"Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον καταμερισμό των ΑΟΖ"

“Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον καταμερισμό των ΑΟΖ”

Γαλλία , Νοτιο-Ανατολική Μεσόγειος , Τουρκία

“Στην ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία αντιδρά σε έναν συνασπισμό που σχηματίστηκε εναντίον της (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος) και την αποκλείει από την κοινή χρήση των πόρων της περιοχής. Σχετικά με αυτό, ο τρόπος με τον οποίο η Γαλλία έχει σαφώς υποστηρίξει το αντι-τουρκικό στρατόπεδο διευρύνει το χάσμα μεταξύ του Παρισιού και της Άγκυρας.

Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει ποτέ σε αυτές τις χώρες να επιβάλουν τη δική τους ερμηνεία κατανομής πόρων, εάν χρειαστεί, χρησιμοποιώντας τη στρατιωτική της δύναμη.

Ο στόχος της Άγκυρας είναι να πείσει τους Ευρωπαίους, ιδίως την Κύπρο και την Ελλάδα, να συμφωνήσουν να διαπραγματευτούν μαζί της για να βρουν μια πολιτική λύση σε αυτό το ζήτημα. Μια χώρα όπως η Γαλλία, με όλο το πολιτικό βάρος που έχει στην ΕΕ, θα έπρεπε να πιέσει να οργανωθούν συνομιλίες μεταξύ της Άγκυρας και της Αθήνας.”

Για τoν Sinan Ulgen, μέλους της διαρκούς αντιπροσωπείας της Τουρκίας στην Ε.Ε, ο Γάλλος πρόεδρος χρησιμοποιεί την κρίση με την Άγκυρα για να προωθήσει τις στρατηγικές του φιλοδοξίες και να κάνει την Ευρώπη ανεξάρτητο στρατηγικό παράγοντα σε σχέση με τις ΗΠΑ.

Le Point: Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής στη γαλλο-τουρκική σχέση;

Sinan Ulgen: Πράγματι, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο καμπής και είναι δυσάρεστο. Προσωπικά δεν βλέπω πώς αυτό το είδος επιθετικής ομιλίας εκ μέρους του Προέδρου Emmanuel Macron μπορεί να εξυπηρετήσει τα στρατηγικά συμφέροντα της Γαλλίας. Μέχρι στιγμής, ο Γάλλος πρόεδρος έδειχνε να διαθέτει μακροπρόθεσμη στρατηγική, τόσο για τη χώρα του όσο και για την Ευρώπη. Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, το συμφέρον του Παρισιού θα ήταν να ενισχύσει τη θέση του εντός της συμμαχίας, μιλώντας με τους συμμάχους του για να προσπαθήσει να τους πείσει. Έτσι θα μπορούσε να αυξήσει την επιρροή του. Ωστόσο, αυτός ο τύπος επίθεσης στην Τουρκία τοποθετείται στον αντίποδα αυτής της φιλοδοξίας. Με αυτόν τον τρόπο η Γαλλία απομονώνεται στο ΝΑΤΟ.

Ο τόνος της γαλλικής αντίδρασης δεν έχει να κάνει με την σοβαρότητα του συμβάντος με τη φρεγάτα Le Courbet;

Υπήρξε απροσεξία και από τις δύο πλευρές σε αυτό το θέμα. Αλλά πρέπει να θυμόμαστε ότι ήταν το γαλλικό ναυτικό που ήταν η αιτία αυτού του περιστατικού και επομένως, υπάρχει ευθύνη για τη Γαλλία. Η φρεγάτα Le Courbet έκανε ζιγκ-ζαγκ γύρω από τα τουρκικά πλοία [κάτι που αρνείται ο γαλλικός στρατός, σημείωμα του συντάκτη] και προκάλεσε την τουρκική απάντηση. Διαφορετικά, το ΝΑΤΟ θα είχε αντιδράσει πολύ πιο έντονα στην Άγκυρα. Είναι σαφές ότι το Παρίσι δεν έχει λάβει αρκετή υποστήριξη από τους συμμάχους της Συμμαχίας για αυτό το περιστατικό. Μόνο οκτώ χώρες υποστήριξαν τη θέση του, σε σύγκριση με 22 που αντιτάχθηκαν.

Οι έντονες επικρίσεις του Emmanuel Macron στοχεύουν ιδιαίτερα τον ρόλο της Τουρκίας στη Λιβύη…

Και στη Λιβύη, η θέση της Γαλλίας εξυπηρετεί τα στρατηγικά της συμφέροντα. Το Παρίσι υποστηρίζει εκεί τον στρατάρχη Haftar, μορφή της ένοπλης αντιπολίτευσης, ενάντια σε μια κυβέρνηση η οποία, παρά όλες τις αδυναμίες της, είναι η μόνη που αναγνωρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη. Επιπλέον, η Γαλλία εμφανίζεται σε ένα στρατόπεδο που περιλαμβάνει επίσης τη Ρωσία, επιτρέποντάς της να επεκτείνει την επιρροή της. Ωστόσο, αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντα της ατλαντικής συμμαχίας στην ανατολική Μεσόγειο. Έτσι, πολλές χώρες του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, δεν καταλαβαίνουν αυτήν τη θέση.

Η τουρκική επέμβαση στη Συρία τον Οκτώβριο του 2019 αποδυνάμωσε επίσης το ΝΑΤΟ;

Δεν απειλούνται τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ στην Συρία. Υπάρχουν εκεί τουρκικές και αμερικανικές δυνάμεις καθώς και γαλλικές ειδικές δυνάμεις που δεν ενεργούν στο πλαίσιο της Ατλαντικής Συμμαχίας. Θα ήταν πολύ πιο εύκολο για την Τουρκία αν το ΝΑΤΟ είχε εμπλακεί. Αλλά δεν υπάρχει διάθεση για αυτό. Γι ‘αυτό η Άγκυρα έπρεπε να συμμαχήσει με τη Ρωσία και το Ιράν. Σε αντίθεση με την Ευρώπη, η Τουρκία είναι εκτεθειμένη στην αστάθεια που επικρατεί στη Συρία.

Με το πρόσχημα της βοήθειας προς την κυβέρνηση της Τρίπολης, δεν εκμεταλεύεται η Τουρκία την ευκαιρία για να εγκατασταθεί διαρκώς στη Λιβύη και να αποκαταστήσει την πάλαι ποτέ οθωμανική επιρροή της εκεί ;

Υπάρχει πράγματι μια στρατηγική για τη διεύρυνση της περιφερειακής επιρροής της Τουρκίας δια μέσου της συνεργασίας με την κυβέρνηση της Λιβύης, αλλά αυτό δεν συνδέεται με το οθωμανικό της παρελθόν. Το πολιτικό σχέδιο του πρώην Υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, με υποστήριξη σε ορισμένα κινήματα της Αραβικής Άνοιξης, όπως της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, απέτυχε. Το ανανεωμένο ενδιαφέρον για διεύρυνση του πεδίου δράσης της Τουρκίας πέρα από τα σύνορά της εξηγείται κυρίως από ένα κίνητρο εσωτερικής πολιτικής. Συνδέεται με την συμμαχία μεταξύ του AKP ( το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Προέδρου Ερντογάν ) και το MHP, το Εθνικιστικό Κόμμα Δράσης. Επιπλέον, η τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Λιβύη, αφού είχε επικριθεί ευρέως στην Τουρκία ως ενέργεια που δεν ανταποκρίνονταν στα στρατηγικά συμφέροντα της Άγκυρας, γίνεται όλο και πιο ευπρόσδεκτη λόγω των στρατιωτικών επιτυχιών της.

Εκτός από τη Λιβύη και τη Συρία, η Τουρκία δέχεται επίσης κριτική από τη Γαλλία για τις τακτικές παραβιάσεις των χωρικών υδάτων της Κύπρου, όπου βρίσκονται κοιτάσματα φυσικού αερίου.

Για άλλη μια φορά, η Γαλλία κάνει έναν εσφαλμένο στρατηγικό υπολογισμό και δεν κατανοεί τη θέση της Τουρκίας. Στην ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία αντιδρά σε έναν συνασπισμό που σχηματίστηκε εναντίον της (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Αίγυπτος) και την αποκλείει από την κοινή χρήση των πόρων της περιοχής. Σχετικά με αυτό, ο τρόπος με τον οποίο η Γαλλία έχει σαφώς υποστηρίξει το αντι-τουρκικό στρατόπεδο διευρύνει το χάσμα μεταξύ του Παρισιού και της Άγκυρας. Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει ποτέ σε αυτές τις χώρες να επιβάλουν τη δική τους ερμηνεία κατανομής πόρων, εάν χρειαστεί, χρησιμοποιώντας τη στρατιωτική της δύναμη. Ο στόχος της Άγκυρας είναι να πείσει τους Ευρωπαίους, ιδίως την Κύπρο και την Ελλάδα, να συμφωνήσουν να διαπραγματευτούν μαζί της για να βρουν μια πολιτική λύση σε αυτό το ζήτημα. Μια χώρα όπως η Γαλλία, με όλο το πολιτικό βάρος που έχει στην ΕΕ, θα έπρεπε να πιέσει να οργανωθούν συνομιλίες μεταξύ της Άγκυρας και της Αθήνας.

Ωστόσο οι ενέργειες της Γαλλίας εμπίπτουν στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου την ώρα που η ΑΟΖ της Κύπρου παραβιάζεται τακτικά από το τουρκικό ναυτικό…

Είναι η άποψη του Παρισιού και όχι της Άγκυρας. Η Τουρκία δεν αποδέχεται τον καταμερισμό των ΑΟΖ που πραγματοποιούνται από αυτές τις χώρες και την οποία επιβάλλουν μονομερώς. Έχει μια άλλη ερμηνεία για την δική της ΑΟΖ. Κατά συνέπεια, η Άγκυρα εφαρμόζει αυτό το είδος μέτρων [αντίποινα, σημείωμα συντάκτη] για να παρακινήσει αυτές τις χώρες να αλλάξουν γνώμη και θα συνεχίσει να το κάνει. Έτσι, η μόνη λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι να διεξαγάγουμε πολιτικές διαπραγματεύσεις για να βρούμε μια δίκαιη λύση.

Ωστόσο, οι ΑΟΖ, που υπερασπίζεται η Γαλλία, βασίζονται στο δίκαιο της θάλασσας…

Ναι, αλλά η Τουρκία απαντά ότι δεν έχει υπογράψει αυτήν τη συνθήκη. Επομένως, μια τρίτη χώρα δεν μπορεί να βασιστεί στον νόμο της θάλασσας με την Άγκυρα.

Ο Εμμανουήλ Μακρόν αναλαμβάνει την ηγεσία του ευρωπαικού μέτωπου κατά του Ερντογάν;

Δυστυχώς, παρατηρώντας τον τόνο των ομιλιών και των δύο πλευρών, συνειδητοποιούμε ότι η υπόθεση έχει γίνει αρκετά προσωπική μεταξύ του Εμμανουέλ Μακρόν και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες έχουν ένα αρκετά ζωντανό ταμπεραμέντο. Χρειαζόμαστε μια επιστροφή στη σωστή διπλωματία με μια προοπτική πολιτικής διαπραγμάτευσης. Μέχρι στιγμής απομακρυνόμαστε από κάτι τέτοιο.

Δεν εξηγείται επίσης η τρέχουσα κρίση από την απόσυρση των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ;

Εδώ και τέσσερα χρόνια, η αμερικανική κυβέρνηση δείχνει ότι δεν είναι πλέον σίγουρος σύμμαχος για την Ευρώπη ούτε και το ΝΑΤΟ. Αυτό συνέβαλε στην ανάπτυξη της θεώρησης ότι είναι απαραίτητο να ενισχυθούν οι αμυντικές δυνατότητες και οι στρατιωτικές φιλοδοξίες της Ευρώπης. Αυτό ανοίγει έναν πολιτικό χώρο για να προχωρήσει η Ευρώπης στην σταδιακή ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της στον τομέα της στρατιωτικής άμυνας έναντι των ΗΠΑ. Και είναι ο Εμμανουήλ Μακρόν που ηγείται αυτής της φιλοδοξίας. Έτσι πρέπει να ερμηνεύσουμε τα σχόλιά του σχετικά με τον «εγκεφαλικό θάνατο του ΝΑΤΟ» τον περασμένο Νοέμβριο στο περιοδικό The Economist, μια έκφραση που επανέλαβε επίσης την περασμένη εβδομάδα. Για την Τουρκία, ο Γάλλος πρόεδρος χρησιμοποιεί την κρίση με την Άγκυρα για να προχωρήσει στις στρατηγικές του φιλοδοξίες και να κάνει την Ευρώπη έναν πιο ανεξάρτητο στρατηγικό παράγοντα σε σχέση με τις ΗΠΑ.

Le Point, 2/7/20

Babis Georges Petrakis

REAL TIME |