Από παλιά οι ΗΠΑ είχανα αναδειχθεί κορυφαίος εξαγωγέας όπλων στον κόσμο. Από τις 100 κορυφαίες αμυντικές βιομηχανίες στην παγκόσμια κατάταξη του δικτύου DefenseNews για το έτος 2024, οι 48 ήταν αμερικανικές· ενώ οι ΗΠΑ κατέχουν διαχρονικά την πρώτη θέση και στις σχετικές λίστες του ινστιτούτου SIPRI με τους μεγαλύτερους εξαγωγείς οπλικών συστημάτων.

Μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει, κάποια δεδομένα όπως φαίνεται παραμένουν σταθερά… σχεδόν ωσάν «αξιώματα».

Οταν πρόκειται λοιπόν για οπλικά συστήματα, οι Αμερικανοί κυρίως εξάγουν· δεν εισάγουν· χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν εισάγουν καθόλου.

Ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι έπεσε νεκρός το 1963 από τα πυρά ενός εισαγόμενου όπλου: ενός ιταλικού τυφεκίου Carcano. Εκτοτε, οι εισαγωγές όπλων στις ΗΠΑ περιορίστηκαν σημαντικά, χωρίς όμως να εξαλειφθούν.

Αντιθέτως, από το 2000 και έπειτα, οι ετήσιες εισαγωγές όπλων (μικρών, φορητών όπλων) στις Ηνωμένες Πολιτείες αυξήθηκαν κατά περίπου 500%, σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία του αμερικανικού κρατικού «Γραφείου Αλκοόλ, Καπνού, Πυροβόλων Οπλων και Εκρηκτικών» («Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives – ATF»).

Από ποιες χώρες, όμως, εισάγουν όπλα οι ΗΠΑ; «Κυρίως από την Αυστρία, τη Βραζιλία και την Τουρκία», έγραφε προ μηνών ο Guardian, επικαλούμενος στοιχεία του 2024. «Κυρίως από την Τουρκία, η οποία είναι από το 2021 και έπειτα ο κορυφαίος εξαγωγέας όπλων στις ΗΠΑ», σημειώνει το περιοδικό Foreign Policy, κατατάσσοντας την Τουρκία στην κορυφή της σχετικής λίστας, πάνω από την Αυστρία, τη Βραζιλία και τη Γερμανία. Πράγματι, με βάση τα στοιχεία του ATF, η Αυστρία, η Βραζιλία, η Τουρκία και η Γερμανία ήταν οι χώρες με τις μεγαλύτερες εξαγωγές την περίοδο μεταξύ 2010 και 2023.

Οι Αμερικανοί εισάγουν από το εξωτερικό ως επί το πλείστον όπλα κυνηγετικά, σκοποβολής και οπλοφορίας. Διόλου τυχαία, οι προαναφερθείσες χώρες έχουν βιομηχανίες που διακρίνονται στους εν λόγω τομείς: η Αυστρία την Glock, η Γερμανία τη Sig Sauer και η Βραζιλία την Taurus, ενώ η Τουρκία γνωρίζει αξιοσημείωτη εμπορική επιτυχία τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ κυρίως χάρη στα πιστόλια της βιομηχανίας Canik που είναι θυγατρική της Samsun Yurt Savunma (SYS).

Κάποτε ήταν «για γέλια», όχι πια

«Τα τουρκικά πυροβόλα όπλα άλλοτε θεωρούνταν “για γέλια” στις Ηνωμένες Πολιτείες, τώρα όμως είναι εξαιρετικά δημοφιλή», γράφει ο Μαρκ Χάιντς στο τοπικό site «Cowboy State Daily» της Πολιτείας του Ουαϊόμινγκ. Στην προσπάθειά του, δε, να εξηγήσει αυτήν τη δημοφιλία, επικαλείται αυτό που προσφέρουν τα εν λόγω όπλα ως βασικό τους θέλγητρο: έναν συνδυασμό αξιοπιστίας/λειτουργικότητας από τη μία πλευρά, και χαμηλής τιμής από την άλλη.

Οι Τούρκοι πήραν πατέντες που εξέπνευσαν και άρχισαν, με βάση αυτές, να κατασκευάζουν τα δικά τους όπλα, τα οποία τώρα πωλούν σε τιμές χαμηλότερες από εκείνες των ορίτζιναλ. Ενδεικτικά, ο Χάιντς αναφέρει ότι ένα ορίτζιναλ Staccatto 2011 πιστόλι μπορεί να κοστίζει σχεδόν 3.000 δολάρια στις ΗΠΑ, ενώ η τουρκική του ρέπλικα πωλείται για λιγότερα από 750 δολ.

Εάν ανατρέξει κανείς στα αμερικανικά σάιτ τουρκικών βιομηχανιών όπως είναι η Tisas (Tisas USA) και η Canik (Canik USA), θα βρει πιστόλια οι τιμές των οποίων ξεκινούν από ολίγες εκατοντάδες δολάρια.

Το πρόβλημα -το οποίο απορρέει από την ίδια την οπλοκατοχή και την οπλοχρησία που είναι αθρόες στις ΗΠΑ- είναι ότι πολλά από αυτά τα φθηνά φορητά όπλα καταλήγουν, όπως καταγγέλλεται, στις φτωχογειτονιές, όπου συνδαυλίζουν τις πολύνεκρες πληγές της ένοπλης βίας…

«Η εμπορική επιτυχία των τουρκικών εταιρειών στις Ηνωμένες Πολιτείες οφείλεται εν μέρει στην στροφή που εκείνες έκαναν προς την παραγωγή ημιαυτόματων πιστολιών 9 χιλιοστών», εξηγεί η Ναόμι Κοέν μέσα από τις σελίδες του περιοδικού Foreign Policy.

Τα εν λόγω πιστόλια είναι φθηνά (εάν συγκριθούν με τα αντίστοιχα άλλων δυτικών βιομηχανιών), μικρά σε μέγεθος και εύκολα στη χρήση.

Οι έμποροι όπλων στις ΗΠΑ αναζητούσαν εδώ και καιρό τρόπους να επεκτείνουν την πελατειακή τους βάση, πουλώντας για παράδειγμα περισσότερα όπλα σε γυναίκες, και πλέον, μέσω αυτών των εύχρηστων και φθηνών πιστολιών η χρήση των οποίων δεν αποτελεί ιδιαίτερη σκοπευτική πείρα, τα κατάφεραν.

Από τη Σαμψούντα… στο Λας Βέγκας

Η Ναόμι Κοέν εστιάζει κυρίως στην περίπτωση της τουρκικής εταιρείας Canik, θυγατρικής της Samsun Yurt Savunma-SYS, τα πιστόλια της οποίας εισάγονται στις ΗΠΑ από την εταιρεία Century Arms, όσα δηλαδή εξ αυτών δεν κατασκευάζονται πια στις ΗΠΑ αφού η Canik (ή CANiK) έχει εδώ και λιγότερο από έναν χρόνο αποκτήσει ένα δικό της εργοστάσιο στη Φλόριντα.

Η CANiK πήρε το όνομά της από την περιοχή Τζανίκ της Σαμψούντας. Συστάθηκε πίσω στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν ο επιχειρηματίας Ζαφέρ Αράλ αποφάσισε να αγοράσει ένα μικρό οπλοποιείο, το οποίο στην πορεία… μεγάλωσε. Για την ιστορία, πατέρας του Ζαφέρ Αράλ ήταν ο βιομήχανος Χουσεΐν Τζαχίτ Αράλ, ιδρυτικό στέλεχος του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας και υπουργός Βιομηχανίας στην κυβέρνηση του Τουργκούτ Οζάλ. Εν έτει 2012, στέλεχη της τουρκικής Samsun Yurt Savunma (SYS) ταξίδεψαν στο Λας Βέγκας, με αφορμή την ετήσια έκθεση όπλων SHOT Show. Στο πλαίσιο της εν λόγω έκθεσης, είχαν τις πρώτες τους επαφές με στελέχη της αμερικανικής εταιρείας εισαγωγών Century Arms. Σχεδόν 15 χρόνια μετά, τα τουρκικά πιστόλια CANiK ξεχωρίζουν πια ως κάποια από τα πλέον ευπώλητα εισαγόμενα προϊόντα της Century Arms…

«Ιστός της Αράχνης» αποτελεί το πιο σημαντικό, έως σήμερα, δίδαγμα του ρωσο-ουκρανικού πολέμου, το οποίο η Δύση αλλά και η Ελλάδα πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους.

Το εμβληματικό χτύπημα των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών στη Ρωσία και η απώλεια τουλάχιστον 40 στρατηγικών βομβαρδιστικών και αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης, αποδεικνύει ότι ο υβριδικός πόλεμος ανάγεται σε κύρια μορφή διεξαγωγής αγώνα, κυρίως εναντίον ενός ισχυρότερου αντιπάλου, με αποτελέσματα που πριν από λίγους μήνες θα έμοιαζαν βγαλμένα από ταινία επιστημονικής φαντασίας.

Οι Ουκρανοί κατάφεραν να «νικήσουν» τη ρωσική αεράμυνα, χρησιμοποιώντας «εμπορικού» τύπου drones με αμελητέο κόστος παραγωγής και να καταστρέψουν αεροσκάφη υπερπολλαπλάσιας οικονομικής και στρατηγικής σημασίας, τα οποία είναι αναντικατάστατα.

Η Ρωσία, εκτός από πλήγμα στο ηθικό της, υπέστη και μια σημαντική ήττα στο πεδίο, αφού θεωρείται βέβαιο ότι εξαιτίας των κυρώσεων και του τεχνολογικού ελλείμματος δεν έχει τη δυνατότητα να αναπληρώσει τις απώλειες της.

Επιθέσεις κορεσμού

Η χρήση οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών δεν αποτελεί καινοτομία στο σύγχρονο πεδίο επιχειρήσεων. Από τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, μέχρι την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, η στρατιωτική τεχνολογία έχει κάνει άλματα.

Drones που αλλάζουν συχνότητες χρήσης ανά εξάμηνο θεωρούνται πλέον παρωχημένα και αλλάζουν σε εβδομαδιαία βάση ώστε να παραμένουν απρόσβλητα από jammers, ενώ, οι κατασκευαστές στρέφονται σε τεχνολογίες σύνθεσης αισθητήρων, αυτόνομης καθοδήγησης και στοχοποίησης και πλοήγησης χωρίς GPS.

Drones «πολιτικού τύπου», που είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπιστούν από συμβατικά ραντάρ εξαιτίας του μικρού τους μεγέθους αλλά και επειδή πετούν αργά και χαμηλά, επιτίθενται σε μεγάλους αριθμούς (σμήνη) προκαλώντας «κορεσμό» στην εχθρική αεράμυνα.

Ενα σμήνος άνω των 400 drones, όπως εκείνα που χρησιμοποίησαν οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες, εφόσον εντοπιστούν, θα εξαντλήσουν κάθε συμβατικό αντιαεροπορικό όπλο σε λίγα δευτερόλεπτα και μέχρι την αναχορηγία του, θα καταφέρουν να πλήξουν τον στόχο τους με σχετική ευκολία και απόλυτη ακρίβεια.

Τα ελληνικά όπλα

Τα τελευταία χρόνια, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις επιχειρούν να ενσωματώσουν αυτά τα διδάγματα στο επιχειρησιακό τους δόγμα, ώστε να προστατεύουν πιο αποτελεσματικά το προσωπικό, τα μέσα αλλά και τις κρίσιμες υποδομές της χώρας από ανάλογες επιθέσεις.

Το 2021 ξεκίνησε η εγκατάσταση ενός δικτύου εντοπισμού drones και άλλων εναέριων απειλών στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, το οποίο χρησιμοποιεί αισθητήρες και σταθμούς εδάφους που μπορούν να διασυνδεθούν με τα κέντρα επιχειρήσεων. Στο συγκεκριμένο δίκτυο δοκιμάζονται συστήματα από ελληνικές και ισραηλινές εταιρείες με στόχο να αποτελεί σύντομα στοιχείο της «Ασπίδας του Αχιλλέα».

Παράλληλα, σύμφωνα όσα έχει ανακοινώσει ο Νίκος Δένδιας, αντί-drone συστήματα θα διανεμηθούν και σε επίπεδο μονάδας ώστε να ενισχυθεί το ελληνικό δίκτυο αποτροπής. Το ΚΕΤΑΚ έχει ήδη προχωρήσει στην ανάπτυξη φορητού παρεμβολέα συχνοτήτων για την αδρανοποίηση εχθρικών drones αλλά και στην κατασκευή «επιθετικού» drone από εκτυπωμένα υλικά.

Σημαντικά βήματα στον τομέα της αντιμετώπισης μη επανδρωμένων αεροσκαφών, μεμονωμένων ή σε σμήνη, έχει κάνει και η ΕΑΒ με τα συστήματα «Κένταυρος» και «Υπερίων». Το πρώτο δοκιμάστηκε με επιτυχία στην Ερυθρά Θάλασσα και πρόκειται να εξοπλίσει τις κύριες μονάδες επιφανείας του στόλου, ενώ, το σύστημα «Υπερίων» που παρέχει κάλυψη 360 μοιρών, δημιουργώντας «θόλο» ακτίνας 5 χιλιομέτρων μέσα στον οποίο χάνεται η επικοινωνία του drone με τον σταθμό εδάφους, πρόκειται να δοκιμαστεί από τη ΔΕΠ και το πολεμικό ναυτικό.

ΠΗΓΗ: Καθημερινή

Την στρατηγική του για τον επανεξοπλισμό της Βρετανίας παρουσίασε ο πρωθυπουργός της χώρας, Κιρ Στάρμερ, κάνοντας λόγο για μια σαρωτική αναμόρφωση του βρετανικού στρατού, στο πλαίσιο της οποίας προβλέπεται επέκταση της πυρηνικής αποτροπής της χώρας.

Πάντως δεν διευκρίνισε πότε προβλέπεται να «πιάσει» τον στόχο του για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 3% του ΑΕΠ. Μιλώντας στο ραδιόφωνο του BBC τη Δευτέρα περιορίστηκε μόνο στο να δηλώσει ότι παραμένει «φιλοδοξία» του να πετύχει το ποσοστό αυτό κατά τη διάρκεια της επόμενης κοινοβουλευτικής περιόδου. Όπως είπε, δεν θα δώσει «ακριβή ημερομηνία μέχρι να είναι σίγουρος από πού προέρχονται τα χρήματα».

Το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπει σε θέση «ετοιμότητας για πόλεμο» ως απάντηση στις αυξανόμενες απειλές και τη μεγαλύτερη αστάθεια που βλέπουμε στον κόσμο, δήλωσε ο Στάρμερ πριν από τη δημοσίευση της Αναθεώρησης της Στρατηγικής Αμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου.

Η κυβέρνησή του ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να επενδύσει 15 δισ. λίρες στο πρόγραμμα παραγωγής πυρηνικών κεφαλών και αναβάθμισης του εθνικού κέντρου πυρηνικών όπλων και να κατασκευάσει έως και 12 υποβρύχια στο πλαίσιο της στρατιωτικής συμμαχίας με τις ΗΠΑ και την Αυστραλία (AUKUS).

Ανακοίνωσε επίσης την ίδρυση τμήματος κυβερνοάμυνας, την δημιουργία έξι εργοστασίων πυρομαχικών και την παραγγελία 7000 πυραύλων μακράς εμβέλειας.

«Αν θέλεις να αποτρέψεις τον πόλεμο,πρέπει να είσαι έτοιμος για πόλεμο», δήλωσε ο Στάρμερ. «Ο κόσμος έχει αλλάξει: πρέπει να είμαστε έτοιμοι».

Η πολυαναμενόμενη Αναθεώρηση της Στρατηγικής Αμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου,που έχει στόχο την αντιστροφή της μείωσης της βρετανικής πολεμικής ικανότητας μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, έρχεται με φόντο τις αμφιβολίες σχετικά με την προθυμία των ΗΠΑ να εγγυηθούν την ασφάλεια στην Ευρώπη στην εποχή της ρωσικής επιθετικότητας.

Η Βρετανία δεν μπορεί να αγνοήσει την απειλή που τίθεται από την Ρωσία, δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός. «Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την απειλή που θέτει η Ρωσία. Εχουμε δει τι συνέβη στην Ουκρανία μόλις πριν από τρία χρόνια», συνέχισε κληθείς να απαντήσει αν η Βρετανία θα είναι υποχρεωμένη να στείλει στρατεύματα για να πολεμήσουν σε τυχόν ευρωπαϊκό πόλεμο στο μέλλον.

Το σχέδιο Αναθεώρησης της Στρατηγικής Αμυνας θα καλεί τις ένοπλες δυνάμεις της Βρετανίας να περάσουν σε κατάσταση ετοιμότητας μάχης και θα διατυπώσει λεπτομερώς τις απειλές που αντιμετωπίζει η χώρα, περιλαμβανομένης της ρωσικής επίθεσης. Στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού θα γίνουν 62 προτάσεις, οι οποίες αναμένεται ότι θα γίνουν δεκτές στο σύνολό τους από την βρετανική κυβέρνηση.

Ωστόσο, το σχέδιο κινδυνεύει να επισκιαστεί από την ασάφεια του Στάρμερ σχετικά με το πότε η Βρετανία θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες στο 3% του εθνικού ΑΕΠ, ένας στόχος που εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται στην πρόταση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, για αύξηση των δαπανών των μελών τουλάχιστον στο 3,5%. Ο Τραμπ ζητάει την αύξησή τους στο 5%.