Του Κωνσταντίνου Παΐδα

Αναπληρωτή Καθηγητή του Ε.Κ.Π.Α.

Από την έναρξη της εν εξελίξει ελληνοτουρκικής κρίσης έως σήμερα η στάση της Γερμανίας έναντι της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν είναι αυτή που θα έπρεπε.

Η Γερμανία όλο αυτό το διάστημα απέφευγε να τοποθετηθεί ευθέως σύμφωνα με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, προκειμένου να μην διαταράξει τις διμερείς σχέσεις της με την Τουρκία με ό, τι θα σήμαινε κάτι τέτοιο για τη στάση της τουρκικής κοινότητας στη Γερμανία, για τις εμπορικές σχέσεις Γερμανίας-Τουρκίας, αλλά και για τις ευρύτερες γεωπολιτικές βλέψεις της Γερμανίας στη Μεσόγειο. Πολύ προσφάτως μόνον, και με εκπεφρασμένη πλέον την έντονη δυσαρέσκεια των Η.Π.Α. για την τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, η Angela Merkel «υπέδειξε» στον R.T. Erdoğan ότι οι διαφορές της Τουρκίας με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία μπορούν και πρέπει να επιλυθούν αποκλειστικά επί τη βάσει του Διεθνούς Δικαίου…

Παράλληλα, όμως η Γερμανία άσκησε και ασκεί κάθε δυνατή πίεση εντός των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ούτως ώστε ούτε στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. να επιβληθούν στην Τουρκία κυρώσεις, οι οποίες θα την αναγκάσουν να επανέλθει στην ατραπό της λογικής και θα την υποχρεώσουν να πολιτεύεται εφεξής σύμφωνα με τις επιταγές του Διεθνούς Δικαίου και όχι ως «Μπαρμπαρόσα νέας κοπής».

Αυτό, όμως, που αποτελεί το πλέον επίμεμπτο στοιχείο στη στάση της Γερμανίας έναντι της Ελλάδος ως εταίρου στην Ε.Ε. είναι το ότι η Γερμανία εξάγει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της πολεμικής της βιομηχανίας στην Τουρκία, μολονότι η χώρα αυτή απειλεί ευθέως την εδαφική ακεραιότητα και την εθνική κυριαρχία δύο χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παρά τις πιέσεις του κόμματος των Πρασίνων αλλά και της Αριστεράς εντός της γερμανικής βουλής προς την κυβέρνηση να διακόψει τις εξαγωγές πολεμικού υλικού στην Τουρκία, κάτι τέτοιο δεν συνέβη υπό τη φαιδρή πρόφαση ότι η ποσότητα του πολεμικού υλικού που εξάγεται στην Τουρκία είναι «λελογισμένη» και δεν αποτελεί απειλή για την Ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.

Ιδιαίτερη σημασία για την κατανόηση της στάσης και των απώτερων στόχων της Γερμανίας έναντι της Ελλάδος έχει το γεγονός ότι η Τουρκία παρήγγειλε και αναμένει την παραλαβή έξι γερμανικών υποβρυχίων «τύπου 214», του τύπου δηλ. των τεσσάρων υποβρυχίων που διαθέτει η Ελλάδα και «έκαναν τη διαφορά» κάτω από την επιφάνεια του Αιγαίου κατά τη διάρκεια των πρόσφατων κορυφώσεων της έντασης μεταξύ Ελλάδος-Τουρκίας…

Τι συμβαίνει λοιπόν; Μήπως η Γερμανία, η οποία φέρει τεράστιο μερίδιο ευθύνης για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και τα δεινά που υπέστη ο ελληνικός λαός επί μία δεκαετία με την πολιτική των μνημονίων, επιθυμεί για άλλη μία φορά να κερδίσει εις βάρος των Ελλήνων;

Μήπως την ώρα που η Τουρκία αγοράζει από τη Γερμανία πολεμικό υλικό με ευρωπαϊκά χρήματα (κονδύλια της Ε.Ε. για την αντιμετώπιση του προσφυγικού προβλήματος που επανεισρέουν έτσι στη γερμανική οικονομία), η Γερμανία «αγωνιά» να εξασφαλίσει την ισορροπία ισχύος μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας προς όφελος της Ειρήνης (και προς «αειφορία» της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας);

Μήπως παράλληλα με την προώθηση των λοιπών οικονομικών και γεωπολιτικών της συμφερόντων στη λεκάνη της Μεσογείου η Γερμανία επιχειρεί να ωφεληθεί όσο περισσότερο μπορεί υποδαυλίζοντας τον εξοπλιστικό ανταγωνισμό των Ελλήνων και των Τούρκων;

Η αξιολόγηση πρωτίστως της επιχειρησιακής αξίας και δευτερευόντως της οικονομικής ωφέλειας της γερμανικής πρότασης για τις νέες φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού (Π.Ν.) της Ελλάδος είναι φυσικά αποκλειστική αρμοδιότητα της ηγεσίας του Π.Ν. και των τεχνοκρατών των Υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης αντιστοίχως. Ωστόσο, ένα τόσο πολύπλοκο ζήτημα που αφορά στην εθνική μας άμυνα και στην εθνική μας ασφάλεια δεν εξαντλείται στις επιχειρησιακές και οικονομικές του διαστάσεις. Με την εκτέλεση του νέου εξοπλιστικού της προγράμματος η Ελλάδα παράλληλα με τη στρατιωτική της ισχύ (πρέπει να) επιδιώκει να ενισχύσει όσο περισσότερο μπορεί και τις συμμαχίες της.

Αναμφίβολα, η Γαλλία στήριξε και εξακολουθεί να στηρίζει πολλαπλώς και σταθερά την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία καθ’  όλη τη διάρκεια της Ελληνοτουρκικής κρίσης. Αποτελεί άλλωστε κοινή διαπίστωση ότι η απόκτηση των γαλλικών Rafale από την Πολεμική Αεροπορία μας εξασφαλίζει την κυριαρχία των ελληνικών πτερών στον ουρανό του Αιγαίου.

Ομοίως, η εγκατάσταση του Joe Biden στον Λευκό Οίκο από την πρώτη στιγμή αποτυπώθηκε στη στάση των Η.Π.Α. έναντι της Τουρκίας, η οποία πλέον εκλιπαρεί να αποκτήσει διαύλους απευθείας επικοινωνίας με τον νέο Αμερικανό πρόεδρο. Θα πρέπει επίσης να μην λησμονούμε ότι η αναβάθμιση των ελληνικών F-16 Block 52+ / Block 52+ Advance στην έκδοση Viper που ήδη βρίσκεται εν εξελίξει από την αμερικανική πολεμική βιομηχανία αποτελεί ένα ακόμα σοβαρότατο πλήγμα στην πολεμική μηχανή της Τουρκίας.

Όλα τα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η Γερμανία, εάν επιθυμεί πραγματικά να διεκδικήσει το νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα του Π.Ν. της Ελλάδος, θα πρέπει καταρχάς να προβεί άμεσα σε ανάλογες με τις γαλλικές και τις αμερικανικές κινήσεις στήριξης της Ελλάδος τόσο σε πολιτικό / διπλωματικό επίπεδο όσο και σε επιχειρησιακό.

Θα είναι σφάλμα εκ μέρους της Ελλάδος ακόμα και να εξετάσει τη γερμανική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό του Π.Ν. της, εάν η Γερμανία εξακολουθήσει στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. να εγγυάται την ατιμωρησία της Τουρκίας παρά τις ακραίες προκλήσεις της εις βάρος της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Θα είναι σφάλμα εκ μέρους της Ελλάδος ακόμα και να εξετάσει τη γερμανική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό του Π.Ν. της, εάν η Γερμανία δεν δεσμευτεί, όπως έπραξε η Γαλλία, ότι θα αντιταχθεί πολιτικά και στρατιωτικά σε κάθε τουρκική απόπειρα να πλήξει τα κυριαρχικά δικαιώματα και την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Θα είναι σφάλμα εκ μέρους της Ελλάδος ακόμα και να εξετάσει τη γερμανική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό του Π.Ν. της, εάν η Γερμανία δεν «παγώσει» επ’ αόριστον την παράδοση στην Τουρκία των υποβρυχίων «τύπου 214» και δεν της επιβάλει εμπάργκο στρατιωτικού υλικού, ενόσω η Τουρκία απειλεί ευθέως την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία (πέραν του εμπρηστικού ρόλου της στη Λιβύη, της Συρία κ.λπ.).

Την ώρα που η ανοχή και η υπομονή της Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας έχουν εξαντληθεί (εξαιρουμένων ελάχιστων κρατών-μελών όπως η Ισπανία και Ιταλία που προτάσσουν το ίδιον όφελος) και την ώρα που οι Η.Π.Α. φαίνονται αποφασισμένες να θέσουν τέρμα στην επιθετική, έκνομη και παράλογη συμπεριφορά της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδος και της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Γερμανία οφείλει να συνειδητοποιήσει τις ιστορικές της ευθύνες και να μεταβάλει τη στάση της έναντι της Τουρκίας.

Την τελευταία δεκαετία η Ελλάδα διδάχθηκε από τα λάθη της πολλά και σημαντικότατα μαθήματα, έστω και αν χρειάστηκε να πονέσει πολύ για να μάθει. Ένα από τα σπουδαιότερα μαθήματα που διδάχθηκε είναι ότι πρέπει να δαπανά τα χρήματά της με πολύ μεγάλη περίσκεψη, ώστε να εξασφαλίζει το μεγαλύτερο δυνατό όφελος.

Ένα άλλο σημαντικό μάθημα που διδάχθηκε είναι ότι σε κάθε διαπραγμάτευση οικονομικού χαρακτήρα δεν υπάρχει χώρος για αβρότητες, παραχωρήσεις, συναισθηματισμούς και φιλίες, αλλά υπάρχουν μόνον ισχυρές αμφίπλευρες προσδοκίες κέρδους.

Το κυριότερο όμως μάθημα που έμαθε η Ελλάδα είναι ότι την κρίσιμη ώρα θα πρέπει πρωτίστως να στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις, αφού εκείνες μόνον είναι δεδομένες. Επομένως, οι σημερινές μας αποφάσεις θα επηρεάσουν καθοριστικά το μέλλον μας…