Οι Ουιγούροι που αντιμετωπίζουν απέλαση από την Τουρκία στην Κίνα λόγω πίεσης από το κινεζικό κομμουνιστικό κόμμα ονομάστηκαν εγκληματίες από τον κυβερνώντα εκπρόσωπο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) Ömer Çelik. Οι παρατηρήσεις του Çelik αποκάλυψαν τον λόγο πίσω από την πρόσφατη σύλληψη των Ουιγούρων που ζουν στην Τουρκία. Σύμφωνα με αναλυτές, η τουρκική κυβέρνηση θέτει τα θεμέλια για την εφαρμογή της συνθήκης έκδοσης Τουρκίας-Κίνας που υπεγράφη στις 13 Μαΐου 2017. Μιλώντας σε δημοσιογράφους για τη συμφωνία, ο Çelik είπε ότι αυτή ήταν απλώς μια κοινή συνθήκη έκδοσης που υπέγραψε η Τουρκία με διάφορες χώρες.

«Πρόκειται για συμφωνία για την έκδοση εγκληματιών», δήλωσε ο Çelik. Τα τουρκικά κόμματα της αντιπολίτευσης ισχυρίζονται ότι η Κίνα απέκλεισε την αποστολή του εμβολίου κορωνοϊού για να πιέσει την Τουρκία για επικύρωση της συνθήκης. Ο Yıldırım Kaya, νομοθέτης από το Λαϊκό Κόμμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος της αντιπολίτευσης, ρώτησε την κυβέρνηση, λέγοντας: «Είναι αληθινοί οι ισχυρισμοί ότι η Κίνα αναβάλλει τις αποστολές εμβολίων προκειμένου να πιέσει την Τουρκία να επικυρώσει τη συνθήκη έκδοσης;» Η Τουρκία υπέγραψε συμβόλαιο για 50 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου Sinovac Biotech, το οποίο πρέπει να φτάσει μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Τον Μάιο του 2020, η Nordic Monitor κυκλοφόρησε το κείμενο της συμφωνίας και υπογράμμισε διφορούμενες φράσεις στη συνθήκη που παραβιάζουν τους διεθνείς μηχανισμούς έκδοσης.

Το Κέντρο Ελευθερίας της Στοκχόλμης, επικαλούμενο τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ανέφερε ότι η τουρκική αστυνομία πραγματοποίησε επιδρομές στα σπίτια ορισμένων προσφύγων Ουιγούρων τη νύχτα της 18ης Ιανουαρίου και συνέλαβε μεταξύ 10 με 15 εξ αυτών. Πράγματι, το άρθρο 9 της συνθήκης εισάγει νέους κανόνες και εξουσιοδοτεί την τουρκική αστυνομία να κρατήσει τους Ουυγούρους προτού διαβιβαστούν οι επίσημες αιτήσεις έκδοσης της Κίνας στις τουρκικές αρχές. «Σε επείγουσα περίπτωση, οποιοδήποτε από τα μέρη μπορεί να υποβάλει αίτηση για προσωρινή σύλληψη του ατόμου που ζητήθηκε πριν από τη διαβίβαση της αίτησης έκδοσης στο αιτούμενο μέρος», αναφέρει το άρθρο 9.

Σύμφωνα με το άρθρο, οι Ουιγούροι θα κρατούνται από την τουρκική αστυνομία χωρίς δικαστική απόφαση. Εκτιμάται ότι περίπου 50.000 Ουιγούροι κατοικούν στην Τουρκία, αποτελώντας τη μεγαλύτερη κοινότητα προσφύγων των Ουιγούρων στον κόσμο. Η Τουρκία έχει βοηθήσει και υπερασπιστεί τους Ουιγούρους, οι οποίοι μοιράζονται πολλά πολιτιστικά και γλωσσικά χαρακτηριστικά με τους Τούρκους και θεωρούνται ως εθνοτικοί αδελφοί από Τούρκους εθνικιστές για δεκαετίες. Το AKP άλλαξε αυτήν την πολιτική τα τελευταία χρόνια και απέλασε αρκετούς Ουιγούρους στην Κίνα. Σύμφωνα με τη διασπορά των Ουιγούρων στην Τουρκία, οι Ουιγούροι που συνελήφθησαν στις 18 Ιανουαρίου για τους φερόμενους δεσμούς τους με τρομοκρατικές ομάδες δεν είχαν ποτέ εμπλακεί σε τρομοκρατικές δραστηριότητες.

Η Amine Bekir, 40 ετών, ήταν μεταξύ των Ουιγούρων που κρατήθηκαν. Σύμφωνα με την κόρη της Aliye Bekir, μεταφέρθηκε πρώτα σε αστυνομικό τμήμα και στη συνέχεια σε κέντρο απομάκρυνσης στην περιοχή Silivri της Κωνσταντινούπολης. Απελευθερώθηκε την επόμενη νύχτα. Ο Abdullah Metseydi, ο οποίος εργαζόταν ως ράφτης στην Κωνσταντινούπολη, ήταν ένας Ουιγούρος που συνελήφθη εκείνη την ημέρα. Σύμφωνα με τη σύζυγό του Melike, η οποία μίλησε στην υπηρεσία Uyghur του Radio Free Asia, η αστυνομία ρώτησε τον Abdullah Metseydi εάν είχε ζητήσει ποτέ τζιχάντ ενάντια στην Κίνα. Είπε: «Όχι, δεν έχω ακούσει ποτέ κάτι τέτοιο». Σε απάντηση, η αστυνομία είπε ότι θα απελαθεί απευθείας στην Κίνα μαζί με τη σύζυγό του εάν βρεθεί πως είχε εμπλακεί σε τέτοια δραστηριότητα. Όταν ρώτησε πότε θα επιστρέψει ο σύζυγός της, ένας από τους αξιωματικούς είπε ότι θα σταλεί στην Κίνα.

nordicmonitor

Μετάφραση Χωριανόπουλος Άγγελος