Η βρετανική εφημερίδα The Times μετέδωσε συγκλονιστικές μαρτυρίες κατοίκων της Σουέιντα, οι οποίοι περιγράφουν πώς οι τρομοκράτες της HTS (Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ) προχώρησαν σε εκτελέσεις αμάχων επί τόπου, πριν λεηλατήσουν τα δαχτυλίδια και τα κινητά τους τηλέφωνα.

Μαρτυρίες Γενοκτονίας από το Ρεπορτάζ

Η Κριστίνα Λαμπ, μία από τις πλέον έμπειρες δημοσιογράφους σε θέματα γενοκτονίας και συστηματικής στοχοποίησης, κατάφερε να εισέλθει στη Σουέιντα πριν επιβληθεί πλήρης πολιορκία. Τεκμηρίωσε τα γεγονότα και μίλησε με πολλούς κατοίκους.

Ακολουθεί κατά λέξη μετάφραση όσων ανέφερε στην έρευνα που δημοσιεύτηκε στους Times (UK), περιλαμβάνοντας ανατριχιαστικές λεπτομέρειες άγνωστες ακόμα και σε πολλούς Σύρους:

📌 «Όταν το καθεστώς της HTS έστειλε τις δυνάμεις του, υποτίθεται για να αποκαταστήσει την τάξη, τότε άρχισε η καταστροφή και η κατάσταση επιδεινώθηκε ακόμη περισσότερο. Ήταν φανερό πως ορισμένοι από αυτούς ήταν εξτρεμιστές, που αργότερα κατηγορήθηκαν για εκτελέσεις επί τόπου.»

📌 Ένας άνδρας ονόματι Κουρντάμπ μού είπε: «Είδα τους ενόπλους να πυροβολούν τους γιους μου. Ούρλιαξαν: “Εσείς οι Δρούζοι είστε γουρούνια!” και άρχισαν να πυροβολούν… Συνέχισαν για δύο λεπτά. Έβλεπα σάρκες να εκσφενδονίζονται στον αέρα». Και συνέχισε: «Η γυναίκα μου ούρλιαζε: “Τα παιδιά μου… Θέλω τα παιδιά μου!” Κι εγώ δεν ήξερα τι να κάνω.»

📌 Το ζευγάρι επιβεβαίωσε ότι οι ένοπλοι ανήκαν στο καθεστώς της HTS. Είπαν ότι οι δράστες έσυραν τα πτώματα έξω από το αυτοκίνητο και έκλεψαν τα δαχτυλίδια, τα κινητά τηλέφωνα και ακόμη και τις σχολικές τσάντες τους.

📌 Τα γεγονότα αυτά προκάλεσαν σοβαρά ερωτήματα για τον Αλ-Τζουλάνι, που ανήλθε στην εξουσία με πανηγυρισμούς τον Δεκέμβριο, αφότου δυνάμεις υπό την ηγεσία του εκδίωξαν τον πρώην πρόεδρο Μπασάρ αλ-Άσαντ. Όμως, πολλοί φοβούνται ότι ο Αλ-Τζουλάνι και οι υποστηρικτές του «δεν έχουν εγκαταλείψει το τζιχαντιστικό τους παρελθόν», όπως σημειώνουν οι Times.

📌 Ο Κουρντάμπ είπε: «Ακούγαμε ότι σκότωναν νέους άνδρες.» Η σύζυγός του επέμενε να πάει μαζί, ελπίζοντας πως η παρουσία γυναίκας ίσως απέτρεπε τις πολιτοφυλακές από το να τους στοχοποιήσουν.

Το ζευγάρι επέβαινε στο ένα όχημα, ενώ οι νέοι άνδρες ήταν στο αυτοκίνητο πίσω, με οδηγό τον Φατζρ (21), έναν φοιτητή Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού. Αφού απέφυγαν ένα σημείο ελέγχου, περνώντας δίπλα από πτώματα, όπως λένε, πήραν εναλλακτική διαδρομή και σταμάτησαν από δύο άνδρες με Καλάσνικοφ, ντυμένους με στρατιωτικές στολές.

Ο Κουρντάμπ είπε: «Ο γιος μου τούς χαιρέτησε λέγοντας “Ασ-σαλάμου αλέικουμ”, αλλά εκείνοι ούρλιαξαν “Εσείς οι Δρούζοι είστε γουρούνια!” και άρχισαν να πυροβολούν.»

📌 Σε πλήρη κατάρρευση, το ζευγάρι επέστρεψε στο ισόγειο διαμέρισμά του, το οποίο σύντομα περικυκλώθηκε από πολιτοφυλακές που φώναζαν: «Ερχόμαστε για σας, Δρούζικα γουρούνια!»

📌 Η Κριστίνα Λαμπ περιέγραψε τη σκηνή: «Έξω από το διαμέρισμα, αρκετά αυτοκίνητα ήταν διάτρητα από σφαίρες. Μέσα, ο Κουρντάμπ καθόταν περιτριγυρισμένος από τα αδέλφια του, τις γυναίκες και τις κόρες τους, όλοι ωχροί, ντυμένοι στα μαύρα. Έβγαλε το κινητό του για να μου δείξει φωτογραφίες των γιων του που χαμογελούσαν: του Χισάμ, μεταπτυχιακού φοιτητή στη διοίκηση· του Λαΐθ, 23, φοιτητή μηχανικής· και του Φατζρ. Έδειξε επίσης φωτογραφίες των ανιψιών του: του Ζαΐντ, 20, φοιτητή Πληροφορικής· του Ιμράν, 24, επίσης φοιτητή HR· και του Ριμπάλ, 15, μαθητή σχολείου.»

Ο Κουρντάμπ είπε: «Ήταν όλα έξυπνα παιδιά, που ήθελαν να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της χώρας μας.» Και πρόσθεσε: «Όλοι οι άνδρες της οικογένειάς μου σκοτώθηκαν.»

Η σύζυγός του, Ράτζα, ξέσπασε: «Δεν έχω λόγια. Είμαι μια μητέρα που είδε να δολοφονούν όλους τους γιους της. Δεν υπάρχει χειρότερο πεπρωμένο.»

📌 Το απόγευμα της Πέμπτης, το καθεστώς της HTS διέταξε τις φυλές να αποχωρήσουν, αλλά πολλές παρέμειναν, αφήνοντας τους Δρούζους παγιδευμένους στην πόλη.

Σε σημείο ελέγχου κοντά στη Μπόσρα αλ-Σαμ, ομάδα φυλάρχων καθόταν στο χορτάρι τρώγοντας. Είπαν πως το φαγητό τούς το παρείχε η κυβέρνηση —η ίδια κυβέρνηση που τούς ζητούσε να αποχωρήσουν. Φορούσαν τζιχαντιστικές στολές, με μαύρα και λευκά εμβλήματα και τη φράση «Λα ιλάχα ίλλα Αλλάχ» — σύνθημα που χρησιμοποιείται ευρέως από μαχητές του ISIS. Δήλωσαν ότι προέρχονταν από τη Ράκκα, την Ταρτούς και τη Ντούμα, και πολεμούν από το 2011. Αρχικά αρνήθηκαν να μιλήσουν σε δυτική δημοσιογράφο, αλλά τελικά δέχθηκαν.

📌 Το καθεστώς της HTS αρνείται να επιτρέψει την είσοδο διεθνών οργανισμών στη Σουέιντα. Μόνο δύο ανθρωπιστικές αποστολές έγιναν δεκτές, και οι δύο από την Ερυθρά Ημισέληνο της Συρίας. Μεταξύ των προμηθειών που παραδόθηκαν ήταν και 950 σάκοι για πτώματα.

📌 Κανείς δεν ξέρει πώς θα τελειώσει αυτή η σύγκρουση. Εκτός από τη βαθιά δυσπιστία μεταξύ Βεδουίνων και Δρούζων, αυξάνεται η ανησυχία και στις υπόλοιπες μειονότητες. Η σφαγή στη Σουέιντα ακολούθησε άλλο ένα φρικτό επεισόδιο στη Λαττάκεια, στη δυτική Συρία, τον Μάρτιο, όπου σκοτώθηκαν περίπου 1.600 άνθρωποι, κυρίως Αλαουίτες, καθώς και την επίθεση στον ναό του Αγίου Ηλία στη Δαμασκό.

Ορισμένες μειονότητες, όπως οι Κούρδοι, έχουν ενισχυθεί σημαντικά και πλέον διαθέτουν δικό τους στρατό, τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF). Πολλοί φοβούνται ότι η χώρα διολισθαίνει σε θρησκευτική σύγκρουση, καθώς οι νέοι ηγέτες επιχειρούν να επιβληθούν σε ένα έθνος εξουθενωμένο από χρόνια εμφυλίου πολέμου και πέντε δεκαετίες αυταρχισμού.

Οι υπό κουρδική ηγεσία Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) απέρριψαν τις «απαιτήσεις» των ΗΠΑ να παραδώσουν τα όπλα τους στη Δαμασκό και να αποσυρθούν από βασικές πόλεις στη βόρεια και ανατολική Συρία, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Kurdistan24 στις 28 Ιουλίου.

Τις απαιτήσεις διατύπωσε ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Τομ Μπάρακ, πρέσβης στην Τουρκία και ειδικός επιτετραμμένος για τη Συρία.

«Η πλέον χαρακτηριστική από αυτές περιλάμβανε την αποχώρηση των SDF από τις πόλεις Ράκκα, Ντέιρ Εζόρ, Χασάκα και Τάμπκα. Οι ΗΠΑ ζήτησαν επίσης την παράδοση του οπλισμού τους στην κυβέρνηση της Συρίας, καθώς και την επιστροφή του ελέγχου των φυσικών πόρων και των συνοριακών περασμάτων στη Δαμασκό», αναφέρει το δημοσίευμα.

Σε απάντηση, ο εκπρόσωπος των SDF Σιχάνουκ Ντίμπο δήλωσε: «Η κατάθεση των όπλων … δεν τίθεται καν προς συζήτηση».

«Οι SDF επιθυμούν να αποτελέσουν μέρος ενός νέου συριακού στρατού», πρόσθεσε, τονίζοντας πως επιδιώκουν μια πολιτική λύση στη Συρία που να «εγγυάται τα συνταγματικά δικαιώματα των συνιστωσών και των λαών της χώρας, και να διασφαλίζει πολιτική συμμετοχή – κάτι που δεν είναι εφικτό υπό το παρόν συριακό καθεστώς».

Ο Ντίμπο επισήμανε επίσης ότι οποιαδήποτε ενσωμάτωση με τις δυνάμεις της Δαμασκού πρέπει να γίνει «βήμα προς βήμα».

Παρά τις εντάσεις, υπογράμμισε: «Δεν υπάρχει σύγκρουση με την Αμερική, υπάρχει καλή συνεννόηση μεταξύ ΗΠΑ και SDF», και πρόσθεσε πως η κουρδική οργάνωση θα έχει «εποικοδομητική προσέγγιση» απέναντι στη συριακή κυβέρνηση.

Τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους, υπεγράφη συμφωνία μεταξύ της ηγεσίας των SDF και του προσωρινού Σύρου Προέδρου Άχμαντ αλ-Σαράα για την πλήρη ενσωμάτωση της κουρδικής, φιλοαμερικανικής πολιτοφυλακής στον συριακό στρατό.

Ωστόσο, έχουν προκύψει διαφωνίες, καθώς οι SDF επιμένουν να διατηρήσουν αυτονομία ως ξεχωριστό μπλοκ εντός του στρατεύματος, αντί να διαλυθούν πλήρως.

«Ο αφοπλισμός είναι κόκκινη γραμμή. Δεν διαπραγματευόμαστε τις αρχές μας», δήλωσε ο επικεφαλής του Κέντρου Τύπου των SDF, Φαρχάντ Σάμι, προσθέτοντας ότι «οι SDF επιδιώκουν να συνεργαστούν με τη Δαμασκό ως ισότιμος εταίρος, όχι ως υποτελής». Η οργάνωση επιθυμεί επίσης να διατηρήσει κουρδική διοίκηση.

Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό δήλωσε, μετά από συνάντηση με τον ηγέτη των SDF Μαζλούμ Άμπντι στις 26 Ιουλίου, ότι το Παρίσι θα φιλοξενήσει τον επόμενο γύρο διαβουλεύσεων μεταξύ της Δαμασκού και των SDF «το συντομότερο δυνατό».

Προηγούμενος γύρος που είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα αναβλήθηκε χωρίς εξηγήσεις, σύμφωνα με κουρδικές πηγές.

Οι SDF δημιουργήθηκαν από τον αμερικανικό στρατό το 2015, για να βοηθήσουν στην εκδίωξη του ISIS από στρατηγικές περιοχές της ανατολικής Συρίας, περιλαμβανομένων αραβικών εδαφών πλούσιων σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο.

Η οργάνωση έχει συνδράμει την Ουάσινγκτον στη διαχείριση της κατοχής των συριακών πετρελαϊκών κοιτασμάτων και συνδέεται στενά με τη ντε φάκτο αυτόνομη διοίκηση της βόρειας και ανατολικής Συρίας (AANES).

Ο Μπάρακ δήλωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι οι ΗΠΑ δεν «οφείλουν [στους Κούρδους] το δικαίωμα να έχουν δική τους ανεξάρτητη κυβέρνηση μέσα σε μια άλλη κυβέρνηση», μετά από χρόνια στήριξης στην AANES.

Πλέον, οι ΗΠΑ, από κοινού με την Τουρκία, πιέζουν για άμεση ενσωμάτωση των SDF στις δυνάμεις της Δαμασκού. Οι SDF είναι ενοποιημένες με τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που αποτελούν το συριακό παρακλάδι του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), τουρκικού αντιπάλου.

Από την πλευρά του, ο συριακός στρατός —ύστερα από την αποσύνθεση του καθεστώτος Άσαντ— αποτελείται από πολυάριθμες εξτρεμιστικές φατρίες με ιστορικό βίας κατά μειονοτήτων, περιλαμβανομένων Κούρδων, Αλαουιτών, Σιιτών και Δρούζων. Αυτό έχει εγείρει σοβαρές ανησυχίες για τη δυνατότητα ομαλής ενσωμάτωσης των SDF στο στρατιωτικό σύστημα της Συρίας, ιδίως μετά από πρόσφατες σφαγές κυβερνητικών δυνάμεων κατά Δρούζων και Αλαουιτών.

Οι πιέσεις ΗΠΑ, Τουρκίας και Συρίας προς τους SDF συμπίπτουν με νέα, βίαιη αναζωπύρωση της δραστηριότητας του ISIS στη Συρία.

Ένα μέλος των SDF τραυματίστηκε τη Δευτέρα σε επίθεση του ISIS —την τρίτη της ίδιας ημέρας από την εξτρεμιστική οργάνωση.

Από την αρχή του έτους, τουλάχιστον 35 μέλη των SDF έχουν σκοτωθεί σε επιχειρήσεις του ISIS, μαζί με πάνω από δώδεκα ακόμη άτομα, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (SOHR).

Κάποτε υπερήφανη και ακμάζουσα κοινότητα μέσα στον πολύχρωμο ιστό της μητρόπολης του Καράτσι, η πακιστανική παρσική μειονότητα βρίσκεται σήμερα στο χείλος της εξαφάνισης. Με ρίζες που χάνονται στο βάθος άνω της μιας χιλιετίας, αυτή η ζοροαστρική ομάδα —απόγονοι Περσών προσφύγων που διέφυγαν την αραβική κατάκτηση— διαμόρφωσε στον ινδικό υποηπειρωτικό χώρο μια ταυτότητα που χαρακτηρίστηκε από φιλανθρωπία, ηγεσία και σιωπηλή αξιοπρέπεια. Ωστόσο, οι ίδιες πύλες που κάποτε προστάτευαν τους ναούς της ιερής φωτιάς και τα σπίτια τους, έχουν γίνει πλέον σύμβολα μιας κοινότητας που υποχωρεί, καθώς οι νέοι αποχαιρετούν τους ηλικιωμένους συγγενείς τους αναζητώντας ασφάλεια και ελευθερία στο εξωτερικό.

Η παρακμή δεν είναι απλώς αριθμητική· είναι υπαρξιακή. Τη δεκαετία του 1930, το Καράτσι εξέλεξε τον πρώτο του δήμαρχο, τον Πέρση, Τζαμσέντ Νουσερβάντζι, γνωστό για τις μεταρρυθμίσεις σε υποδομές, εκστρατείες υγιεινής και μέριμνα για τους φτωχούς. Η πόλη αντήχησε κάποτε από την κληρονομιά μορφών όπως ο Ρούστομ Καουαστζή, του οποίου η ναυτιλιακή αυτοκρατορία έγινε σύμβολο επιχειρηματικού σθένους. Οι Πέρσες, με καταγωγή από το Γκουτζαράτ, είχαν καταφθάσει σε αυτό το λιμάνι αναζητώντας ευκαιρίες και συνέβαλαν καθοριστικά στην κοινωνική του ζωή.

Μετά την ίδρυση του Πακιστάν, η απογραφή του 1951 έδωσε λόγους αισιοδοξίας: 5.018 Πάρσες ζούσαν στο Καράτσι. Όμως αυτή η ελπίδα ήταν φευγαλέα. Δέκα χρόνια μετά, η απογραφή του 1961 κατέγραψε πτώση στους 4.685 —μια υποχώρηση ήπια, αλλά ανησυχητική. Στις άλλες πακιστανικές πόλεις —Κουέτα, Λαχώρη, Ραουαλπίντι-Ισλαμαμπάντ— οι αριθμοί ήταν ακόμα πιο χαμηλοί, με παρουσία αραιή και εξασθενημένη.

Το 1969, η Ελίζαμπεθ Γκούσταφσον του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Ντέιβις, δημοσίευσε μια λεπτομερή δημογραφική μελέτη στο περιοδικό Social Biology, προειδοποιώντας πως ο γηράσκων πληθυσμός και η αυξημένη μετανάστευση θα οδηγούσαν αναπόφευκτα σε βαθιά παρακμή της κοινότητας. Η πρόβλεψή της, ανησυχητικά σαφής, επαληθεύτηκε με τρομακτική ακρίβεια.

Το 1995, η Zarthoshti Banu Mandal του Καράτσι κατέγραψε 2.831 Πέρσες σε ολόκληρο το Πακιστάν. Μέχρι το 2004, ο αριθμός είχε πέσει στους 2.121. Σύμφωνα με την κοινοτική πρεσβυτέρα Τόξι Καουαστζή, μέχρι πρόσφατα είχαν απομείνει μόλις 1.766 άτομα. Σήμερα, εκτιμάται ότι ζουν περίπου 900 Πάρσες στο Καράτσι και λίγες δεκάδες στην υπόλοιπη χώρα. Η καθοδική πορεία υπήρξε ραγδαία και αμείλικτη —μια ιστορική διάβρωση ενός από τα αρχαιότερα ζοροαστρικά απομεινάρια της Νότιας Ασίας.

Μέσα σε λίγο παραπάνω από έναν αιώνα, οι Πάρσες του Πακιστάν —κάποτε σύμβολα εντιμότητας, καινοτομίας και γενναιοδωρίας— έχουν υποχωρήσει σχεδόν στη σιωπή. Η παρακμή τους δεν είναι μόνο αριθμητική· είναι και σημειολογική: αντανακλά την απώλεια της πολιτισμικής ποικιλομορφίας, της διακριτικής ηγεσίας και ενός ηθικού άξονα που κάποτε καθοδηγούσε μια αναπτυσσόμενη χώρα.

Οι αιτίες είναι πολλαπλές, αλλά οδυνηρά συντονισμένες. Οι αναταράξεις της δεκαετίας του 1970 υπήρξαν καταλυτικές για τις μειονότητες. Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1977, η Ισλαμική Επανάσταση στο Ιράν και ο πόλεμος στο Αφγανιστάν έφεραν γεωπολιτική αστάθεια και άνοδο του θρησκευτικού συντηρητισμού. Το Καράτσι, κάποτε ανεκτικό και κοσμοπολίτικο, βυθίστηκε σε προβλήματα ασφάλειας και διάλυσης του κράτους δικαίου. Για τους Πάρσες, που αποτιμούσαν την αξιοπρέπεια και τη διακριτικότητα, η πόλη έπαψε να νιώθει σαν πατρίδα.

Το κλίμα χειροτέρευσε. Η εκστρατεία ισλαμοποίησης του στρατηγού Ζία Ουλ-Χακ εισήγαγε την υποχρεωτική διδασκαλία στην ουρντού, αποξενώνοντας τους Παρσικούς μαθητές από τα παραδοσιακά σχολεία τους. Το πρώτο μεγάλο κύμα μετανάστευσης τη δεκαετία του ’80 κατευθύνθηκε προς την Αυστραλία· στη συνέχεια, Καναδάς, ΗΠΑ και Ευρώπη άνοιξαν τις πύλες τους. Η πανδημία COVID-19 επιτάχυνε την αποψίλωση· 250 ακόμη Πάρσες έφυγαν. Όπως λέει ο Ντίνσο Μπ. Αβάρι, σήμερα το 60% της κοινότητας είναι άνω των 65 ετών. Σε επτά χρόνια, ίσως να έχουν απομείνει μόλις 400 άτομα.

Πίσω από τους αριθμούς κρύβεται μια ιστορία αποκλεισμού. Το σύνταγμα του Πακιστάν απαγορεύει σε μη μουσουλμάνους να γίνουν Πρόεδροι ή Πρωθυπουργοί —μια «τεχνική», ίσως, αλλά με βαθύ συμβολικό βάρος. Δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου κανείς μη μουσουλμάνος δεν μπορεί να ηγηθεί κρατικού οργανισμού ή τράπεζας, ούτε καν να δει τον εαυτό του να αντικατοπτρίζεται στις εθνικές αφηγήσεις. Οι νέοι Πάρσες που θέλουν να ηγηθούν, να καινοτομήσουν ή απλώς να ανήκουν, βρίσκουν μπροστά τους αόρατα, αδιαπέραστα όρια.

Ο καλλιτέχνης Τζίμι Εντζινίερ μιλά για τη σιωπηλή βιαιότητα της κοινωνικής μεταμόρφωσης. Σε μια κουλτούρα όλο και πιο αφιλόξενη προς τη διαφορετικότητα, ακόμα και το ντύσιμο των Παρσών έγινε αιτία αποξένωσης. Η άνοδος του ισλαμιστικού φρονήματος δημιούργησε μια μονοκουλτούρα που αποκλείει το κοσμικό και το πλουραλιστικό. Οι μειονοτικοί μαθητές υποχρεούνται να δηλώσουν τη θρησκεία τους για να εγγραφούν σε σχολεία. Πολλές φορές αναγκάζονται να μελετούν Ισλαμικά Θρησκευτικά στη σουνιτική Χανάφι εκδοχή, χωρίς αντίστοιχο πρόγραμμα για τις δικές τους πίστεις. Ακόμη και οι ζοροαστρικοί ναοί, όπως ο HJ Behrana Dar-e-Mehr στο Σαντάρ, χλευαστικά αποκαλούνται «ναοί των τρελών». Το όνομα είναι ταυτόχρονα στίγμα και ταμπέλα: δείχνει μια πόλη που δεν μπορεί πλέον να χωρέσει τη διαφορετικότητα.

Αυτή η ζοφερή πραγματικότητα δεν περιορίζεται μόνο στους Πάρσες. Το γενικότερο μοτίβο είναι σαφές: Ινδουιστές, Σιχ, Χριστιανοί —όλοι συρρικνώνονται μπροστά στην επελαύνουσα μισαλλοδοξία. Οι δρόμοι του Καράτσι αντηχούσαν κάποτε από πολυγλωσσία και διαθρησκευτικές τελετές. Σήμερα, οι ήχοι αυτοί είναι απλώς απόηχοι.

Για το Πακιστάν, η εξαφάνιση της παρσικής κοινότητας δεν είναι απλώς η απώλεια μιας μειονότητας. Είναι η διάρρηξη ενός ηθικού άξονα, μιας ήπιας σοφίας που κάποτε φώτιζε τα δημόσια πράγματα. Η αναχώρησή τους σηματοδοτεί το ρήγμα στην πλουραλιστική υπόσχεση της χώρας. Δεν φεύγουν μόνο άνθρωποι, αλλά και μνήμες, κουλτούρα, δυνατότητες.

Αυτό που απομένει στο Πακιστάν είναι μια πικρή υπενθύμιση του τι συμβαίνει όταν η διαφορετικότητα καταπνίγεται αντί να γιορτάζεται. Καθώς οι ναοί της φωτιάς τρεμοπαίζουν και οι πύλες κλείνουν σιγά-σιγά, μένουν πίσω ιστορίες χαραγμένες στην πέτρα και στην ψυχή —ιστορίες γενναιοδωρίας, ακεραιότητας και ελπίδας.

ΠΗΓΗ: European Times