Weather Icon
ΗΠΑ , Ισραήλ , Κίνα , Τουρκία 25 Σεπτεμβρίου 2020

Ο νέος χάρτης της Μέσης Ανατολής-Το σχέδιο των ΗΠΑ για την ανάσχεση του Τουρκικού και του Κινεζικού επεκτατισμού

Ο νέος χάρτης της Μέσης Ανατολής-Το σχέδιο των ΗΠΑ για την ανάσχεση του Τουρκικού και του Κινεζικού επεκτατισμού

Robert D. Kaplan

Η επικείμενη καθιέρωση διπλωματικών σχέσεων μεταξύ του Ισραήλ και δύο κρατών του Κόλπου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Μπαχρέιν, αποτελεί μέρος μιας ενημερωτικής διαδικασίας συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας που χρονολογείται εδώ και πολλά χρόνια. Ενώ συνεργασία αυτή στερεί την πιθανότητα δημιουργίας ενός διπλωματικού δράματος, αυξάνει παράλληλα την σημασία του σε περίπτωση που συμβεί. Αυτό σημαίνει ότι η διαδικασία τερματισμού της εποχής της αραβοϊσραηλινής αντιπαράθεσης θα συνεχιστεί, με αποκορύφωμα ίσως μια πολιτική αναταραχή στο Ιράν. Αυτός είναι ο δρόμος στον οποίο βρίσκεται βρίσκεται η Μέση Ανατολή.

Το Σουδάν, η Σαουδική Αραβία, το Ομάν και το Κουβέιτ είναι μερικές από τις αραβικές χώρες που φέρονται να εξετάζουν ειρηνευτικές συμφωνίες με το Ισραήλ. Μία ή δύο από αυτές τις χώρες μπορεί να συγκρατήσει, και η Σαουδική Αραβία, ενώ υποστηρίζει τη διαδικασία περιφερειακής εξομάλυνσης με το Ισραήλ. Αυτό όμως δεν έχει σημασία. Ακόμη και χωρίς επίσημους δεσμούς, όλες αυτές οι χώρες έχουν από μια πνευματική έννοια σβήσει την εχθρότητά τους προς το εβραϊκό κράτος.

Τώρα κοιτάξτε το χάρτη:

Η συμμαχία Ισραήλ-ΗΑΕ απολαμβάνει σχεδόν ανεμπόδιστη ναυτική πρόσβαση γύρω από τις τρεις πλευρές της Αραβικής Χερσονήσου: την Ερυθρά Θάλασσα, την Αραβική Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο, με μόνο το μικροσκοπικό Κατάρ και την εμπόλεμη και χαοτική κατάσταση της Υεμένης να παρουσιάζουν κάποια πρόκληση. Εν τω μεταξύ, η αυξανόμενη στρατιωτική παρουσία της Κίνας στο Τζιμπουτί και ενδεχομένως στο Σουδάν θα παραμείνει ένα ουδέτερο στοιχείο όσον αφορά αυτή τη νέα αραβοϊσραηλινή συγκυριαρχία ασφαλείας, η οποία θα υπερβεί κατά πολύ τη ναυτική σφαίρα και θα αγκαλιάσει την ασφάλεια και τον πόλεμο υψηλής τεχνολογίας σε όλες τις πτυχές της.

Η Μέση Ανατολή βρίσκεται στην περίπλοκη διαδικασία μετασχηματισμού. Από το 1960 και ύστερα, τα ολοκληρωτικά καθεστώτα των Μπααθιστών στη Συρία και το Ιράκ είχαν οργανώσει το μέτωπο απόρριψης κατά του Ισραήλ. Αλλά αυτά τα κράτη, μαζί με τη ριζοσπαστική Λιβύη, είναι τώρα εντελώς κατεστραμμένα, ακόμη και όταν η Αίγυπτος βρίσκεται ανίκανη κάτω από την εξουθενωτική καταστολή και το οικονομικό χάος. Οι Παλαιστίνιοι, το Κατάρ και τα σιιτικά στοιχεία στο Λίβανο είναι τα μόνα στοιχεία που προκαλούν ένοπλες αναταραχές, υπό τις εντολές του Ιράν και της Τουρκίας.

Από αυτά τα δύο κράτη, το Ιράν μπορεί να είναι το πιο εύθραυστο. Ενώ ο νεοαυταρχικός ηγέτης της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξακολουθεί να λειτουργεί σε ένα εν μέρει δημοκρατικό πλαίσιο αντίπαλων πολιτικών κομμάτων, καθώς και ανεξάρτητων δημάρχων και δημοσιογράφων, το καθεστώς του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ στο Ιράν αποτελεί μια ριζοσπαστική θεοκρατία που είναι πολύ πιο αντιδημοφιλής από αυτή του Ερντογάν στην Τουρκία. Επιπλέον, το καθεστώς του Ιράν, σε αντίθεση με της Τουρκίας, συνδέεται με την τιμή των υδρογονανθράκων που βρίσκονται σε γενική παρακμή, ακόμη και όταν οι πρόσφατες αραβικές ειρηνευτικές συμφωνίες με το Ισραήλ απειλούν ειδικά τη θέση του Ιράν στον Κόλπο. Τέλος, η Τουρκία για λόγους γεωγραφίας, πολιτισμού και ιστορίας του εικοστού αιώνα είναι ένα οιωνεί ευρωπαϊκό κράτος με όλη τη σταθερότητα που αυτό συνεπάγεται, ενώ το Ιράν δεν είναι.

Μαζικές αντικαθεστωτικές ταραχές σάρωσαν όλο το Ιράν στα τέλη του 2019, και αυτό ήταν πριν από την κακή διαχείριση της κρίσης Covid-19 από το καθεστώς. Το καθεστώς του Ιράν βρίσκεται υπό αυξανόμενη πολιτική πίεση, η οποία αποδεδειγμένα θεωρείται παράνομη στα μάτια του λαού του. Η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και η ανάπτυξη στρατών μεσολάβησης στο εξωτερικό, όπως είναι πιθανό να κάνει το καθεστώς, θα είναι πιο δύσκολη μετά τη δολοφονία του γεωπολιτικού και τρομοκρατικού εγκεφάλου Qasem Soleimani από την κυβέρνηση Τραμπ στις αρχές του έτους.

Ο Λένιν μάλιστα είχε πει, “Υπάρχουν δεκαετίες όπου δεν συμβαίνει τίποτα, και υπάρχουν εβδομάδες όπου συμβαίνουν δεκαετίες.” Ουσιαστικά τίποτα δεν έχει συμβεί στο Ιράν από την Επανάσταση του 1979, και τίποτα δεν συνέβη μεταξύ του Ισραήλ και των αράβων γειτόνων του από το 1994, όταν καθιερώθηκαν διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιορδανίας. Στη συνέχεια, μέσα σε λίγες εβδομάδες, οι δυνάμεις που συγκεντρώνονταν για δεκαετίες κατέληξαν σε δύο ειρηνευτικές συνθήκες. Πρέπει να αναρωτηθούμε αν και πότε, στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας, θα συμβούν δεκαετίες σε ένα θέμα εβδομάδων που θα αφορά το Ιράν: σίγουρα όχι τώρα, αλλά πιθανότατα μετά τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Εν ολίγοις, η μάχη για τις ιρανικές καρδιές και τα μυαλά έχει αρχίσει στα σοβαρά μετά τη νέα συμμαχία Ισραήλ-Αραβικού Κόλπου, όπως η μία εξέλιξη οδηγεί αδυσώπητα στην άλλη. Είναι η εσωτερική δυναμική στο Ιράν, μια χώρα με υψηλή μόρφωση 84 εκατομμυρίων ανθρώπων, που τα επόμενα χρόνια έχει τη δύναμη να αλλάξει πραγματικά την περιοχή.

Ωστόσο, παρά τα δραματικά γεγονότα της περασμένης εβδομάδας, τμήματα της Ουάσιγκτον παραμένουν σε μια χρονική στρέβλωση, επιτιθέμενοι σε «ατελείωτους πολέμους», ως μέρος ενός επιχειρήματος για την αποχώρηση από τη Μέση Ανατολή συνολικά. Ένας ανώνυμος ανώτερος σύμβουλος του προεδρικού υποψηφίου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος αναφέρεται στην Εξωτερική Πολιτική, υποβάθμισε ολόκληρη την περιοχή, μετά την Ευρώπη, τον Ινδο-Ειρηνικό και τη Λατινική Αμερική. Στην πραγματικότητα, οι «ατελείωτοι πόλεμοι» βρίσκονται στη διαδικασία τερματισμού εδώ και χρόνια, καθώς τα επίπεδα των αμερικανικών στρατευμάτων συνεχίζουν να μειώνονται από 132.000 σε 3.000 στο Ιράκ, από 100.000 σε 4.500 στο Αφγανιστάν, και με λιγότερο από χίλια στη Συρία.

Βρισκόμαστε σε μια νέα εποχή: μια από τις αραβοϊσραηλινές σιωπηρές και ρητές συνεργασίες, την τουρκική νεο-οθωμανική επέκταση και την ιρανική εσωτερική κρίση, όλα κάτω από την υφέρπουσα οικονομική σκιά των Κινέζων, οι οποίοι αντί να βλέπουν τη Μέση Ανατολή ως «μια μακρινή Ήπειρο», την βλέπουν όλο και περισσότερο ως το βασικό τους κομμάτι παζλ, απαραίτητο για να συνδέσουν οργανικά την Πρωτοβουλία Belt and Road στην Ασία και την Ευρώπη. Κατά συνέπεια, οι Κινέζοι κατασκευάζουν λιμάνια και στρατιωτικές βάσεις, οπλισμένες από εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις, σε ολόκληρη την περιοχή.

Δεν είναι ώρα να αποσυρθούμε από τη Μέση Ανατολή ή ακόμα και να το θεωρήσουμε ως μια περιοχή που δεν συνδέεται με άλλες. Πράγματι, η Μέση Ανατολή είναι ένα οργανικό μέρος της Ευρασίας. Ως εκ τούτου, κατά την επόμενη προεδρική περίοδο, είναι καιρός οι Ηνωμένες Πολιτείες να συμβάλουν στην επέκταση και την εδραίωση της αραβοϊσραηλινής ειρήνης, προκειμένου να περιορίσουν τον νεοιμπεριαλισμό της Τουρκίας και να υπονομεύσουν περαιτέρω το καθεστώς στο Ιράν: όλα αυτά στο πνεύμα της έξυπνης διαχείρισης της ανόδου της Κίνας κατά μήκος του Ινδο-Ειρηνικού.

Μετάφραση Χωριανόπουλος Άγγελος

πηγή: nationalinterest

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube