Αμερικανικές Φρεγάτες, Arleigh Burke & Πολεμικό Ναυτικό: Πικρές αλήθειες

“Σε σχόλιό του στο διαδίκτυο ο Σμχος (ΜΗ) Κ. Ζηκίδης γράφει τα ακόλουθα: “

Εδώ και αρκετά χρόνια συντηρείται στην δημόσια συζήτηση, ιδίως μέσω συγκεκριμένων ιστοσελίδων και αναλυτών, το ενδεχόμενο παραχώρησης δύο έως τεσσάρων αντιτορπιλικών κλάσης Arleigh Burke (ΑΒ) από τις ΗΠΑ, χωρίς να διευκρινίζεται η τιμή ή η ακριβής διαμόρφωση, υπονοώντας όμως ότι υπάρχει πιθανότητα δωρεάν παραχώρησης ή σε συμβολική τιμή και μάλιστα με τα όπλα τους.

Έτσι, έχουν γίνει ατέρμονες συζητήσεις σχετικά με τον αναμφισβήτητα ισχυρό οπλισμό των Arleigh Burke, τους πυραύλους SM2, το σύστημα μάχης Aegis και το ραντάρ SPY-1, ενώ αρκετοί φαντασιώνονται και πυραύλους πλεύσης Tomahawk (παραγνωρίζοντας προφανώς το γεγονός ότι το “μακρύτερο” αμερικανικό κατευθυνόμενο βλήμα που μας έχει αποδεσμευθεί είναι ο Harpoon RGM-84D Block 1C, της δεκαετίας του ‘80).

Δηλαδή, για να το πούμε πιο απλά, συζητάμε την πιθανότητα παραχώρησης δύο πλοίων κόστους περίπου 2 δισ. $ το καθένα, κομπλέ (με τα όπλα τους) και φυσικά άμεσα (what else?). Και αυτό τώρα το συζητάμε σοβαρά…

Όπως είναι φυσικό, δεν ασχολούμαστε με λεπτομέρειες, όπως τα περίπου 340 άτομα προσωπικό που θέλει το κάθε πλοίο, το μεγάλο βύθισμα (σχεδόν 10 μ) το οποίο καθιστά ακατάλληλους τους περισσότερους λιμένες της χώρας ή το τεράστιο κόστος χρήσης, δεδομένων των 4 αεριοστροβίλων κινητήρων που έχει το καθένα, καθώς και το πολύ σημαντικό κόστος γενικής επισκευής που θα απαιτούταν…

Εναλλακτικά, γίνεται συζήτηση για την παραχώρηση δύο καταδρομικών κλάσης Ticonderoga επίσης από τις ΗΠΑ, με την ίδια ασάφεια περί τιμής, διαμόρφωσης και κατάστασης.

Και εδώ, λεπτομέρειες, όπως το γεγονός ότι τα εν λόγω καταδρομικά είναι πολύ παλαιότερα, πολύ μεγαλύτερα, με πιο μεγάλο βύθισμα, πολύ πιο κοστοβόρα και με μεγαλύτερες απαιτήσεις πληρώματος από τα Arleigh Burke, μας αφήνουν παγερά αδιάφορους.

Επειδή όμως δεν είμαστε εμείς το κέντρο του κόσμου, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη και ορισμένα άλλα θεματάκια. Έτσι, οι ΗΠΑ έχουν το ισχυρότερο Ναυτικό στον πλανήτη, μέχρι πρότινος με μεγάλη διαφορά από οποιοδήποτε άλλο κράτος.

Αρκεί να αναφέρουμε ότι είναι η μοναδική χώρα με 10 αεροπλανοφόρα, μετά της ανάλογης συνοδείας βεβαίως-βεβαίως. Όμως, όλα αυτά “μέχρι πρότινος”, καθώς η Κίνα έχει ένα μεγαλεπήβολο πρόγραμμα εν εξελίξει, με αποτέλεσμα να έχει ήδη ξεπεράσει το USN, τουλάχιστον αριθμητικά.

Έτσι, το USN διαθέτει 293 πολεμικά πλοία (αρχές του 2020), ενώ το κινεζικό ναυτικό γύρω στα 350 (εκ των οποίων 130 μεγάλες μονάδες επιφανείας), με αυξητικές τάσεις:

Για το λόγο αυτό, ο αμερικανός Πρόεδρος έχει θέσει εδώ και χρόνια ως στόχο έναν στόλο από 355 πολεμικά πλοία.

Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι αστείο να συζητάμε για παραχωρήσεις (πόσο μάλλον για δωρεάν παραχωρήσεις) αντιτορπιλικών Arleigh Burke, τα οποία είναι και τα σοβαρότερα πλοία που έχουν οι ΗΠΑ πέραν των αεροπλανοφόρων, ιδίως εάν λάβουμε υπόψη το φιάσκο με τα Zumwalt, που από 32 έμειναν 3…

Να θέσω όμως εκ νέου μερικά ρητορικά ερωτήματα:

Γιατί περιμένουμε να μας παραχωρήσουν πλοία τέτοιου μεγέθους οι ΗΠΑ δωρεάν ή σχεδόν δωρεάν; Πότε ήταν η τελευταία φορά που μας δώρισαν κάποιο αξιόλογο οπλικό σύστημα;

Απαντώ: στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, ένεκα της συμμετοχής μας στον 1ο πόλεμο του Κόλπου, καθώς και λόγω λήξης του Ψυχρού Πολέμου και συνακόλουθης μείωσης οροφών πολεμικού υλικού.

Έκτοτε, δεν μας έχουν παραχωρήσει κάτι αξιόλογο δωρεάν: ό,τι παραχωρήθηκε είχε κόστος αγοράς (έστω και πολύ χαμηλό σε σχέση με την ονομαστική αξία, όπως π.χ. στα Ε/Π Kiowa και Chinook) ή υπήρχε σημαντικό κόστος μεταφοράς/γενικής επισκευής.

Πέραν τούτου, σε καμία περίπτωση δεν συνιστούσε μείζον οπλικό σύστημα που θα συνεισέφερε αποφασιστικά στη νίκη…

Ανάλογους προβληματισμούς είχα θέσει προ μερικών μηνών.

Επίσης: ποιος είναι ο κύριος αντίπαλός μας; Η Τουρκία. Πότε μας έδωσαν κάτι οι ΗΠΑ, είτε δωρεάν είτε όχι, χωρίς να δώσουν κάτι αντίστοιχο στους απέναντι; Δεν θυμάμαι κάτι τέτοιο.

Αντιθέτως, προέβησαν στην πώληση των πυραύλων πλεύσης SLAM-ER, ως αντιστάθμισμα στην προμήθεια των δικών μας SCALP EG. Γιατί να μας έδιναν λοιπόν κάτι αξιόλογο σήμερα;

Θεωρεί κανείς ότι οι ΗΠΑ θεωρούν την Τουρκία εχθρό; Όσο καλές κι αν είναι οι σχέσεις μας με τις ΗΠΑ (και σήμερα θεωρώ ότι είναι σε εξαιρετικό επίπεδο), η προσμονή για παραχώρηση (πόσο μάλλον για δωρεάν παραχώρηση) ενός οποιουδήποτε σοβαρού οπλικού συστήματος που θα άλλαζε τις ισορροπίες στο Αιγαίο αγγίζει το χώρο του φαντασιακού.

Προσφάτως, ξεκαθάρισε η ατμόσφαιρα με το υποτιθέμενο “όνειρο” των Arleigh Burke.

Για τα Tico υπάρχει πιθανότητα (ή κίνδυνος θα μπορούσε να πει κανείς) παραχώρησης, καθώς είναι πεπαλαιωμένα και η γενική επισκευή τους είναι πλέον ασύμφορη για το USN. Η οποιαδήποτε συζήτηση περί Tico βέβαια αγγίζει τα όρια της φαιδρότητας, όταν εμφανίζονται κόστη εκσυγχρονισμού της τάξης των 400 εκατ. $ ανά πλοίο.

Κατόπιν τούτου, πλέον τίθεται θέμα για την επιμονή συντήρησης της σχετικής συζήτησης περί Arleigh Burke κλπ. Στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορώ να αποφύγω να συνδέσω την άσκοπη αυτή συζήτηση με το θέμα της “ενδιάμεσης” λύσης του προγράμματος των Φ/Γ του ΠΝ ή με την τύχη των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά.

Τελικά, το αποτέλεσμα ήταν το χάσιμο χρόνου: ενώ οι ανάγκες του ΠΝ είναι γνωστές και επιτακτικές, δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση επί της ουσίας, καθώς για τόσους μήνες ή χρόνια συζητάμε για ένα ενδεχόμενο το οποίο στερείτο βάσης, ενώ διαφαίνεται ότι δεν λαμβάνουμε υπόψη στο βαθμό που θα έπρεπε τις απαιτήσεις του ΠΝ.

Στο πλαίσιο αυτό, επαναλαμβάνω τους στίχους:

“Πέφτουν τα ψέματα βροχή,
μα η αλήθεια σώζει…”

Είμαστε λοιπόν πλέον στο 2021. Δεν είμαστε στην δεκαετία του ‘50 ή του ‘60, στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, όπου το ΝΑΤΟ (δηλαδή οι ΗΠΑ και οι πλουσιότερες χώρες) μας παραχωρούσαν δωρεάν οπλικά συστήματα ως NATO surplus, τόσο σε εμάς, όσο και στους απέναντι, με σκοπό την αντιμετώπιση του κινδύνου του Συμφώνου της Βαρσοβίας.

Δεν χαρίζει πλέον κανένας, τίποτα. Ούτε οι ΗΠΑ έχουν πλέον την ισχύ να επιβάλουν τις απαιτήσεις τους στον Έρντο τόσο εύκολα όσο στο παρελθόν, όπως φάνηκε περίτρανα με τους S-400 αλλά και σε άλλες περιστάσεις, όπως π.χ. με τον Πάστορα Μπράνσον, τον οποίον προσπάθησαν πολύ να απελευθερώσουν.

Τέλος, σε καμία περίπτωση δεν διαφαίνεται ότι οι ΗΠΑ έχουν διάθεση να έρθουν σε ρήξη με την Τουρκία για εμάς. Γιατί ακριβώς να το έκαναν αυτό, είπαμε;

Η γείτων εξοπλίζεται και αυτονομείται, αξιοποιώντας την εγχώρια αμυντική της βιομηχανία, οι ΗΠΑ σταδιακά αποσύρονται από το διεθνές γίγνεσθαι και εμείς χάνουμε πολύτιμο χρόνο, ονειρευόμενοι Arleigh Burke και ζητώντας προστασία από συμμάχους που τυγχάνουν και σύμμαχοι των απέναντι (τους οποίους αποδεδειγμένα έχουν σε υψηλότερη εκτίμηση, βλ. ‘74 και ‘96)…

Ελπίζω λοιπόν το 2021 να είναι ένα έτος εθνικής αφύπνισης και συνέγερσης!
Εύχομαι σε όλους Καλή Χρονιά και Καλή Φώτιση!

Σμηνάρχος (ΜΗ) Κωνσταντίνος Ζηκίδης, διδάκτορας στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο και στην Σχολή Ικάρων