Φρίξος Δαλίτης   

Παιχνίδι με τους δικούς της όρους θέλει να κάνει η Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με τις Βρυξέλλες πλέον να βρίσκονται ενώπιον των δικών τους αποφάσεων, σε σχέση με την αδιαλλαξία της τουρκικής κυβέρνησης όπως διαβιβάστηκε και στον Ζοζέπ Μπορέλ από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος δεν δίστασε ακόμη και να απειλήσει ανοικτά την Ευρωπαϊκή Ένωση, ουσιαστικά μετέφερε το μήνυμα στον Ύπατο Εκπρόσωπό της για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας πώς η Άγκυρα δεν πρόκειται να κάνει πίσω σε όλα τα μέτωπα που έχει ανοίξει.

Στο κάδρο αυτό των τουρκικών αξιώσεων βρίσκονται σε πρώτο πλάνο τόσο οι τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο όσο και οι έκνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, με την Τουρκία να ρίχνει στο τραπέζι το θέμα του διαλόγου, για τον οποίο ωστόσο φροντίζει να βάλει το πλαίσιο στο οποίο θέλει να κινηθεί. Την ίδια ώρα διαπιστώνεται ότι γενικότερα σε ό,τι αφορά τα ευρωτουρκικά ζητήματα αλλά και άλλα καυτά θέματα της περιοχής, όπως είναι το ζήτημα της Λιβύης, ότι οι Βρυξέλλες βρίσκουν απέναντί τους ένα τουρκικό τείχος αδιαλλαξίας, γεγονός που θέτει τους Ευρωπαίους ηγέτες ενώπιον των πραγματικοτήτων που έχουν πλέον να διαχειριστούν σε ό,τι αφορά τη στάση της Άγκυρας στην περιοχή.

Η ερχόμενη βδομάδα κρίνεται καθοριστική με το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών Υποθέσεων σε πρώτη φάση να θέτει επί τάπητος τα όσα διαμείφθηκαν μεταξύ Μπορέλ και Τσαβούσογλου. Οι υπουργοί Εξωτερικών θα αναμένουν από τον Ύπατο Εκπρόσωπο αναλυτική ενημέρωση για τα όσα συζητήθηκαν με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών.

Η Σύνοδος Κορυφής την επόμενη Πέμπτη είναι αυτή που θα κληθεί να λάβει αποφάσεις για τα περαιτέρω βήματα. Είναι γεγονός ότι το αποτέλεσμα της προχθεσινής συνάντησης προβληματίζει τις Βρυξέλλες, ενώ Αθήνα και Λευκωσία δεν έκρυψαν την ενόχλησή τους από την αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης. Ασχολίαστο δεν έμεινε το γεγονός ότι ο Ευρωπαίος αξιωματούχος δεν έγινε τελικά δεκτός από τον Ταγίπ Ερντογάν με τον Τούρκο Πρόεδρο να αφήνει τη συνάντηση στον υπουργό Εξωτερικών της κυβέρνησής του. Μία σημειολογική κίνηση με την οποία ο Ερντογάν θεωρεί ότι στέλλει το μήνυμα προς τις Βρυξέλλες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης διαμήνυσε σε δηλώσεις του χθες πώς η προσπάθεια είναι να πετύχουμε ανάσχεση αυτής της ακατάσχετης αξίωσης της Τουρκίας να επιβάλει το δικό της διεθνές δίκαιο, δηλαδή την επεκτατική της πολιτική. 

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κληθείς να σχολιάσει τις αναφορές του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην παρουσία Ζοζέπ Μπορέλ, είπε ότι «αυτό που ορθά επισημάνατε είναι το θράσος. Εκείνο το οποίο απομένει είναι να αναλογιστεί η Ευρώπη τι από ενδεχόμενη ανοχή μπορεί, όπως είπα και προ ημερών, να εκθρέψει. 

Μιλάμε, δυστυχώς, για μια χώρα ταραξία η οποία διεκδικεί να θέσει υπό την κυριαρχία της όλη την Ανατολική Μεσόγειο και υπό τον έλεγχό της ένα σύνολο χωρών που διαβρέχονται από την Ανατολική Μεσόγειο. Είναι και αδιανόητο και απαράδεκτο, όχι μόνο με βάση το διεθνές δίκαιο, αλλά και με βάση την πάγια πρακτική των φιλικών σχέσεων, της φιλίας που θα έπρεπε να διακρίνει γειτονικές χώρες».

Σε ερώτηση με ποιες θέσεις θα πάμε στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπό το φως όλων αυτών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι «νομίζω πως μέχρι στιγμής γίνεστε μάρτυρες των πολλαπλών προσπαθειών που καταβάλλονται σε συντονισμό με την Ελλάδα, σε συντονισμό με τη Γαλλία και όχι μόνο, αλλά και με άλλους εταίρους και η προσπάθεια είναι να πετύχουμε ανάσχεση αυτής της ακατάσχετης αξίωσης της Τουρκίας να επιβάλει το δικό της διεθνές δίκαιο, δηλαδή την επεκτατική πολιτική που καταγράφεται μέσα από τις ενέργειές της».   

Κληθείς να πει τι εννοούσε ο κ. Μπορέλ όταν είπε πως είναι η έναρξη ενός διαλόγου μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θα ενημερωθούμε όταν θα βρίσκεται εκτός της τουρκικής επικράτειας. Μια πρώτη ενημέρωση έγινε προς τον υπουργό Εξωτερικών, αλλά για λεπτομέρειες θα έχουμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε εν συνεχεία». 

ΣΕ ΨΗΛΟΥΣ ΤΟΝΟΥΣ ΚΑΙ Ο ΑΚΑΡ

Σε γραμμή σκληρού ροκ κινήθηκε και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ στη συνάντηση που είχε με τον Ζοζέ Μπορέλ. Σύμφωνα με δημοσίευμα του πρακτορείου ειδήσεων «Ανατολή» σε μετάφραση ΓΤΠ, ο Τούρκος ΥΠΑΜ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πρόσφατη ένταση στις σχέσεις Τουρκίας με τη Γαλλία μετά την παρενόχληση γαλλικού πλοίου, υποστηρίζοντας προς τον Ευρωπαίο αξιωματούχο ότι οι ισχυρισμοί της Γαλλίας δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. 

Με τη σειρά του ο Μπόρελ είπε ότι υπάρχουν αρκετά ζητήματα που πρέπει να συζητηθούν μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ για να αποφευχθούν παρεξηγήσεις και να εμποδίσουν τη επιδείνωση  των σχέσεων τους, προσθέτοντας ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης των διαφορών τους είναι ο διάλογος. 

Συντονισμός Χριστουδουλίδη – Δένδια

Συντονισμό ενεργειών επιχειρούν Λευκωσία και Αθήνα ενόψει των κρισίμων διπλωματικών εξελίξεων την ερχόμενη βδομάδα στις Βρυξέλλες. Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε δηλώσεις του χθες, σημείωσε ότι βρίσκεται σε επαφή με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, καθώς και άλλους Ευρωπαίους ομολόγους τους ενόψει του Συμβουλίου Υπουργών Εξωτερικών, την ερχόμενη Δευτέρα. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης εξέφρασε και χθες την εκτίμηση πώς η Δεύτερα δεν θα είναι το τέλος του δρόμου αλλά η αρχή ενός διαλόγου για τα ευρωτουρκικά. 

Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ιρλανδό υπουργό Εξωτερικών, Σάιμον Κόβενι (Simon Coveney), πραγματοποίησε χθες ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας. Οι περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνομιλίας, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.