αμυνόμενου κρατικού δρώντος και εν προκειμένω της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Συνεπώς αποτελεί εσφαλμένη προσέγγιση αυτή της «ξέφραγης αμπέλου», ενόψει μάλιστα συνομιλιών στην Πενταμερή, όπως κατευναστικά υποστηρίζουν συγκεκριμένοι πολιτικοί φορείς, ιδιαίτατα καθώς ομιλούμε για γραμμή αντιπαράταξης, όχι συνόρων, άρα δε δύναται να νοηθεί με κανέναν τρόπο η διάσπασή της.

Αντίθετα και με δεδομένο ότι αυτές έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τον αιφνιδιασμό απαιτείται η ανάπτυξη και εγρήγορση ενός ευέλικτου συστήματος συλλογής κρατικών πληροφοριών και έγκαιρης προειδοποίησης προς την κατεύθυνση της μείωσης και απάμβλυνσης των πιθανών καταστροφικών συνεπειών στο πλαίσιο της οποίας ως ελάχιστο μέτρο νοείται η ανάπτυξη συρματοπλέγματος.

Πρωτίστως όμως απαιτείται η δημιουργία ενός ευέλικτου στρατιωτικού σχήματος και ναυτικής αποτροπής, προκειμένου να ανταπεξέλθει στις επιχειρησιακές απαιτήσεις των ασύμμετρων δράσεων, απειλών και πολέμου και να αντιμετωπίσει ένα εξαιρετικά επικίνδυνο φαινόμενο με πρόδηλες στο μέλλον πολιτικές προεκτάσεις.

* Δικηγόρος / Ακαδημαϊκός

Γ.Γ. Ένωσης Κυπρίων Ελλάδος, Υποψήφιος Βουλευτής Αμμοχώστου με το Κίνημα «Αλληλεγγύη»