Φρίξος Δαλίτης   

Η ώρα των αποφάσεων για την Τουρκία πλησιάζει ενόψει της μεθαυριανής Συνόδου Κορυφής με τους ηγέτες της ΕΕ να έχουν ενώπιόν τους τα δεδομένα όπως έχουν καταγραφεί από τη συμπεριφορά της Άγκυρας. Όπως ήταν αναμενόμενο η χθεσινή συνάντηση των υπουργών  Εξωτερικών ασχολήθηκε με το θέμα σε ένα γενικότερο πλαίσιο αναφοράς, αφήνοντας ουσιαστικά την ευθύνη των αποφάσεων στους Ευρωπαίους ηγέτες οι οποίοι θα κληθούν μεθαύριο να συζητήσουν μια ιδιαίτερα καυτή ατζέντα θεμάτων.

Αυτό το οποίο διαπιστώθηκε κατά τη χθεσινή συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με την Τουρκία είναι πως η κατάσταση παραμένει στάσιμη και η μπάλα θα πάει στα πόδια των ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης. Οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι υπάρχει κοινή συνισταμένη ότι κατά την μεθαυριανή συνάντηση θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σε σχέση με την Τουρκία για την όλη συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο. Την ίδια ώρα όμως παραμένει ερωτηματικό το πώς εννοεί ο καθένας αυτή τη διαπίστωση περί λήψης αποφάσεων κατά της Άγκυρας.

Πληροφορίες επίσης κάνουν λόγο ότι στη διάρκεια της συζήτησης στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αυτό που διαπιστώθηκε από τις τοποθετήσεις των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ είναι πως, όλοι θεωρούν ότι η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχει βελτιωθεί και για αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι που θα πρέπει να ληφθούν και σχετικές αποφάσεις που να στέλλουν ένα μήνυμα. Παρόλα αυτά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων δεν έχει την αρμοδιότητα για να καθορίσει το ποιες αποφάσεις θα ληφθούν, αφήνοντας το ζήτημα ανοικτό για τη μεθαυριανή Σύνοδο Κορυφής. Απομένει συνεπώς να απαντηθεί την Πέμπτη το ερώτημα για το «ποιες θα είναι αυτές οι αποφάσεις», «ποιους τομείς» και «από πότε θα αρχίσουν να ισχύουν χρονικά». 

Κοινή εκτίμηση στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων είναι πως πλέον εναπόκειται αποκλειστικά στους ηγέτες. Κι αυτό προκύπτει από το αποτέλεσμα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου, ότι δηλαδή θα εξετάσουν την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο και αναλόγως να αποφασίσουν. 

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, δήλωσε κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων πως η κατάσταση σχετικά με την Τουρκία έχει χειροτερέψει.

«Όλοι οι υπουργοί πιστεύουν ότι δεν έχουμε δει θεμελιώδη αλλαγή κατεύθυνσης στη συμπεριφορά της Τουρκίας. Αντιθέτως, από πολλές πλευρές, η κατάσταση έχει χειροτερέψει», σημείωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Παράλληλα, επισήμανε ότι η αξιολόγηση από την πλευρά των υπουργών δεν είναι θετική, ενώ κάθε υπουργός θα ενημερώσει τον επικεφαλής της κυβέρνησής του πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που θα γίνει στο τέλος της εβδομάδας.

Σημείωσε πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εκτιμήσει την κατάσταση σχετικά με την Τουρκία και «θα λάβει τις αποφάσεις που θεωρεί αρμόζουσες». 

«Όχι μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά όλα τα κράτη-μέλη γνωρίζουν πολύ καλά την ανάγκη να εκτιμηθεί προσεκτικά η κατάσταση με την Τουρκία», σημείωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ.

Την εκτίμηση ότι οι υπουργοί Εξωτερικών συνάγουν ότι η Τουρκία δεν αντελήφθη το θετικό μήνυμα της ΕΕ από το Συμβούλιο του Οκτωβρίου και πως θα πρέπει να υπάρχει αντίδραση απέναντι στην Τουρκία, η οποία θα συζητηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Δένδιας.

Συγκεκριμένα, ο κ. Δένδιας δήλωσε μετά το πέρας της συζήτησης για την Τουρκία ότι «στο Συμβούλιο έγινε μια εκτεταμένη συζήτηση αναφορικά με την τουρκική παραβατικότητα και διαπιστώθηκε από όλους τους υπουργούς Εξωτερικών ότι η Τουρκία δεν αντελήφθη το θετικό μήνυμα της ΕΕ από το Συμβούλιο του Οκτωβρίου, αντίθετα συνέχισε την παραβατική συμπεριφορά της και μάλιστα κάτω από ένα πλαίσιο που είναι παντελώς απαράδεκτο, την απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας αν επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Και στο βάθος λάιτ τιμωρία για την Τουρκία

«Σημειώνω ότι η UNCLOS, η σύμβαση που προβλέπει την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια είναι τμήμα του ευρωπαϊκού δικαίου, την έχει επικυρώσει η ίδια η ΕΕ, άρα η στάση της Τουρκίας αποτελεί πρόκληση στο σύνολο της Ένωσης. Από εκεί και πέρα κατέστη σαφές ότι θα πρέπει να υπάρχει αντίδραση απέναντι στην Τουρκία και αυτό είναι το οποίο θα συζητηθεί στο Συμβούλιο αρχηγών αυτή την εβδομάδα», κατέληξε.

Υιοθέτησε τα συμπεράσματα για σχέσεις ΕΕ- ΗΠΑ

To Συμβούλιο των Υπουργών Εξωτερικών (ΣΕΥ) της ΕΕ υιοθέτησε συμπεράσματα για τις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ηνωμένων Πολιτειών, με τα οποία επιβεβαιώνει τη στρατηγική σημασία της εταιρικής σχέσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής «ως την πρωταρχική και στενότερη σχέση του κόσμου, που βασίζεται σε κοινές αξίες και κοινά συμφέροντα, πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς, καθώς και στη γεωπολιτική πραγματικότητα».

Συγκεκριμένα, τα συμπεράσματα αναφέρουν ότι «μια ισχυρή διατλαντική εταιρική σχέση είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση και τη συμβολή στην κοινή μας ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία».

Οι 27 τονίζουν ότι οι διατλαντικές σχέσεις αποτελούν «το θεμέλιο της διεθνούς τάξης που βασίζεται στους κανόνες, ενισχύοντας τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, την ελευθερία, την ευημερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων, την πολυμέρεια, το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία, όχι μόνο για όσους ζουν στις ακτές μας, αλλά επίσης για τον υπόλοιπο κόσμο».

Το Συμβούλιο πιστεύει σε μια «ισχυρή αμοιβαία επωφελή μακροπρόθεσμη στρατηγική εταιρική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε μια ενισχυμένη πολυμερή τάξη, η οποία θα προωθήσει ένα κοινό όραμα για τον κόσμο και μπορεί να επιτύχει απτά αποτελέσματα».

Χάικο Μάας: Η ένταση εμπόδισε τον διάλογο

Την εκτίμηση ότι η ένταση ανάμεσα στην Τουρκία, την Κύπρο και την Ελλάδα εμπόδισε την έναρξη απευθείας συνομιλιών, εξέφρασε ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας πριν από τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ.

Συγκεκριμένα ο κ. Μάας δήλωσε προσερχόμενος στη συνεδρίαση ότι «η Γερμανία έχει εργασθεί σκληρά στη διάρκεια των περασμένων μηνών για να διευκολύνει έναν διάλογο ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Τουρκία. Όμως υπήρξαν πάρα πολλές προκλήσεις και οι εντάσεις ανάμεσα στην Τουρκία, την Κύπρο και την Ελλάδα εμπόδισαν οποιεσδήποτε απευθείας συνομιλίες. Ως εκ τούτου θα εξετάσουμε τι συνεπάγεται όλο αυτό στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αυτή την εβδομάδα».