Θα μας επιτρέψουν οι αναγνώστες του DP να διαφωνήσουμε απόλυτα με την άποψη ότι η Ελλάδα αγόρασε “αποτροπή”, μέσω της επίσκεψης του υπουργού εξωτερικών των ΗΠΑ πρόσφατα στη χώρα μας. Σε διπλωματικό επίπεδο μπορεί, καθώς η αποτροπή είναι κάτι πολύ ευρύτερο από τη στρατιωτική της διάσταση. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό για να απομακρύνει την Τουρκία από την πάγια πολιτική και συμπεριφορά της. Επισκέψεις αξιωματούχων των ΗΠΑ με ιδιαίτερα “βαρύνουσα” σημασία και εγγυητικό περιεχόμενο, αλλά και “επενδύσεις”, είχαμε πολλές φορές στο παρελθόν από το τέλος του Β΄Π.Π. μέχρι σήμερα.

Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη

Καμία όμως από αυτές τις επισκέψεις μαζί με τις εγγυήσεις που τις συνόδευσαν, δεν εμπόδισε την Τουρκία να αναπτύξει και να υλοποιήσει την επεκτατική-αρπακτική της πολιτική έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου. Ο Αμερικανικός παράγοντας όντως δεν επιθυμεί πόλεμο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Ενδιαφέρεται πρωτίστως για την, έστω και εικονική, συνοχή της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.

Ακριβώς για αυτό το λόγο “δεν ενθάρρυνε” την εμπλοκή της Ελλάδας σε πόλεμο με την Τουρκία μετά από την κατάληψη του 40% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας από την τελευταία. Στο πλαίσιο της ίδιας αυτής επιθυμίας, ενθαρρύνει τη μερική αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου, χαρακτηρίζοντας διεκδικούμενα τα νερά που διεξάγουν έρευνες οι γείτονες.

Τυπικά ναι υπό την έννοια της μη ύπαρξης συμφωνίας οριοθέτησης όμως βρίσκονται εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας όπου τα δικαιώματα προκύπτουν από μόνα τους, ab initio (από την αρχή) και ipso facto (άμεση συνέπεια) που μας διαβεβαιώνουν όλοι οι ειδικοί περί το διεθνές δίκαιο. Μήπως λοιπόν η πάγια πολιτική των “ίσων αποστάσεων” εκτρέφει το θράσος του ταραξία, άρα καθίσταται αντιπαραγωγική. Εκτός κι αν οι ΗΠΑ πουν ότι η Τουρκία αμφισβητώντας την κυριότητα ελληνικών νήσων έχουν δίκιο. Έτσι το “διεκδικούμενα ύδατα” θα έστεκε. Τώρα όχι…

Σε όλα αυτά βέβαια καθοριστικό ρόλο έχει διαδραματίσει και το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Διαχρονικά και με μόνη εξαίρεση την κυβέρνηση Αλ. Παπάγου από την 1η Φεβρουαρίου του 1947, μέχρι σήμερα. Πώς μπορεί να ξεχάσει κανείς τις ευχαριστίες του Κώστα Σημίτη στις ΗΠΑ για τη μεσολάβησή τους προς αποκλιμάκωση στην κρίση των Ιμίων. Οι ΗΠΑ λοιπόν συμπεριφέρονται στην Ελλάδα, βάσει του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζονται από το ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Όλα δείχνουν ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται και σήμερα. Παρά το γεγονός ότι η άκρως απειλητική και επιθετική ρητορική της Τουρκίας συνεχίζεται, η γερμανική Ευρώπη επιβάλλει την ατιμωρησία της και η Ελλάδα φαίνεται να έχει βάλει στην άκρη(;) προς το παρόν την υπογραφή αμυντικής – στρατιωτικής συμφωνίας με τη Γαλλία, την οποία μέχρι και τα μέσα Σεπτεμβρίου του 2020 είχε πρώτη στην ατζέντα της ως εναλλακτική για την αντιμετώπιση του εξ ανατολών κινδύνου.

Άποψη του υπογράφοντος είναι πώς ασφαλώς και πρέπει οι σχέσεις Ελλάδας–ΗΠΑ να διατηρηθούν στο επίπεδο που βρίσκονται σήμερα και να αναπτυχθούν περαιτέρω. Προς όφελος και των δύο πλευρών. Πρέπει πάντα να υπάρχει και η εναλλακτική όμως. Όπως και στους εξοπλισμούς. Και αυτή η εναλλακτική καθαρά για λόγους σύμπλευσης συμφερόντων, είναι η Γαλλία.

Η ενόχληση, και μάλιστα χωρίς την παραμικρή απόπειρα να την κρύψει, της Γερμανίας αναφορικά με την ενεργό εμπλοκή των Γάλλων στα τεκταινόμενα της νοτιοανατολικής Μεσογείου τους τελευταίους μήνες, είναι η μεγαλύτερη απόδειξη για αυτό. Καταλήγουμε για νιοστή φορά στο ίδιο συμπέρασμα επομένως… Η Ελλάδα αγοράζει πραγματική αποτροπή έναντι της Τουρκίας, μόνο μέσω των όπλων. Διότι μόνο αυτή τη γλώσσα αντιλαμβάνεται και επ’ αυτού δεν χωρά αντίλογος.

Όποιος έχει να προτείνει εναλλακτική είμαστε πανέτοιμοι να το συζητήσουμε. Όμως, το δίδυμο ΗΠΑ-Γαλλίας είναι κομβικό για την ασφάλεια της Ελλάδας. Κι όποιος δεν βλέπει τη σαφή τάση “ανάθεσης έργου” από την Ουάσιγκτον στο Παρίσι στην περιοχή της Μεσογείου, “διαβάζει” λάθος τις ισορροπίες στην περιοχή.

Προβλήματα ανάμεσα στις δυο χώρες πάντα θα υπάρχουν. Όμως η σε μεγάλο βαθμό κοινή οπτική στις γεωπολιτικές ισορροπίες της περιοχή καθιστά τις δυο δυνάμεις φυσικούς συμμάχους. Και οι γεωπολιτικές πραγματικότητες, αργά ή γρήγορα αποτυπώνονται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο στις εξελίξεις.

Ο διακαής πόθος της Τουρκίας για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του ανατολικού Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, ενώ την ίδια ώρα η Στρατιά του Αιγαίου πραγματοποιεί αποβατικές ασκήσεις, αποδεικνύει τον ανεξέλεγκτο χαρακτήρα που έχει λάβει η συμπεριφορά της και την πλήρη αδυναμία συνεννόησης σε λογικό πλαίσιο.

Η ελληνική λογική συμπεριλαμβάνει τον συμβιβασμό, ενώ η τουρκική τον θεωρεί ένδειξη αδυναμίας, ή απλώς ευκαιρία για μια νέα ιστορική αρπαγή. Δεν φοβάται ούτε τον εξισορροπητικό ρόλο των ΗΠΑ, ούτε τη φιλικά προσκείμενη “γερμανική Ευρώπη”, ούτε φυσικά το ελληνικό πολιτικό σύστημα.

Φοβάται αποκλειστικά και μόνο μην “κελαηδήσουν” τα όπλα και το ενδεχόμενο της αξιοποίησής τους όταν αποφασίσει να “ανοίξει την πόρτα του φρενοκομείου”. Διότι εκεί θα κληθεί ο νταβατζής της γειτονιάς να μετρηθεί και να διαπιστωθεί το πραγματικό “ειδικό βάρος” του. Κι εάν κριθεί ελλιποβαρής, οι συνέπειες θα είναι το λιγότερο δραματικές. Όπως με τους κουτσαβάκηδες που δεν κατόρθωναν να μεταφράσουν τη… μαγκιά σε πραγματική προστασία έναντι… του ανταγωνισμού. Κόβοντας μανίκια και μουστάκες και καταντούσαν περίγελος.

Σε αυτή την καθαρότητα βέβαια του ελληνικού μηνύματος περί του ενδεχομένου αξιοποίησης πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο. Η αξιοπιστία του μηνύματος που εκπέμπεται είναι ο ακρογωνιαίος λίθος σε μια πετυχημένη αποτρεπτική στρατηγική απέναντι στην Τουρκία. Και σε αυτό το κομμάτι το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν εκπέμπει το ξεκάθαρο μήνυμα που θα έπρεπε.

Πολλοί θα υποστήριζαν -εύσχημα- ότι πίσω από την ελληνική πολιτική ρητορική διακρίνεται ξεκάθαρα από τους Τούρκους αυτό το “φοβικό σύνδρομο” που η Τουρκία πετυχημένα έχει κατορθώσει να δημιουργήσει στην ελληνική πολιτική τάξη. Αυτό όμως αποδεικνύεται η καλύτερη ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΑΠΟΤΡΟΠΗ απέναντι στο ενδεχόμενο η Ελλάδα να στραφεί περισσότερο προς την ισχύ των όπλων. Και αυτό είναι κομβικό. Διότι οι Τούρκοι δεν είναι αφελείς. Ξέρουν πόσο θα ματώσουν εάν υπάρξει εκτροπή. Γι’ αυτό τον λόγο είναι κρίσιμης σημασίας γι’ αυτούς η όρθωση τοίχους αποτροπής έναντι αυτού του ενδεχομένου.

Οφείλουμε να διατηρήσουμε μία σημαντική επιφύλαξη, ως προς το τι θα πράξει η σημερινή ελληνική κυβέρνηση. Γιατί από τις αρχές του 2020 έχει -κατά κοινή ομολογία και σε γενικές γραμμές- διαχειριστεί αποτελεσματικά και με επιτυχία τρεις σημαντικές κρίσεις. Την απόπειρα εισβολής στον Έβρο, την πανδημία του κορονοϊού και τις τουρκικές προκλήσεις μέσω της αποστολής του ερευνητικού Oruc Reis εντός των ορίων της ελληνικής ΑΟΖ.

Οφείλουμε επομένως να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και να περιμένουμε τις εξελίξεις, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η συνεργασία με τη Γαλλία θα συνεχιστεί και θα αναπτυχθεί, παράλληλα με την περεταίρω ανάπτυξη της ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας. Χρειαζόμαστε τη γαλλική στήριξη στην Ευρώπη, όπως χρειαζόμαστε και τα γαλλικά όπλα στις ένοπλες δυνάμεις. Για παν ενδεχόμενο. Ως εναλλακτική. Οι ισορροπίες στο τρίγωνο Ελλάδας, Γαλλίας και ΗΠΑ θα βρεθούν εύκολα. Θυμηθείτε το…

defencepoint