Μετά την πτώση της Βασιλεύουσας από τους Λατίνους το 1204, όλος ο Ελλαδικός χώρος έπεσε στα χέρια των Λατίνων. Η Μακεδονία,η Θεσσαλία, η Στερεά Ελλάδα έπεσαν αμαχητί στα χέρια των δαιμονικών σταυροφόρων της 4ης Σταυροφορίας. Μόνο ο Σγουρός προσπάθησε να αντισταθεί μαζεύοντας στρατό Ελλήνων από την Πελοπόννησο αλλά απέτυχε. Στα Τέμπη οι σταυροφόροι έκαμαν παράκαμψη και στις Θερμοπύλες όλος ο στρατός του υποχώρησε μόλις οι Έλληνες στρατιώτες είδαν τους σταυροφόρους. Έτσι οχυρώθηκε στην Ακροκόρινθο όπου μετά από μια θηριώδη πολιορκία το φρούριο έπεσε και μαζί έπεσαν και οι άλλες πόλεις της Πελοποννήσου που ήταν κάτω από την επιρροή του. Τελευταία πόλη που παραδόθηκε ήταν η Μονεμβασιά.

Λίγα χρόνια μετά, το 1222 μΧ ο Ιωάννης Βατάτζης στέφεται Ρωμαίος αυτοκράτορας και παίρνει τα ηνία της αυτοκρατορίας της Νίκαιας στα χέρια του. Λίγο καιρό μετά ξεκίνησε η αντεπίθεση της αυτοκρατορίας.

Ο Ιωάννης ηγήθηκε σε μια τεράστιων διαστάσεων πολεμική αντεπίθεση ενάντια στην Λατινική αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Κατάφερε να απελευθερώσει την Δυτική Μικρά Ασία, την Θράκη και την Μακεδονία, επανέφερε την τάξη στην προδοτική Ρόδο, ενώ προσπάθησε να ελευθερώσει την Κρήτη από τις δυνάμεις της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας. Ταυτόχρονα προσπαθούσε να αμυνθεί εναντίων των Σελτζούκων.

Η βασιλεία του Ιωάννη Βαταζη δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς. Τα αδέλφια του πεθερού του ( Θεόδωρος Α’ Λάσκαρης ) , ο Αλέξιος και ο Ισαάκιος έκαναν τα πάντα για τον ανατρέψουν και του πάρουν τον θρόνο. Έτσι συμμάχησαν με αυτούς που ο αδελφός τους πολεμούσε για χρόνια. Την Λατινική Αυτοκρατορία της Κωνσταντινούπολης. Αυτό έφερε ως επακόλουθο το 1224 μΧ να συναντηθούν δύο μεγάλοι στρατοί στην Ποιμανινο. Από την μια ο στρατός των Λατίνων και από την άλλη ο στρατός της Αυτοκρατορίας των Ρωμαίων. Στην μάχη που ακολούθησε ο ίδιος ο Αυτοκράτορας οδήγησε τον στρατό του στην πρώτη γραμμή. Σύμφωνα με τον Βίο του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμων η μάχη ήταν αμφίρροπη έως ότου ο Αυτοκράτορας Ιωάννης μονομάχησε με τον διοικητή των Λατίνων ιπποτών. Οι δύο αρχηγοί συγκρούστηκαν με βία όπου ο Ιωάννης έριξε με το σπαθί του τον Λατίνο ιππότη από το άλογο του και στην συνέχεια τον ποδοπάτησε και τον σκότωσε. Αμέσως μετά ακούστηκε η πολεμική κραυγή των Ρωμαίων ( ο αρχηγός μονάδας ρωτούσε δυνατά ‘ Βοήθει; ‘ και οι στρατιώτες απαντούσαν ‘ ο Θεός ‘ , και μετά ρωτούσε πάλι ‘ Νικάει;’ και οι στρατιώτες απαντούσαν ‘ Ο Σταυρός ‘) και επιτέθηκαν μαζικά στους ιππότες και τους σερτζεντους οι οποίοι βλέποντας τον θάνατο του αρχηγού τους υποχώρησαν άτακτα.

Η νίκη αυτή ήταν εξαιρετικά σημαντική αφού άνοιξε τον δρόμο για να επαναφέρει στα χέρια της Αυτοκρατορίας πολλά φρούρια και κάστρα που ήταν στην κατοχή των Λατίνων. Σημαντικό ρόλο στις επιτυχίες αυτές είναι πως έκανε κάτι πρότυπο, όλες τις συγκρούσεις και τις πολιορκίες τις έκανε χειμώνα. Με αυτό τον τρόπο παρέλυε την πολεμική τακτική των Λατίνων. Παράλληλα οταν πολιορκούσε κάστρα είχε πάντα μαζί του μηχανικούς όπου κατασκεύαζαν πολιορκητικές μηχανές όπου με αυτές κατάστρεφε τα τείχη και μετά εκαναν έφοδο οι οπλίτες της αυτοκρατορίας. Όσα κάστρα παραδίνονταν χωρίς μάχη επέτρεπε στους ιππότες να φύγουν , αλλιώς όσοι επιβίωναν από την μάχη αιχμαλωτίζωνταν.

Ταυτόχρονα με τον πόλεμο που διεξήγαγε με τους Λατίνους , διεξήγαγε έναν τεράστιων διαστάσεων πόλεμο με τους Σελτζούκους στα σύνορα κάνοντας έναν μεγάλο αμυντικό πόλεμο όπου ήταν νικηφόρος.

Την ίδια περίπου περίοδο , σύμφωνα με Λατινικές πηγες, οι Έλληνες της Κρήτης επαναστάτησαν ενάντια στους Βενετούς. Ο Αυτοκράτορας τότε έστειλε στόλο 33 πολεμικών πλοίων με Τσάκωνες ( Λάκωνες ) και Γασμουλους που ήταν από τις επίλεκτες μονάδες της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας. Οι Αυτοκρατορικοί αποβιβάστηκαν και αφού ενώθηκαν με τους επαναστάτες, κατάφεραν να ελευθερώσουν πολλά κάστρα και πόλεις, κάπου κόλλησαν στο κάστρο του Βονιφατιου ( Castrum Bonifatii). Εκει ο διοικητής δεν εκτίμησε καλά την κατάσταση και ήρθαν ενισχύσεις Βενετών από τον Χάνδακα. Στην μάχη που ακολούθησε οι Ρωμαίοι υποχώρησαν στα πλοία τους. Ο στολος καταστράφηκε ολοσχερώς ανάμεσα στα Κύθηρα και την Πελοπόννησο από κακοκαιρία.

Το 1234 μΧ. ένας δεύτερος στόλος εμφανίζεται στην Κρήτη όπου προσπάθησε πάλι να απελευθερώσει το νησί όμως η επιχείρηση απέτυχε παρόλο την βοήθεια που παρείχαν οι Κρήτες τοξότες και σφεντονητες στους Αυτοκρατορικούς. Από τότε το σχέδιο απελευθέρωσης της Κρήτης εγκαταλείφθηκε.

Ένα χρόνο πριν, ο διοικητής της Ρόδου Λέοντας Γαβαλάς στασίασε. Ο Αυτοκράτορας έστειλε στόλο για να επιφέρει την αποκατάσταση των αρχών στο νησί. Σύμφωνα με τον Ρωμαίο λόγιο Νικηφόρο Βλεμμυδη , οι Ροδίτες στασιαστές βρήκαν καταφύγιο στο κάστρο και οι Αυτοκρατορικοί άρχισαν να το πολιορκούν. Στο τέλος δεν κατάφεραν κάτι σημαντικό, έτσι έλυσαν την πολιορκία και λεηλάτησαν όλο το νησί.

Την ίδια χρονιά το 1233 μΧ. ο Λατίνος Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης εισέβαλε στα εδάφη της Αυτοκρατορίας της Νίκαιας. Επειδή όμως ενα μεγάλο μέρος του στρατού του Ιωάννη ήταν στην Ρόδο , στην Κρήτη και στα σύνορα με τους Σελτζούκους, αποφάσισε να διεξάγει έναν εκ παραδρομής πόλεμο ενάντια στους Λατίνους. Οι ενέδρες , τα χτυπήματα και οι υπεκφυγές των των πολεμιστών των υψιπέδων της Νίκαιας αρχικά πηγεναν καλά έως ότου κατόπιν φρικτής προδοσίας οι Λατίνοι κατέλαβαν τις Πηγές σύμφωνα με τον Ακροπολιτη.
Αυτό δεν κράτησε πολύ αφού την ίδια χρονιά ο Ιωάννης σύναψε συμμαχία με τον βασιλιά της Βουλγαρίας Ιωάννη Ασάν και το 1235 μΧ πολιόρκησαν από ξηρά και θάλασσα την Κωνσταντινούπολη αφού πρώτα ελευθέρωσαν όλη τη Θράκη από τους Λατίνους. Η Πολη όμως δεν έπεσε γιατί ο Βενετικος στόλο έφτασε την κατάλληλη στιγμή και έδιωξε τους πολιορκητές.

Η συμμαχία των δύο ηγεμόνων έσπασε. Ο Βούλγαρος βασιλιάς συμμάχησε με τον Λατίνο Αυτοκράτορα. Ο οποίος λίγους μήνες μετά έσπασε την συμμαχία και με τον Λατίνο Αυτοκράτορα και επέστρεψε στην πατρίδα του.
Το 1242 μΧ ο Αυτοκράτορας των Ρωμαίων επανήλθε και απελευθέρωσε εκ νέου την Θράκη και ένα μεγάλο μέρος της Μακεδονίας αλλά και τη Θεσσαλονίκη που ανήκε στο Δεσποτάτο της Ηπείρου.
Ενώ ετοιμάζονταν το 1247 μΧ για άλλη εισβολή στα εδάφη της αυτοκρατορίας των Λατίνων ,οι Γενοβέζοι εισέβαλαν στην Ρόδο. Τότε ο Αυτοκράτορας έστειλε τον Ιωάννη Κατακουζηνό με ελάχιστο στρατό στην Ρόδο. Οι Αυτοκρατορικοί κατέλαβαν πολλά κάστρα και οι Γενουάτες οχυρώθηκαν στο κάστρο της πόλης της Ρόδου. Αυτό όμως ανατράπηκε γιατί το Δουκάτο της Αχαΐας έστειλε 100 ιππότες με τους σερτζεντους τους στην Ρόδο για να βοηθήσουν τους Γενουάτες. Οι Αυτοκρατορικοί οχυρώθηκαν τότε στο κάστρο Φιλερήμου και έστειλαν αγγελιοφόρο στον Αυτοκράτορα για νέες εντολές.
Σύμφωνα πάλι με τον Ακροπολιτη ,ο αυτοκράτορας συγκέντρωσε μυστικά τον στρατό του στην Σμύρνη. Με μεταγωγικά πέρασε 300 στρατιώτες του καβαλαρικου ( επίλεκτοι πολεμιστές γόνοι της αριστοκρατίας ) στη Ρόδο με διοικητή τους τον Θεόδωρο Κοντοστεφανο. Ο Κοντοστεφανος είχε οδηγίες απευθείας από τον Αυτοκράτορα. Δεν οδήγησε τους άντρες σε κατά μέτωπο επίθεση ενάντια των ιπποτών της Αχαΐας,ούτε πολιόρκησε τους Γενουάτες. Τουναντίον τους άφησε να λεηλατούν τα χωριά με μικρές ομάδες και αφού τους παρακολουθούσε εφορμούσαν ενώ οι ιππότες είχαν πάρει πρώτα την λεία τους. Έτσι τους έκανε βραδείς. Οι Έλληνες δεν έδειξαν κανένα έλεος στους Λατίνους ιππότες, δεν τους αιχμαλώτισαν για να ζητήσουν μετά λύτρα. Τους σκότωσαν όλους τους έκοψαν τα κεφάλια και τα παλουκωναν σε κοντάρια. Αντίθετα όσοι Γενουάτες παραδόθηκαν αιχμαλωτίστηκαν και είχαν πολύ ήπια αντιμετώπιση.

Η εποποιία όμως του αυτοκράτορα Ιωάννη Βατάτζη δεν σταμάτησε εκεί αφού κατάφερε να αποσπάσει εδάφη και από το Δεσποτάτο της Ηπείρου όπου οι πόλεις και τα κάστρα άνοιγαν τις πύλες τους οικειοθελώς.

Βιογραφία

Προφητείες, θρύλοι και διηγήσεις που ζωντανεύουν στις μνήμες μας τον μαρμαρωμένο βασιλιά συνδέονται άρρηκτα με θαύματα και γεγονότα που σχετίζονται με τον Άγιο βασιλιά Ιωάννη Βατάτζη! Ξετυλίγοντας το κουβάρι του θαυμαστού βίου του θα διαπιστώσουμε ότι ο ευσεβής βασιλέας Ιωάννης ο Βατάτζης, είχε θέσει προτεραιότητα στη ζωή του την ελεημοσύνη! Με βάση το έλεος και την αγάπη αντιμετώπισε με τη βοήθεια του Θεού ακανθώδη ζητήματα της εποχής του. Το χριστιανικό ήθος και η προσήλωσή του στο γράμμα του ευαγγελίου συνέβαλαν στο να επιλύσει το πρόβλημα της φτώχειας. Προβάλλοντας το έλεος συνάντησε τον Θεό, όπως λέγει η ρήση του προφήτη και βασιλιά Δαυίδ! Και έτσι επίλυσε οριστικά όπως αναφέρει ο βιογράφος του και το δικό του πρόβλημα, το πρόβλημα δηλαδή του πνευματικού θανάτου, όπως αποκαλύπτει το άφθαρτο σκήνωμά του.

Μία λοιπόν από τις μεγάλες φυσιογνωμίες που λάμπρυναν την Εκκλησία και την χριστιανική αυτοκρατορία είναι ο Άγιος Βασιλέας Ιωάννης ο 3ος, Δούκας Βατάτζης ο οποίος για τις μεγάλες ελεημοσύνες του έλαβε την προσωνυμία Ελεήμων. Γεννήθηκε στα 1193 μ.Χ. στο Διδυμότειχο και ήταν γόνος της επιφανούς οικογένειας του Βυζαντίου. Το 1204 μ.Χ., μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Φράγκους σταυροφόρους, η βυζαντινή αυτοκρατορία διαιρέθηκε σε τέσσερα αντίπαλα βασίλεια, τη λατινική αυτοκρατορία της Κωνσταντινουπόλεως, την αυτοκρατορία της Νίκαιας στη Μικρά Ασία, όπου κατέφυγε ο νόμιμος αυτοκράτορας και ο οικουμενικός Πατριάρχης, το Δεσποτάτο της Ηπείρου στη δυτική Ελλάδα και τέλος το βουλγαρικό βασίλειο του Ιωάννη του 2ου του Ασάνη. Στα 1222 μ.Χ., ο Ιωάννης Δούκας Βατάτζης διαδέχθηκε στο θρόνο της Νίκαιας τον θείο του Θεόδωρο Λάσκαρη και χάρη στην πολιτική του ικανότητα κατόρθωσε να αναδιοργανώσει τις βυζαντινές δυνάμεις κατά τα πρότυπα της παλαιάς αυτοκρατορίας. Ο Ιωάννης σαν αυτοκράτορας, επέδειξε τις εξαιρετικές ιδιότητες ενός πολιτικού αρχηγού και τις αρετές ενός χριστιανού ηγεμόνα. Χάρη σε μία σειρά από λαμπρές στρατιωτικές νίκες και έξυπνους χειρισμούς εξασφάλισε μέσα σε λίγα χρόνια τον έλεγχο της Μικράς Ασίας και ανέκτησε το μεγαλύτερο μέρος των εδαφών που βρίσκονταν στα χέρια των Λατίνων. Κατέλαβε την Ανδριανούπολη, και το 1254 μ.Χ. όταν πέθανε, η αυτοκρατορία της Νικαίας περιελάμβανε στην πραγματικότητα τα εδάφη της βυζαντινής αυτοκρατορίας πριν τη φραγκική κατάκτηση. Δεν απέμενε πλέον παρά η κατάληψη της Βασιλεύουσας, η οποία επιτεύχθηκε από τον διάδοχό του, Μιχαήλ 8ο τον Παλαιολόγο το έτος 1261 μ.Χ. και η οποία από τους ιστορικούς χρεώνεται στον αυτοκράτορα Ιωάννη τον Βατάτζη.

Εμφορούμενος από φλογερό ζήλο για το καλό της Εκκλησίας, ο Ιωάννης ο 3ος ο Βατάτζης διεξήγαγε πολλές διαπραγματεύσεις με τον Πάπα Γρηγόριο τον 9ο. Ματαίως όμως, γιατί ο Πάπας επέμενε στις απόψεις του.

Ο ευσεβής ηγέτης της Νίκαιας Ιωάννης είχε ήπιο χαρακτήρα, απλό και φιλήσυχο. Όλοι μπορούσαν να τον πλησιάζουν για να βρουν σε αυτόν στήριξη και κατανόηση. Ήταν ένθερμος προστάτης των αδικημένων και ιδιαιτέρως των αγροτών που καταπιέζονταν από τους μεγάλους γαιοκτήμονες. Εκτός από τους πολέμους καταπιάστηκε επιπλέον και με την αναδιοργάνωση της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Μία ημέρα που συνάντησε τον ίδιο τον γιο του, ντυμένο με ακριβά ρούχα να πηγαίνει για κυνήγι, τον επιτίμησε αυστηρά λέγοντάς του:

«Πως μπορείς να ξοδεύεις έτσι το χρήμα των υπηκόων σου, σε τέτοιες μάταιες ασχολίες; Δεν γνωρίζεις ότι τα πολύτιμα τούτα ρούχα με τα χρυσά κεντήματα γίνονται από το αίμα των Ρωμιών, και ότι πρέπει να δίνεις σ’ αυτούς λογαριασμό για ότι ξοδεύεις, αφού ο πλούτος των βασιλέων είναι πλούτος των υπηκόων τους»;

Στις 4 Νοεμβρίου του 1254 μ.Χ. ο ευσεβής αυτοκράτορας της Νίκαιας Ιωάννης ο 3ος ο Βατάτζης παρέδωσε εν ειρήνη την ψυχή του στα χέρια του Θεού. Το τίμιο λείψανό του ενταφιάσθηκε στο Μοναστήρι του Σωτήρος Χριστού, που είχε κτίσει ο ίδιος στο Νυμφαίο της Βιθυνίας.

Στα επόμενα χρόνια δια αποκαλύψεως ο ίδιος ο Ιωάννης ζήτησε να μεταφερθεί το λείψανό του στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Όταν μετά από 7 χρόνια άνοιξαν τον τάφο του, μία γλυκειά ευωδία απλώθηκε τριγύρω. Έκπληκτοι διαπίστωσαν όλοι ότι και το σώμα του ήταν άφθαρτο, σαφές δείγμα αγιότητας. Δεν είχε κανένα απολύτως σημείο που να φανερώνει ότι ήταν νεκρός. Το χρώμα του σώματος ήταν όπως κάθε φυσιολογικού ανθρώπου, ακόμη κι αυτά τα ρούχα του είχαν διατηρηθεί επί 7 χρόνια άφθορα και έμοιαζαν σαν να τα είχαν ράψει εκείνη τη στιγμή. Έτσι αντιδοξάζει ο Θεός εκείνους που τον δοξάζουν στη γη.

Ο θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά

Από τότε το τίμιο λείψανο του Αγίου Βασιλέως Ιωάννη του Βατάτζη του ελεήμονος, κατατέθηκε σε Ναό της Μαγνησίας. Μάλιστα όπως σημειώνει ο βιογράφος του, χριστιανοί που προσέφευγαν στον άγιο ανταμείβονταν θαυμαστά. Στο ιερό λείψανο ασθένειες θεραπεύονταν, διώκονταν δαίμονες….

Ο ιστορικός της εποχής αναφέρει ακόμα ότι επί βασιλείας του Ανδρόνικου του Παλαιολόγου κατά τις επιδρομές των Τούρκων στην Μαγνησία, ο καστροφύλακας παρατήρησε πολλές φορές μία αναμμένη λαμπάδα να περιφέρεται στα τείχη. Έστειλε ανθρώπους του να ερευνήσουν το φαινόμενο μα δεν τα κατάφεραν. Τέλος εστάλη ο κωφάλαλος αδελφός του καστροφύλακα. Σ’ αυτόν έγινε η αποκάλυψη και επιστρέφοντας του δόθηκε και η θεραπεία. Και έτσι διηγήθηκε ότι στο μέρος εκείνο που φαινόταν το φως της λαμπάδας, βρήκε έναν άνδρα μεγαλοπρεπή με βασιλικό παράστημα ο οποίος μεγαλοφώνως προέτρεπε τους χριστιανούς να συνεχίσουν την άμυνα. Την μορφή αυτή την αναγνώρισε στο ιερό σκήνωμα του Αγίου Βασιλέως Ιωάννη Βατάτζη. Από τότε αναγνωρίσθηκε ως Άγιος και η μνήμη του ορίσθηκε να τιμάται στις 4 Νοεμβρίου. Το άφθαρτο λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη που είχε ήδη ελευθερωθεί από τους Φράγκους όπου και το τύλιξε ο θρύλος του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. Κατά την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους κρύφθηκε σε κάποια κατακόμβη. Κι από τότε καρτερεί την απελευθέρωση της Βασιλεύουσας. Ακόμη ο θρύλος λέγει ότι μαζί του ο Άγιος βασιλέας έχει τη σπάθη του μέσα στο θηκάρι της και ότι κάθε χρόνο η λεπίδα του σπαθιού ξεπροβάλλει μερικά χιλιοστά, μέχρι που να φθάσει η στιγμή να ξεπροβάλλει ολόκληρη η σπάθη τότε θα έρθει και η ώρα που καρτερεί η ρωμιοσύνη, να πάρει δηλαδή την Κωνσταντινούπολη. Σύγχρονος άγιος γέροντας ασκητής αναφέρει πως εδώ και λίγο καιρό ο Ελεήμων Άγιος βασιλιάς έχει αναστηθεί και πως το ξίφος βγήκε εντελώς από το θηκάρι του. Περιφέρεται με τη μορφή παλιάτσου στην Πόλη και κατευθύνει τις στρατιές των Αγίων ώστε να λάβουν θέση γύρω από τη Βασιλεύουσα. Υποστηρίζει μάλιστα πως το ιερό λείψανο φυλασσόταν από οικογένεια κρυπτοχριστιανών που διατηρούσε το μυστικό από γενιά σε γενιά. Αυτό ακριβώς το γεγονός που με τη μορφή διήγησης αναφέρει ο άγιος αυτός γέροντας ασκητής σηματοδοτεί σειρά γεγονότων που θα επαληθεύσουν τις προφητείες του Αγίου Κοσμά πολύ-πολύ γρήγορα. Αυτά κι άλλα πολλά λένε οι θρύλοι και οι διηγήσεις για το άφθαρτο λείψανο του Αγίου Βασιλέα Ιωάννη του 3ου του Βατάτζη, του Ελεήμονος.

Όλοι αυτοί οι θρύλοι και οι προφητείες ηχούν παράξενα στα αυτιά μας. Όπως και να είναι όμως οφείλουμε να τις εκλάβουμε ως βάση αξιολόγησης της προσωπικής αξίας του Αγίου Ιωάννη του Βατάτζη, του Ελεήμονος, του μαρμαρωμένου βασιλιά της ρωμιοσύνης. Βάση που συντελεί ώστε να τον ακολουθούν αιώνες αιώνων αναδεικνύοντας δια της αφθαρσίας του τιμίου λειψάνου και την αιωνιότητα της μνήμης του κι επαληθεύοντας το λόγο της Αγίας Γραφής ότι ο ελεήμων «εκ θανάτου ρύεται».

Απολυτικίον

Τὸν λαμπρὸν Βασιλέα καὶ Nικαίας τὸ καύχημα Κωνσταντινουπόλεως ρύστην, Ἰωάννην ὑμνήσωμεν, πτωχείᾳ γὰρ ἐδείχθη βασιλεύς, ὡς βάσις ἀδιάσειστος λαοῦ. Διὰ τοῦτο οἱ τιμῶντες Αὐτόν στερρῶς συμφώνως ἀνακράζομεν: Δόξα τῷ Σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ Σὲ ἀφθαρτίσαντι, δόξα τῷ ἐν ἐσχάτοις τοῖς καιροῖς μέλλοντι ἀναστῆσαι Σε.

ΠΗΓΕΣ: byzantineoplomachia, saint.gr