Σάββας Καλεντερίδης

Ένα επικίνδυνο σχέδιο είναι σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα από πλευράς της Τουρκίας. Το σχέδιο αυτό σχετίζεται με το θέμα της στρατιωτικοποίησης των νησιών του Β. Αιγαίου και της Δωδεκανήσου, το οποίο, ειδικά το τελευταίο διάστημα, επικαλούνται οι Τούρκοι αξιωματούχοι καταγγέλλοντας την Ελλάδα ότι παραβιάζει τις σχετικές συνθήκες που προβλέπουν την αποστρατιωτικοποίηση.

Μάλιστα, το επικίνδυνο του πράγματος είναι ότι οι Τούρκοι θεωρούν ότι η «παραβίαση» των συνθηκών από πλευράς της Ελλάδος στοιχειοθετεί δικαίωμα στρατιωτικής επέμβασης στα νησιά αυτά για την Τουρκία, κατά τα πρότυπα της παραβίασης της Συνθήκης Εγγυήσεων στην Κύπρο, με το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, που «στοιχειοθέτησε το δικαίωμα» στην Τουρκία να εισβάλει στη Μεγαλόνησο.

Όσον αφορά τη στρατιωτικοποίηση, το καθεστώς των ελληνικών νησιών του Β. Αιγαίου διέπεται από διεθνείς συνθήκες.

Ειδικότερα:

• το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λοζάνης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,
• το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λοζάνης του 1923 και
• το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.

Όσον αφορά τα νησιά του Β. Αιγαίου, η Συνθήκη της Λοζάνης στο Άρθρο 13 αναφέρει τα εξής:

Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η Ελληνική Κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:

• Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.
• Θα απαγορευθεί εις την Ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοΐαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η Οθωμανική Κυβέρνησις θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοΐαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.
• Αι Ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ’ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην.

Όσον αφορά τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα «κατά πλήρη κυριαρχία» από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, που συνομολογήθηκε μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων τον Απρίλιο του 1947. Οι σχετικές διατάξεις της Συνθήκης προβλέπουν την αποστρατιωτικοποίηση των νήσων αυτών: «Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι».

Σημειώνεται ότι η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη του 1947, η οποία επομένως αποτελεί «res inter alios acta» γι’ αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, «μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες» εκτός των συμβαλλομένων.

Άρα, όσον αφορά τα Δωδεκάνησα η Τουρκία δεν έχει κανένα απολύτως δικαίωμα να διαμαρτύρεται και να επικαλείται παραβίαση της Συνθήκης των Παρισίων, αφού δεν την έχει υπογράψει και άρα δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος.

Όσον αφορά τα νησιά του Β. Αιγαίου, πρέπει να σημειώσουμε ότι μέχρι το 1974 η Ελλάδα τηρούσε κατά γράμμα το σχετικό άρθρο της Συνθήκης της Λοζάνης. Όταν όμως η Τουρκία, μετά την εισβολή στην Κύπρο, έδειξε τις πραγματικές της διαθέσεις για κατάληψη των νησιών του Αν. Αιγαίου, τότε, κάνοντας χρήση του αναφαίρετου δικαιώματος της νόμιμης άμυνας, η Ελλάδα προέβη σε εκείνες τις ενέργειες που εξασφάλιζαν και εξασφαλίζουν την άμυνα των νησιών έναντι της τουρκικής επιβολής.

Σημειώνεται ότι ακριβώς έναν χρόνο μετά την εισβολή στην Κύπρο, και μάλιστα την ημέρα της εισβολής, στις 20 Ιουλίου 1975, η Τουρκία ίδρυσε τη Στρατιά του Αιγαίου, μια στρατιά με έδρα τη Σμύρνη και καθαρά επιθετικό χαρακτήρα, αφού στη συγκεκριμένη περιοχή η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει καμία στρατιωτική απειλή.

Επίσης στην περιοχή της Φώκαιας υπάρχει βάση του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, στην οποία εδρεύουν σχηματισμοί της Διοίκησης Νότιας Θαλάσσιας Περιοχής, που έχουν κύρια αποστολή την απόβαση και κατάληψη ελληνικών νησιών. Πρόκειται για τη Διοίκηση Ομάδος Αμφίβιας Αποστολής, που αποτελείται από την Ταξιαρχία Πεζοναυτών, τη Διοίκηση Αμφιβίων Σκαφών και Ομάδες Υποβρυχίων Καταστροφών.

Σημειώνεται ότι Διοίκηση Αμφιβίων Σκαφών διαθέτει τα περισσότερα αποβατικά σκάφη που υπάρχουν σε ναυτική βάση της Ευρώπης. Και κανείς στον κόσμο δεν πιστεύει ότι η Τουρκία διατηρεί αυτήν την τεράστια αποβατική δύναμη για να κάνει απόβαση σε νησιά του… Ειρηνικού ή του Ατλαντικού Ωκεανού.

Αυτές οι διοικήσεις –η Στρατιά Αιγαίου, η Ναυτική Διοίκηση Νότιας Θαλάσσιας Περιοχής και τα τμήματα που σταθμεύουν στο ναύσταθμο της Φώκαιας, μαζί με σχηματισμούς του στρατού ξηράς που μετακινούνται από άλλες στρατιές– κάθε χρόνο πραγματοποιούν τη διακλαδική αποβατική άσκηση μεγάλης κλίμακος με πυρά «Efes», η οποία προφανώς αφορά την κατάληψη ελληνικής…

Η συνέχεια του άρθρου στο pontos-news