Η σχετική επιτυχία της Γερμανίας στον περιορισμό του κορονοϊού σημαίνει ότι οι εταιρείες εκεί δεν χρειαζόταν να σταματήσουν εντελώς τις συναλλαγές -και τώρα ζητούν από τους Ιταλούς προμηθευτές τους να επανεκκινήσουν τις δραστηριότητες. Αυτό έχει μεταφέρει την ευθύνη στις ιταλικές επιχειρήσεις και στην ιταλική κυβέρνηση, να κινηθεί μεταξύ των ανταγωνιστικών απαιτήσεων σε θέματα υγείας και στην ανάγκη να ξεκινήσει εκ νέου η οικονομία. Αλλά στη Ρώμη, οι πολιτικοί ηγέτες βάζουν την ανάκαμψη σε κίνδυνο, στερούμενοι ένα στρατηγικό όραμα και εστιάζοντας περισσότερο στη συνεργασία με την Κίνα από ό,τι με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Η πανίσχυρη ομοσπονδία γερμανικών επιχειρήσεων και οι τρεις βασικές ενώσεις της γερμανικής μηχανικής βιομηχανίας έχουν ζητήσει από τις ιταλικές επιχειρήσεις να ξαναρχίσουν τη δραστηριότητα με συντονισμένο τρόπο, ουσιαστικά αίροντας τον αποκλεισμό στην παραγωγή. Οι ιταλικές επιχειρήσεις, ιδιαίτερα εκείνες στη Βόρεια Ιταλία, στην καρδιά της παραγωγής στην Ιταλία- πραγματικά ζητούν καθοριστική και άμεση στήριξη για να επιστρέψουν στη δραστηριότητα τους στο συντομότερο δυνατό. Ο Carlo Bonomi, ο νέος πρόεδρος της Confindustria, της πιο ισχυρής βιομηχανικής ένωσης της Ιταλίας, τόνισε την ανάγκη για αυτό κατηγορώντας την κυβέρνηση για καθυστέρηση, κακή προετοιμασία και αποτυχία να κατανοήσει τις βασικές βιομηχανικές πολιτικές και τη σημασία των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων.

Αυτοί οι παράγοντες έχουν σοβαρούς λόγους για να ανησυχούν. Ένα νέο σημείο ρητορικής γίνεται όλο και πιο προφανές στην ιταλική πολιτική τους τελευταίους μήνες; πολλές δημόσιες συζητήσεις και αναλύσεις, προβάλλουν την Κίνα ως αντισταθμίζει μια “κακόβουλη’ Ευρώπη. Οι πολιτικοί από το Κίνημα Πέντε Αστέρων και η αντιπολιτευόμενη Λέγκα, προάγουν ένα αφήγημα στο οποίο η Κίνα γίνεται όλο και περισσότερο ένας αναπτυσσόμενος οικονομικός εταίρος για την Ιταλία. Και η ίδια η Κίνα έσπευσε να εκμεταλλευθεί την τρέχουσα κρίση για να προβάλει μια φιλική εικόνα πέρα από τα δικά της σύνορα και να μεγιστοποιήσει τις ευκαιρίες για τη δική της οικονομία. Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό ήταν μια επιτυχημένη καμπάνια, καθώς οι Ιταλοί θεωρούν ότι η Κίνα είναι ο καλύτερος “φίλος” που έχουν στον κόσμο. Η Γερμανία και η Γαλλία βρίσκονται πρώτες στη λίστα με τις “εχθρικές” χώρες.

Η αντιευρωπαϊκή ρητορική των λαϊκιστών έχει ήδη επίδραση; η ιταλική κυβέρνηση αρνήθηκε να δεχθεί τη βοήθεια της ΕΕ 39 δισ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας που θα μπορούσε άμεσα να έχει βοηθήσει την Ιταλία, καθώς οι πολιτικοί του Κινήματος Πέντε Αστέρων εξέφρασαν ανησυχίες για έναν μηχανισμό ελέγχου αντίστοιχο της τρόικας. Τώρα έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις οι οποίες θα καθυστερήσουν την άφιξη των κεφαλαίων και την ανάκαμψη της ιταλικής οικονομίας. Η εικόνα είναι σύνθετη ωστόσο. Η αρνητική ρητορική έφτασε σε τέτοιο επίπεδο που ακόμη και ο luigi Di Maio του Κινήματος Πέντε Αστέρων -ο οποίος είναι υπουργός Εξωτερικών και ο οποίος έχει προηγουμένως ταχθεί υπέρ της σταδιακής μετατόπισης προς την Κίνα- προσφάτως αισθάνθηκε την ανάγκη να προχωρήσει σε μια καθησυχαστική δήλωση για τη θέση της Ιταλίας, τονίζοντας ότι “έχουμε ενισχύσει τις σχέσεις μας με έναν στρατηγικό εμπορικό μας εταίρο όπως η Κίνα, αλλά αυτό δεν θα αλλάξει τις γεωστρατηγικές μας συμμαχίες’.

Η τεράστια κινεζική αγορά είναι απίθανο να αντισταθμίσει την υψηλής αξίας, ολοκληρωμένη αγορά της Ευρώπης. Και τα μεγάλα projects όπως εκείνα που έχει αναπτύξει η κίνα ανά τον κόσμο την τελευταία δεκαετία -αγοράζοντας υποδομές και φέρνοντας άμεσες επενδύσεις σε χώρες- δύσκολα θα φτάσουν την βαρύτητα της ενιαίας αγοράς. Εάν η Κίνα δεν μπορεί να αποτελέσει υποκατάστατο για τη Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη, τα οικονομικά συμφέροντα της Ιταλίας παραμένουν στην ήπειρο -ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμα, τη στιγμή που δεν υπάρχει γρήγορη λύση με το Πεκίνο. Εξαιτίας της προκατάληψης των ηγετών της Ιταλίας με το να φαίνονται ότι είναι εναντίον της υπόλοιπης Ευρώπης -ιδιαίτερα της Γερμανίας- και τις τρελές ιδέες τους για μια μελλοντική στενή σχέση με την Κίνα, το άνοιγμα των αλυσίδων εφοδιασμού μεταξύ Ιταλίας και Γερμανίας δεν έχει φανεί να αποτελεί πολιτική προτεραιότητα στη διάρκεια του lockdown.

Αυτό έρχεται σε μια ιδιαίτερα επικίνδυνη στιγμή για την Ιταλία -οι ρωγμές στο διεθνές σύστημα που προκλήθηκαν από την αποσύνδεση ΗΠΑ-Κίνας θα μπορούσαν να οδηγήσουν την Ιταλία και την εξαρτώμενη από τις εξαγωγές οικονομία της να πέσει στα βράχια.  Η οικονομική αλληλεξάρτηση ήταν υπό πίεση για αρκετά χρόνια, όχι μόνο από όταν ο πρόεδρος Trump ξεκίνησε τον εμπορικό πόλεμο, με δηλωμένο στόχο -μεταξύ άλλων- να φέρει τις εργοστασιακές θέσεις εργασίας πίσω σε αμερικανικό έδαφος. Επιπλέον, ο αυξανόμενος ανταγωνισμός για τη γεω-οικονομική και τεχνολογική υπεροχή μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου, έχει οδηγήσει τους πολιτικούς ηγέτες ανά τον κόσμο να θεωρούν την ικανότητα βιομηχανικής παραγωγής ως asset. Η τρέχουσα κρίση έχει διευρύνει τις βιομηχανικές κατηγορίες που τα κράτη ορίζουν ως στρατηγικές, για να συμπεριλάβουν κρίσιμα ακατέργαστα υλικά και βασικές τεχνολογικές εισροές, όπως τους ημιαγωγούς. Βραχυπρόθεσμα, αυτή η νέα πραγματικότητα θα μπορούσε να οδηγήσει τις ΗΠΑ να επιδιώξουν να αποκτήσουν μεγαλύτερο έλεγχο έναντι αυτών των κλάδων, περιορίζοντας την επιρροή της Κίνας -και πιθανώς την πρόσβαση- σε αυτές.

Σε έναν κόσμο στον οποίο το εμπόριο εξαρτάται από τις γεωπολιτικές αλλαγές, η ικανότητα παραγωγής στρατηγικών αγαθών έχει αποδειχθεί ότι είναι απαραίτητη. Δυστυχώς τις τελευταίες εβδομάδες, έχει γίνει σαφές πόσο σημαντικό είναι να είναι σε θέση να παράγει ιατρικό εξοπλισμό όπως μάσκες, αναπνευστήρες και υλικά απαραίτητα για τη διεξαγωγή τεστ. Στο προσεχές μέλλον, το ίδιο θα μπορούσε να συμβεί στην εφοδιαστική αλυσίδα των ακατέργαστων πρώτων υλών ή σε ημιτελή προϊόντα υψηλής τεχνολογικής αξίας. Η ΕΕ παρατήρησε αυτές τις παγκόσμιες αλλαγές ακόμη και πριν από την κρίση, αναδεικνύοντας πως ήταν απαραίτητο να φέρουν την μεταποίηση ξανά πίσω στην Ευρώπη σε κάποιους κλάδους. Δεν αποτελεί σύμπτωση ότι η βιομηχανική πολιτική ήταν ήδη κεντρικής σημασίας στην λογική της νέας Κομισιόν, η οποία δημοσίευσε στις 10 Μαρτίου μια βιομηχανική στρατηγική που εστιάζει στην καινοτομία, στον αθέμιτο ανταγωνισμό και στην ανάγκη να αποκατασταθεί η ικανότητα παραγωγής στην Ευρώπη.

Το lockdown έχει διακόψει την βιομηχανική παραγωγή στην Ιταλία και οδήγησε σε προσεκτικό μόνο άνοιγμα της οικονομίας. Σε μια στιγμή που τα σχετικά βιομηχανικά πλεονεκτήματα των χωρών φαίνεται να περνάνε μεγάλες αλλαγές, η κρίση του κορονοϊού απειλεί να αποκόψει την Ιταλία από τις ευρωπαϊκές εφοδιαστικές αλυσίδες στην οποίες η βιομηχανία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Οι Ιταλοί ηγέτες μπορεί να αισθάνονται καλά με το να κάνουν πολιτική με τις θέσεις των εργαζομένων για την ώρα. Αλλά εκείνοι που βρίσκονται μπροστά στον κίνδυνο της ανεργίας ίσως αντιδράσουν στις επόμενες εκλογές. Η χαλαρή αλλά επίμονη συζήτηση για την απόδοση ευθυνών στην Ευρώπη και στη Γερμανία για όλο αυτό θα μπορούσε ωστόσο να σημαίνει ότι οι ψηφοφόροι συνεχίζουν να κατηγορούν τις Βρυξέλλες για τα προβλήματα τους. Ως εκ τούτου, η ανάγκη να ανοίξει εκ νέου η οικονομία της Ιταλίας, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ερώτημα που θα τραβήξει την προσοχή των ηγετών ανά την Ευρώπη. Η μετά τον κορονοϊό πραγματικότητα δείχνει ότι σε μια στιγμή που η παγκοσμιοποίηση είναι όλο και πιο ευάλωτη, οι ευρωπαϊκές χώρες δεσμεύονται όχι μόνο από τις κοινές πολιτικές αξίες, αλλά και από την ισχύ της βιομηχανικής τους αλληλεξάρτησης.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο εδώ: 

Πηγή: capital.gr