Νίκος Μελέτης

Με την επιστροφή του Νίκου Δένδια από το Κάιρο το απόγευμα της πέμπτης η Αθήνα πλέον θα γνωρίζει που βαδίζει και ποιες είναι οι επιλογές της απέναντι στην προσπάθεια της Τουρκίας να ανατρέψει την «γεωγραφία» στην ανατολική Μεσόγειο ,περιθωριοποιώντας την Ελλάδα .

Εκ των πραγμάτων και μόνο το γεγονός ότι η Αίγυπτος διαπραγματεύεται με την Ελλάδα, σημαίνει ότι απορρίπτει το Τουρκολυβικό Μνημόνιο καθώς στην περίπτωση που αυτό ίσχυε δεν θα υπήρχαν πλέον σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, ώστε να έχει νόημα η συζήτηση περί οριοθέτησης. Όμως αυτό δεν είναι αρκετό.

Για την Ελλάδα είναι ζωτικής σημασίας η επίτευξη Συμφωνίας με την Αίγυπτο είτε συνολικής είτε σταδιακής/μερικής (παρά τα προβλήματα που υπάρχουν σε αυτή την επιλογή), καθώς άλλη εναλλακτική δεν υπάρχει μια και η ενδεχόμενη παραπομπή στην Χάγη θα ήταν μια ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία. Η μη Συμφωνία με την Αίγυπτο ,σημαίνει ότι το Τουρκολυβικό Μνημόνιο μένει στο τραπέζι χωρίς να αμφισβητείται εμπράκτως…

Όμως το Τουρκολυβικό Μνημόνιο και η ανάγκη επιδίωξης εκ μέρους της Ελλάδας σύναψης συμφωνιών οριοθέτησης με τις γειτονικές χώρες φέρνει και πάλι με σφοδρότητα στην δημόσια συζήτηση το «τις πταίει» για την ένταση στην περιοχή και στην αδυναμία της Ελλάδας μέχρι στιγμής να υπογράψει συμφωνίες με τις άλλες χώρες ακόμη και με την ίδια την Τουρκία.

Στην ιδεολογικά (και πολιτικά) φορτισμένη συζήτηση, διατυπώθηκε δημοσίως η άποψη ότι υπεύθυνη για την μη ομαλοποίηση μέχρι τώρα των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι τα «παιγνίδια των Κυπρίων» και η μαξιμαλιστική ελληνική θέση για πλήρη επήρεια του Καστελόριζου που εμποδίζει την «πρόθυμη» κατά τα άλλα Τουρκία να συνάψει συμφωνία οριοθέτησης με την Ελλάδα.

Όμως είναι πράγματι έτσι ή τελικά αυτή η επιχειρηματολογία οδηγεί στην απενοχοποίηση και αθώωση της Τουρκίας όχι μόνο για την εισβολή και συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο αλλά και για όλη την αναθεωρητική πολιτική της σε Αιγαίο και Μεσόγειο;

Το επιχείρημα της αντίληψης αυτής είναι ότι η Τουρκία προκαλεί στην Μεσόγειο επειδή «προκλήθηκε» πρώτη από την Κυπριακή Δημοκρατία. Η οποία όμως απλώς άσκησε τα κυριαρχικά δικαιώματα που προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο και μάλιστα το έκανε συνάπτοντας διεθνείς συμφωνίες με την Αίγυπτο και το Ισραήλ.

Η Τουρκία διαφωνεί και ενοχλείται γιατί απλώς επιδιώκει η Κύπρος είτε να βρίσκεται υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της ίδιας ,μέσω μιας λύσης η οποία θα εξασφαλίζει τουλάχιστον συγκυριαρχία σε φιλικά προσκείμενους -προς την Άγκυρα- Τουρκοκυπρίους, είτε στην πλήρη εξαφάνιση κάθε δικαιώματος σε θαλάσσιες ζώνες από ένα ανεξάρτητο νησιωτικό κράτος όπως είναι η Κύπρος.

Η Τουρκία δεν κόπτεται για τους Τουρκοκύπριους όπως ίσως φαντάζονται ορισμένοι, καθώς σε αυτή την περίπτωση θα δέχονταν ως προσωρινή λύση το Ταμείο που έχει προτείνει ο Ν. Αναστασιάδης. Και πάντως δεν θα έσπευδαν να κάνουν συμφωνία οριοθέτησης με το ψευδοκράτος η οποία περιορίζει την υποτιθέμενη ΑΟΖ που «δικαιούται» η Βόρεια Κύπρος, ούτε θα υποστήριζαν ότι η Κύπρος (συνεπώς και οι Τουρκοκύπριοι)δικαιούται στα δυτικά της μόνο χωρικά ύδατα 12 ν.μ.

Σε ό,τι αφορά στο Καστελόριζο

Δεν έχει υπάρξει ούτε μια φορά, τα τελευταία τουλάχιστον τριάντα χρόνια, που η Τουρκία να έχει προσέλθει πρόθυμη να συμφωνήσει για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών ή να δεχθεί την σύναψη συνυποσχετικού για την παραπομπή τής διαφοράς στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης  και αυτή η προσπάθεια να «σκόνταψε» στην ελληνική θέση για το Καστελόριζο.

Η Τουρκία απλώς σταθερά και μεθοδικά επιχειρεί να επιβάλει στην Ελλάδα να παραιτηθεί δικαιωμάτων και διαπραγματευτικών θέσεων της, πριν ακόμη ξεκινήσει η διαπραγμάτευση η οποία έχει πάντα την μορφή του παζαριού ή πριν ακόμη η διαφορά παραπεμφθεί προς κρίση στην Χάγη. Οι υποστηρικτές της άποψης ότι για «όλα φταίει ο ελληνικός μαξιμαλισμός για το Καστελόριζο» προτείνουν απλώς να παραιτηθεί εκ των προτέρων η Ελλάδα από ένα διαπραγματευτικό χαρτί που διαθέτει για ένα ζήτημα το οποίο εξάλλου θα κληθεί να κρίνει το Διεθνές Δικαστήριο, με την ελπίδα ότι έτσι θα καταδεχθεί η Τουρκία να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Η ελληνική θέση για την πλήρη επήρεια των νησιών και του Καστελόριζου στηρίζεται στο Δίκαιο της Θάλασσας και πρέπει να παραμείνει και να υποστηριχθεί με κάθε τρόπο ως αφετηριακή διαπραγματευτική θέση της χώρας. Όμως συγχρόνως θα πρέπει να μην εγκλωβίσει το πολιτικό σύστημα αλλά και την Κοινή Γνώμη (που σε μεγάλο βαθμό… «ενημερώνεται» από το Facebook και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) στην πεποίθηση ότι ένας συμβιβασμός ή μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου που θα πηγαίνει πίσω από αυτή την αφετηριακή διαπραγματευτική γραμμή, θα αποτελεί «ήττα» η ακόμη χειρότερα «προδοσία».

Η Αθήνα οφείλει και είναι επιβεβλημένο να επιδιώξει πλαίσιο διαπραγμάτευσης με την Τουρκία ώστε να επιδιωχθεί κοινά αποδεκτή συμβιβαστική λύση για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δυο χωρών. Όμως είναι εντελώς παράλογο να προτείνεται ουσιαστικά, πριν ξεκινήσει αυτή η διαπραγμάτευση, η Ελλάδα να καταθέσει τα χαρτιά της, με την ελπίδα ότι έτσι θα τύχει καλής μεταχείρισης από τον κ. Ερντογάν… Αυτό όμως δεν λέγεται διαπραγμάτευση…

liberal.gr