Σταύρος Καλεντερίδης* – διεθνολόγος
[email protected]

Είναι αλήθεια πως η Ελλάδα κατά το έτος που μας πέρασε επέδειξε πρωτόγνωρη κινητικότητα στις διεθνείς της σχέσεις, και συγκεκριμένα στο ζήτημα των θαλασσίων ζωνών. Μια κινητικότητα που δυστυχώς δεν στηρίχθηκε σε κάποιο μεγαλόπνοο ή μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό, αλλά σε εξωγενείς παράγοντες που εξανάγκασαν τον μεγάλο ασθενή που λέγεται «Μαξίμου», να λάβει κάποιες αποφάσεις.

Καθώς ερμηνεύονται οι εν λόγω αποφάσεις, παρατηρούνται τρεις κατηγορίες αναλυτών στη χώρα. Αρχικά, υπάρχουν οι περίφημοι και δηλωμένοι κατευναστές, οι υποστηρικτές των προηγούμενων κυβερνήσεων που λόγω φοβικών συνδρόμων, ανικανότητας ή ηττοπάθειας, προέβαλαν την αδράνεια και την ομφαλοσκοπία ως αυτοσκοπό κατά τα περασμένα έτη. Στη δεύτερη κατηγορία βρίσκονται οι υποστηρικτές, διευκολυντές και απολογητές της παρούσας κυβέρνησης. Πρόκειται για την ομάδα αναλυτών που επικρατεί αυτή την περίοδο στον δημόσιο λόγο, αλλά που είναι ίσως και η πλέον επικίνδυνη. Αφορούν δε περιπτώσεις ανθρώπων, που είτε επειδή πρόσκεινται στην εξουσία, είτε επειδή επιθυμούν για ίδιον όφελος να φανούν αρεστοί, επικροτούν τις κινήσεις που γίνονται, όποιες και αν είναι αυτές.

Είναι οι χειροκροτητές των καταστροφικών συμφωνιών οριοθέτησης ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο, οι οποίοι υποστηρίζουν δίχως αιδώ, ότι καλύτερα να γίνεται κάτι, ακόμα και αν είναι επονείδιστο και δεσμεύει με ανεπανόρθωτες δουλείες την πατρίδα μας, από το να μην γίνεται τίποτα όπως τόσα χρόνια.

Δεν χρειάζεται κανείς σχολιασμός. Η τρίτη οπτική ανάλυσης των, ομολογουμένως αρκετών νέων πρωτοβουλιών που ανέλαβε η ελληνική κυβέρνηση, περνάει μέσω από τα εθνικά και όχι τα κομματικά συμφέροντα. Υπό αυτό το πλαίσιο, οφείλουμε να καταδεικνύουμε τον κατευνασμό, την υποχωρητικότητα, τον ενδοτισμό και τη μειοδοσία, αποκαλώντας τα γεγονότα με το όνομά τους. Όπως τα βλέπουμε δηλαδή και όπως είναι. Όχι όπως μας τα υποδεικνύουν.

Στις 5 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η τελευταία σύνοδος του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου. Οι εξελίξεις στη συνάντηση των αραβικών χωρών ήταν ραγδαίες. Το σημαντικότερο ίσως γεγονός ήταν η εξομάλυνση των σχέσεων με το έως τώρα εξόριστο Κατάρ. Για λόγους αντιμετώπισης της ευρύτερης Ιρανικής απειλής αλλά και προσεταιρισμού της επερχόμενης κυβέρνησης των ΗΠΑ, τα αραβικά κράτη αποφάσισαν να επουλώσουν τις πληγές τους και να αποδεχθούν ξανά στις τάξεις τους το Κατάρ, το οποίο είχε στοχοποιηθεί από το 2017, με κυρώσεις και εμπάργκο από τις λοιπές χώρες του Κόλπου. Κατ’ επέκταση, με τις τελευταίες αυτές εξελίξεις, η Ντόχα έριξε επίσης γέφυρες προσέγγισης με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, ενώ είχαν προηγηθεί προσπάθειες ανάδειξης του Κατάρ και σε χώρα μη μέλος, αλλά θεσμικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ.

Το Κατάρ ωστόσο δεν είναι το μόνο που διεξάγει πολιτική συμφιλίωσης με τα κράτη της περιοχής. Παράλληλα και ενδεχομένως συντονισμένα, η Τουρκία έχοντας χάσει την σανίδα σωτηρίας που άκουγε στο όνομα Τραμπ, επιχειρεί να επαναπροσεγγίσει τους μέχρι τώρα αντιπάλους της στην Μ. Ανατολή, και δη, τη Σ. Αραβία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο. Προσπαθώντας και αυτή με τη σειρά της να εξευμενίσει την νέα αμερικανική ηγεσία αλλά και να αμβλύνει τις περιφερειακές και ευρωπαϊκές αντιδράσεις εναντίον της, η Άγκυρα πραγματοποιεί εδώ και καιρό μία συμφιλιωτική διπλωματία, επιλέγοντας πολιτικά πρόσωπα – κλειδιά. Ελπίδα της είναι να θέσει τέλος στη διεθνή κατακραυγή για τις παραβατικές δραστηριότητές της.

Προς τον σκοπό αυτό, ο Ερντογάν απέστειλε τρεις νέους τούρκους πρέσβεις σε χώρες κλειδιά, με αποκλειστικό σκοπό την επιβίωση του καθεστώτος του. Αρχικά επέλεξε τον Ufuk Ulutaş για το Τελ Αβίβ, με τον οποίο ο τούρκος πρόεδρος επί της ουσίας θυσίασε, τον έτσι και αλλιώς κίβδηλο ρόλο του, ως υποτιθέμενος υπερασπιστής των Παλαιστινίων. Στα ίδια πλαίσια επελέγη ο αμερικανοτραφής Murat Mercan για την Ουάσινγκτον, ενώ την «τριανδρία» συμπλήρωσε ο νέος πρέσβης στη Γαλλία, Ali Onaner, ο οποίος τυγχάνει προσωπικός φίλος του Προέδρου Μακρόν.

Ο τουρκικός ιμπεριαλισμός και αμοραλισμός, η βιαιότητα και αδιαλλαξία του καθεστώτος, καθιστούν εξαιρετικά δυσχερείς τις όποιες μεθοδεύσεις του τούρκου προέδρου.

Μένει ωστόσο να δούμε τον βαθμό που η επαναπροσέγγιση του Κατάρ με τα υπόλοιπα αραβικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, θα ενισχύσει τις συνθήκες εξομάλυνσης της κατάστασης και για την χρηματοδοτούμενη από την Ντόχα, Τουρκία, ή θα οδηγήσει αντιθέτως σε περαιτέρω απομόνωση τη γειτονική μας χώρα.

Σε κάθε περίπτωση, ενόψει αυτών των αλλαγών, είμαστε υποχρεωμένοι να υπενθυμίσουμε στους Έλληνες πολίτες, την αδιανόητη και μειοδοτική συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο, η οποία επέβαλε μία ανήκουστη και πρωτοφανή για τα διεθνή δεδομένα, δουλεία στην πατρίδα μας.

Σύμφωνα με το άρθρο 1 (ε) της εν λόγω συμφωνίας, εάν η Ελλάδα επιθυμεί να προχωρήσει στην οριοθέτηση ΑΟΖ με το έτερο κράτος του Ελληνισμού, την Κύπρο, είναι υποχρεωμένη πρώτα να διαβουλευθεί και να λάβει την έγκριση της Αιγύπτου. Με άλλα λόγια, δίχως το πράσινο φως του Καΐρου, η πατρίδα μας δεν μπορεί να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Πρόκειται για μία ανεπανάληπτη και καταστροφική δουλεία, η οποία πραγματοποιήθηκε κατά σαφή παραβίαση του διεθνούς δικαίου από την κυβέρνηση της ΝΔ.

Καθώς όλοι ευχόμαστε το αυταρχικό και τυραννικό μόρφωμα που λέγεται τουρκικό κράτος, να λάβει τη μοίρα που του αξίζει και να λογοδοτήσει ενώπιον της ανθρωπότητας για τα εγκλήματά του, δεν μπορούμε παρά να παρατηρήσουμε τις διαρκώς μεταβαλλόμενες και εξελισσόμενες ισορροπίες και σχέσεις στην περιοχή.

Ο Νετανιάχου, ο Μακρόν και ο Σίσι δεν θα παραμείνουν εσαεί στην ηγεσία των χωρών τους, αλλά αντιθέτως, η τραγική συμφωνία Ελλάδος – Αιγύπτου, στέκεται σαν δαμόκλειος σπάθη καθώς απειλεί και δεσμεύει γενιές Ελλήνων (Ελλαδιτών και Κυπρίων), παραδίδοντας το μέλλον και τα δικαίωματά τους, στις ορέξεις και τα βραχυπρόθεσμα συμφέροντα της εκάστοτε αιγυπτιακής κυβέρνησης.

*Ο Σταύρος Καλεντερίδης είναι πολιτικός επιστήμονας, διεθνολόγος-επικοινωνιολόγος και υποψήφιος διδάκτωρ Ιστορίας