του Θεόδωρου Θεοδώρου

«Το Κυπριακό έχει μπει στις προτεραιότητες του διεθνούς παράγοντα. Εδώ και δεκαετίες δεν θυμάμαι τέτοια κινητικότητα του ευρωπαϊκού αλλά και του διεθνούς παράγοντα για το Κυπριακό. Θα έρθουν κατά την άποψή μας εξελίξεις στο Κυπριακό μετά και από τις ‘εκλογές’ στην τ/κ κοινότητα», δήλωσε μετά την πρόσφατη σύσκεψη αρχηγών ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου.

«Τώρα αυτό είναι ανέκδοτο; Πώς να το εκλάβω; Εσείς έχετε ξαναδεί τέτοια στασιμότητα στο Κυπριακό των τελευταίων τριών χρόνων; Θα τρελαθούμε πια. Από τότε που έληξε άδοξα η διάσκεψη του Κραν Μοντανά, από το ’17 μέχρι σήμερα, στο Κυπριακό δεν κινείται φύλλο», ήταν η απάντηση του διεθνολόγου και επικεφαλής του Γραφείου Κυπριακού του ΑΚΕΛ Τουμάζου Τσιελεπή, όταν κλήθηκε να σχολιάσει τη δήλωση Αβέρωφ. Ο ένας βλέπει κινητικότητα, ο άλλος στασιμότητα και παρ’ όλα αυτά έχουν και οι δύο δίκιο. Αν και σπάνιο φαινόμενο, στην Κύπρο είναι κάτι το συνηθισμένο που πάει να καταντήσει κανόνας αντί εξαίρεση.

Από τη μια, δικαιολογημένα ο Αβέρωφ Νεοφύτου δεν θυμάται τέτοια κινητικότητα ποτέ στο παρελθόν γιατί απλούστατα είναι η πρώτη φορά που το Κυπριακό έφτασε σε τέτοιο τραγικό τέλμα. Ακόμα, είναι σωστός όταν λέει ότι έχει μπει στις προτεραιότητες του διεθνούς παράγοντα. Οι ξένοι, κυρίως οι εταίροι μας, το θεωρούν πλέον ένα επικίνδυνο βαρίδι και έναν μπελά από τον οποίο θα πρέπει να απαλλαχθούν άμεσα και «όπως-όπως».

Από την άλλη, σωστός είναι και ο Τουμάζος Τσελεπής για το ότι πρόκειται περί ανεκδότου όταν μιλάς για κινητικότητα τη στιγμή που δεν έχει αναληφθεί καμία πρωτοβουλία εδώ και τρία χρόνια.

Και ενώ το ανέκδοτο περί «στάσιμης» κινητικότητας συνεχίζεται, ήρθε ο γ.γ. να επιβεβαιώσει πανηγυρικά την «προφητεία» του Αβέρωφ Νεοφύτου ο οποίος σε τέτοια θέματα, ιδίως μετά τον Οκτώβριο του 2018 με το τσουνάμι εξελίξεων, αναδεικνύεται σε «μάντη Κάλχα». Πριν αλέκτορα φωνήσαι, ο γ.γ. με δήλωσή του ανακοίνωσε νέα πρωτοβουλία μετά τις «εκλογές» στα κατεχόμενα. Με λίγα λόγια μας είπε ότι το «ανέκδοτο» είναι διατεθειμένος, μετά τις ψευδοεκλογές, να το συνεχίσει.

«Υπάρχει ομοφωνία να περιμένουμε για τις ‘εκλογές’ στη βόρειο Κύπρο πριν προχωρήσουμε με τις διπλωματικές πρωτοβουλίες που οραματιζόμαστε. Μόλις πραγματοποιηθούν, είναι η πρόθεσή μου να συγκαλέσω ξανά τους πέντε βασικούς εταίρους –τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις δύο κοινότητες- και επίσης να ξαναρχίσω τον διάλογο με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων, σε συνέχεια του δείπνου που οργάνωσα στο Βερολίνο πριν από λίγους μήνες», δήλωσε σε ερώτηση του ΚΥΠΕ κατά τη δημοσιογραφική διάσκεψη που έδωσε με την ευκαιρία της έναρξης της 75ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Αν και η εξαγγελία του OHE είναι σίγουρα μια θετική εξέλιξη, τα μεγάλα ερωτήματα παραμένουν.

Πρώτα σε θέματα διαδικασίας, η διεθνής διάσκεψη θα είναι άτυπη ή επίσημη; Σίγουρα θα πρέπει να είναι άτυπη και μάλιστα προπαρασκευαστικού χαρακτήρα καθότι το να παρακαθίσουμε σε συνομιλίες υπό την απειλή των κανονιοφόρων είναι για μας κόκκινη γραμμή. Μπορεί για σχεδόν μισό αιώνα να συνομιλούσαμε υπό την απειλή 40.000 πάνοπλων Τούρκων στρατιωτών, αλλά από ό,τι φαίνεται λόγω του ότι έχουμε «αναβαθμιστεί» (πυλώνας σταθερότητας και πάροχος ασφάλειας) δεν κάνουμε πλέον εκπτώσεις.

Επιπρόσθετα, αν και εφόσον υπερπηδηθεί το θέμα των κανονιοφόρων, σε ποιο πλαίσιο θα κινηθούν οι διαπραγματεύσεις; Στο πλαίσιο Γκουτέρες, του ΟΗΕ ή στο άλλο πλαίσιο-«φάντασμα», που δημιουργήσαμε με τη φαντασία μας στη βάση των γνωστών υπεκφυγών και παλινδρομήσεων; Μπορεί μετά τις ανεπιτυχείς προσπάθειες εντοπισμού του πλαισίου της 4ης Ιουλίου με πόνο ψυχής να έχουμε δεσμευτεί με τις πρόνοιες του πλαισίου του γ.γ., αλλά δυστυχώς οι δηλώσεις μας αναιρούν τις δεσμεύσεις μας.

Στα θέματα ουσίας και πάλι το τοπίο είναι χλομό και κωμικοτραγικό. Η επίσημή μας πλευρά επιμένει σε μηδέν στρατό και μηδέν εγγυήσεις, ενώ ο αρχηγός του κυβερνώντος κόμματος δηλώνει ότι «απόλυτες θέσεις όπως μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις δεν είναι υποβοηθητικές για τη λύση του Κυπριακού γιατί πρόκειται για μαξιμαλιστικές θέσεις».

Στο σημαντικότερο δε θέμα για την άλλη πλευρά, αυτό της πολιτικής ισότητας… άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε. Αν και υιοθετούμε τα ψηφίσματα των ΗΕ, τη θετική ψήφο τη θεωρούμε πολιτική ανισότητα, χωρίς ουσιαστικά να αποδεχόμαστε την αποτελεσματική συμμετοχή σε όλες τις αποφάσεις του κεντρικού κράτους, όπως ρητά αναφέρεται στα ψηφίσματα του διεθνούς οργανισμού.

Όταν λοιπόν διακηρύττουμε φορτικά την ετοιμότητά μας να συνεχίσουμε από το σημείο που μείναμε στο Κραν Μοντανά, θα πρέπει πρώτα να συμφωνήσουμε ποιο είναι αυτό το σημείο. Είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουν οι θέσεις των πλευρών εκείνη τη δεδομένη στιγμή που ο γ.γ., φανερά εκνευρισμένος, ευχήθηκε καλή τύχη στον βορρά και στον νότο.

Η Τουρκία επέμεινε στις πάγιες αδιάλλακτες θέσεις της; Εάν ναι, τότε θα πρέπει να εξηγήσουμε πώς είναι δυνατόν να είχαμε φτάσει στο παρά πέντε της λύσης τη στιγμή που η άλλη πλευρά, κατά το αφήγημά μας, δεν έκανε καμία υποχώρηση. Ακόμα θα πρέπει να δώσουμε μια πειστική εξήγηση για το ότι ο γ.γ., μετά τη διάσκεψη, απέδωσε τα εύσημα στην Τουρκία για την εποικοδομητική στάση που επέδειξε.

Δυστυχώς, από τη μια το δικό μας αμφιλεγόμενο αφήγημα και από την άλλη τα πιο πάνω βασανιστικά αναπάντητα ερωτήματα συνηγορούν στο ότι δεν έχει ξεκαθαρίσει το σημείο που μείναμε στο ελβετικό θέρετρο. Είτε μας αρέσει είτε όχι, το μόνο που είναι ξεκάθαρο είναι το σημείο που ξεμείναμε από κάθε ελπίδα για λύση και επανένωση.

Εφημερίδα Πολίτης