Του Κώστα Ράπτη

Ο Κινέζος διπλωμάτης Λιού Σαομπίν, μέχρι πρότινος επικεφαλής της Διεύθυνσης Εξωτερικής Ασφαλείας του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, υπέβαλε στις 15 Δεκεμβρίου τα διαπιστευτήριά του στον Ταγίπ Ερντογάν ως νέος πρεσβευτής της Λαϊκής Δημοκρατίας στην Άγκυρα.

Τρεις ημέρες αργότερα είχε την πρώτη συνάντησή του με Τούρκο πολιτικό – και δεν επρόκειτο για στέλεχος κάποιου κοινοβουλευτικού κόμματος, αλλά τον Ντογού Περιντσέκ.

Το ότι πρόκειται για τον πρόεδρο ενός μορφώματος που έλαβε μόλις 0,23% στις τελευταίες εκλογές καθιστά το γεγονός εντυπωσιακό.

Διδάκτορας Νομικής με σπουδές στη Γερμανία, ο 78χρονος σήμερα Περιντσέκ ηγείται από το 1992 του μικρού Κόμματος των Εργατών, το οποίο μετονομάσθηκε το 2015 σε Κόμμα της Πατρίδας, βρίσκεται δε τα τελευταία χρόνια πολύ κοντά στους κυβερνώντες, τους οποίους συμβουλεύει για θέματα εξωτερικής πολιτικής, ως βασικός εκφραστής του ρεύματος των “ευρασιατιστών”, αντιδυτικών εθνικιστών. Άλλωστε το Κόμμα της Πατρίδας στελεχώνουν αρκετοί απόστρατοι στρατηγοί.

Οι σχέσεις του με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Ερντογάν δεν ήταν πάντοτε αγαθές: αρκεί να αναλογισθεί κανείς ότι την περίοδο 2013-2014 ο Περιντσέκ είχε φυλακισθεί για την υπόθεση της συνομωσίας Εργκένεκον – όμως στο νέο τοπίο που δημιουργήθηκε μετά την ρήξη Ερντογάν-Γκιουλέν το 2013, την μετατροπή του πολιτεύματος σε προεδρικό και το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016, άλλαξαν πολλά.

Ο Περιντσέκ υπήρξε επίσης ο πρώτος άνθρωπος διεθνώς που καταδικάσθηκε για άρνηση της Αρμενικής Γενοκτονίας από ελβετικό δικαστήριο το 2007 – ωστόσο η προσφυγή του στο Στρασβούργο τον δικαίωσε, καθώς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε το 2013 ότι παραβιάσθηκε στην περίπτωσή του η ελευθερία του λόγου.

O “μαοϊκός”

Πολλές δεκαετίες πάντως πριν από την πρόσφατη συνάντησή του με τον Κινέζο πρεσβευτή ο Περιντσέκ είχε γοητευθεί από το όραμα μιας άλλης Κίνας. Οι πολιτικές του καταβολές είναι μαοϊκές: πρωτοστάτησε το 1968 στην ίδρυση της εφημερίδας Aydınlık και το 1972 στην ίδρυση του Επαναστατικού Κόμματος Αγροτών και Εργατών Τουρκίας, που μέχρι το πραξικόπημα του 1980 έπαιξε τον δικό του βίαιο ρόλο στα “μολυβένια χρόνια” της γείτονος.

Στην συνάντηση με τον Λιου Σαομπίν, ο Περιντσέκ δεν ήταν μόνος: συνοδευόταν από τον Ετέμ Σαντζάκ, σύντροφό του στην ίδια οργάνωση μέχρι το 1985, αλλά τώρα μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και παράλληλα ιδιοκτήτη της εταιρείας κατασκευής τεθωρακισμένων οχημάτων BMC (στης οποίας το μετοχικό κεφάλαιο συμμετέχει η κυβέρνηση του Κατάρ σε ποσοστό 49%).

Την τελευταία εξαετία ο Σαντζάκ έχει αναλάβει αρκετά εξοπλιστικά συμβόλαια από την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης των τεθωρακισμένων Altay, σε συνεργασία με τον Όμιλο Koç που κατέχει το πρωτότυπο.

Εξοπλιστική συνεργασία

Η αποκατάσταση των σχέσεων του Περιντσέκ με τον Σαντζάκ, τον οποίο οι πρώην σύντροφοί του κατηγορούσαν ότι “ξεπουλήθηκε” για να γίνει καπιταλιστής, είναι από μόνη της αξιοσημείωτη. Αρκεί να αναλογισθεί κανείς ότι στη δίκη της Εργκένεκον, ο Σαντζάκ ήταν μάρτυρας κατηγορίας. Όμως, σύμφωνα με το προσκείμενο στον Γκιουλέν Nordic Monitor, τα τελευταία χρόνια ο Σαντζάκ έφθασε να συνοδεύει τον Περιντσέκ σε κάποιες από τις συχνές επισκέψεις του στην Κίνα.

Είναι προφανές ότι και η πρόσφατη συνάντηση με τον Κινέζο πρεσβευτή είχε ως αντικείμενο την εξοπλιστική συνεργασία. Η ανάπτυξη των Altay έχει παγώσει ελλείψει πρόσβασης στους γερμανικούς κινητήρες MTU, λόγω των προσκομμάτων που φέρει η Γερμανία στην μεταφορά τεχνολογίας.

Ο Σαντζάκ έχει επιχειρήσει να επιλύσει το πρόβλημα, απευθυνόμενος στην Hyundai και άλλες νοτιοκορεατικές εταιρείες. Όμως, με ενδιάμεσο τον Περιντσέκ, μπορεί να εξασφαλίσει “κινεζικές λύσεις”. Ο δε πρώην σύντροφός του μπορεί να έχει, μεταξύ άλλων, την ικανοποίηση ότι προωθεί την ευρασιατική συνεργασία. Το Πεκίνο δεν έχει κανέναν λόγο να τους κλείσει την πόρτα.

capital.gr