Ο πρόεδρος του τουρκικού καθεστώτος επεκρίθη σφοδρά για αυτό που οι Ιρανοί ισχυρίζονται πως ήταν καθαρό κάλεσμα για τη διάσπαση του Ιράν.

Ο Τούρκος πρόεδρος είχε επισκεφθεί το Μπακού την περασμένη Πέμπτη για να παρακολουθήσει την στρατιωτική παρέλαση η οποία γινόταν για τον εορτασμό της νίκης του Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας στον πόλεμο των 44 ημερών επί των εδαφών του Αρτσάχ.

Η παύση του πολέμου ήταν προτεραιότητα για το Ιράν, που είναι η μόνη χώρα που έχει σύνορα και με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, και μάλιστα όταν σε αυτό ζουν εκατομμύρια Αζέροι και εκατοντάδες χιλιάδες Αρμένιοι.

Το ποίημα το οποίο απήγγειλε ο Ερντογάν θρηνεί για το πώς ο ποταμός Αράς (ή Αράξης) χώρισε τους Αζέρους του Αζερμπαϊτζάν και του Ιράν και αποτελεί σύμβολο του δόγματος του παντουρκισμού το οποίο επιδιώκει την ένωση όλων των Τούρκων συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που ζουν στο Ιράν.

«Χώρισαν τον ποταμό του Αράς και τον γέμισαν με πέτρες και κλαδιά. Δε θα με χωρίσουν από σένα. Μας χώρισαν με τη βία»: έλεγε το ποίημα.

Για να γίνει πιο κατανοητό το μήνυμα που εξόργισε τους Ιρανούς τόσο πολύ, θα πρέπει να ρίξουμε μια ματιά σε μια συνθήκη που υπεγράφη πριν από περίπου 200 χρόνια και αποτέλεσε τον επίλογο του ρωσοπερσικού πολέμου και η οποία ακόμη θεωρείται ντροπιαστική για το Ιράν. Για τη συνθήκη αυτή υπεύθυνη φέρεται να είναι η δυναστεία των Κατζάρων που κυβερνούσε την Περσία ως το 1925.

Η συνθήκη του Τουρκμεντσάι παραχώρησε στη ρωσική αυτοκρατορία τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων γης του νοτίου Καυκάσου και όριζε μέσω του ποταμού Αράς τα σύνορα μεταξύ των δύο αυτοκρατοριών. Τα προαναφερθέντα τμήματα γης, λοιπόν, σήμερα αποτελούν μεγάλο μέρος του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας αλλά και της Τουρκίας ακόμη.

Μετάφραση: Γιάννης Λιναρδάτος

Πηγή: aljazeera.com