Του Γκίντεον Ράχμαν*

Υπάρχει κάτι το μακάβριο στον τρόπο με τον οποίο ο υπόλοιπος κόσμος παρακολουθεί την εμπειρία της Σουηδίας με τον κορονοϊό.

Η άρνηση της κυβέρνησης να επιβάλει ένα «σκληρό» λοκντάουν επιδοκιμάστηκε από τους δεξιούς λαϊκιστές σε όλο τον κόσμο. Η φιλελεύθερη Αριστερά, πάλι, σχεδόν περιμένει να ακούσει ότι το πείραμα οδήγησε σε καταστροφή και απελπισία.

Η πραγματική κατάσταση στη Σουηδία αρνείται βέβαια να προσαρμοστεί στις ιδεολογικές προκαταλήψεις του υπόλοιπου κόσμου. Οι απαισιόδοξοι φαίνεται να κερδίζουν το ντιμπέιτ. Αλλά το μοντέλο διαχείρισης της πανδημίας δεν έχει μεγάλη σχέση με τον φιλελευθερισμό ή τον λαϊκισμό. Μοιάζει αντίθετα με ένα πολύ σουηδικό είδος αποτυχίας, καθώς συνδέεται με την υπερβολική εμπιστοσύνη μιας χώρας με αριστερό πρόσημο προς τις επιστημονικές της γνώσεις και τη γραφειοκρατική της ελίτ.

Η Στοκχόλμη δεν αγνόησε τον Covid-19. Μέτρα ελήφθησαν, αποστάσεις τηρήθηκαν, πολλοί επέλεξαν να δουλέψουν από το σπίτι. Η κυβέρνηση αρκέστηκε όμως κυρίως σε συστάσεις. Τα σχολεία, τα καταστήματα, τα εστιατόρια και τα γυμναστήρια παρέμειναν ανοιχτά. Ο στόχος ήταν να συνεχίσουν να λειτουργούν η κοινωνία και η οικονομία, χωρίς να υπερφορτώνεται το σύστημα υγείας, ώστε να αποκτηθεί γρήγορα η «ανοσία της αγέλης».

Από κάποιες απόψεις, η Σουηδία αποκόμισε κέρδη από αυτή τη χαλαρή προσέγγιση. Τα παιδιά δεν επλήγησαν από τις συνέπειες του κλεισίματος των σχολείων. Η οικονομία όμως, που στηρίζεται στις εξαγωγές, δεν τη γλύτωσε. Και ο απολογισμός των θανάτων είναι δυσανάλογα υψηλός σε σχέση με τους γείτονες. Ο αριθμός των θανάτων κατά κεφαλή είναι σχεδόν δεκαπλάσιος σε σχέση με αυτόν της Νορβηγίας. Υπήρξαν μέρες που ο αριθμός αυτός ήταν ο υψηλότερος στον κόσμο.

Είναι αλήθεια ότι η θνησιμότητα της Σουηδίας παραμένει χαμηλότερη σε σχέση με άλλες χώρες που εφάρμοσαν πιο αυστηρά λοκντάουν – όπως η Βρετανία. Δεν υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η χώρα «επιπέδωσε» την καμπύλη της μόλυνσης. Και η ενόχληση της κυβέρνησης είναι μεγάλη όταν βλέπει τους γείτονές της να ανοίγουν τα σύνορά τους μεταξύ τους, αλλά όχι και προς τη Σουηδία.

Όπως είναι φυσικό, η κριτική προς τους χειρισμούς της κυβέρνησης αρχίζει να μεγαλώνει. Μια γνωστή ιολόγος, η Λένα Αϊνχορν, χαρακτήρισε την πολιτική της χώρας της παρανοϊκή. «Η άποψή μου για μια καθαρή, υγιή Σουηδία τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση», είπε σε ένα πρόσφατο σεμινάριο που οργάνωσε το Κέντρο Γεωπολιτικής του Κέιμπριτζ.

Για τη συνέχεια economico