Γράφει ο Σταύρος Τζίμας

«Kαλά νέα στο ενεργειακό μέτωπο, καλά νέα για τα λιμάνια, για κάθε είδους πράγματα που μπορούν να κάνουν καλύτερη τη ζωή των κατοίκων», υποσχέθηκε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο για τη Θεσσαλονίκη, απ’ όπου άρχισε την προ ημερών επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα, υπογραμμίζοντας τον κομβικό ρόλο που οι ΗΠΑ προορίζουν για την πόλη, αλλά και τη Βόρεια Ελλάδα γενικότερα, στους ενεργειακούς και γεωπολιτικούς σχεδιασμούς τους.

Ποια ήταν αυτά; Περισσότερες αμερικανικές επενδύσεις, στον τομέα κυρίως της ψηφιακής τεχνολογίας, ενεργοποίηση των λιμανιών της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας στα σχέδια ενεργειακής απεξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία διά της ροής αμερικανικού σχιστολιθικού φυσικού αερίου μέσω των ακτών της Βόρειας Ελλάδας προς τη βαλκανική χερσόνησο, τις παραδουνάβιες χώρες και τις αγορές της Κεντρικής Ευρώπης.

Οι Αμερικανοί υψώνουν γεωπολιτικά επενδυτικά τείχη στο παραλιακό κομμάτι της χερσονήσου του Αίμου, με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη και αιχμή του δόρατος την Αλεξανδρούπολη, με σκοπό την αναχαίτιση της ρωσικής επιρροής στην κάθοδο προς τη Μεσόγειο Θάλασσα, αλλά και της κινεζικής, που επιδιώκει να «αποβιβαστεί» στη Βαλκανική και βορειότερα μέσω προγεφυρωμάτων στις βόρειες ελληνικές ακτές.

Δημιουργούν, ταυτόχρονα, τις υποδομές για εναλλακτική –αντί των στενών του Βοσπόρου– διαδρομή προς και από τη Μαύρη Θάλασσα και τον Καύκασο, μέσω Αλεξανδρούπολης, μεταβάλλοντας το τοπίο των θαλάσσιων και στρατιωτικών μεταφορών στην περιοχή.

Τρεις μεγάλες αμερικανικές επενδύσεις, των Pfizer, Cisco, Deloitte, έχουν πατήσει ήδη «πόδι» στη Θεσσαλονίκη, με τον κ. Πομπέο να υπόσχεται και άλλες, που εάν γίνουν θα καταστήσουν την πόλη νευραλγικό ψηφιακό κόμβο και τεχνολογικό εφαλτήριο για τα Βαλκάνια. Ηταν εξάλλου οι επενδύσεις το μόνιμο αίτημα, πολλά χρόνια τώρα, της περιοχής, με τον Γιάννη Μπουτάρη –και όχι μόνο– να αντιτείνει στην κατά καιρούς «γκρίνια» Aμερικανών αξιωματούχων περί «φιλοξενίας» ρωσικών κεφαλαίων ότι «oι Ρώσοι βάζουν λεφτά, εσείς δεν έχετε επενδύσει ούτε ένα δολάριο από την εποχή της Esso Pappas…».

Η στόχευση
Ομως, το μεγάλο εγχείρημα είναι η επιχειρούμενη διασύνδεση της Βόρειας Ελλάδας με τα διεθνή ενεργειακά δίκτυα, κυρίως μέσω των λιμανιών της, στον ανταγωνισμό με τη Ρωσία. Ο Μάικ Πομπέο το είπε καθαρά: Πολιτική των ΗΠΑ «είναι η ενίσχυση της ικανότητας της Ευρώπης σ’ ένα διαφοροποιημένο σύνολο ενεργειακών πηγών, ώστε να μην εξαρτάται από τη Ρωσία και την Gazprom. Αυτό δεν είναι καλό, δεν είναι ασφαλές, δημιουργεί κινδύνους και κοστίζει στα νοικοκυριά περισσότερα χρήματα».

«Αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε και μπορείτε να το δείτε στην αντίθεσή μας στον Nord Stream 2 (σ.σ.: δεύτερος από Βορρά αγωγός αερίου προς την Ευρώπη), επενδύουμε εδώ στον IGB (σ.σ.: διασυνδετήριος με τη Βουλγαρία στην Κομοτηνή) και στο LNG (σ.σ.: σχιστολιθικό υγροποιημένο φυσικό αέριο), που έχει προχωρήσει σε ολόκληρη την περιοχή», πρόσθεσε.

Αυτόν τον στόχο επιδιώκουν οι ΗΠΑ να υπηρετήσει η επένδυσή τους στα λιμάνια, της Αλεξανδρούπολης πρωτίστως και ενδεχομένως και της Καβάλας, που πρόκειται σύντομα να παραχωρηθούν σε επενδυτές. Οι Αμερικανοί δεν έχουν κρύψει το ενδιαφέρον τους για την Αλεξανδρούπολη –με τον κ. Πάιατ να έχει δηλώσει ανοιχτά ότι «δεν θα πάει σε λάθος χέρια», υπονοώντας πως δεν θα πάθουν ό,τι έπαθαν στη Θεσσαλονίκη, όπου άφησαν να ναυλοχήσουν στο λιμάνι της ρωσικά κεφάλαια– αλλά και για την Καβάλα. Μάλιστα, κατά την τελευταία επίσκεψή του στον ΟΛΘ, αμερικανική πηγή, όταν ρωτήθηκε εάν υπάρχει ενδιαφέρον εκτός από την Αλεξανδρούπολη και για την Καβάλα, απάντησε με νόημα ότι «όταν μπαίνεις σ’ ένα κατάστημα με παπούτσια δεν αγοράζεις μόνο το δεξί»!

Με βάση τους σχεδιασμούς, το αμερικανικό υγροποιημένο αέριο (LNG) θα φτάνει σε κολόνες πάγου στα ανοιχτά του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, όπου θα επαναεριοποιείται, και από εκεί με αγωγό θα μπαίνει στον διερχόμενο TAP, και στην Κομοτηνή, μέσω του διασυνδετήριου IGB, θα φεύγει στη Βουλγαρία για να διακλαδωθεί προς τα ενδότερα της Ευρώπης.

Οσο για την Καβάλα, οι Αμερικανοί βλέπουν την εγκατάστασή τους, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση μιας μεγάλης υπόγειας δεξαμενής κοιτάσματος πετρελαίου, άδειου πλέον, σε ρόλο αποθήκης LNG, το οποίο, πάλι μέσω αγωγού, θα πέφτει στον TAP και θα ταξιδεύει προς την Ευρώπη. «Υπάρχει και ένας επιπλέον λόγος να θέλουν οι Αμερικανοί το λιμάνι της Καβάλας: για να μην το πάρει άλλος, οι Ρώσοι ή οι Κινέζοι δηλαδή», έλεγε στην «Κ» παράγοντας που εμπλέκεται στα ενεργειακά.

Εάν όλα εξελιχθούν ομαλά, οι ακτές της Βόρειας Ελλάδας, όχι στο μακρινό μέλλον, θα καταστούν η νότια πύλη ροής του σχιστολιθικού αμερικανικού αερίου προς την Ευρώπη, όπου σήμερα το 25% του αερίου και του πετρελαίου προέρχεται από τη Ρωσία, η οποία ασφαλώς χρησιμοποιεί το ενεργειακό αυτό υπερόπλο στο παιχνίδι της γεωπολιτικής ισχύος.

Ενεργειακή «αιχμαλωσία»

«Οσο καλύτερες είναι οι σχέσεις σου με τη Ρωσία τόσο λιγότερο πληρώνεις. Αυτή η πολιτική έχει χρησιμοποιηθεί με τόση επιθετικότητα και η Ρωσία έχει αποκτήσει τόσο μεγάλο έλεγχο επί των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης, ώστε πλέον γίνονται κινήσεις για να αμβλυνθεί αυτός ο βαθμός εξάρτησης», γράφει ο Βρετανός γεωπολιτικός αναλυτής Τιμ Μάρσαλ.

Αυτή την ενεργειακή «αιχμαλωσία» από τον ρωσικό εναγκαλισμό της Ευρώπης επιχειρούν να αποδυναμώσουν, φυσικά και προς δικό τους όφελος, οι ΗΠΑ, ρίχνοντας στην αγορά της το σχιστολιθικό αέριο και τορπιλίζοντας την κατασκευή δύο επιπλέον αγωγών μεταφοράς ρωσικού αερίου στη Δύση: του Nord Stream 2 μέσω Βαλτικής προς τη Γερμανία και, τώρα, του Turkish Stream για τη Βαλκανική και την Κεντρική Ευρώπη. Και οι δύο αυτοί αγωγοί δεν αποκλείεται να έχουν την τύχη του αλήστου μνήμης πετρελαιαγωγού Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολης, που θα έφερνε ρωσικό πετρέλαιο στη Μεσόγειο, και του South Stream για το ρωσικό αέριο στα Βαλκάνια και πιο μέσα.

Με βάση τους αμερικανικούς σχεδιασμούς, το εν αφθονία στις ΗΠΑ σχιστολιθικό αέριο θα μεταφέρεται σε υγρή μορφή με δεξαμενόπλοια στις ευρωπαϊκές ακτές, όπου κατασκευάζονται τερματικοί σταθμοί σε λιμάνια της Πολωνίας και της Λιθουανίας σε πρώτη φάση, οι οποίοι θα διασυνδέονται με αγωγούς στην καρδιά της ηπειρωτικής Ευρώπης. Σε αυτό το άρμα ενεργειακών συμφερόντων δένεται γεωπολιτικά η Βόρεια Ελλάδα μέσω του τερματικού της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Αλεξανδρούπολη αλλά και του υφιστάμενου διερχόμενου TAP, που μεταφέρει στη Δύση αζερικό αέριο. Και ισχυροποιεί ακόμα περισσότερο αυτούς τους δεσμούς η χρήση του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης για την απρόσκοπτη διέλευση στρατιωτικών δυνάμεων και εφοδίων προς τις γεωστρατηγικά ευαίσθητες περιοχές της Μαύρης Θάλασσας και του Καυκάσου, χωρίς να χρειαστεί να διασχίσουν τα στενά του Ελλησπόντου και του Βοσπόρου.

Αυτό το υψηλό ενδιαφέρον για τη γεωπολιτικά ευαίσθητη περιοχή της Βόρειας Ελλάδας ήρθε να υπογραμμίσει με την παρουσία του, τη Δευτέρα στη Θεσσαλονίκη, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, και το διεμήνυσε προς κάθε κατεύθυνση.

ΠΗΓΗ: kathimerini.gr