Άριστος Μιχαηλίδης   

Τώρα που πλησιάζει η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Πέμπτη και Παρασκευή), την οποία περιμένουμε από τον Οκτώβριο, άρχισε να γίνεται η προετοιμασία για το αποτέλεσμα: Δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για κυρώσεις κατά της Τουρκίας, η προεδρεύουσα Γερμανία δεν επιθυμεί κυρώσεις και συνασπίζει γύρω της Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, με στόχο την αναβολή, στο πλευρό Κύπρου και Ελλάδας είναι Γαλλία, Αυστρία, Σλοβενία και Σλοβακία… Αυτά λένε τα πολιτικά ρεπορτάζ.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, που συνεδρίασε προχθές, διαπίστωσε ότι η κατάσταση στην Ανατολική μεσόγειο δεν βελτιώθηκε από την πλευρά της Τουρκίας, όλοι οι υπουργοί Εξωτερικών θεωρούν ότι είναι ώρα των αποφάσεων, αλλά δεν έχουν δώσει κανένα στίγμα ούτε για το ποιες αποφάσεις εννοούν (πέρα φυσικά από τη φραστική στήριξη την οποία όντως απολαμβάνουμε από καιρό), ούτε πότε θα εφαρμοστούν. Ο Ερντογάν, έχοντας προφανώς διαβεβαιώσεις από τη Γερμανία και με την προκλητική στήριξη του ΝΑΤΟ, συνέχισε ακόμα και χθες την πολιτική των προκλήσεων: «Δεν θα λυγίσουμε στις απειλές και τους εκβιασμούς, δεν θα επιτρέψουμε την επέκταση του ιμπεριαλισμού», έλεγε ως να είναι αυτός που δέχεται τις επιθέσεις. Αφήνοντας, όμως, το περιθώριο σε ειρηνική διευθέτηση, που του ζήτησε η Μέρκελ, σημείωνε ότι πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία στη διπλωματία και μπορεί να βρεθεί μια λύση στη βάση του win win.

Με αυτά τα δεδομένα πρέπει να θεωρούμε σχεδόν απίθανο να ληφθούν αποφάσεις από αυτή τη Σύνοδο Κορυφής οι οποίες θα είναι αποτρεπτικές για τις τουρκικές παράνομες ενέργειες σε βάρος δύο κρατών μελών, Κύπρου και Ελλάδας. Όμως, Αναστασιάδης και Μητσοτάκης, ακόμα κι αν δεν έχουν πιθανότητες να ξεπεράσουν τα γερμανικά εμπόδια, οφείλουν να δώσουν την τελική τους μάχη. Δεν έχουν άλλα περιθώρια. Και έχουν την ευχέρεια να το κάνουν βασιζόμενοι σε όσα το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε την 1η Οκτωβρίου 2020. Ανάμεσα σε άλλα και ότι: «Σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, μεταξύ άλλων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕΕ και το άρθρο 215 της ΣΛΕΕ, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις κατά περίπτωση το αργότερο κατά τη σύνοδό του Δεκεμβρίου».

Φυσικά, όταν αναφέρει ότι «θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της», δεν σημαίνει κυρώσεις κατά της Τουρκίας, σημαίνει όμως ότι θα ληφθούν αποφάσεις ικανοποιητικές «προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της». Εξάλλου, η Γαλλία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν κάνει σαφές πως θεωρούν δεδομένο πως είναι η ώρα των κυρώσεων και των σοβαρών αποφάσεων κατά της Τουρκίας, που συνεχίζει να ενεργεί παράνομα εναντίον της κυριαρχίας των δύο κρατών μελών. Οπότε, οι ηγέτες Ελλάδας, Κύπρου, που φαίνεται ότι θα έχουν δίπλα τους και τη Γαλλία, αλλά και μόνοι, δεν επιτρέπεται να δεχθούν καμιά νέα αναβολή στις αποφάσεις. Ας μην είναι αυτοσκοπός οι κυρώσεις, αλλά να πάνε στη Σύνοδο έχοντας συγκεκριμένες απαιτήσεις. Έχουν δικαίωμα και ευθύνη να έχουν απαιτήσεις. Διότι, ουδέποτε προηγουμένως έφεραν οποιαδήποτε ένσταση στην αναβάθμιση των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ, αντίθετα τη στήριζαν με κλειστά μάτια. Τώρα, όμως, δεν επιτρέπεται να συμφωνούν για παράδειγμα στην επιθυμία της γερμανικής προεδρίας να προωθήσει την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και τη διευκόλυνση του εμπορίου της ΕΕ και της Τουρκίας (ήταν κι αυτό στις αποφάσεις του Οκτωβρίου), χωρίς να θέτουν καμία ένσταση και χωρίς να είναι κατηγορηματικοί ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο όταν η Τουρκία εφαρμόσει την υφιστάμενη συνθήκη της τελωνειακής ένωσης με όλα τα κράτη μέλη και ειδικά με την Κυπριακή Δημοκρατία, που εκκρεμεί από το 2005.

[email protected]