Γαλλία , Λιβύη , ΝΑΤΟ , Τουρκία 19 Ιουνίου 2020

Το ΝΑΤΟ θα έχει, τώρα, ένα δύσκολο ζήτημα με την αντιπαράθεση Γαλλίας – Τουρκίας

  Ανδρέας Πιμπίσιης   

Για δεκαετίες τώρα στο ΝΑΤΟ είχαν συμβιβαστεί με τις αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε δύο κράτη μέλη, την Ελλάδα και την Τουρκία. Από την ώρα που οι σύμμαχοι δεν προχωρούσαν σε πολεμική σύρραξη μεταξύ τους, όλα τα άλλα θεωρούνταν ως μια απλή καθημερινότητα. Γι’ αυτό και οι αντιδράσεις στις όποιες προκλήσεις κατήγγειλε η Ελλάδα σε σχέση με την Τουρκία ήταν από μηδαμινές έως και ανύπαρκτες. 

Αυτό που κατά κανόνα συνέβαινε και συμβαίνει και σήμερα από πλευράς βορειοατλαντικής συμμαχίας ήταν να τοποθετεί την Τουρκία πολύ ψηλότερα σε κλίμακα σημασία θεωρώντας ότι είχε πολύ πιο σημαντικό ρόλο να παίξει για το ΝΑΤΟ από άλλα κράτη μέλη π.χ. Ελλάδα. Αντίθετα με την εικόνα που μπορεί να υπάρχει στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, στο ΝΑΤΟ θεωρούν τη στρατιωτική μηχανή της Τουρκίας (τόσο σε προσωπικό όσο και σε υλικό) από τις πιο σημαντικές, ίσως η δεύτερη πιο σημαντική μετά από αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μια αναδρομή στις τοποθετήσεις που γίνονται τα τελευταία χρόνια από πλευράς της ηγεσίας του ΝΑΤΟ είναι αρκετή για να αντιληφθεί κάποιος ως προς το πώς βλέπουν και αντιμετωπίζουν στις Βρυξέλλες την Τουρκία. Κι αυτό δεν ήταν τυχαίο, γιατί η Τουρκία εκμεταλλευόμενη τις ανάγκες που είχε η Συμμαχία σε ανθρώπινο δυναμικό από τα Βαλκάνια μέχρι και το Αφγανιστάν, και βλέποντας την απροθυμία πολλών ισχυρών συμμάχων της να στείλουν πρόσθετο προσωπικό, φρόντισε η ίδια να καλύψει τα κενά.

Κατ’ αυτό τον τρόπο κατάφερε η Τουρκία να θεωρείται σήμερα (είτε αρέσει είτε όχι, αλλά είναι η πραγματικότητα) πολύ πιο σημαντικός σύμμαχος εντός του ΝΑΤΟ απ’ ό,τι άλλες χώρες όπως η Ελλάδα. Γι’ αυτό και η Τουρκία γνωρίζοντας ότι «έχει πλάτες» εντός της Συμμαχίας συμπεριφέρεται με τον τρόπο που συμπεριφέρεται.

Για το ΝΑΤΟ η ελληνοτουρκική αντιπαράθεση ήταν μια ελεγχόμενη κατάσταση. 

Ωστόσο, τα πράγματα παίρνουν τώρα μιαν άλλη τροπή που στο ΝΑΤΟ σίγουρα δεν θα μπορούν να συνεχίσουν να κοιτάζουν με την ίδια απάθεια. Η Τουρκία έχει ανοίξει για τα καλά μέτωπο με τη Γαλλία και η αντιπαράθεσή τους κλιμακώνεται.

Ξεκίνησαν από διαφωνίες για την κατάσταση στη Συρία, είχαν κάποιες ψηλοκόντρες για τη στήριξη που έδωσε η Γαλλία στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα, προχώρησαν ακολούθως στα θέματα ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου και την κατάσταση στη Λιβύη. Και έφτασαν σε ένα πολύ επικίνδυνο σημείο, με τη Γαλλία να καταγγέλλει την Τουρκία για ενέργειες σε βάρος πολεμικού της πλοίου.

Αυτό δεν είναι ένα ακόμα τυχαίο γεγονός ούτε και μπορεί κάποιος να το προσεγγίζει με την ίδια αδιαφορία ή ελαφρότητα που προσεγγίζει π.χ. τις συχνές παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας από τα τουρκικά μαχητικά. Το πρόσφατο περιστατικό με την εμπλοκή πολεμικών πλοίων από πλευράς Γαλλίας και Τουρκίας είναι ένα δείγμα συμπεριφοράς της Άγκυρας. Θεωρεί ότι (επί του παρόντος) το ανατολικό τμήμα της Μεσογείου είναι μια τουρκική λίμνη και ως εκ τούτου αυτή κάνει κουμάντο.

Αυτό το περιστατικό έρχεται, ίσως για πρώτη φορά, να αναγκάσει το ΝΑΤΟ να πάρει θέση ή να αντιμετωπίσει μια κατάσταση που στο παρελθόν απέφευγε να πράξει. Στην προκειμένη περίπτωση το ΝΑΤΟ είναι αναγκασμένο να τοποθετηθεί κατά πολύ διαφορετικό τρόπο έναντι της τουρκικής συμπεριφοράς, γιατί η Γαλλία μετρά πολύ διαφορετικά από την Ελλάδα.

Το ερώτημα είναι κατά πόσο θα προχωρήσει η βορειοατλαντική συμμαχία σε μια ανάλογη ενέργεια, και μιλάμε για εντός του αρχηγείου του ΝΑΤΟ και όχι δημόσια, ή απλώς θα το αφήσει να κοιμηθεί με την ελπίδα να μην επαναληφθεί. Αλλά ακόμα κι αν επιλέξει την εύκολη οδό, σίγουρα δεν θα κλείσει το θέμα, γιατί πλέον η Τουρκία θεωρεί πως είναι κυρίαρχη του παιχνιδιού. Κυρίως θεωρεί ότι αυτή -σ’ ό,τι αφορά τη Λιβύη- είναι στη σωστή πλευρά της ιστορίας και είναι η Γαλλία (και άλλες χώρες) που έχασε.

Φιλελεύθερος