Γράφει η εκπαιδευτικός και συγγραφέας Κρινιώ Καλογερίδου

  Τη σημασία της ύπαρξης ενός σύγχρονου και ισχυρού Πολεμικού Ναυτικού που θα εξισορροπήσει και θα ανατρέψει την εξοπλιστική υπεροπλία των Τούρκων στο Αιγαίο την είχαν επισημάνει από πενταετίας τουλάχιστον η στρατιωτική και η πολιτική ηγεσία του τόπου μας. Γι’ αυτό και ενέταξαν εξ αρχής την αναβάθμιση του Στόλου στο φιλόδοξο εξοπλιστικό πρόγραμμα των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.

 Πρόγραμμα που άρχισε να υλοποιείται σταδιακά μετά την υπογραφή της ελληνογαλλικής συμφωνίας και της ελληνοαμερικανικής ”Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας” τον Σεπτέμβριο και Οκτώβριο του 2021, αντίστοιχα, με στόχο τη μεγέθυνση του πολλαπλασιαστή ισχύος στη φαρέτρα αποτροπής της Τουρκίας.

 Στη φαρέτρα της εθνικής επαγρύπνησης που υψώνει απροσπέλαστο τείχος απέναντι στον τουρκικό αναθεωρητισμό προσθέτοντας και διπλωματικό οπλοστάσιο στον εξοπλιστικό εκσυγχρονισμό του Στόλου μας, με βάση τη διεθνή νομιμότητα.

   Καθ’ οδόν ωστόσο προς τον επιδιωκόμενο στόχο, προέκυψαν κάποια προβλήματα. Προβλήματα ουσίας  (στην περίπτωση του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού), τα οποία κατέστησαν απαραίτητη την ανάγκη να υψωθεί και ένα δεύτερο τείχος απέναντι στη μιζέρια, την αναβλητικότητα και την ανικανότητά μας να αντιληφθούμε ότι πολλαπλασιαστής ισχύος είναι και ο εκσυγχρονισμός της Αμυντικής Βιομηχανίας μας.

   Προϋπόθεση βέβαια γι’ αυτόν ήταν η προοπτική καινοτομίας και ενίσχυσης της αυτάρκειας, δεδομένου ότι οι αμυντικές ανάγκες μας δεν μπορούν να καλυφθούν επαρκώς και – λόγω ακριβού κόστους (3,01 του ΑΕΠ) – αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

 Έτσι από τον Μάρτιο του 2023 και εντεύθεν άρχισαν να παραδίδονται στο ΠΝ απ’ τα εκσυγχρονισμένα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά πάνω από 15 πλοία, ενώ το 2014 οι επενδύσεις του ομίλου Onex στα Ναυπηγεία της Ελευσίνας έφτασαν τα 45 εκατομμύρια ευρώ.

  Πολλαπλασιαστής ισχύος όμως είναι και η ενίσχυση πληρωμάτων των πλοίων μας. Η προσέλκυση ικανών και ”καθαρών μυαλών” για κάλυψη θέσεων προσωπικού σε αυτά, δεδομένου ότι αυξάνεται με τον χρόνο η τάση φυγής απ’ τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και πιο συγκεκριμένα από το Πολεμικό Ναυτικό.

   Κι αυτό αποδεικνύει περίτρανα ότι –  αν δεν υποστηρίζονται από έμψυχο υλικό – δεν έχουν νόημα η διοικητική αναδιάρθρωση και τα εμβληματικά εξοπλιστικά προγράμματα (προμήθεια τριών + μίας φρεγατών Belharra για το Πολεμικό Ναυτικό και 16 κύριων Μονάδων με αντιαεροπορικά όμοια του ”θόλου” ως το 2035).

   Είναι δυσοίωνο το γεγονός, σημειωτέον (για να επανέλθω στο θέμα του προσωπικού, συμπεριλαμβανομένου και του υγειονομικού) ότι οι νέοι και οι νέες μας σήμερα ελκύονται όλο και λιγότερο από τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας  για πολλούς λόγους, ενώ οι υπηρετούντες στα πολεμικά πλοία – άνδρες και γυναίκες Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Ναύτες –  δεν επαρκούν, για να διατηρήσουν αξιόμαχο το Στόλο μας.

 Για τον λόγο αυτό είναι απαιτητό να δοθούν κίνητρα προς επαύξηση των πληρωμάτων των πλοίων του και ενίσχυσή τους με – ενταγμένη σε πρόγραμμα καθημερινής βάσης – ειδική διάλεκτο ενθάρρυνσης, ώστε τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού να ενστερνιστούν την αξία της προσήλωσης και του χρέους προς την πατρίδα.

   Να λειτουργούν με σεβασμό στους θεσμούς και τις δομές και να επιδεικνύουν ομοψυχία και ευσυνειδησία. Να είναι προετοιμασμένοι για πράξεις γενναιότητας και αυταπάρνησης, όταν το απαιτήσει το εθνικό μας συμφέρον, και να αισθάνονται ως ύψιστο χρέος το ότι φυλάττουν τις θαλάσσιες Θερμοπύλες της χώρας μας.

  Για την τιμή των όπλων, της πατρίδας και των αξιών της, ωστόσο – πέρα από ψυχική ενθάρρυνση – τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού χρειάζονται ηθική και υλική στήριξη απ’ την ελληνική Πολιτεία, ώστε να κλείσουν τα στόματα συνδικαλιστών οι οποίοι ενσπείρουν συστηματικά ζιζάνια διχασμού και κομματισμού με αφορμή την ανυπαρξία εθνικού φρονήματος λόγω οικονομικής δυσπραγίας.

   Κάτι που αντιμετωπίστηκε ήδη με έκτακτη οικονομική ενίσχυση του προσωπικού στα τέλη του 2024, ενώ η Βουλή αποφάσισε να παράσχει στήριξη 593.500 ευρώ στα παιδιά των πεσόντων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας το 2025. Τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού όμως, ζητούν   και ”έμπρακτη επαγγελματική” στήριξη, που παραπέμπει στην αξιοκρατία.

   Την αξιοκρατία η οποία – όλο και πιο συχνά – παρακάμπτεται στο θέμα υπηρεσιακής εξέλιξης (βλ. κλίμακα ιεραρχίας στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων) προκαλώντας έριδες μεταξύ των βαθμίδων προσωπικού και αποπροσανατολισμό από τον διττό στόχο: Αυτόν της εθνικής και κοινωνικής προσφοράς στην πατρίδα και την κοινωνία.

  Η έλλειψη στελεχών με δεκαετίες εμπειρίας, λόγω απανωτών παραιτήσεων ή αναγκαστικής αποστρατείας λόγω ηλικίας στο σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων, άφησε εμφανή κενά σε κρίσιμους κλάδους  που απαιτούν υψηλή τεχνική κατάρτιση και εμπειρία. Αυτά, αν δεν καλύφθηκαν ήδη, πρέπει να καλυφθούν το ταχύτερο, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος της Τουρκίας.

   Της Τουρκίας η οποία δεν διαθέτει μεν παράδοση ναυτοσύνης όπως εμείς (με επιπρόσθετο πρόβλημα τη φυλάκιση έμπειρων αξιωματικών της λόγω άμεσης ή έμμεσης εμπλοκής τους στην απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ταγίπ Ερντογάν το 2016), αλλά έχει σύγχρονα πλοία που επιχειρούν ως μονάδες και συνεργάζονται με άλλους κλάδους των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων και με ξένα σκάφη χωρών του ΝΑΤΟ, στο πλαίσιο διεθνών καθηκόντων της Τουρκίας στη Συμμαχία..

   Επιπλέον, οι ναυτικές δυνάμεις της Τουρκίας βρίσκονται μόνιμα σε διαρκή ετοιμότητα και γι’ αυτό έχουν διευρυνόμενες δυνατότητες και εξυπηρετούν τη στρατηγική αυτονομίας και αλλαγής στη δυναμική των ναυτικών τουρκικών βάσεων στο Αιγαίο (Σμύρνη, Φώκαια, Μαρμαρίδα, Αλεξανδρέττα).

  Όπερ σημαίνει ότι αυτές είναι ”ετοιμοπόλεμες”, ενώ οι νέες φρεγάτες τους έχουν εκσυγχρονιστεί εξοπλιστικά με πυροβόλο 76 χιλιοστών Super Rapid και τέσσερις εκτοξευτήρες πυραύλων επιφανείας ATMACA, για πιθανή αποστολή με αφορμή τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις επί προεδρίας Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

   Σε απάντηση του κρεσέντο των τουρκικών ναυπηγήσεων, το ΥΠΕΘΑ θα εξοπλίσει το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό με επιπλέον πυραύλους κατά πλοίων, βεληνεκούς από 180 έως και 200 χιλιόμετρα σε επάκτιες συστοιχίες, ενώ σχεδιάζει να μετατρέψει τα νησιά του Αιγαίου – που μπήκαν στο στόχαστρο της Τουρκίας – ”σε… φρεγάτες με πυραύλους” .

   Αν γίνει πράξη αυτό – και δεν περιοριστούμε στα λόγια, όπως το συνηθίζουμε σε πολιτικό επίπεδο – θα έχουμε λόγο να λέμε ότι τα ”ξύλινα τείχη” του Θεμιστοκλή του 5ου αι. πΧ (Ναυμαχία Σαλαμίνας. 480 π Χ) αναβιώνουν τον 21ο αιώνα μ. Χ, ενισχυμένα με φρεγάτες FDI, υποβρύχια με αντιπλοϊκούς – και όχι μόνο – πυραύλους, οι οποίοι θα καλύπτονται κατά τόπους από αντιαεροπορικούς και αντι-drone θόλους… διασποράς, με θέατρο επιχειρήσεων το Αιγαίο και  την Ανατολική Μεσόγειο, όπου ετοιμάζεται να δράσει (για λογαριασμό της ”Γαλάζιας Πατρίδας”) ο αντίπαλος, τουρκικός στόλος.

Γράφει ο Γιάννος Χαραλαμπίδης, Σημερινή

Στην Πενταμερή λαμβάνει μέρος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που θα πραγματοποιηθεί αύριο και μεθαύριο στη Γενεύη, με την προσδοκία ν’ ανοίξει ο δρόμος για την επανέναρξη των συνομιλιών, από εκεί όπου διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντανά. Την ίδια στιγμή, η τουρκική πλευρά με σαφήνεια θέτει τη θηλιά γύρω από τον λαιμό της λύσης, αξιώνοντας χωριστή αναγνώριση και ισότιμη κυριαρχία στην πρακτική εφαρμογή των δύο κρατών.

Επιλογές, αδιέξοδο, φιλί ζωής

Μαζί με τον Πρόεδρο θα βρίσκονται στη Γενεύη ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, ο Γενικός Γραμματέας των Ην. Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, και οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, χωρίς να υπάρχει κοινή βάση, επί της οποίας να μπορεί να γίνει διάλογος.

Εφόσον η Τουρκία παραμείνει στις θέσεις της, τότε:

Πρώτο, είτε θα κηρυχθεί αδιέξοδο από τον ΓΓ του ΟΗΕ, μια εξέλιξη την οποία κανείς μάλλον δεν ευνοεί.

Δεύτερο, είτε θα πρέπει να μετακινηθεί η αδύναμη πλευρά, δηλαδή ο Πρόεδρος, προς τις τουρκικές θέσεις, έστω και σιωπηρώς.

Τρίτο, είτε θα κρατήσει ο ΓΓ του ΟΗΕ τη διαδικασία ζωντανή μέσω π.χ. της εισήγησης των ΜΟΕ για ν’ αποδείξουν οι δυο πλευρές τις προθέσεις τους, τόσο στον εαυτό τους όσο και στον ΟΗΕ. Ή να τους παραδώσει ένα νέο πλαίσιο, με σημεία επί τη βάσει των οποίων θα πρέπει να τοποθετηθούν, για να δουν όλοι πώς η διαδικασία θα ήταν δυνατό να προχωρήσει. Ή μια άλλη φόρμουλα – αναπνευστήρα στήριξης της διαδικασίας ώς τον Σεπτέμβριο ή, κατά το ορθότερον, ώς τον Οκτώβριο. Το σκεπτικό και της ελληνοκυπριακής πλευράς και του ΟΗΕ και δη του κ. Ντάουνερ έχει ως εξής: Υπάρχει η δυνατότητα να χάσει τις λεγόμενες «προεδρικές εκλογές» του ψευδοκράτους ο Τατάρ και ν’ αντικατασταθεί από κάποιον «προοδευτικό» και πιο «ευέλικτο» πολιτικό, που θα αναφέρεται σε ομοσπονδία, χωρίς, όμως, να εγκαταλείπει τη διχοτομική διευθέτηση στη βάση των δυο λαών και των άλλων θέσεων της Άγκυρας, από την οποία δεν θα μπορεί εκ των πραγμάτων να απεγκλωβιστεί. Απλώς, μέσα από τις λέξεις και την ομοσπονδία, συνομοσπονδιακού χαρακτήρα, να διευκολυνθεί και ο Πρόεδρος και η τουρκική πλευρά για να προχωρήσει ο ΓΓ του ΟΗΕ στον λεγόμενο τετραγωνισμό του κύκλου.

Πρόεδρος, «Κοινοτάρχες» και οι εγγυήτριες…

Όπως είναι δομημένη η Πενταμερής, εγείρονται τα εξής διαδικαστικά και ουσιαστικά ερωτήματα: 1. Ποιο είναι το νομικό καθεστώς με το οποίο συμμετέχει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης; Είναι αυτό του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας ή εκείνο του αρχηγού και ηγέτη της ελληνοκυπριακής Κοινότητας, που αν συμβαίνει το δεύτερο προκύπτει ένα νέο ερώτημα: Γιατί συμβαίνει αυτός ο υποβιβασμός; Για να υπάρχει ισότιμη νομική και πολιτική σχέση με τον κατοχικό ηγέτη, ο οποίος «εκλέγεται» μέσω μιας διαδικασίας, δηλαδή του ψευδοκράτους, που δεν αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, αφού υπάρχουν τα σχετικά ψηφίσματα 541 και 550; Υπάρχει ή όχι περιθωριοποίηση των ψηφισμάτων του Σ. Ασφαλείας; Είναι ή όχι με αυτές τις σιωπηρές υποχωρήσεις, που έφτασε το Κυπριακό στα δυο κράτη; 2. Πώς συμμετέχει η Τουρκία στην Πενταμερή; Ως κατακτητής και εισβολέας ή απλώς ως εγγυήτρια δύναμη; Μάλλον το δεύτερο. Είναι αυτό λογικό; Κερδίζει ή όχι η Άγκυρα την έξωθεν καλή μαρτυρία; Δηλαδή θα βρίσκεται στο τραπέζι και ως κατακτητής αλλά και ως εγγυήτρια;

Η βάση της λύσης…

Πέραν τούτων, υπάρχει άλλο ένα ερώτημα: Ποια είναι η βάση του Κυπριακού; Την ψάχνουμε στην Πενταμερή; Πενήντα χρόνια μετά; Από τη μια είναι η προηγούμενη τουρκική θέση για την ομοσπονδία των δυο ισότιμων συνιστώντων κρατών και από την άλλη είναι η νέα θέση της Άγκυρας για ισότιμη κυριαρχία και δύο κράτη. Η Τουρκία, εφόσον κατοχύρωσε την ομοσπονδία όπως την ήθελε στο Κραν Μοντανά, πέρασε στα δύο κράτη και ισχυρίζεται ότι εάν είμαστε ευέλικτοι, θα είναι δυνατό να δεχθεί τι; Αντί των δύο κρατών μια συνομοσπονδία. Έξυπνη κίνηση… Γιατί; Διότι με τα δύο κράτη δεν θα έχει τον έλεγχο που θα έχει στον νότο μέσω της συνομοσπονδίας ή μιας ομοσπονδίας δυο συνιστώντων κρατών με πολιτική ισότητα.

Ο ΓΓ του ΟΗΕ και ο ρόλος της Βρετανίας

Υπάρχει, βεβαίως, και κάτι άλλο που πρέπει να σημειωθεί. Ο ΓΓ, επί του οποίου πολλά επενδύουμε, είτε το θέλουμε είτε όχι, είναι διεθνώς αποδυναμωμένος. Είναι απών και από την κρίση της Ουκρανίας και από εκείνην της Μέσης Ανατολής. Πώς μπορεί ένας αποδυναμωμένος ΓΓ του ΟΗΕ να επιβληθεί επί της Τουρκίας του Ερντογάν ή να κατευθυνθεί προς αυτό που ονομάζουμε δίκαιη και βιώσιμη λύση, όταν ο ίδιος ο Πρόεδρος τονίζει πως δεν θα είναι δίκαιη; Και αν δεν είναι δίκαιη πώς θα είναι βιώσιμη; Μόνο εάν υποκλιθούμε στην Τουρκία, η οποία στην Πενταμερή, γιατί να μην έχει τη στήριξη της Βρετανίας; Γιατί το λέμε αυτό; Διότι, τις προάλλες, η Βρετανία κάλεσε την Τουρκία, δηλαδή τον εισβολέα μας, σε διάσκεψη, που είχε ως στόχο: 1) Την αντιμετώπιση της Ρωσίας, που εισέβαλε στην Ουκρανία. Την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και την αποκατάσταση της εννόμου τάξεως. 2. Την οικοδόμηση συστήματος ασφάλειας στην Ευρώπη. Πώς η Βρετανία θεωρεί την Τουρκία ως εισβολέα όταν με τη στάση της το αντίθετο αποδεικνύει; Εάν την θεωρούσε ως εισβολέα και παραβιάζουσα το διεθνές δίκαιο, πώς την κάλεσε να το υπερασπιστεί;

Το «ξέπλυμα» της Τουρκίας…

Αληθές, όμως, είναι και το εξής: Ότι η Ελλάδα πρώτα και η Λευκωσία εν συνεχεία ξέπλυναν τα αίματα της Τουρκίας από την εισβολή. Αφενός μέσω της ψήφισης του Τούρκου υποψηφίου στη θέση του ΓΓ του ΟΑΣΕ, αφετέρου με τη διπλωματία του καφέ όταν εστάλη η φωτογραφία μεταξύ του θύματος και του θύτη, μαζί με την Ελλάδα να χαριεντίζονται στην Ουγγαρία. Αυτά είναι ενδεικτικά. Θα μπορούσαν να αναφερθούν και άλλα: Όπως ήταν η παρουσία του Τούρκου Υπουργού των Εξωτερικών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ερώτηση: Τι να πουν οι Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης στους Βρετανούς για την πρόσκληση Φιντάν στο Λονδίνο, όταν αυτοί τον υποδέχθηκαν αδιαμαρτύρητα στις Βρυξέλλες; Η αλήθεια είναι ότι κάτι ορθώς ψέλλισαν. Όμως, δεν λήφθηκαν υπ’ όψιν.

Προτάσεις απεγκλωβισμού

Είναι πρόδηλον ότι, με την Πενταμερή, ο Πρόεδρος μπαίνει σε ένα τουρκικό ναρκοπέδιο. Το ερώτημα είναι εάν και πώς μπορεί να βγει αλώβητος. Μπορεί; Ναι, μπορεί, όταν θέλει και όταν στηριχθεί σε ακλόνητες νομικές και πολιτικές θέσεις του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου:

Πρώτο, θα πρέπει να ρωτήσει διαδικαστικά και επί της ουσίας εάν αποδέχεται να θέσει η τουρκική πλευρά τις αξιώσεις της περί λύσης δύο κρατών και ισότιμης κυριαρχίας, όταν συγκρούονται με τον Χάρτη του ΟΗΕ, του οποίου είναι θεματοφύλακας και δη με το άρθρο 2, παράγραφος 4. Πρόκειται για το άρθρο που απαγορεύει τη χρήση βίας και όπλων και δεν αναγνωρίζει κράτος ή Αρχή, που προέκυψε από τη βία και τη χρήση των όπλων.

Δεύτερο, θα πρέπει να θέσει ως βάση των συνομιλιών το ψήφισμα 360 του Συμβουλίου Ασφαλείας, που προνοεί τον σεβασμό της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την εδαφική της ακεραιότητα, καθώς και την πλήρη αποχώρηση των ξένων στρατών. Τρίτο, θα πρέπει να επικαλεστεί: Α) Τον σεβασμό του Πρωτοκόλλου 10, επί τη βάσει του οποίοι εντάχθηκε ολόκληρη η Κυπριακή Δημοκρατία στην ΕΕ, με αναστολή του Κεκτημένου στο βόρειο τμήμα λόγω κατοχής. Β) Την εφαρμογή της αντιδήλωσης της 21ης Σεπτεμβρίου του 2005, που προνοεί την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία ως βασική της υποχρέωση στο πλαίσιο της ενταξιακής της διαδικασίας. Γ) Την επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της κάτω από τους νόμους της Κυπριακής Δημοκρατίας και της ΕΕ ως μοντέλο κοινής συμβίωσης με την προοπτική της εφαρμογής του Κεκτημένου και στον βορρά εφόσον επέλθει η πλήρης αποχώρηση του τουρκικού στρατού και η απελευθέρωση, προκειμένου να επανενσωματωθούν οι Τουρκοκύπριοι στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Τρίτο, θα πρέπει να αξιώσει την πλήρη αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και την κατάργηση των εγγυήσεων, οι οποίες μπορούν ν’ αντικατασταθούν από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο ΝΑΤΟ, όπου ανήκει ανεπίσημα σήμερα, εφόσον όλες οι εγγυήτριες δυνάμεις ανήκουν στη Συμμαχία πλην ημών.

Πρωτοβουλία κινήσεων…

Εάν ο Πρόεδρος προτάξει αυτές τις θέσεις, να αναλάβει πρωτοβουλία κινήσεων και να

αποδράσει από το τουρκικό ναρκοπέδιο χωρίς να κατηγορηθεί ως απορριπτικός, θέτοντας την Τουρκία ενώπιον των ευθυνών της. Διότι δεν μπορεί η Πενταμερής να αποτελέσει τον βατήρα για τη διχοτόμηση ως προηγούμενο στάδιο της πλήρους τουρκοκοποίησης, καθορίζοντας τη βάση της λύσης επί του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Αντιθέτως, ο Πρόεδρος κλείνει, τοιουτοτρόπως, την πόρτα στην τουρκική προσδοκία για νέες υποχωρήσεις και δύο κράτη ή συνομοσπονδία. Επικαλούμενος δε ό,τι το Κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο καθορίζουν, ζητά την αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι την αναγνώριση του ψευδοκράτους από την Κυπριακή Δημοκρατία, που σημαίνει την αυτοδιάλυσή της. Άρα, ο Πρόεδρος έχει μια κλασική ευκαιρία σε μια «άτυπη» Πενταμερή, να ξεκαθαρίσει τη θέση του και να χαράξει νέα πορεία για τη διάσωση και όχι τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.