Η Τουρκία, παίζοντας στα δύο επικίνδυνα ταμπλό ΗΠΑ και Ρωσίας, κινδυνεύει να χάσει την εύνοια και των δύο. Η ακύρωση της επίσκεψης των Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της Ρωσίας Λαβρόφ και Σοϊγκού στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη βδομάδα, δεν είναι άσχετη με τη δυσαρέσκεια της Μόσχας για την επιδρομική πολιτική της Άγκυρας στη Λιβύη και την παραβίαση των θαλάσσιων κυριαρχικών δικαιωμάτων άλλων χωρών με το τουρκολιβυκό μνημόνιο

Ανδρούλα Γκιούρωφ

Τα πάντα ρει και τίποτα δεν μένει το ίδιο(*), έλεγε ο Ηράκλειτος ο Εφέσιος (προσωκρατικός φιλόσοφος), ενώ σημείωνε πως δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο ποτάμι (ποταμώ ουκ έστιν εμβήναι δις τω αυτώ).

Αυτήν τη διαλεκτική προσέγγιση της συνεχούς αλλαγής που διέπει ως νόμος το σύμπαν, δεν την αντιλαμβάνονται όσοι ζουν με εμμονές, φοβικά σύνδρομα και δέος μπροστά σε δυνάμεις και υπερδυνάμεις, στις οποίες είναι έτοιμοι να υποκύψουν υπό το βάρος πιέσεων και εκβιασμών. Θεωρούν τα πάντα στατικά και αναλλοίωτα, λες και το φως δεν διαδέχεται το σκότος. Κωπηλατούν αντίθετα με το ρεύμα, σαν να θέλουν να σταματήσουν με το δάκτυλο ένα πελώριο κύμα που έρχεται καταπάνω τους.

Στην Κύπρο, επιβιώσαμε ως λαός, γιατί κρατηθήκαμε γερά από τις ρίζες μας. Τη γλώσσα, τη θρησκεία, τα ήθη και τις παραδόσεις μας. Ενίοτε και με εκπτώσεις, αλλά κρατούμε ακόμα γερά το κομποσκοίνι του παρελθόντος στην αέναη πορεία προς το μέλλον.

Γυρίζοντας πίσω τις Δέλτους της ιστορίας της Κύπρου θα δούμε πόσοι κατακτητές πέρασαν αφήνοντας πίσω βαθιά αποτυπώματα, θανατικό, λεηλασίες και καταστροφές. Εκείνα όμως που δεν κατάφεραν να ξεριζώσουν ή να αφανίσουν είναι την γλώσσα μας και τον πολιτισμό μας. Δεν είναι τυχαία που ο εθνικός μας ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης ύμνησε παραστατικά με τη ραψωδία της 9ης Ιουλίου τη θυσία των επισκόπων επί Τουρκοκρατίας, με τη φωνή του Κυπριανού να λέει:

«Αμμά ξερε πως ίλαντρον όντας κοπεί καβάτζιν

τριγύρου του πετάσσουνται τρακόσια παραπούλια…».

Την ώρα που η Τουρκία κλιμακώνει τις πιέσεις και τους εκβιασμούς εναντίον της Κύπρου και της Ελλάδας και οι λεγόμενοι σύμμαχοί μας ψάχνουν δικαιολογίες και αιτιάσεις για να μην της επιβληθούν επώδυνες κυρώσεις, φάλτσες ακούγονται και οι φωνές από τα γνωστά κόμματα – πάντα στον ίδιο τον σκοπό – ζητώντας επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.

Τόνοι νερού χύθηκαν στο ποτάμι του Κυπριακού από τον τερματισμό των συνομιλιών στο ελβετικό θέρετρο του Κραν Μοντανά. Τίποτε δεν είναι πλέον το ίδιο, όπως πριν από τρία χρόνια. Η Τουρκία όχι μόνον αγνοεί τις φωνές από την Κύπρο, αλλά αγνοεί περιφρονητικά και αλαζονικά τις εκκλήσεις ΝΑΤΟϊκών της συμμάχων, καθώς και της Ρωσίας, με την οποία υποτίθεται ότι συνεργάζονται και έχουν συναλλαγές δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Αλαζονεία και τακτικισμοί

Προσώρας φαίνεται η υπεροχή της Τουρκίας στα διάφορα πεδία πολέμου, με τον Ερντογάν να καλπάζει στο άτι της αλαζονείας και τον επικεφαλής του τουρκικού στρατού Χ. Ακάρ να σκορπά απειλές με αποδέκτες συμμάχους και αντιπάλους. Η ηγεσία του ΝΑΤΟ, η ελίτ της Ε.Ε. και ο ΟΗΕ περιορίζονται στις γνωστές ρητορείες και νουθεσίες, για να επαληθευτεί για πολλοστή φορά ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία κείται στον αναπνευστήρα και πνέει τα λοίσθια.

Η Τουρκία έχει στραφεί εναντίον όλων και έχει ανοίξει πολλά μέτωπα πολέμου, τα οποία δεν θα αντέξουν για πολύ, καθότι τα εσωτερικά προβλήματα της αχανούς αυτής χώρας έχουν συσσωρευτεί και προμηνύουν μια εκρηκτική κατάσταση.

Η αμερικανική στήριξη προς την Τουρκία

Ο πρώην σύμβουλος ασφάλειας του Αμερικανού Προέδρου, Τζ. Μπόλτον, στο πολυδιαφημιζόμενο βιβλίο του, γράφει για τις σχέσεις Τραμπ – Ερντογάν, που δεν αποτελούν «αποκαλύψεις». Είναι γνωστό τοις πάσι ότι σε κρίσιμες στιγμές ο Τραμπ ήταν αυτός που έριξε το βάρος του για να αποτραπεί μια συνολικότερη ρήξη με την Τουρκία, αλλά και για να ικανοποιηθούν συγκεκριμένα αιτήματα της Τουρκίας, ιδίως σε σχέση με τη Συρία και το αίτημα για μια ζώνη ασφαλείας που να εξασφαλίζει την Τουρκία έναντι του «υπαρξιακού» φόβου για μια οιονεί κουρδική κρατική οντότητα.

Ωστόσο, αν κάτι εντυπωσιάζει από την αφήγηση του Μπόλτον, είναι το πώς αντιμετώπιζε αυτές τις επιλογές του Τραμπ ένα μέρος του αμερικανικού πολιτικού, στρατιωτικού και διπλωματικού κατεστημένου. Η αφήγηση του Μπόλτον, ενός από τα πιο επιθετικά «γεράκια» της Ουάσιγκτον, αντανακλά και τη δική του εμμονή για μια πολύ πιο επιθετική και παρεμβατική Αμερική, που θα κλιμάκωνε την αντιπαράθεση και με τη Ρωσία και με την Κίνα, αλλά και με τοπικές ισχυρές δυνάμεις όπως το Ιράν.

Στις ΗΠΑ υπάρχουν διάφορες σχολές σκέψης για την εξωτερική πολιτική. Η μια είναι αυτή που θεωρεί ότι οι ΗΠΑ πρέπει να περιορίσουν την έκθεσή τους σε συγκρούσεις τις οποίες δεν μπορούν να φέρουν εις πέρας ή να διαχειριστούν, στην οποία φαίνεται να ανήκει ο Τραμπ. Η άλλη είναι αυτή που επιμένει ότι πρέπει με κάθε τρόπο οι ΗΠΑ να συντηρούν ανοιχτές εστίες, ενισχύοντας την ηγεμονία τους ως υπερδύναμη.

Μέρος των ίδιων αμφιταλαντεύσεων είναι και η αντιπαράθεση εντός του διπλωματικού και στρατιωτικού κατεστημένου των ΗΠΑ ως προς τη σχέση με την Τουρκία. Από τη μια υπάρχει η άποψη που θεωρεί ότι, παρ’όλες τις εντάσεις και τις αντιπαραθέσεις, η Τουρκία παραμένει μια εξαιρετικά σημαντική σύμμαχος, με την οποία θα πρέπει να βρεθεί ένα επίπεδο συνεννόησης ώστε να μη διαρραγεί η συμμαχία. Από την άλλη, υπάρχει η θέση που λέει ότι η Τουρκία έχει πάρει μια σαφή επιλογή για μια «ευρασιατική» στρατηγική, που ωθεί σε ρήξη ουσιαστικά με τη Δύση.

Η άποψη αυτή θεωρεί ότι αυτό καταδεικνύουν και οι αναβαθμισμένες ρωσοτουρκικές σχέσεις και η όλη ρητορική της Τουρκίας. Ωστόσο, η Τουρκία γνωρίζει αυτές τις ταλαντεύσεις και εκμεταλλεύεται όσο μπορεί την πολιτική Τραμπ και αυτών που δεν επιθυμούν την ολοκληρωτική ρήξη ανάμεσα σε ΗΠΑ και Τουρκία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η Τουρκία το τελευταίο διάστημα έχει κατεβάσει όσο μπορεί τους τόνους ως προς την κριτική στις ΗΠΑ και με διάφορους τακτικισμούς εμφανίζεται να έχει σοβαρές διαφωνίες με τη Ρωσία (στα πεδία Συρίας και Λιβύης), επιχειρώντας να συντηρεί την εύνοια των ΗΠΑ.

Η Τουρκία, παίζοντας στα δύο επικίνδυνα ταμπλό ΗΠΑ και Ρωσίας, κινδυνεύει να χάσει την εύνοια και των δύο. Η ακύρωση της επίσκεψης των Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας της Ρωσίας Λαβρόφ και Σουγκόι στην Κωνσταντινούπολη την περασμένη εβδομάδα, δεν είναι άσχετη με τη δυσαρέσκεια της Μόσχας για την επιδρομική πολιτική της Άγκυρας στη Λιβύη και την παραβίαση των θαλάσσιων κυριαρχικών δικαιωμάτων άλλων χωρών με το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Κύπρος και Ελλάδα, οι οποίες κινδυνεύουν περισσότερο από τη νεο-οθωμανική στρατηγική της Τουρκίας, βρίσκονται, δυστυχώς, μεταξύ σφύρας και άκμονος. Παρότι έχουν εκχωρήσει ουκ ολίγα κυριαρχικά δικαιώματά τους στις ΗΠΑ (ιδιαίτερα η Ελλάδα από τις κυβερνήσεις Τσίπρα-Μητσοτάκη), δεν διεκδικούν δυναμικά και με αξιώσεις. Ούτε και απευθύνονται στο αντίπαλον δέος, που είναι η Ρωσία, για να πετύχουν πιο ουσιαστική στήριξη. Αρκούνται με τις κατευναστικές νουθεσίες από ΗΠΑ και Ε.Ε.

Κύπρος και Ελλάδα μπορούν να πετύχουν πολλά, φτάνει να αξιοποιήσουν όλα τα δεδομένα που έχουν στη φαρέτρα τους, καθώς και τη γεωστρατηγική τους θέση. Εάν η Ελλάδα δεν μπορεί, ας το επιχειρήσει τουλάχιστον η Κύπρος. Αξιοποιώντας κάθε σύμμαχο ή δυνητικό αντίπαλο των συμμάχων. Στόχος, να καταφέρουμε το ανέλπιστο, που είναι η απελευθέρωση της πατρίδας μας και η απαλλαγή από τον βραχνά της τουρκικής κατοχής.

«Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει»

Ο Ηράκλειτος έλεγε πως όποιος δεν ελπίζει στο ανέλπιστο, δεν θα το βρει. «Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει».

Η ιστορία παραθέτει πολλά παραδείγματα, όπου το ανέλπιστο έγινε εφικτό. Το ακατόρθωτο, κατορθωτό.

Ποιος θα περίμενε την επανένωση του βόρειου και νότιου Βιετνάμ και ότι ο στρατός της πανίσχυρης και αήττητης Αστερόεσσας θα επέστρεφε πίσω με κατεβασμένα τα σκέλια; Ή ποιος θα πίστευε ποτέ ότι το τείχος του Βερολίνου θα έπεφτε και η Δυτική με την Ανατολική Γερμανία θα αναδύονταν σε κράτος ενιαίο και ακέραιο, αποκτώντας τη σημερινή του ισχύ στην Ε.Ε.;

Όταν στις 30 Απριλίου του 1975 οι τελευταίοι Αμερικανοί στρατιώτες αποχωρούσαν από το Βιετνάμ ηττημένοι, ο τότε διοικητής της CIA είπε: «Νομίζω ότι κάναμε ένα βασικό λάθος σε αυτόν το πόλεμο, τον θεωρήσαμε μόνο δουλειά του στρατού».

Αυτά τα λόγια αποδεικνύουν ότι η πιο ισχυρή στρατιωτική δύναμη στη σύγχρονη ιστορία ταπεινώθηκε από την αποφασιστικότητα, την εφευρετικότητα και τη γενναιότητα ενός ολόκληρου λαού, που πάλευε για το δικαίωμα να ορίζει τη μοίρα του.

Ο αγώνας του βιετναμέζικου λαού υπήρξε πραγματικά μεγαλειώδης. Η σημαντικότερη παρακαταθήκη που άφησε ήταν το ότι συνέτριψε την πεποίθηση πως ο ιμπεριαλισμός είναι αήττητος.

Οι Βιετκόγκ και το Βόρειο Βιετνάμ πολεμούσαν για την απελευθέρωση και ένωση της πατρίδας τους, σκοποί που για κάθε έθνος θεωρούνται εξαιρετικά υψηλής νοµιµοποίησης. Οι ΗΠΑ, από την άλλη, πολεμούσαν για τα γεωστρατηγικά τους συμφέροντα σε µία ασήμαντη περιοχή του πλανήτη και ενάντια σε έναν αντίπαλο που αδυνατούσε να απειλήσει τα εθνικά τους συμφέροντα.

Σε αυτούς, λοιπόν, τους πολιτικούς στην Κύπρο που καλούν σε υποταγή, συνθηκολογήσεις και νέες υποχωρήσεις προς τον Τούρκο, η απάντηση μία μπορεί να είναι: Η νομιμοποίηση προς τον δίκαιο αγώνα για απαλλαγή και επανένωση της πατρίδας μας.

Ο καθένας μπορεί να δώσει μιαν απάντηση με τους στίχους του Β. Μιχαηλίδη:

«Μεν μάσιεσαι την θάλασσαν να την ι-ξηντιλήσεις·

άδικα λόγια μεν χάννεις ….

Τον ήλιον με το φύσημαν μπορείς να τον ι-σβήσεις;».

Σημερινή της Κυριακής