Γιατί το Τελ Αβίβ αποδεικνύεται σοβαρός παράγοντας για τις εξελίξεις. Το λάθος timing της επίσκεψης Μητσοτάκη και η κρίσιμη συνάντηση σήμερα στην Αθήνα. «Απασφαλίζει» ο Ερντογάν και σφυρίζουν αδιάφορα ΕΕ και ΗΠΑ. Το παρασκήνιο.

Αγγελική Παπαμιλτιάδου

Με τη Γερμανία αλλά και τον νέο κάτοικο του Λευκού Οίκου Τζο Μπάιντεν να σφυρίζουν αδιάφορα στις άνευ προηγουμένου προκλήσεις Ερντογάν, Ελλάδα και Κύπρος σπεύδουν να ενδυναμώσουν και να διαφυλάξουν τις ξεκάθαρες -μέχρι τώρα τουλάχιστον- σχέσεις με το άλλο «άκρο» της ΕΕ, το Ισραήλ, οι οποίες χτίστηκαν βήμα βήμα σε βάθος δεκαπενταετίας.

Είναι σαφές, πλέον, από τις τελευταίες εξελίξεις ότι η Τουρκία αυξάνει τις απαιτήσεις της που αφορούν τις σχέσεις της με την ΕΕ, τη στιγμή που Αθήνα και Λευκωσία αρκούνται σε διαβήματα και ανακοινώσεις για τις προκλήσεις Ερντογάν.

Χθες μάλιστα, σε ένα νέο παραλήρημα, ο Τούρκος πρόεδρος έστελνε μηνύματα προς τον Έλληνα πρωθυπουργό, μέσω ομιλίας του στην κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος ΑΚP, λέγοντας «αφού μας προκαλείς, πώς μπορούμε να σε συναντήσουμε; Μάθε πρώτα τη θέση σου. Αν πραγματικά θέλεις ειρήνη, μη με προκαλείς.

Αναφερόμενος στην Κύπρο, είπε πως δεν υπάρχει άλλη λύση πέραν της λύσης των δύο κρατών και τόνισε πως είτε το δέχεται η Ελλάδα είτε όχι, οι συζητήσεις για την Κύπρο δεν μπορούν να αφορούν σε λύση που περιλαμβάνει την ομοσπονδία.

Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως η Αθήνα «κάνει λάθος» αν βασίζεται στην ξένη στήριξη. «Θα πρέπει να ξέρετε πως η Τουρκία στέκεται στο ύψος της και ξέρει να κάνει αυτό που χρειάζεται, όταν έρθει η ώρα», είπε, προσθέτοντας πως «θα μάθετε καλά τους τρελούς τους Τούρκους».

Η… τρέλα που πουλάει ο Ερντογάν κάθε άλλο από απλό παραλήρημα πρέπει να θεωρηθεί. Κινείται πάνω σε μια διπλωματική σκακιέρα, που χτίστηκε τα τελευταία δύο χρόνια με βάση το προσφυγικό. Πάντοτε αργά και μεθοδικά:

1. Την ομιλία του στο κόμμα μετέδωσαν για ακόμη μια φορά με μορφή διαρροής το πρακτορείο Reuters και το βρετανικό BBC. Αυτό έχει τη σημασία του, λένε πηγές που παρακολουθούν τις εξελίξεις, γιατί γίνεται για δεύτερη συνεχή φορά. Ας θυμηθούμε ότι μέχρι και πριν από μερικούς μήνες έπεφταν «κεφάλια» από τον Ερντογάν, εάν διέρρεε κάτι από τη Βουλή σε ξένα μέσα. Με την αλλαγή στάσης, ο ίδιος στέλνει μηνύματα για τις θέσεις του σε όλες τις πλευρές.
2. Η επιλογή του BBC δεν είναι τυχαία. Ως η τρίτη εγγυήτρια δύναμη στο Κυπριακό, η Μεγάλη Βρετανία «ακούει» πλέον ξεκάθαρα την απειλή για διχοτόμηση αφού ο Ερντογάν έστειλε το μήνυμα στην έτερη εγγυήτρια δύναμη, την Ελλάδα, ότι είτε θέλει είτε όχι, μόνο συνομοσπονδία μπορεί να συζητηθεί ως λύση για την Κύπρο, καταπατώντας όλα τα ψηφίσματα του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας.
3. Το έμμεσο κρίσιμο στοιχείο, όμως, εδώ, είναι ότι στέλνοντας μήνυμα στην Ελλάδα ως εγγυήτρια δύναμη για το Κυπριακό, ξαναβάζει από το παράθυρο μια πεπαλαιωμένη άποψη ότι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις είναι που θα συναποφασίσουν για την επίλυση του Κυπριακού. Την τελευταία δεκαετία, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι είχαν αποφασίσει επισήμως ότι η λύση θα έρθει μέσα από τις δύο κοινότητες. Μάλιστα κάτι τέτοιο σφραγίστηκε υπό την επίβλεψη του ΓΓ ΤΟΥ ΟΗΕ, μεταξύ του Νίκου Αναστασιάδη και του πρώην ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Μουσταφά Ακιντζί το 2019 σε σύνοδο στη Γερμανία. Επίσης εδώ και πολλά χρόνια η Αθήνα ακολουθεί το δόγμα «Η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται».
4. Φαίνεται ότι ο κ. Ερντογάν επιχειρεί να τορπιλίσει και αυτή τη δίοδο, καθώς ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κ. Τατάρ απλά ακολουθεί τις εντολές του και δεν διαχωρίζει την τουρκοκυπριακή κοινότητα από την Τουρκία.

Οι εξελίξεις, κατά πολλούς παρατηρητές και αναλυτές, είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές καθώς τείνει να διαμορφωθεί ένα κλίμα που αλλάζει απότομα υπέρ της Τουρκίας. Γι’ αυτό Ελλάδα και Κύπρος τρέχουν τώρα να διασφαλίσουν τις σχέσεις και τις συμφωνίες με το Ισραήλ, που θεωρείται ως ένα μεγάλο «ανάχωμα» κατά της Τουρκίας.

Για τη συνέχεια Euro2Day