Γράφει η Κρινιώ Καλογερίδου

”Ο Φασισμός – όποιο χρώμα κι αν έχει – είναι μια επικίνδυνη και κυνική ιδεολογική φρασεολογία… γεμάτη αγραμματοσύνη, σύγχυση και χυδαία δημαγωγία… Είναι, ουσιαστικά, μια μουχλιασμένη ψευδοεπανάσταση, που – εν ονόματι ενός φωτεινού μέλλοντος – οδηγεί την κοινωνία τροχάδην στον πιο σκοτεινό μεσαίωνα”, είχε πει ο Ιταλός φιλόσοφος, ιστορικός και πολιτικός Μπενέτο Κρότσε, στην προσπάθειά του να σκιαγραφήσει την εν λόγω εθνικιστική, αυταρχική ιδεολογία με τα μιλιταριστικά χαρακτηριστικά.

Η παραπάνω περιγραφή παραπέμπει ιστορικά στην αναβίωση μεσαιωνικών καταστάσεων τις οποίες προκάλεσε η εμφάνιση του φασισμού στην καθημαγμένη Ιταλία της δεκαετίας του ’20. Ωστόσο, μέχρι να γίνει ”κακτοειδές” και να δείξει τα αγκάθια του το ιδεολογικό ”φρούτο” της εποχής εκείνης, πρόλαβε να ξεγελάσει σπουδαίους πολιτικούς όπως ο Τσώρτσιλ κι ο Βενιζέλος, που έστρεψαν με ενδιαφέρον την προσοχή τους στον κύριο εκπρόσωπό του στη Δύση: τον Μπενίτο Μουσολίνι…

Παρ’ όλα αυτά, οι επώνυμοι ”θαυμαστές” του Ιταλού δικτάτορα δεν άργησαν να αντιληφθούν την λανθασμένη εκτίμησή τους γι’ αυτόν, όταν αποκαλύφθηκε ότι αντιμετώπιζε με ιμπεριαλιστική προκατάληψη τις στρατιωτικά αδύναμες χώρες και ειδικά την Ελλάδα, την οποία έβλεπε μάλλον ως αντικείμενο εκμετάλλευσης και καταδυνάστευσης, παρά ως άξια σεβασμού για το ιστορικό παρελθόν της. Ως χώρα ασήμαντη, σε βαθιά παρακμή, που ταίριαζε περισσότερο με τις ασιατικές, παρά τις ευρωπαϊκές χώρες…

Αυτή η ιμπεριαλιστική περιφρόνηση με την οποία αντιμετώπισε την Ελλάδα ο Μουσολίνι (κι από κοινού πολλοί άλλοι Ιταλοί διανοητές), με βάση ”ιστορικίζοντα” και ”ρατσιστικά” επιχειρήματα, πήρε αποστομωτική απάντηση με το ελληνικό Έπος του 1940.

Το Έπος του ”ΟΧΙ”, που διέψευσε πανηγυρικά τον φασιστικό/εθνικοσοσιαλιστικό μύθο του Ντούτσε περί ανωτερότητας και κατωτερότητας εθνών και φυλών. Τον μύθο που τον έκανε να βλέπει την Ελλάδα ως κατώτερη της Ιταλίας φυλετικά, εθνικά και πολιτιστικά.

Παρασυρμένος απ’ το ”ντελίριο της Romanitas”, της εξιδανίκευσης δηλαδή της αρχαίας Ρώμης, ο Ιταλός δικτάτορας ξεχνούσε ή αγνοούσε ηθελημένα τη ρήση του συμπατριώτη του Λατίνου ποιητή Οράτιου: ”Graecia capta ferum victorem cepit et artes intulit agresti Latio” (”H κατακτημένη Ελλάδα κατέκτησε τον άγριο νικητή και έφερε τις τέχνες στο Λάτιο”).

Με δεδομένο αυτό γίνεται αντιληπτός ο λόγος που ονειρευόταν την επανίδρυση μιας νέας ”οικουμενικής αυτοκρατορίας” στα πρότυπα της Ρωμαϊκής. Μιας αυτοκρατορίας που να ξεπερνούσε σε αίγλη και σε εκτόπισμα την μυθικών διαστάσεων κοσμοκρατορία του Μ. Αλεξάνδρου.

Γίνεται αντιληπτός, επίσης, ο λόγος που τόσο ο ίδιος όσο και οι Ιταλοί ιστορικοί της εποχής του είχαν σαν μόνιμο στόχο τους την χιλιόχρονη ιστορία της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Η απάντηση σε αυτό ήταν το γεγονός ότι ”η δόξα του Βυζαντίου παρεμπόδιζε την ευθύγραμμη αφήγηση της διαδοχής του Αλέξανδρου από τον Καίσαρα και τον Μουσολίνι”.

Αυτήν την ευφάνταστη και ιδεοληπτική κοσμοθεωρία του Ντούτσε, ωστόσο, ήρθε να ακυρώσει και να διασύρει η 28η Οκτωβρίου ( γενέθλια ημέρα του Φασισμού, κατά την οποία επιτέθηκε στην Ελλάδα το 1940). Η μέρα αυτή αποδείχθηκε καταλυτική τελικά για τα σχέδια και τα όνειρά του, αφού κατάφερε ισχυρό χτύπημα στην υπεροψία του και τον μεγαλοϊδεατικό ναρκισσισμό του.

Κυριευμένος απ’ τα τελευταία άνοιξε αλληλοδιαδοχικά πολεμικά μέτωπα (Τζιμπουτί, Ερυθραία, Αβησσυνία, Αλβανία, Ελλάδα) στην προσπάθειά του να ανταγωνιστεί… δικτατορικά τον Γερμανό σύμμαχό του στον Άξονα Αδόλφο Χίτλερ.

Ογδόντα χρόνια μετά, τη δόξα εκείνου (του φασίστα Μπενίτο Μουσολίνι) φαίνεται πως ζήλεψε ο ισλαμοφασίστας Ταγίπ Ερντογάν και συμπεριφέρεται σαν αφιονισμένος απ’ τις ίδιες κατακτητικές βλέψεις, ενδεδυμένος παραπλανητικά την προβιά του φιλοδυτικού με αναπτυξιακό όραμα για τη χώρα του με σκοπό να κερδίσει την εμπιστοσύνη των ξένων προς όφελος της Τουρκίας.

Ακολουθώντας πιστά τα χνάρια του Ιταλού δικτάτορα για να κάνει ”Mare Nostrum” την Μεσόγειο θάλασσα με όχημα την Ελλάδα, ο νεο-σουλτάνος του 21ου αιώνα δίνει συνεχή και πολυμέτωπο αγώνα με βάση την αναθεωρητική στρατηγική του και στόχο την επανίδρυση της αυτοκρατορίας των πατέρων του, της Οθωμανικής.

Μιας αυτοκρατορίας που προσδοκά να περάσει σε έκταση τα όρια της ”Γαλάζιας Πατρίδας” και να φτάσει εκείνα του χαλιφάτου των Αββασιδών, ώστε να αναβιώσει το Ισλάμ απ’ την Μπουχάρα του Ουζμπεκιστάν ως την Ανδαλουσία της Ισπανίας με σύμβολα θρησκευτικά την εξισλαμισμένη Αγία Σοφία (”Μεγάλο Τέμενος”), το τέμενος Αλ Ακσά (ή του Ομάρ) της Ιερουσαλήμ και το τζαμί της Μεσκίτα, στην Κόρδοβα της Ισπανίας.

Από ένα παιχνίδι της μοίρας, που μπλέκει το παρόν με το παρελθόν στον ιστορικό χωροχρόνο, Μουσολίνι και Ερντογάν παρουσιάζουν πολλά κοινά μεταξύ τους, με βασικό συνδετικό κρίκο που τους ενώνει το μίσος για την Ελλάδα και τον φθόνο για την δοξασμένη ιστορία της.

Με γνώμονα το μίσος αυτό, αναφέρω ενδεικτικά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν τους παράλληλους βίους των δύο ανδρών. Έτσι, όπως ο Μουσολίνι στο παρελθόν περιφρονούσε και υποτιμούσε την Ελλάδα και στην ελληνορωμαϊκή του φαντασίωση πίστευε ότι ήταν προορισμένος να συνεχίσει το εκπολιτιστικό έργο των Μακεδόνων ως κληρονόμος και διάδοχος του Αλέξανδρου (μια και η Ρώμη κατέκτησε την Μακεδονία το 147 πΧ), έτσι και ο Ερντογάν σήμερα πιστεύει ότι η Ελλάδα είναι ανάξια διάδοχος της βυζαντινής κληρονομιάς κι ότι συνεχιστής του Βυζαντίου είναι το νεο-οθωμανικό κράτος που ονειρεύεται να ”χτίσει” (26/08/’20, ομιλία του με αφορμή τη βυζαντινή ήττα στην μάχη του Ματζικέρτ, 1071).

Όπως ο Μουσολίνι σκιαγραφούσε απ’ τον εξώστη του παλάτσο Βενέτσια τα σχέδιά του για την Ελλάδα λέγοντας με ύφος θεατρικό: ”Θέλουμε να σπάσουμε τις αλυσίδες που κάνουν τις θαλάσσιες περιοχές μας να ασφυκτιούν, γιατί ένας λαός 45 εκατομμυρίων ψυχών δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ελεύθερος, αν δεν έχει ελεύθερη πρόσβαση στον ωκεανό”, έτσι κι ο Ερντογάν έχει πει επανειλημμένα ότι η Τουρκία ασφυκτιά στα υφιστάμενα σύνορά της και θέλει διέξοδο στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Όπως ο Μουσολίνι είπε το 1940 ”Θα τσακίσουμε τα πλευρά της Ελλάδας… Ο πόλεμος μόλις άρχισε και καμιά αγγλική βοήθεια δε θα μπορέσει να σώσει τους Έλληνες από την καταστροφή”, έτσι κι ο Ερντογάν – αναφερόμενος στην Ελλάδα – είπε με πνεύμα αναθεωρητικό ότι ”Η Τουρκία έχει πολιτική, οικονομική και στρατιωτική δυνατότητα να διαλύσει τους χάρτες που της επιβάλλονται. Κι αυτό είτε θα το καταλάβουν (οι Έλληνες) πολιτικά, είτε θα το βιώσουν στο πεδίο της μάχης”.

Παρόμοιες απειλές πολέμου με προειδοποιητικές για μας αναφορές σε παραληρηματικό τόνο ακούμε κατ’ εξακολούθηση την τελευταία διετία, κυρίως) από τον Τούρκο Πρόεδρο, με κορυφαία εκείνην που είχε εκτοξεύσει πριν ένα χρόνο στη Σμύρνη μιλώντας στους αποφοίτους του Πανεπιστημίου Εθνικής Άμυνας της Τουρκίας: ”Όσους πριν από έναν αιώνα επί έναν αιώνα (1919, ελληνική απόβαση στη Σμύρνη) επιτέθηκαν κατά της ανεξαρτησίας μας, ο τουρκικός λαός τούς έθαψε είτε στο χώμα είτε τους έριξα στη θάλασσα…”

Οι προκλήσεις του έκτοτε βαίνουν κλιμακούμενες. Δεν περιορίζονται στα λόγια. Και απόδειξη είναι η επί 35θημέρου παραμονή του Oruc Reis στην υφαλοκρηπίδα μας μέχρι πρότινος, οι απανωτές Navtex της Τουρκίας για νησιά του κεντρικού και ανατολικού Αιγαίου (των οποίων την αποστρατικοποίηση ζητά επίμονα) και η τελευταία παράνομη έκδοση Navtex για έρευνες του εν λόγω τουρκικού σκάφους στην ελληνική υφαλοκρηπίδα νότια του Καστελόριζου.

Με βάση τα παραπάνω ενδεικτικά παραδείγματα είναι οφθαλμοφανές ότι ο ”σουλτάνος” βαδίζει στα χνάρια του Ιταλού δικτάτορα, καθώς εμφορείται απ’ την ίδια φιλοδοξία επέκτασης και την οίηση της εξουσίας που οδήγησε σε παραφροσύνη τον Μουσολίνι.

Ως εκ τούτου δεν είναι παρακινδυνευμένο να πω ότι εκτίμησή μου είναι πως θα πρέπει να αναμένουμε πολύ σύντομα απ’ τον Ταγίπ Ερντογάν προβοκατόρικα… ”δώρα” και διασυνοριακά επεισόδια σε Αιγαίο και Θράκη παρόμοιας έμπνευσης με εκείνα του Ιταλού δικτάτορα που ήταν τα προεόρτια της κήρυξης πολέμου εναντίον μας.

Δεν αποκλείεται, επίσης, να τον δούμε να υποχωρεί εικονικά σε Ελλάδα και Κύπρο (όπου βγήκε νικητής των εκλογών στα Κατεχόμενα ο εκλεκτός του Ερσίν Τατάρ έναντι του μετριοπαθούς Μουσταφά Ακιντζί) δίνοντας απατηλές υποσχέσεις προς αποφυγή των κυρώσεων, μέχρι να βρει την κατάλληλη ευκαιρία για την τελική του επίθεση..

Είναι κάτι παραπάνω από φανερό, πλέον, ότι ο Τούρκος ηγέτης χρησιμοποιεί τον επιθετικό παρεμβατισμό για να κάνει αισθητή την παρουσία της χώρας του στο διεθνές πολυπολικό σύστημα διαφοροποιούμενος απ’ αυτό α-πειθαρχώντας (ένα είδος αντάρτικου προς τη Δύση, την οποία ωστόσο δεν αποποιείται πλήρως όσο η χώρα του είναι μέλος του ΝΑΤΟ).

Καθώς βλέπει μάλιστα την Ελλάδα να εξασθενεί προϊόντος του χρόνου και να μένει εγκλωβισμένη στον ανενεργό ρόλο του παρατηρητή που της έδωσαν οι σύμμαχοί της αρκούμενη στο status quo της γεωπολιτικής της ταυτότητας, θέλει να επιταχύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις που σχεδιάζει με στόχο την αναθεώρηση των υφιστάμενων Συνθηκών και την πραγμάτωση του οράματος της ”Γαλάζιας Πατρίδας” σε βάρος της ελληνικής Επικράτειας.

Ωστόσο εξασθενεί και ο ίδιος αργά, αλλά σταθερά. Η θέση, ο ρόλος, η επιρροή του Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι ίδια όπως παλιά και μέσα στην Τουρκία ακόμα. Η αποδυνάμωση του κυβερνητικού μπλοκ που τον στηρίζει είναι η αιτία της όξυνσης της θρησκευτικής του ρητορικής και της στροφής του στον εθνικισμό και τον αυταρχισμό, που τον φέρνουν κοντύτερα από ποτέ στον Χίτλερ και τον Μουσολίνι.

Πέρα απ’ αυτό, η βαριά σκιά του εκτελεσθέντα για διαφθορά πρώην πρωθυπουργού Αντνάν Μεντερές (1961) – τον οποίο υπερασπίστηκε με άρθρο φωτιά το ’18 η φιλοκυβερνητική Daily Sabah – πλανάται απειλητικά πάνω από τα παλάτια του Ερντογάν, κι ας λέει ο ίδιος πως δε θα έχει την τύχη εκείνου γιατί είναι ισχυρότερος.

Πλην όμως η Ιστορία είναι αμείλικτη με όσους χρησιμοποιούν τα γεωπολιτικά παιχνίδια για να αναστήσουν αυτοκρατορίες. Αυτό αποδείχθηκε, τουλάχιστον, στην περίπτωση του Χίτλερ και του Μουσολίνι που βρήκαν εξευτελιστικό θάνατο (Ο Χίτλερ αυτοκτόνησε στο Βερολίνο και ο Μουσολίνι κρεμάστηκε ανάποδα στην πλατεία του Μιλάνου).

Στην περίπτωση Ερντογάν είναι άδηλο, προφανώς, το τι του επιφυλάσσει η Μοίρα. Το μόνο σίγουρο πάντως είναι ότι έχει μειωθεί αρκετά η δημοτικότητά του στη χώρα του και ”βαράνε τα τύμπανα” γι’ αυτόν στην Αμερική, η οποία δείχνει άκρως ενοχλημένη απ’ την επιθετική πολιτική του η οποία απειλεί ευθέως τους συμμάχους της Ελλάδα και Κύπρο.

Η φιλία Τραμπ-Ερντογάν έφτασε ήδη στο χειρότερό της σημείο, καθώς ο Πλανητάρχης άρχισε να παίρνει… ανάποδες – όπως φαίνεται – απ’ την κατακτητική τάση του δεύτερου, η οποία χτυπά ηχηρό καμπανάκι σε όσους συνέβαλαν στο γιγάντωμά του, με αποτέλεσμα να πιστεύει ότι μπορεί να γίνει ο νέος Αννίβας ή ο Τούρκος Μέγας Αλέξανδρος.

Ανάποδες παίρνει κι από την ανάμειξη του Ταγίπ Ερντογάν στον Αρμενοαζέρικο πόλεμο παρακούοντας τις συστάσεις του ΝΑΤΟ. Η καταστροφή μιας αρμενικής πυροβολαρχίας από Drone καμικάζι των Τούρκων (UAV Bayraktar), που χρησιμοποίησε ο στρατός των Αζέρων στην περιοχή Kaghnut, θορύβησε και εξόργισε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε τέτοιο βαθμό που σκέφτεται πώς να εξουδετερώσει τον ”Χίτλερ της Ανατολής” με έδρα την ”Ελλάδα της Δύσης”.

Με άλλα λόγια, οι… προδιαγραφές του Τούρκου Προέδρου κάνουν και τους φίλους εχθρούς του, γιατί παραπέμπουν ευθέως στους υπαίτιους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τους οποίους βρίσκεται σε ευθεία γραμμή σύγκρισης, αφού έχει βάλει στο στόχαστρο – πέρα από τους μικρούς – και όλους μαζί τους Μεγάλους (Ευρώπη, ΗΠΑ, Ρωσία).

Αφού έφτασε στο σημείο να απειλεί την πρώτη ότι θα της στείλει ισλαμιστές για να τη… συνετίσουν και θα την ”βομβαρδίσει” με μεταναστευτικό στρατό, ενώ έστησε ήδη S-400 στη Σινώπη, για να ελέγχει τα αεροσκάφη των δυο τελευταίων ”συμμάχων” του…

Δεδομένων αυτών και πολλών άλλων δυσοίωνων για τη Δύση τα οποία απεργάζεται ο ισλαμοφασίστας Ταγίπ Ερντογάν βάζοντας σαν πρώτο του στόχο Ελλάδα και Κύπρο, το αμερικανικό περιοδικό ”Newsweek” – στο τελευταίο του τεύχος – λέει ξεκάθαρα και προειδοποιητικά – εν όψει και των αμερικανικών εκλογών του Νοεμβρίου – ότι ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει πολύ λίγο διάστημα για να δώσει μια αποτελεσματική λύση στο πρόβλημα ”Τουρκία”, το οποίο ”προκαλεί τριγμούς στο δυτικό σύστημα εξουσίας”.

Δριμύτατα επικριτική όμως είναι και η βρετανική εφημερίδα The Times, που σε άρθρο του Dominic Lawson χαρακτηρίζουν θανατηφόρο το επεκτατικό παιχνίδι της Τουρκίας. Ωστόσο όλες αυτές τις προειδοποιητικές βολές εναντίον του ο Ταγίπ Ερντογάν τις προσπερνά αψήφιστα δηλώνοντας με προσαυξημένη θρασύτητα – στον αγώνα του για γεωπολιτική επικράτηση της Τουρκίας – ότι δε φοβάται κανέναν, παρά μόνο τον… Αλλάχ!!!

Παίζει, προφανώς, με τα νεύρα της Δύσης, μέχρι να την κάνει να απηυδήσει κι από το ”Χαίρε Καίσαρ, Ερντογάν” να φτάσει στο ”Εξουδετερώστε τον Νεότουρκο Μουσολίνι”…

Κρινιώ Καλογερίδου (Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)