Η Τουρκία σήμερα καλλιεργεί μιαν ατμόσφαιρα επερχόμενης ελληνοτουρκικής σύγκρουσης, αποσκοπούσα πρωτίστως σε μια μηνυματική κίνηση προς τον διεθνή παράγοντα. Διά τούτου επιδιώκεται η ανάδειξη του γεγονότος πως αφενός οι θαλάσσιες περιοχές, στις οποίες η Τουρκία κατά τα ανωτέρω δραστηριοποιείται με ναυτικές δυνάμεις, συνιστούν διαφιλονικούμενες ζώνες και αφετέρου η ενεργότερη κινητοποίηση του ενδιαφέροντος των Μεγάλων Δυνάμεων, ευρισκομένων υπό καθεστώς έντονης ανησυχίας για διαφαινόμενο πολεμικό επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών, έτσι ώστε να παρέμβουν πιεστικά προς τις δύο οιονεί συγκρουόμενες πλευρές για να προσέλθουν στην τράπεζα της διαπραγμάτευσης προς συζήτηση και διευθέτηση των ούτω καλούμενων, τουρκικής κατασκευής διαφορών.

Συναφώς, η Τουρκία με την καλλιέργεια ενός πολεμικού κλίματος, το οποίο συνδέεται με μια συνεχή επιθετική ρητορική Τούρκων πολιτικών παραγόντων και δη της ίδιας της ηγεσίας της χώρας, αλλά και με στοχευμένη διαρροή στον ξένο Τύπο διαστρεβλωμένου πληροφοριακού υλικού, εκμεταλλεύεται τη διαρκή ανησυχία του διεθνούς παράγοντος ως προς ένα επερχόμενο συγκρουσιακό γεγονός εντός της νοτιανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και την αναγκαία εν προκειμένω αποφυγή του. Των ανωτέρω δεδομένων, η Άγκυρα ενεργεί γνωρίζοντας πως στην οπτική των επιδιωκουσών τη διαμεσολάβηση δυνάμεων, το ποιος βρίσκεται εν δικαίω ή εν αδίκω αναφορικά προς τα συγκρουσιακά δεδομένα της περιοχής υποβαθμίζεται τα μέγιστα ενώπιον της επιδιωκόμενης παντί τρόπω αποκλιμάκωσης.

Επομένως, το κλίμα που εντέχνως καλλιεργείται από την Τουρκία ως επερχόμενη πολεμική εμπλοκή με την Ελλάδα, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματική επιχειρησιακή στόχευσή της, αλλά αποβλέπει κατά τα ανωτέρω πολύ περισσότερο στην εμπέδωση της παράστασης οιονεί συγκρουσιακών δεδομένων στην περιοχή και όχι σε μια πραγματικά διαγραφόμενη ένοπλη σύγκρουση με την Ελλάδα.

Η τουρκική ηγεσία, παρά τις πολεμικές ιαχές που εκπέμπονται από κορυφαίους παράγοντες της χώρας, στην πραγματικότητα θέλει να αποφύγει τη σύγκρουση με την Ελλάδα, γιατί μια οποιαδήποτε, έστω μικρών διαστάσεων ήττα σε ενδεχόμενο επεισόδιο, θα επέφερε ανατρεπτικές εξελίξεις στο τουρκικό πολιτικό σύστημα ως απόρροια αντιδράσεων εσωτερικών δυνάμεων, του στρατεύματος μη εξαιρουμένου, που μπορεί να είναι τόσο σοβαρές, ώστε να οδηγήσουν σε δομικές ανατροπές που να άπτονται της ίδιας της πολιτικής ηγεσίας, ενδεχομένως δε ακόμη και της δομής του πολιτικού συστήματος.

Το ανωτέρω ενδεχόμενο ως πιθανολογούμενη εξέλιξη διαχέεται ως φόβος στη σκέψη και την πολιτική συλλογιστική της εκάστοτε ηγεσίας του τουρκικού κράτους, ανεξαρτήτως ιδεολογικής ή πολιτικής διαφοροποίησης. Η Ελλάδα οφείλει κατά τα ανωτέρω να γνωρίζει τη δομή του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας, τις στρατηγικές της στοχεύσεις, την εσωτερική συγκρότηση της χώρας, αλλά και τα αδύναμα και δυνατά σημεία της, έτσι ώστε να είναι σε θέση να διαβάζει σωστά τους στρατηγικούς βηματισμούς της άλλης πλευράς, ανταποκρινόμενη κατά ταύτα επιτυχώς σε όλα τα επίπεδα της αντιπαράθεσης.

Εν κατακλείδι και αναφορικά προς τη διεθνή εικόνα που εκπέμπεται από την Αθήνα, η επιδίωξη της ελληνικής πλευράς με τις σημερινές της κινήσεις να εμφανίζεται ως ο παράγοντας που δεν παρασύρεται σε συγκρουσιακό επεισόδιο, αλλά επικεντρώνεται σε τακτικές κινήσεις διπλωματικού επιπέδου προσδοκώντας τοιουτοτρόπως στη μείωση της τουρκικής επιθετικότητας, μπορεί μεν να λαμβάνει κατά ταύτα τις επαινετικές προσρήσεις του διεθνούς παράγοντα, πλην όμως ταυτόχρονα η εικόνα που εμπεδώνεται με το τουρκικό ερευνητικό πλοίο να διαπλέει εντός ελληνικών θαλασσίων ζωνών ανεμπόδιστα, δεν παραπέμπει σε συμπεριφορά κράτους που είναι σε θέση να λειτουργεί αποτρεπτικά και κυρίαρχα στη θαλάσσια εν προκειμένω, αλλά και στην ευρύτερη επικράτειά του.

*Ομότιμος Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Σημερινή