Ο Τούρκος πρόεδρος ισχυροποιεί τις φιλοδοξίες του στην εξωτερική πολιτική μέσα από επιχειρηματικές δραστηριότητες και παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Η έμφαση σε Αιθιοπία και Σομαλία και οι ανταγωνίστριες δυνάμεις.

Σε ένα μπαρ ξενοδοχείου στην Αντίς Αμπέμπα, ένα ζευγάρι από την Αιθιοπία παλεύει με το τηλεκοντρόλ, παίζοντας με τα κανάλια, από το CNN που δείχνει τα αποτελέσματα των αμερικανικών εκλογών, τις πολεμικές ανταποκρίσεις και τα τοπικά νέα, στην τουρκική σαπουνόπερα «Adi Mutluluk» («Λέγεται ευτυχία». Σ.τ.μ.: δεν έχει προβληθεί στην Ελλάδα).

Στο τέλος, επιλέγουν την τουρκική σαπουνόπερα, που είναι μεταγλωττισμένη στα αμαρικά (σ.τ.μ.: επίσημη γλώσσα της Αιθιοπίας). «Η αλήθεια είναι πως και στους δυο μας αρέσει αυτή η σειρά», λέει το ζευγάρι.

Η επιτυχία των τουρκικών τηλεοπτικών σειρών στην Αιθιοπία, την υπερδύναμη στο Κέρας της Αφρικής, αποτελεί μια μικρή αλλά ουσιαστική ένδειξη της αυξανόμενης επιρροής της Άγκυρας στην περιοχή που έχει γίνει μαγνήτης ξένων κεφαλαίων. Οι ενέργειες «ήπιας ισχύος», όπως λένε οι ειδήμονες, γίνονται ως αντίδραση στην αυξανόμενη επιρροή αντιπάλων της Τουρκίας από τον Κόλπο, όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, καθώς και οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Κίνα και η Ρωσία.

Το τουρκικό περιεχόμενο υπήρξε μια «συνεχής μεγάλη επιτυχία», σύμφωνα με τον Elias Schulze, συνιδρυτή με άλλους τρεις Αιθίοπες του ιδιωτικού δορυφορικού καναλιού Kana Television. Για την Άγκυρα, το εμπόριο, η αναπτυξιακή αρωγή και ακόμα και οι σαπουνόπερες παίζουν ουσιαστικό ρόλο στην εδραίωση της τουρκικής επιρροής στην αφρικανική ήπειρο. «Η Τουρκία έχει αυτά τα πλεονεκτήματα ήπιας δύναμης, τα οποία μπορεί να εκμεταλλευτεί», ανέφερε ο Michael Tanchum, ειδήμονας σε θέματα τουρκικής εξωτερικής πολιτικής στο ισπανικό Πανεπιστήμιο στη Ναβάρα.

Στροφή στην Αφρική

Τις δεκαετίες που επακολούθησαν της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Τουρκία αγνόησε σε μεγάλο βαθμό την Αφρική, με τους ηγέτες της να επιλέγουν αντιθέτως να επικεντρωθούν στην Ευρώπη. Ωστόσο, τα τελευταία 15 χρόνια ο Τούρκος πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan ηγήθηκε της αναβίωσης των δεσμών με την ήπειρο. Από το 2009, η Τουρκία έχει αυξήσει τον αριθμό των πρεσβειών της στην Αφρική από 12 σε 42 και ο κ. Erdogan υπήρξε συχνός επισκέπτης, έχοντας ταξιδέψει σε περισσότερες από 20 αφρικανικές πρωτεύουσες.

Οι Τούρκοι και οι Αφρικανοί «είναι γραφτό να είναι εταίροι», δήλωσε τον Οκτώβριο ο κ. Erdogan. Έθεσε στόχο για διπλασιασμό του όγκου εμπορίου της Τουρκίας με την Αφρική στα 50 δισ. δολάρια τα επόμενα χρόνια, περίπου δηλαδή όσο το ένα τρίτο του τρέχοντος εμπορίου με την ΕΕ.

Η προσοχή της Άγκυρας στις μεγάλες συμφωνίες κρατικών υποδομών και στις συμβάσεις σε όλη την Αφρική -από μια ολυμπιακή πισίνα στη Σενεγάλη μέχρι τη μεγαλύτερη στρατιωτική εγκατάστασή της στο εξωτερικό, στη Σομαλία, καθώς και το μεγάλο τζαμί στο Τζιμπουτί-, δείχνοντας την οικονομική και γεωπολιτική σημασία που δίνει στην ήπειρο.

Στη βόρεια Αφρική, η Τουρκία έχει εμπλακεί στρατιωτικά, παρέχοντας στήριξη στην αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Λιβύης. Πριν από ένα χρόνο, ο κ. Erdogan -που ονομάστηκε ως πρόσωπο της χρονιάς από σενεγαλέζικο μη κυβερνητικό φορέα που έχει επιρροή- επισκέφθηκε τη Σενεγάλη, εκνευρίζοντας τη Γαλλία, που ήταν πρώην αποικιακή δύναμη.

«Οι πρώην γαλλικές αποικίες της Αφρικής αναζητούν εναλλακτικές έναντι της Γαλλίας. Δεν θέλουν από γαλλική νεο-αποικία να γίνουν κινεζική νεο-αποικία. Η Τουρκία παρέχει έναν τρίτο δρόμο», είπε ο κ. Tanchum. Στο Κέρας της Αφρικής, η Τουρκία και η σύμμαχός του, το Κατάρ, βρίσκονται αντιμέτωπες με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο, στο πλαίσιο μιας περιφερειακής μάχης για την εξουσία που επικεντρώνεται στο εμπόριο και στην επιρροή.

«Ο Erdogan θεωρεί πως ήρθε η ώρα η Τουρκία να προβάλει την εξουσία της πέραν των συνόρων της -και δεν υπάρχει καλύτερο μέρος από το Κέρας, όπου όλοι διεκδικούν κομμάτι», ανέφερε ο Abdullahi Halakhe, ειδήμων σε θέματα του Κέρατος της Αφρικής. «Και τα πάνε πολύ καλύτερα από τους υπόλοιπους, όταν πρέπει να αποδείξουν και στην πράξη αυτά που λένε».

Για τη συνέχεια  Euro2Day