Νίκος Μελέτης

Μια σημαντική πρωτοβουλία η οποία θα διευρύνει στο περιεχόμενο και θα αναβαθμίσει γεωστρατηγικά το East Med Gas Forum (EMGF), αναμένεται να εκδηλωθεί το επόμενο διάστημα, όπου θα επισφραγισθεί με υπουργική συνάντηση στο Κάιρο, ώστε η συνεργασία να καλύψει και άλλους τομείς, όπως η ενεργειακή ασφάλεια, η πράσινη ενέργεια και οι ΑΠΕ, και η ηλεκτρική ενέργεια.

Με τον τρόπο αυτό το EMGF αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά και πλέον μετά και το ενδιαφέρον συμμετοχής και των ΗΑΕ σταδιακά μετατρέπεται σε έναν διάδρομο ασφάλειας και συνεργασίας μεταξύ του Κόλπου και της Ανατολικής Μεσογείου με κατάληξη την Ευρώπη, προσφέροντας συγχρόνως προοπτική για νέα οδό μεταφοράς και «καθαρής» ενέργειας προς την Ευρώπη.

Και θα πρόκειται, βεβαίως, για πρωτοβουλία που θα φέρνει και επί του πεδίου πιο κοντά το Ισραήλ με τις αραβικές χώρες, μετά τις «συμφωνίες Αβραάμ» για την εξομάλυνση των σχέσεων του Τελ Αβίβ με χώρες του Κόλπου προσφέροντας προστιθεμένη οικονομική και στρατηγική αξία σε αυτή την συνεργασία.

Συγχρόνως δίνεται έμπρακτη απάντηση στις προειδοποιήσεις και συγκαλυμμένες απειλές που εξαπολύει καθημερινά η Τουρκία, όπως έγινε και χθες από τον ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου (Σαμπάχ). «Τα ενεργειακά έργα, που επιχειρούν για πολιτικούς σκοπούς να αποκλείσουν την Τουρκία στην περιοχή μας, δεν έχουν καμία πιθανότητα επιτυχίας…», είπε απειλητικά ο κ. Τσαβούσογλου χωρίς βεβαίως να μπορεί να εμποδίσει τα δρομολογημένα σχέδια συνεργασίας, αλλά και την αναβάθμισή της ενεργειακής συνεργασίας των άλλων χωρών της Τουρκίας.

Το EMGF συγκροτούν η Ελλάδα, Αίγυπτος, Κύπρος, Ισραήλ, Ιορδανία, Παλαιστινιακή Αρχή και η Ιταλία, ενώ έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να συμμετέχουν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και πρόκειται για ένα φόρουμ που έχει την ισχυρή στήριξη των ΗΠΑ, ενώ αποτελεί «κόκκινο πανί» για την Τουρκία.

Το μεσημέρι της Δευτέρας πραγματοποιείται στο Προεδρικό Μέγαρο στην Λευκωσία η υπογραφή του μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ για το Ευρωπαϊκό Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος “EuroAsia Interconnector”. Για την υπογραφή μεταβαίνει στην Λευκωσία ο ισραηλινός υπουργός ενέργειας Γ. Στάϊνιτς, την Κύπρο θα εκπροσωπήσει η υπουργός ενέργειας Νατάσα Πηλείδου και την Ελλάδα διαδικτυακά θα εκπροσωπήσει ο υπουργός ενέργειας Κώστας Σκρέκας.

Την Τρίτη η κ. Πηλείδου και ο κ. Στάινιτς θα μεταβούν στο Κάιρο για να συμμετάσχουν στην πρώτη επίσημη Υπουργική Σύνοδο του “East Mediterranean Gas Forum” (EMGF), μετά από την επικύρωση του Καταστατικού του Φόρουμ.

Η Υπογραφή του ΜOU για τον “EuroAsia Interconnector” έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς συμπίπτει με την αποκάλυψη των σχεδίων για την αναβάθμιση του EMGF, αλλά και την πρόθεση και της Αιγύπτου και των ΗΑΕ να διερευνήσουν τις δυνατότητες μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ευρώπη.

Οι ειδήσεις όμως ήρθαν από το συνέδριο CERAWeek2021 που διοργανώθηκε από το HIS Markit που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά ενεργειακά συνέδρια στον κόσμο.

Οι Υπουργοί ενέργειας της Αιγύπτου και του Ισραήλ Ταρεκ ελ Μόλλα και ο Γιουβαλ Στάινιτς μίλησαν στο συνέδριο CERAWeek2021 όπου συμμετείχε και ο Υπουργός ενέργειας των ΗΑΕ, όπου εκτός των άλλων έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων των χωρών της περιοχής και κατόπιν σύνδεσης τους με την Ευρώπη».

Ο κ. Στάινιτς δήλωσε ότι η διασύνδεση του ηλεκτρικού δικτύου του Ισραήλ με την Αίγυπτο και τα ΗΑΕ συμβάλλουν στην περιφερειακή συνεργασία και δίνουν εγγυήσεις στη μελλοντική ενεργειακή συνεργασία» και ο ισραηλινός υπουργός αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο μοντέλο συνεργασίας:

«Για παράδειγμα εάν είμαστε σε θέση να συνδέσουμε το ηλεκτρικό δίκτυο μεταξύ Αιγύπτου, Ισραήλ και ΗΑΕ και πιθανόν ίσως προς την Ιορδανία και τη Σ. Αραβία και συγχρόνως να διαπραγματευθούμε τη σύνδεση με την Ευρώπη μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας, θα επιτύχουμε πολύ καλύτερη ενεργειακή ασφάλεια από ότι έχουμε γνωρίσει στο παρελθόν.»

Η διασύνδεση των υποδομών της ηλεκτρικής ενέργειας είναι ένας τομέας στον οποίο τα κράτη της Μέσης Ανατολής και πέραν αυτής, μπορούν να συμβάλουν στην παροχή ενεργειακής ασφάλειας και στη μείωση των εκπομπών, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας και Βιομηχανίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Suhail Al Mazrouei. Ο εμιρατιανός αξιωματούχος πρόσθεσε ότι τώρα είναι η διασύνδεση της Αφρικής μέσω της Αιγύπτου, με την Ιορδανία και στο μέλλον, οι κυβερνήσεις μπορούν να συνδέσουν τα δίκτυα της περιοχής με την Ευρώπη. «Αυτό θα μας εξυπηρετούσε όλους καλύτερα, με την ηλεκτρική ενέργεια να ρέει από νότο προς βορρά, και αντίστροφα, σε διαφορετικές εποχές. Θα μείωνε τις εκπομπές – και θα δημιουργούσε ειρήνη μεταξύ μας.»

Ο αιγύπτιος Υπουργός ενέργειας Ελ Μολλά, μιλώντας στο Συνέδριο αυτό αναφέρθηκε στις εξαγωγές υδρογόνου, αποκαλύπτοντας ότι η Αίγυπτος έχει διεξαγάγει συνομιλίες με τη Γερμανία και το Βέλγιο σχετικά με την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, το οποίο παράγεται από την ηλιακή ενέργεια. «Είμαστε έτοιμοι να επικαιροποιήσουμε τη στρατηγική βιώσιμης ενέργειας για το 2035. Η ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας έχει γίνει πολύ φθηνότερη από ό,τι όταν ξεκινήσαμε. Στόχος μας είναι να φτάσουμε το 42% της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές το 2030, κυρίως ηλιακή και αιολική ενέργεια.»

Παράλληλα με την αναβάθμιση του EMGF όμως προωθείται και η ενίσχυση και του άλλου περιφερειακού μηχανισμού συνεργασίας, του «Φιλία Φόρουμ» που πραγματοποίησε την πρώτη του συνάντηση στην Αθήνα, ώστε να καλύψει και άλλους τομείς όπως είναι η πολιτική προστασία, η αντιμετώπιση υγειονομικών προκλήσεων όπως η πανδημία, ενώ υπάρχει στα σκαριά πρωτοβουλία και από την Κύπρο για μικρότερη σε μέγεθος συνεργασία με έμφαση και στα θέματα ασφάλειας.

Όλες αυτές οι διεργασίες κινούνται διπλωματικά και γεωγραφικά, παρακάμπτοντας την Τουρκία η οποία έχει αναδειχθεί σε επικίνδυνο απρόβλεπτο και αποσταθεροποιητικό παράγοντα για ολόκληρη την περιοχή, ενώ ταυτόχρονα κτίσουν γερούς δεσμούς μεταξύ των κρατών που συμμετέχουν και πλέον απλωνόταν από τον κόλπο στη Β. Αφρική, στη Μ. Ανατολή στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Και αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να το «χωνέψει» το καθεστώς Ερντογάν.

liberal.gr