Συγχαρητήρια στον Συνάδελφο κ. Παγώνη για την ανάρτηση τόσο σημαντικών στοιχείων που μας καταθέτει από την θέση που κατείχε τότε -δηλ. κατά την διάρκεια της Κρίσεως του Κυπριακού το 1974 -που ο ίδιος ήταν Διευθυντής του Κλάδου Επιχειρήσεων του ΓΕΑ και είναι σίγουρα η αυθεντική αλήθεια σε ότι αφορά την κατάσταση ετοιμότητος της ΠΑ κατά την διάρκεια της εισβολής του Αττίλα.

Ειδικότερα δε, σε ό,τι με αφορά ως Αρχηγό της 2ης 4άδος των Βομβαρδιστικών ΡΗΑΝΤΟΜ, αναφέρομαι και επισημαίνω τα στοιχεία που καταθέτει ο κ. Παγώνης για την ετοιμότητα των 10 α/φών ΡΗΑΝΤΟΜ που η Ηγεσία του ΑΤΑ διέταξε να μετασταθμεύσουν στο Ηράκλειο στις 22 Ιουλίου 1974 – (((πότε ακριβώς διετάχθη? υπό ποίες συνθήκες έγινε η απογείωση της 2ης 4άδος? Φορτωμένα με όπλα τα α/φη και γιατί? τί θα έκαναν τα όπλα αυτά μετά την α/γ? κοκ, διότι κάποιοι εντελώς άσχετοι περί του θέματος Συνάδελφοι σχολιάζουν την κατάσταση και τις συνθήκες εκτέλεσης των εντολών του ΑΤΑ “ωσεί παρόντες” κατά την υλοποίηση των εντολών του ΑΤΑ στην Μοίρα ΡΗΑΝΤΟΜ της 117 ΠΜ. Και πέραν του ό,τι αυτοεκτίθενται, το σημαντικότερο είναι ότι θολώνουν και την αλήθεια! Και εδώ προκύπτει το περίεργο σε βάρος τους ερώτημα: πόθεν ορμώμενοι? οι ούτω παρεμβαίνοντες Συνάδελφοι? και προς ποίον σκοπόν? διότι διαφορετικά δικαιούμεθα να σκεφθούμε ότι ενεργούν όπως ο κύριος Καθηγητής της Ιστορίας που ήρθε να διδάξει, “εν καινώ μάλιστα αιτίας”, αεροπορικές επιχειρήσεις στους ειδικούς και επαΐοντες….)))συνεχίζω μετά την παρεμβολή…

…και να προετοιμασθούν κατάλληλα τα α/φη ΡΗΑΝΤΟΜ για την προσβολή του προγεφυρώματος του Αττίλα Ι μετά από νεότερη εντολή τους. Η οποία όμως ουδέποτε μας δόθηκε. Επί 46 χρόνια τώρα ρωτάμε την τότε Ηγεσία της ΠΑ, γιατί δεν μας δώσατε το τελικό GO για το προγεφύρωμα του Αττίλα Ι? και αυτοί ”σφυρίζουν” αδιάφορα σαν να μην υπάρχει υπεύθυνος για την εθνική αυτή τραγωδία.

Προς επίρρωση των όσων παραπάνω καταθέτω και επιβεβαίωση των όσων ο κ. Παγώνης μας πληροφορεί σήμερα, σας παραθέτω κατωτέρω επιστολή του πλέον αρμοδίου για την διοίκηση και την υποστήριξη του εν γένει Αεροπορικού Υλικού, Διοικητού τότε της 30ής ΔΑΥ, του αείμνηστου Αντιπτεράρχου (Ι) ε.α. Χριστόδουλου Μέγγουλη που δημοσιεύθηκε το 2003 στον περιοδικό Τύπο και έχει ως εξής:

Η επιστολή του Απτχου (Ι) ε.α. Χρ. Μέγγουλη στο περιοδικό «ΠΟΛΕΜΟΣ&ΙΣΤΟΡΙΑ»
(τεύχος 68, Νοέμβριος 2003)

«Αγαπητέ κύριε Μπλαβέρη,
Με ιδιαίτερη προσοχή διάβασα το δημοσίευμά σας με τίτλο «Η αποστολή των Phantoms στην Κύπρο το 1974», που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΠΟΛΕΜΟΣ & ΙΣΤΟΡΙΑ (σημ. γράφοντος: τεύχος 66, Σεπτέμβριος 2003), καθώς και τις συνεντεύξεις των αγαπητών Συναδέλφων Απτχου Παν. Μπαλέ και Ταξχου Στεφ. Σκρέκα. Συμφωνώ απόλυτα με το περιεχόμενο των συνεντεύξεων και επαληθεύω πλήρως τα λεχθέντα υπό των Συναδέλφων και φίλων και ειδικότερα εις ό,τι αφορά το ετοιμοπόλεμο των α/φών Phantom, των πληρωμάτων αέρος (Κυβερνητών και Συγκυβερνητών) και του προσωπικού εδάφους.

Ο γράφων την εποχή εκείνη ήταν Υποπτέραρχος (Ι) Διοικητής της 30ής Διοικήσεως Αεροπορικού Υλικού που δεν διέθετε ούτε τότε ούτε τώρα μάχιμες Μονάδες και είχε την ευθύνη της υποστηρίξεως, από πλευράς συντηρήσεως και εφοδιασμού, όλων των Μονάδων της ΠΑ, μεταξύ των οποίων και την 117 Πτέρυγα Μάχης (Ανδραβίδα) στην οποία στάθμευαν τα νεοπαραληφθέντα τότε α/φη Phantom.

Υπό την ιδιότητά μου αυτή μετέβην 3-4 φορές εις Ανδραβίδα μεταξύ 15 Μαΐου και 15 Ιουλίου 1974 προκειμένου να παρακολουθήσω την άμεση αξιοποίηση των α/φών αυτών και να βοηθήσω εις την επίλυσιν υφισταμένων προβλημάτων που είναι δυνατόν να παρουσιασθούν σε κάθε νέο οπλικό σύστημα. Επειδή εις τον προς Ανατολάς ορίζοντα είχεν αρχίσει η συσσώρευσις νεφών (έξοδος ΤΣΑΝΤΑΡΛΙ -απειλές για γεωτρήσεις- παραβάσεις κ.λπ.), η ΠΑ έδιδε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξιοποίηση των PHANTOMS, που ήταν ό,τι καλλίτερο και ό,τι πιο σύγχρονο είχε να παρουσιάσει η αεροναυπηγική την εποχή εκείνη…

Κατά τις επισκέψεις μου αυτές είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω το υψηλό φρόνημα και το άριστον ηθικόν που διέκρινε τόσο τα πληρώματα όσο και το προσωπικό εδάφους της Μοίρας PHANTOM. Το προσωπικό της Μοίρας ήταν αυστηρά επιλεγμένο και αντιπροσώπευε ό,τι καλλίτερο είχε να παρατάξει η ΠΑ. Με εντυπωσίασε πραγματικά το υψηλό πνεύμα επαγγελματισμού όλων και η αποφασιστικότητά των να επιτελέσουν την αποστολή των. Οι χειρισταί ήσαν οι αριστείς και ήσαν πλήρως ετοιμοπόλεμοι και εις τους δύο ρόλους (Αναχαιτίσεως και Διώξεως Βομβαρδισμού), με πολύ μεγάλη εμπειρία εις αεροσκάφη JET.

Κατά την τελευταίαν επίσκεψίν μου στις αρχές Ιουλίου 1974, εάν ενθυμούμαι καλώς, διέταξα τους επιτελείς της Μοίρας τότε Αντισμηνάρχους Σωτ. Κοντογιάννη (Διοικητήν), Παναγ. Μπαλέ και Στεφ. Σκρέκα να εκτελέσουν άσκηση αμέσου επανεξοπλισμού 6 α/φών (turn around) με 6 βόμβες των 500 λιβρών, καύσιμα για μεγίστη ακτίνα ενεργείας και λοιπά πυρομαχικά. Καίτοι η εντολή επανεξοπλισμού των α/φών ήταν αιφνιδιαστική, η Μοίρα κινητοποιήθηκε αμέσως και παρά το ότι οι βόμβες ήταν στον χώρο διασποράς (σημ. γράφοντος: μακράν του α/δ) κατόρθωσε να επανεξοπλίσει τα α/φη σε χρόνο 2 ωρών και 45 λεπτών. Μετά την άσκηση αυτή που αποτελεί ένα μέρος της Τακτικής Αξιολογήσεως των πολεμικών Μοιρών, διέταξα τον επανεξοπλισμό ετέρων 6 α/φών που ευρίσκοντο εις τον αέρα, αμέσως μετά την προσγείωσή των. Στην δεύτερη αυτή άσκηση ο χρόνος επανεξοπλισμού των 6 α/φών μειώθηκε στην 1 ώρα και 45 λεπτά, χρόνος που θεωρήθηκε λίαν ικανοποιητικός.

Μετά τις ασκήσεις αυτές διέταξα τους υπευθύνους της Μοίρας να εκτελούν συνεχώς ασκήσεις επανεξοπλισμού, ώστε να εξασκείται το προσωπικό εδάφους και να μειωθεί εις το ελάχιστον δυνατόν ο χρόνος επανεξοπλισμού των α/φών. Την ιδίαν ημέρα ιπτάθη και ο γράφων με α/φος PHANTOM με χειριστή τον τότε Σμηναγό Χρ. Γεωργούλη, παλαιόν γνώριμο από την 343 Μοίρα Αναχαιτίσεως.

Με τις ασκήσεις αυτές μου δόθηκε η ευκαιρία να διαπιστώσω ιδίοις όμμασι το υψηλόν επίπεδον ετοιμότητος και επιχειρησιακής ικανότητος της Μοίρας PHANTOM, πράγμα δια το οποίον δεν αμφέβαλα. Μετά τις ασκήσεις αυτές εξέφρασα την ικανοποίησή μου εις την Διοίκησιν της Μοίρας σχετικά με το αξιόμαχον αυτής και μετέφερα τις εντυπώσεις μου προφορικά εις τον τότε Αρχηγόν ΓΕΑ (Αλ. Παπανικολάου) και παράλληλα επρότεινα να περιληφθούν τα PHANTOMS στα εν ισχύι σχέδια επιχειρήσεων.

Με βάσιν λοιπόν την προσωπικήν γνώμη και την εμπειρίαν που συναπεκόμισα κατά τις προαναφερθείσες επισκέψεις μου στην Ανδραβίδα, υποστηρίζω αβίαστα ότι η Μοίρα των PHANTOM ήταν πλήρως ετοιμοπόλεμη, με υψηλό βαθμό ετοιμότητος και επιχειρησιακής ικανότητος.
Όσοι δε υποστηρίζουν το αντίθετο νομίζω ότι εκκινούν είτε από άγνοια είτε από σκοπιμότητα. Ο ισχυρισμός των νομίζω ότι αδικεί κατάφωρα το προσωπικόν της Μοίρας (ιπταμένους και τεχνικούς), αδικεί την Αεροπορίαν γενικότερα, αδικεί και την Ιστορίαν. Ο Τάκιτος είπεν ότι «Η Ιστορία την αλήθεια πάντα λέγει και εις την αλήθεια δεν σιωπά». Αυτό νομίζω ότι έπραξαν οι αγαπητοί Συνάδελφοι Παναγ. Μπαλές και Στεφ. Σκρέκας, αυτό έπραξε και ο υποφαινόμενος με την παρούσα επιστολή.
Προσθέτω ότι πάντα τα ανωτέρω εδήλωσα και εις την εξεταστικήν επιτροπήν της Βουλής, στην οποίαν μετέβην αυτοβούλως και χωρίς να κληθώ.

Δια την Ιστορίαν δηλώνω ότι την πρωίαν της 20ής Ιουλίου 1974 διαθέταμε 22 PHANTOMS, εκ των οποίων τα 21 εν ενεργεία. Το 22ον ετέθη σε υπηρεσία την 11ην ώραν της ιδίας ημέρας. Τα F-4E PHANTOMS τα αγόρασε η Αεροπορία ειδικά δια την Κύπρο και έδει να περιληφθούν από την πρώτη στιγμή στα Εθνικά Σχέδια. Πράγμα που δεν έγινε…

Φρονώ ότι εάν είχαν χρησιμοποιηθεί τα PHANTOMS από την πρώτη στιγμή εν συνδυασμώ με τα υποβρύχια του ΠΝ, η τουρκική απόβαση θα είχε αποτύχει. Ακόμη και την Δευτέρα 22/7/1974 εάν είχαν χρησιμοποιηθεί, με το πρώτο φως, θα είχαν βυθίσει το μοναδικό αρματαγωγό (LCT ), που ήταν ικανό να μεταφέρει άρματα και διέθεταν οι Τούρκοι με αποτέλεσμα να μην κατορθώσουν οι τελευταίοι να αποβιβάσουν τα 50 περίπου άρματα τα οποία αποβίβασαν περί την 11:15 π.μ. της ιδίας ημέρας.
Έλειψε τότε η τόλμη και επεκράτησε η αδράνεια σε όλα τα κλιμάκια της πολιτικής και στρατιωτικής Ηγεσίας με τα γνωστά αποτελέσματα. Μέσα σ’ αυτή την δίνη ενεπλάκη και η ΠΑ και έμεινε καθηλωμένη στο έδαφος.

Το «γιατί» δεν το γνωρίζω ούτε εγώ. Ο μόνος που μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα αυτό είναι ο τότε Αρχηγός του ΓΕΑ Πτέραρχος κ. Αλέξανδρος Παπανικολάου, ο οποίος πρέπει να αναφερθεί έστω και καθυστερημένα στο θέμα αυτό…

Δια την ιστορίαν προσθέτω ακόμη ότι το 1974 η ΠΑ διέθετε 175 καταφύγια α/φών (SHELTERS), ενώ η τουρκική αεροπορία κανένα. Κατά συνέπεια, είχαμε τότε ένα ΑΚΑΤΑΜΑΧΗΤΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ έναντι των Τούρκων, καθ’ όσον η Εναέριος Δύναμις της Χώρας ήταν θωρακισμένη στα καταφύγια και έτσι σε μια απ’ ευθείας αναμέτρηση μεταξύ των αεροποριών των δύο χωρών, πιστεύεται ότι σε 72 ώρες θα είχαμε εξουδετερώσει την τουρκική αεροπορία, διότι η τελευταία ακάλυπτη ούσα ήταν ιδιαίτερα τρωτή και ευάλωτη.

Περαίνοντας προσθέτω ότι η παρούσα έχει ως μοναδικό σκοπό την αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας και επί πλέον να αποτελέσει πηγή δια τον ιστορικόν του μέλλοντος και δεν είναι στις προθέσεις μου να αναμοχλεύσω το παρελθόν ή να αντιδικήσω με οποιονδήποτε.

Χριστόδουλος Μέγγουλης,
Αντιπτέραρχος (Ι) ε.α.

Παναγιώτης Μπαλές:
ΥΓ1 : Αγαπητοί μου Φίλοι, σας ζητώ συγγνώμη εάν σας κούρασα διαβάζοντάς τα!
ΥΓ2 (2/6/2020): Εάν στις 22 Ιουλίου 1974 είχε εξουδετερωθεί το ‘‘προγεφύρωμα’’ του Αττίλα Ι, η εκτίμησή μου είναι συνοπτικά ότι:
Α. Ο Αττίλας ΙΙ σίγουρα δεν θα είχε επιχειρηθεί ή θα είχε υποστεί ολοκληρωτική συντριβή.
Β. Ίσως έκτοτε αλλά και σήμερα να ΜΗΝ αντιμετωπίζαμε τις εντεινόμενες τουρκικές προκλήσεις στις θαλάσσιες ζώνες ευθύνης μας και στον εναέριο χώρο του Αιγαίου.

Σχόλιο του κ. Μπαλέ στο άρθρο: Ο Πτέραρχος Παναγιώτης Μπαλές, Αρχηγός Σχηματισμού των Φάντομ που δεν πέταξαν για Κύπρο, το 1974, αποδεικνύει την πλαστογράφηση της Ιστορίας