Ευρωπαϊκή Ένωση
, Ολλανδία
26 Ιουλίου 2020
Mark Rutte, ο νέος ισχυρός άνδρας της Ε.Ε
“Η εμπιστοσύνη έρχεται με τα πόδια και επιστρέφει με το άλογο.”
Αυτή η ολλανδική παροιμία χρησίμευσε στον Mark Rutte ως πυξίδα στις δύσκολες διαπραγματεύσεις για το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάκαμψης. Και στις Βρυξέλλες, η εμπιστοσύνη έφτασε όντως σιγά-σιγά, σχεδόν κουτσαίνοντας, αφού ο ηγέτης των λεγόμενων “λιτών” ( frugaux ) χωρών (Ολλανδία, Δανία, Σουηδία και Αυστρία) είχε απειλήσει πρώτα να εγκαταλείψει τις διαπραγματεύσεις.
Το credo του : καμμία λευκή επιταγή στις χώρες της νότιας Ευρώπης και αυστηρότητα έναντι της Πολωνίας και την Ουγγαρίας σχετικά με το σεβασμό του κράτους δικαίου.
Ο Rutte βγήκε ισχυρότερος από αυτήν την ιστορική σύνοδο κορυφής και τον μαραθώνιο των διαπραγματεύσεων ! Το σχέδιο ανάκαμψης επικυρώθηκε, αλλά ο ίδιος κέρδισε σε πολλά σημεία έχοντας πιά αποκτήσει διεθνές κύρος και ανάστημα.
«Ο Ολλανδός είναι ο βασικός παίκτης», μας εμπιστεύεται ο Ούγγρος Victor Orban, ο οποίος, κατά τη διάρκεια ενός διαλείμματος, εξέφρασε όλη του την αγανάκτηση: «Δεν ξέρω τι ωθεί τον Ολλανδό Πρωθυπουργό να με μισεί ή να μισεί την Ουγγαρία, αλλά επιτίθεται πολύ σκληρά. Θεωρεί ότι η Ουγγαρία δεν σέβεται το κράτος δικαίου και πρέπει να τιμωρείται οικονομικά. Είναι η θέση του. Απαράδεκτη ! Τα επιχειρήματα του είναι ίδια με αυτά των κομμουνιστών. Δεν το συνειδητοποιεί, αλλά μιλάει σαν τους κομμουνιστές που με συνέλαβαν όταν ήμουν νέος.”
Κομμουνιστής ο Marc Rutte ; Καμμία σχέση, καθώς ο σύγχρονος πρίγκιπας της Οράγγης ( Oranje ) εκπροσωπεί την πιό καθαρή εκδοχή του φιλελευθερισμού μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε. “Έχει αναλάβει τον ρόλο που έπαιζε κάποτε ο David Cameron” μας εξηγούν από το περιβάλλον του προέδρου Macron, που δεν είναι ιδιαίτερα ευχαριστημένος μαζί του. Επιδέξιος ο Rutte έφυγε από τις Βρυξέλλες έχοντας στις αποσκευές του ένα πολιτικό πλεονέκτημα, καθώς ξεκινά την προεκλογική του εκστρατεία για μία τέταρτη θητεία ως επικεφαλής της ολλανδικής κυβέρνησης. Εάν οι Βρετανοί ήταν ακόμα εκεί, δεν θα είχε ποτέ απέκτησει τέτοιο πολιτικό ανάστημα, σε σημείο που όλοι οι λατίνοι ηγέτες, από τον Macron έως το Conte και τον Ισπανό Sanchez έως την Πορτογάλο Costa, πήγαν στη Χάγη να του “φιλήσουν τα πόδια” πριν από τη σύνοδο κορυφής, ελπίζοντας να τον πείσουν να ανοίξει τις πόρτες του χρηματοκιβωτίου.
Ο Γάλλος πρόεδρος έχει λόγους να είναι ενοχλημένος και κάπως απογοητευμένος καθώς είχε επενδύσει στην φιλία του με τον Mark Rutte. Μαζί ίδρυσαν εκ νέου την φιλελεύθερη οικογένεια, την ομάδα Renew Europe, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ωστόσο, η ιδεολογική συνοχή δεν είναι το ισχυρό σημείο της φιλελεύθερης οικογένειας της ηπείρου. Σε αυτήν περιλαμβάνονται τόσο οπαδοί της ομοσπονδιακής Ευρώπης ( fédéralistes ) όσο και ευρωσκεπτικιστές ( λόγω της δυσπιστίας για κάθε κανόνα που επιβάλλεται άνωθεν ).
Ο Emmanuel Macron και ο Mark Rutte δεν βρίσκονται σε αυτά τα δύο άκρα και μοιράζονται την ιδέα μιας πιο γεωπολιτικής Ευρώπης, λιγότερο αφελούς απέναντι στην Κίνα, ικανής να δείξει μεγαλύτερη στρατιωτική ανεξαρτησία έναντι των ΗΠΑ και να υιοθετήσει μία εξωτερική πολιτική που δεν θα υπόκειται πλέον στον κανόνα της ομοφωνίας. Αλλά όταν πρόκειται για χρήματα, οι δύο άντρες δεν συμφωνούν σε τίποτα. Αποτέλεσμα : εδώ και τρία χρόνια, οι κυριότερες γαλλικές οικονομικές προτάσεις καταπολεμούνται συστηματικά από τον Mark Rutte. Από τη μία πλευρά, ένας Γάλλος πρόεδρος που υποστηρίζει μία μαξιμαλιστική Ευρώπη, κυρίαρχη, αυτόνομη και ενωμένη στα δύσκολα. Από την άλλη, ένας ολλανδός πρωθυπουργός που εμμένει στο όραμά του για μια ακριβοδίκαιη Ευρώπη, της οποίας η κινητήρια δύναμη παραμένει ο ανταγωνισμός των αγορών και ο φορολογικός ανταγωνισμός εντός μάλιστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης βασιζόμενης στις αξίες του κράτους-δικαίου, ικανής για μεγαλοψυχία όμως λιγότερο αλληλέγγυας.
Όταν χτύπησε η πανδημία του Covid-19 το πρώτο του ανακλαστικό ήταν να ασκήσει κριτική στην απρονοησία των Ιταλών οι οποίοι, αν ήταν λιγότερο οκνηροί, θα είχαν τα μέσα να σηκωθούν στα πόδια τους από μόνοι τους. Συνειδητοποιώντας ότι το παρατράβηξε, ο Ολλανδός στη συνέχεια προσπαθεί να επανορθώσει βάζοντας το χέρι στην τσέπη και προσφέροντας ένα “δώρο¨ 20 δισεκατομμυρίων ευρώ στην Ιταλία, που υποφέρει. Όμως το να αποδεχτεί να μοιραστεί το βάρος ενός κολοσσιαίου χρέους με τον σπάταλο ιταλό γείτονα είναι κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις βασικότερες αρχές του … Δυσκολεύτηκε πολύ να αποδεχτεί αυτό το σχέδιο ανάκαμψης.
Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας έδειξε ισχυρή επιμονή σε ένα συγκεκριμένο σημείο καθόλου ήσσονος σημασίας γι’ αυτόν : τον έλεγχο της διαχείρισης των κονδυλίων από το Συμβούλιο, προκειμένου να παρακολουθείται η αποτελεσματικότητα των μεταρρυθμίσεων, που υποσχέθηκε η Ιταλία και να αποφευχθεί η επιδότηση των δημαγωγικών πολιτικών. Δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στη Ρώμη, η οποία, είναι αλήθεια, έχει αναβάλει για χρόνια τις μεταρρυθμίσεις που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όταν οι Ολλανδοί έχουν επιβάλει στους εαυτούς τους επίπονες προσπάθειες στην ευελιξία της αγοράς εργασίας και στην ηλικία συνταξιοδότησης ( που θα αυξηθεί στα 67 χρόνια το 2022 ). Μάταια ο Giuseppe Conte εκθέτει και παρουσιάζει πολιτικές του πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση ο Ολλανδός θέλει να έχει την τελευταία λέξη.
Για τους ίδιους λόγους ο Rutte είχε αντισταθεί στη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης που πρότεινε ο Emmanuel Macron μετά τη γαλλο-γερμανική συμφωνία του Meseberg, η οποία υπεγράφη το 2018 με την καγκελάριο Μέρκελ. Προϋπολογισμός ζώνης ευρώ; Να τον κάνουμε τι ; Αποστρέφεται ακόμα και την λέξη. Επιμένει να διαγράφεται η έκφραση από τα ευρωπαϊκά έγγραφα, όπου γίνεται λόγος μόνο για “δημοσιονομικό μέσο σύγκλισης και ανταγωνιστικότητας.” “Εάν τα 19 μέλη της ευρωζώνης βάλουν σε τάξη τους προϋπολογισμούς τους και τα εθνικά τους χρέη, αυτό θα είναι αρκετό για να σταθεροποιηθούν”, είπε ξεκόβοντας κάθε περαιτέρω συζήτηση. Οχι σε κοινό προϋπολογισμό της ζώνης- ευρώ τότε, όχι σε πολλές επιδοτήσεις σήμερα, ο Rutte συνεχίζει τον δρόμο του !
Η ακαμψία που επιδεικνύει όταν διαπραγματεύεται έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την χαλαρότητα του μπροστά στις κάμερες. Στην Ολλανδία, αυτός ο λεπτός, διαρκός χαμογελαστός άντρας διακρίνεται για την ταπεινότητα, την απλότητα και την διακριτικότητα του.
Έσπασε μόνο όταν μίλησε στην τηλεόραση πρόσφατα για το θάνατο της μητέρας του, σε ηλικία 96 ετών. Ο Emmanuel Macron του τηλεφώνησε για να του εκφράσει τα συλλυπητήριά του. Στους δρόμους της Χάγης, της γενέτειρας του, αυτός ο γιος ενός εμπόρου εισαγωγών-εξαγωγών οδηγεί το ποδήλατό του, χωρίς να φαίνεται κάπου σωματοφύλακας ενώ η πολυτέλεια δεν είναι του γούστου του : έχει πάντα ένα παλιό Saab και για κινητό ένα ξεπερασμένο Nokia. Ως παιδί, έβλεπε τον εαυτό του πιανίστα. Σπόυδασε ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Λάιντεν και διοίκηση επιχειρήσεων στην Ελβετία. Μέγας θαυμαστής του Τσόρτσιλ, έχει μνήμη ελέφαντα και συνεχίζει να δίνει μαθήματα ιστορίας κάθε Παρασκευή ακόμα και σήμερα που είναι Πρωθυπουργός . Είναι φανατικός εργένης, άτεκνος και δημοσίως δεν έχει εμφανιστεί παρά με μόνο μία ερωμένη: την πολιτική, την ξεκίνησε από φοιτητής και της αφοσιώθηκε με πειθαρχία μοναχού. Ήταν μόλις 21 ετών όταν βρέθηκε επικεφαλής της νεολαίας των φιλελεύθερων ενώ πριν γίνει μέλος της κυβέρνησης στα 35 του εργάστηκε μία δεκαετία στην Unilever ως διευθυντής ανθρώπινου δυναμικού. “Στην πολιτική, είναι killer, ο καλύτερος της γενιάς του”, μας λένε από την ομάδα διαπραγμάτευσης του Brexit στις Βρυξέλλες. Εάν ο Κάμερον μπορούσε να βασίζεται στον Rutte στον κοινό τους αγώνα, όταν γίνονταν διαπραγματεύσεις για τον προυπολογισμό των Βρυξελλών, ο Ολλανδός έγινε ο πιο σκληρός αντίπαλος των Βρετανών στο τραπέζι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όταν το Ηνωμένο Βασίλειο ψήφισε υπέρ της εξόδου το 2016.
Η Τερέζα Μέι δεν κατάφερε ποτέ να διασπάσει το ευρωπαικό μπλοκ έχοντας απέναντι της τον μόνο στο οποίο θα μπορούσε να ελπίζει.
Πρώτο μέρος του μακροσκελούς άρθρου αφιερωμένου στον Mark Rutte
Le Point
22/7/20
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο FacebookΑκολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook
Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter
Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube