Πρόσφατες αναφορές από κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποδεικνύουν αυξανόμενη απογοήτευση στο Πακιστάν για την απογοητευτική απόδοση των κινεζικής προέλευσης συστημάτων αεράμυνας HQ-9B και HQ-16, ιδιαίτερα στην αδυναμία τους να αντιμετωπίσουν τον υπερηχητικό πύραυλο κρουζ BrahMos της Ινδίας. Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, Πακιστανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει παράπονα στους Κινέζους κατασκευαστές, επισημαίνοντας την αποτυχία των συστημάτων να αναχαιτίσουν πυραύλους υψηλής ταχύτητας, ικανούς για Mach 3, όπως ο BrahMos, ο οποίος διατηρεί τη καταστροφική του ισχύ ακόμα και στην τελική του φάση. Η κινεζική απάντηση, ωστόσο, φέρεται να ήταν ότι αυτά τα συστήματα δεν σχεδιάστηκαν για να εξουδετερώνουν τέτοιους προηγμένους πυραύλους, εντείνοντας περαιτέρω τη δυσαρέσκεια του Πακιστάν με τον κύριο προμηθευτή του.
Η διαμάχη προέκυψε από την πρόσφατη σύγκρουση Ινδίας-Πακιστάν, με την κωδική ονομασία Επιχείρηση Sindoor (7-10 Μαΐου 2025), κατά την οποία η Ινδία πραγματοποίησε στοχευμένες επιθέσεις σε τρομοκρατικές τοποθεσίες και στρατιωτικές υποδομές του Πακιστάν ως αντίποινα για τρομοκρατική επίθεση στο Παχαλγκάμ που σκότωσε 26 αμάχους. Οι ινδικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν προηγμένα πυρομαχικά, συμπεριλαμβανομένου του πυραύλου BrahMos, ο οποίος διείσδυσε στον πακιστανικό εναέριο χώρο και έπληξε στόχους με ακρίβεια. Ο BrahMos, κοινό εγχείρημα Ινδίας-Ρωσίας, είναι γνωστός για την ταχύτητά του (κοντά σε Mach 3), την πτήση χαμηλού υψομέτρου και την ικανότητά του να διατηρεί φονικότητα στην τελική φάση, καθιστώντας τον τρομερό αντίπαλο για τα συστήματα αεράμυνας.
Το δίκτυο αεράμυνας του Πακιστάν, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα κινεζικά συστήματα HQ-9B (μεγάλης εμβέλειας) και HQ-16 (μεσαίας εμβέλειας), απέτυχε να εντοπίσει ή να αναχαιτίσει αυτούς τους πυραύλους, αποκαλύπτοντας κρίσιμες ευπάθειες. Οι ινδικές επιθέσεις, που περιλάμβαναν πυραύλους κρουζ SCALP γαλλικής προέλευσης και πυρομαχικά Harop, φέρεται να εξουδετέρωσαν βασικές πακιστανικές αεροπορικές βάσεις και ένα κινεζικό ραντάρ YLC-8E κατά stealth τεχνολογίας στο Τσουνιάν, Παντζάμπ. Η αδυναμία των HQ-9B και HQ-16 να αντιμετωπίσουν αυτές τις επιθέσεις προκάλεσε κύμα κριτικής, τόσο εντός του Πακιστάν όσο και στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σύμφωνα με δημοσιεύσεις στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, Πακιστανοί στρατιωτικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν τα παράπονά τους απευθείας στους Κινέζους κατασκευαστές, κατηγορώντας τα συστήματα HQ-9B και HQ-16 για χαμηλή performans σε πραγματικές συνθήκες μάχης. Το HQ-9B, που προωθείται ως αντίπαλος του αμερικανικού Patriot με εμβέλεια 250–300 χιλιομέτρων, και το HQ-16, σχεδιασμένο για αναχαίτιση στόχων χαμηλού έως μεσαίου υψομέτρου έως 40 χιλιόμετρα, παρουσιάστηκαν ως βασικά στοιχεία του Ολοκληρωμένου Πολυεπίπεδου Συστήματος Αεράμυνας (CLIAD) του Πακιστάν. Ωστόσο, κατά την Επιχείρηση Sindoor, αυτά τα συστήματα είτε παρακάμφθηκαν, είτε παρεμποδίστηκαν, είτε καταστράφηκαν από τις ινδικές δυνάμεις που χρησιμοποίησαν προηγμένες τακτικές ηλεκτρονικού πολέμου (EW) και πυρομαχικά ακριβείας.
Οι Κινέζοι χρήστες ανέφεραν ότι οι κατασκευαστές απάντησαν διευκρινίζοντας ότι τα HQ-9B και HQ-16 δεν σχεδιάστηκαν για να αντιμετωπίσουν πυραύλους υψηλής ταχύτητας και χαμηλού υψομέτρου όπως ο BrahMos, ο οποίος διατηρεί ταχύτητα Mach 3 στην τελική του φάση. Σε αντίθεση με συμβατικούς πυραύλους κρουζ που μπορεί να επιβραδύνουν ή να χάσουν ευελιξία, η πρόωση ramjet και η επίπεδη τροχιά του BrahMos τον καθιστούν εξαιρετικά δύσκολο να αναχαιτιστεί. Αυτή η εξήγηση, ωστόσο, δεν καθησύχασε τις ανησυχίες του Πακιστάν, με ορισμένους αξιωματούχους να αισθάνονται παραπλανημένοι από τις προηγούμενες αξιώσεις της Κίνας για τις δυνατότητες των συστημάτων.
Οι αντιδράσεις στα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν ανάμεικτες. Ορισμένοι χρήστες υπερασπίστηκαν τα συστήματα, υποστηρίζοντας ότι οι επιχειρησιακές ανεπάρκειες και η ανεπαρκής εκπαίδευση του Πακιστάν ευθύνονται, αντί για εγγενή ελαττώματα στο υλικό. Ένας χρήστης σχολίασε: «Το HQ-9 είναι ικανό σύστημα, αλλά άχρηστο αν οι χειριστές δεν έχουν κατάλληλη εκπαίδευση». Άλλοι εξέφρασαν απογοήτευση, σημειώνοντας ότι οι αποτυχίες των συστημάτων έχουν βλάψει τη φήμη της Κίνας ως αξιόπιστου εξαγωγέα όπλων. Η αντίδραση ήταν ιδιαίτερα έντονη, δεδομένου ότι το Πακιστάν αντιπροσωπεύει σχεδόν το 82% των αμυντικών του εισαγωγών από την Κίνα, καθιστώντας το κρίσιμη αγορά για τη βιομηχανία όπλων του Πεκίνου.
Το HQ-9B, ένα σύστημα επιφανείας-αέρος μεγάλου βεληνεκούς (SAM), είναι σχεδιασμένο για εμπλοκή αεροσκαφών, πυραύλων κρουζ και τακτικών βαλλιστικών πυραύλων, με ισχυριζόμενη εμβέλεια έως 300 χιλιομέτρων και ικανότητα αναχαίτισης πολλαπλών στόχων ταυτόχρονα. Το HQ-16 (LY-80), ένα SAM μεσαίας εμβέλειας, προορίζεται για την αντιμετώπιση απειλών χαμηλού υψομέτρου, όπως πυραύλους κρουζ και drones, με εμβέλεια 40 χιλιομέτρων. Και τα δύο συστήματα είναι ενσωματωμένα στο δίκτυο αεράμυνας του Πακιστάν, υποστηριζόμενα από ραντάρ όπως τα IBIS-150 και YLC-8E, και προωθήθηκαν ως ισχυρές ασπίδες έναντι προηγμένων απειλών, συμπεριλαμβανομένων των ινδικών Rafale και πυραύλων BrahMos.
Ωστόσο, τα μοναδικά χαρακτηριστικά του BrahMos—υψηλή ταχύτητα, τροχιά χαμηλού υψομέτρου και ευελιξία—φαίνεται να υπερκέρασαν αυτά τα συστήματα. Η επίπεδη τροχιά του πυραύλου και η ταχύτητα Mach 3 καθιστούν δύσκολο για τα ραντάρ να τον εντοπίσουν και να τον παρακολουθήσουν εγκαίρως για αναχαίτιση. Επιπρόσθετα, η χρήση από την Ινδία τακτικών καταστολής εχθρικών αεράμυνων (SEAD), συμπεριλαμβανομένης της παρεμβολής ραντάρ και πυρομαχικών Harop, πιθανότατα εξουδετέρωσε βασικά στοιχεία του πακιστανικού δικτύου αεράμυνας, καθιστώντας τα HQ-9B και HQ-16 αναποτελεσματικά.
Το περιστατικό του 2022 με τον BrahMos, όπου ένας μη οπλισμένος πύραυλος εισήλθε κατά λάθος στον πακιστανικό εναέριο χώρο και διένυσε 124 χιλιόμετρα χωρίς να αναχαιτιστεί, είχε ήδη εγείρει ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα αυτών των συστημάτων. Οι ισχυρισμοί του Πακιστάν για παρακολούθηση του πυραύλου δεν ακολουθήθηκαν από απόπειρα αναχαίτισης, υπογραμμίζοντας περαιτέρω πιθανές ελλείψεις. Αναλυτές σημείωσαν ότι ο σχεδιασμός του HQ-16, που βασίζεται σε φορτηγά και ξεχωριστά οχήματα καθοδήγησης ραντάρ, μπορεί να περιορίζει την κινητικότητα και την αποτελεσματικότητά του σε δύσκολα εδάφη, όπως οι ορεινές παραμεθόριες περιοχές του Πακιστάν.
Η δυσαρέσκεια του Πακιστάν με τα συστήματα HQ-9B και HQ-16 έχει ευρύτερες επιπτώσεις για τη στρατηγική του άμυνας και τη θέση της Κίνας στην παγκόσμια αγορά όπλων. Με σχεδόν 20 δισεκατομμύρια δολάρια σε κινεζικά όπλα, συμπεριλαμβανομένων μαχητικών J-10C και JF-17, πυραύλων αέρος-αέρος PL-15 και drones Wing Loong-II, που έχουν προμηθευτεί στο Πακιστάν, οι αποτυχίες κατά την Επιχείρηση Sindoor αποτελούν σημαντική οπισθοδρόμηση για τις φιλοδοξίες εξαγωγής όπλων του Πεκίνου. Αναφορές για άλλα κινεζικά συστήματα, όπως η αποτυχία του πυραύλου PL-15 να πλήξει στόχους και η καταστροφή του ραντάρ YLC-8E, έχουν εντείνει τις ανησυχίες για την αξιοπιστία της κινεζικής στρατιωτικής τεχνολογίας.
Σε απάντηση, το Πακιστάν φέρεται να εξετάζει τη διαφοροποίηση των προμηθειών αεράμυνας, με ενδιαφέρον για τα τουρκικά συστήματα SİPER 1 και SİPER 2, τα οποία προσφέρουν βελτιωμένες δυνατότητες ραντάρ και καθοδήγησης και ανθεκτικότητα έναντι ηλεκτρονικών αντιμέτρων. Αυτή η στροφή υποδηλώνει αυξανόμενη απογοήτευση με τα κινεζικά συστήματα και επιθυμία μείωσης της εξάρτησης από έναν μόνο προμηθευτή.
Για την Κίνα, η δημόσια κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα παράπονα του Πακιστάν αποτελούν πρόκληση για την εικόνα της ως αξιόπιστης εναλλακτικής έναντι των δυτικών και ρωσικών προμηθευτών όπλων. Η σύγκριση του HQ-9B με το σύστημα Patriot των ΗΠΑ έχει αμφισβητηθεί, ιδιαίτερα καθώς το Patriot έχει αποδείξει επιτυχία σε πεδία μαχών όπως στην Ουκρανία. Η αποτυχία των κινεζικών συστημάτων στο Πακιστάν μπορεί επίσης να επηρεάσει τη στρατηγική αεράμυνας της ίδιας της Κίνας, καθώς ο Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (PLA) βασίζεται σε παρόμοια συστήματα, συμπεριλαμβανομένων περίπου 300 παραλλαγών του HQ-9, για το δικό του δίκτυο άμυνας.
ΠΗΓΗ: Indian Defence Researching Wing