Η Εκθεση διασπιστώνει ότι το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι ταυτόχρονα και υποχρηματοδοτούμενο και σπάταλο και αναποτελεσματικό. Τα όσα δε προτείνει, δύσκολα θα γίνουν αποδεκτά από την εκπαιδευτική κοινότητα – παραφράζοντας τον Κλεμανσό, οι αλλαγές στα σχολεία είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να τις αφήσουμε στα χέρια των εκπαιδευτικών. Αλλά υπάρχει ελπίδα… 

Οι προτάσεις της ομάδας Πισσαρίδη για την Εκπαίδευση είδαν το φως της δημοσιότητας ως μέρος της Ενδιάμεσης Έκθεσης «Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία».

Στηρίζονται στη θεωρία του ανθρώπινου κεφαλαίου, σύμφωνα με την οποία η Εκπαίδευση αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα οικονομικής ανάπτυξης μιας χώρας. Σύμφωνα με όσα παρατίθενται σε αυτήν, το εκπαιδευτικό μας σύστημα είναι ταυτόχρονα υποχρηματοδοτούμενο, σπάταλο και αναποτελεσματικό. Διαθέτει αδικαιολόγητα μεγάλο αριθμό μικρών σχολικών μονάδων και αναλογικά πολλούς εκπαιδευτικούς παρά τον σταθερά μειούμενο μαθητικό πληθυσμό του. Είναι ιδιαίτερα συγκεντρωτικό και άκαμπτο, οι επιδόσεις των μαθητών του βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις της ΕΕ και κάτω από τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, οι απόφοιτοι του γενικού λυκείου του δεν διαθέτουν στοιχειώδεις επαγγελματικές δεξιότητες, το τεχνοεπαγγελματικό λύκειο είναι υποβαθμισμένο, ενώ αποτελεί παγκόσμια εξαίρεση, αφού δεν διαθέτει κανένα είδος αξιολόγησης. 

Το εκπαιδευτικό προσωπικό μας είναι γερασμένο, το σύστημα επιλογής του αναποτελεσματικό και ιδιαίτερα οι καθηγητές δεν έχουν επαρκή, αρχική παιδαγωγική κατάρτιση. Μπορεί οι εκπαιδευτικοί στο σύνολό τους να διαθέτουν αυξημένα τυπικά προσόντα, αλλά στην πλειονότητά τους δεν κατέχουν ψηφιακές δεξιότητες ικανές να διαφοροποιούν τγ διδασκαλία τους. Ανύπαρκτες είναι επίσης η συνεχής εκπαίδευση και η επαγγελματική τους εξέλιξη,ενώ οι μισθοί τους παραμένουν χαμηλοί. Όλα αυτά δηλώνουν απουσία κινήτρων απόδοσης, όταν είναι διεθνώς αποδεκτό πως ο βασικότερος παράγοντας αποτελεσματικότητας ενός συστήματος Εκπαίδευσης είναι η ποιότητα των εκπαιδευτικών του.

Σύμφωνα με την Εκθεση, δύο είναι οι πλέον αρνητικοί παράγοντες για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας: η υστέρηση των επιδόσεων των μαθητών μας και η συνεχής, ανησυχητική διεύρυνση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων.

Κι ενώ είναι και πάλι γνωστό πως η μείωση των ανισοτήτων «εξαρτάται από τα αναδιανεμητικά αποτελέσματα της πρωτοβάθμιας -δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης», απουσιάζουν από τις δύο βαθμίδες τόσο τα εργαλεία ανίχνευσής τους, όσο και η στρατηγική μείωσής τους. Με δυο λόγια: αν επιθυμούμε η χώρα να αποκτήσει μια θέση στο σύγχρονο κόσμο, έπρεπε χτες τα πάντα να είχαν αλλάξει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.

Αν ρίξουμε, όμως, μια ματιά στις εκπαιδευτικές πολιτικές που υλοποιούνται μέχρι και σήμερα διαπιστώνουμε ότι δεν βρίσκονται στις κατευθύνεις της Έκθεσης. Ακόμα χειρότερα, όσα συζητούνται στη χώρα για την Εκπαίδευση, περί άλλων τυρβάζουν Βεβαίως, η Εκθεση δεν εξαντλείται σε διαπιστώσεις. Προτείνει δύο βασικά εργαλεία για τη βελτίωση της Εκπαίδευσής μας: την αύξηση της αυτονομίας των σχολικών μονάδων και την στήριξη του εκπαιδευτικού μας προσωπικού.

Η πρώτη οφείλει να συνοδεύεται από την ισχυροποίηση της διοίκησης των σχολείων, την υλοποίηση διαδικασιών εσωτερικής και εξωτερικής αξιολόγησής τους, καθώς και την αύξηση της κοινωνικής λογοδοσίας τους, διαμέσου της δημοσίευσης των μαθησιακών αποτελεσμάτων τους. Η δεύτερη αφορά στην αναμόρφωση της αρχικής εκπαίδευσης των καθηγητών, στην βελτίωση των αποδοχών τους πάντα στο μέτρο του δυνατού, στη συστηματική στήριξη της συνεχούς εκπαίδευσής τους και στην καθιέρωση κινήτρων σοβαρής επαγγελματικής εξέλιξης. 

Για τη συνέχεια Protagon