Στους ταραγμένους καιρούς οι άνθρωποι, αντί για λύσεις στα προβλήματα, έψαχναν μία ομάδα να τους συμπεριλάβει, να νοηματοδοτήσει τη ζωή τους

Ο Μαρκ Xάμιλ, ο Λουκ Σκάιγουοκερ του Star Wars, το ονόμασε «H επιστροφή των Τζεντάι». Είναι μερικές φορές που η σημασία τους υπερβαίνει τα ίδια τα γεγονότα. Σχεδόν κανείς δεν μιλάει για μια νίκη των Δημοκρατικών απέναντι στους Ρεπουμπλικάνους. Όλοι, ακόμα και πολλοί Ρεπουμπλικάνοι, μιλάνε για τη νίκη της Δημοκρατίας. Είναι νωρίς βέβαια ακόμα, οι φοβισμένοι καιροί δεν έχουν περάσει, αλλά φαίνεται ότι στον κόσμο μας σιγά-σιγά κάτι αλλάζει.

Για μια δεκαετία δοκιμάσαμε και στη Δύση, τον λαϊκισμό και τη δημαγωγία. Στην Ελλάδα της αντιμνημονιακής απάτης, στην Ιταλία του «βαφανκούλο» Γκρίλο και του Σαλβίνι, στην Αγγλία του Brexit, στις Ηνωμένες Πολιτείες του Τραμπ. Στους καιρούς του φόβου, της οργής και της σύγχυσης, μια μερίδα της κοινωνίας όλο και μεγαλύτερη, μονίμως θυμωμένη, αποπροσανατολισμένη και φοβισμένη απέναντι σε ένα μέλλον που σαν τυφώνας διαλύει τον παλιό τρόπο ζωής μας, ψάχνει έναν εχθρό για να μισήσει και να εκτονωθεί.

Αυτοί οι κραυγαλέοι άνθρωποι, επικίνδυνοι και γελοίοι συγχρόνως, αυτοί  που θα ήταν απίθανο να τους φανταστείς στην ηγεσία μιας κοινωνίας πριν 20 χρόνια, εξέφρασαν αυτή την ανάγκη με επιτυχία. Και οδήγησαν σε οικονομικές καταστροφές στην καλύτερη περίπτωση και σε εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς από την πανδημία στη χειρότερη. Οι λαϊκιστές συναρπάζουν, διεγείρουν, αλλά δεν λύνουν κανένα πρόβλημα. Δηλητηριάζουν απλώς την κοινωνία και αποτυγχάνουν πάντα. Είδαμε την άβυσσο και καταλάβαμε πόσο εύκολο είναι να τους μοιάσεις. 

Η «επιστροφή των κανονικών ανθρώπων», λένε, «θείο Joe» ονομάζουν τον  Μπάιντεν και είναι η πρώτη φορά που δεν ενοχλεί ένας «θείος», χορτάσαμε από παραφουσκωμένα, αγράμματα Εγώ.

Την ίδια στιγμή στην Ευρώπη ο Μακρόν δηλώνει ότι η Δημοκρατία θα υπερασπιστεί τον εαυτό της, η ανοχή τελείωσε και ο Κουρτς στην Αυστρία ξεκαθαρίζει τα πράγματα για να μην υπάρξει καμία παρεξήγηση και εκμετάλλευση: Δεν έχουμε κανένα πόλεμο θρησκειών, κανένα πόλεμο πολιτισμών, αλλά πόλεμο της Δημοκρατίας με τον ολοκληρωτισμό.

Η παλιά γερασμένη, κοινοβουλευτική Δημοκρατία, μετά από δεκαετίες ενοχών και αυτάρεσκης παράλυσης, συνειδητοποιεί  ότι πρέπει να προστατεύσει τον εαυτό της από τους κάθε είδους αυταρχισμούς που ευδοκιμούν στους φοβισμένους καιρούς.

Η Δημοκρατία, λέει η Καμάλα Χάρις, δεν είναι εγγυημένη. Πρέπει να την προστατεύσουμε. Η Δημοκρατία θέλει θυσίες. Πρέπει να προστατεύσουμε την ενότητα, την αλήθεια, την επιστήμη. Επειδή όλα τα αυταρχικά καθεστώτα αυτά έχουν στο στόχαστρο. Μισούν την ενότητα, την ιδιότητα του πολίτη, ζουν από την εχθροπάθεια, στήνουν στρατόπεδα το ένα απέναντι στο άλλο.

Όλα τα αυταρχικά καθεστώτα βάζουν στο στόχαστρο την επιστήμη και την αλήθεια. Δεν είναι τυχαίο που παντού όλοι οι λαϊκιστές, όποιου χρώματος σημαία κι αν κουνάνε, στρέφονται αμέσως εναντίον των γιατρών και των Μέσων Ενημέρωσης. Οι γιατροί είναι οι «νέες αυθεντίες»  που δεν πρέπει να ακούμε. Γιατί η επιστήμη έχει ορθολογισμό, πείραμα, δεδομένα, απόδειξη, είναι εκ φύσεως αντίπαλος του ανορθολογισμού, ο οποίος συνομιλεί με τις φοβίες και τα ένστικτα. Τα Μέσα Ενημέρωσης είναι «πουλημένα», τους έχουν κηρύξει τον πόλεμο. Γιατί τα ΜΜΕ, ανεξαρτήτως αν είναι καλά ή κακά, ως σύνολο, εκ του ρόλου τους, μεταφέρουν πληροφορίες, ενημερώνουν. Ό,τι απεχθάνεται, δηλαδή, η κομματική προπαγάνδα που θέλει να απευθύνεται συναισθηματικά στις «μάζες».

Τα «alternative facts», η τραμπική «εναλλακτική αλήθεια» της Kellyanne Conway που 4 χρόνια είχε κηρύξει τον πόλεμο στον αμερικανικό Τύπο, οικοδομώντας μια παράλληλη, πλαστή πραγματικότητα μόνο για οπαδούς, είναι ανατριχιαστικά ίδια με την «αντικειμενικότητα ως προϊόν της εξουσίας και αποτέλεσμα των ηγεμονικών ρηματικών παρεμβάσεων που την συγκροτούν» του Laclau στον οποίο ομνύουν οι λαϊκιστές της αντίθετης όχθης.

για τη συνέχεια AthensVoice