Εάν, όπως συνηθίζουμε να λέμε, όταν αρπάζει φωτιά το σπίτι σου ο γείτονας είναι αυτός που θα σπεύσει πρώτος να βοηθήσει, τώρα που ο τουρισμός μας απειλείται, οι προσδοκίες για τις πρώτες «ανάσες σωτηρίας», τουλάχιστον σε ένα κομμάτι του, στρέφονται στους πιο κοντινούς πελάτες μας, τους Βαλκάνιους. Οπως έχουν τα πράγματα έως τώρα στο τουριστικό τοπίο –και που δεν προβλέπεται να αλλάξουν θεαματικά–, οι παραθεριστές από τη βαλκανική ενδοχώρα είναι αυτοί που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσαν να δώσουν το «φιλί ζωής» σε κάποια τουριστικά θέρετρα για τη φετινή σεζόν.

Χαλκιδική, Πιερία, Θεσσαλονίκη, Θάσος, Ηπειρος, Σποράδες, Επτάνησα κ.λπ. είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί για τους βόρειους γείτονές μας (καταφθάνουν μερικά εκατομμύρια κάθε καλοκαίρι), που δεν χρειάζεται να ταξιδέψουν με αεροπλάνα, όπως π.χ. οι Βρετανοί ή οι Σουηδοί, για να περάσουν ολιγοήμερες διακοπές ή και Σαββατοκύριακα σε κάποιες παραλίες μας.

Και μπορεί τα από Βορρά βαλάντια να μην είναι εφάμιλλα εκείνων των Γερμανών, των Αμερικανών ή, ακόμα περισσότερο, των Ρώσων μεγιστάνων, θα δώσουν όμως μια ανάσα ζωής σε επιχειρήσεις και καταλύματα, που αν δεν βάλουν στο ταμείο τους κάποια ευρώ, το πιθανότερο είναι τα περισσότερα εξ αυτών να κλείσουν.

Κινητικότητα

Ολα αυτά, βεβαίως, προϋποθέτουν ότι θα ανοίξουν σύντομα τα σύνορα και θα λειτουργήσει σχέδιο προστασίας της υγείας σε συνθήκες μαζικής παρουσίας λουομένων στις παραλίες και στα καταλύματα. Επ’ αυτού καταγράφεται κινητικότητα, αλλά το άνοιγμα αφορά ευρωπαϊκές και διμερείς αποφάσεις, δεδομένου ότι, εκτός από την Ελλάδα, τα σύνορα έχουν κλείσει από την πλευρά τους και οι γειτονικές χώρες.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση εργάζεται πυρετωδώς για μια τέτοια εξέλιξη και ενδέχεται οι μεθοριακές διαβάσεις να λειτουργήσουν στα τέλη Μαΐου. Ο υφυπουργός Εσωτερικών, αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας και Θράκης, Θεόδωρος Καράογλου, έχει προτείνει εγγράφως στην κυβέρνηση το άμεσο άνοιγμα, σε πρώτη φάση, τεσσάρων εκ των δεκατριών συνολικά χερσαίων περασμάτων στα βόρεια σύνορα και συγκεκριμένα των: Κήπων με την Τουρκία, Προμαχώνα (Βουλγαρία), Ευζώνων (Βόρεια Μακεδονία, Σερβία) και Κρυσταλλοπηγής στην ελληνοαλβανική μεθόριο. Και, ταυτόχρονα, την επί εικοσιτετραώρου βάσεως διενέργεια σε αυτά υγειονομικών ελέγχων (θερμομέτρηση σε πρώτη φάση) των εισερχομένων και εξερχομένων από τη χώρα.

Ανάλογες πρωτοβουλίες για το άνοιγμα των συνόρων έχουν ληφθεί από παραγωγικούς φορείς, αλλά και τον αγροτικό κόσμο, που επιτακτικά αναζητεί από όμορες βαλκανικές χώρες, κυρίως την Αλβανία, εποχικούς εργάτες για τη συγκομιδή των πρώιμων φρούτων στον κάμπο της Μακεδονίας. Θα είναι οι 7.000 Αλβανοί εργάτες γης που αναμένονται στα μέσα του μηνός στην Πέλλα και στην Ημαθία οι προπομποί ενός, περιορισμένου έστω, βαλκανικού τουριστικού ρεύματος για να σωθεί η φετινή παρτίδα, τουλάχιστον σε κάποιες περιοχές;

«Προσδοκούμε τον οδικό τουρισμό των Βαλκάνιων γειτόνων μας, αλλά περιμένουμε πρώτα τις αποφάσεις για τα σύνορα και τα πρωτόκολλα στη βάση των οποίων θα λειτουργήσουν οι τουριστικές επιχειρήσεις και οι υγειονομικοί έλεγχοι», λέει στην «Κ» ο δήμαρχος Αριστοτέλη Χαλκιδικής, Στέλιος Βαλιάνος, που έχει στην επικράτειά του παραθεριστικά κέντρα όπως η Ουρανούπολη, η Ιερισσός, η Αμμουλιανή και, βεβαίως, υποδέχεται τους χιλιάδες προσκυνητές προς το Αγιον Ορος. Αναφέρει μάλιστα ότι στην Αρναία, έδρα του δήμου, θα λειτουργήσει για τους τουρίστες δημοτικό ιατρείο COVID-19, όπου θα υπάρχουν κέντρα λήψης δειγμάτων και ψυχολογικής στήριξης.

Θολό τοπίο

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων Γρηγόρης Τάσιος, ωστόσο, δεν δείχνει αισιόδοξος μολονότι, όπως λέει, «η διάθεση της τουριστικής αγοράς των Βαλκάνιων γειτόνων μας δείχνει ότι οι άνθρωποι εκεί επιθυμούν διακαώς να έρθουν στην Ελλάδα». Οπως επισημαίνει, «πρέπει πρώτα να ανοίξουν τα σύνορα και να καθοριστούν τα ακριβή υγειονομικά κριτήρια, αλλά επ’ αυτού το τοπίο παραμένει ακόμη θολό, ως προς το ποια, δηλαδή, θα είναι αυτά και κυρίως πώς θα εφαρμοστούν στην πράξη». Ο έμπειρος ξενοδόχος προβλέπει για φέτος μια «μαύρη χρονιά» για τον τουρισμό και εναποθέτει τις ελπίδες σωτηρίας «στον Θεό και στη Λαγκάρντ», το ευρωπαϊκό χρήμα δηλαδή.

Στα «συν» μιας «σωτήριας καθόδου» των από Βορρά τουριστών καταχωρίζεται και η σχετικά μικρή διασπορά του κορωνοϊού στις γειτονικές χώρες, αλλά αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει εγγύηση για τη μη μεταφορά του στις ελληνικές παραλίες.

Και αν το άνοιγμα των συνόρων μπορεί να θεωρηθεί πιο εύκολη διαδικασία, η έξωθεν έλευση «καθαρών» από κορωνοϊό παραθεριστών στις ακτές παραμένει επί του παρόντος το μεγάλο για τον τουρισμό μας ζητούμενο. «Ας πούμε ότι ανοίγουν τα σύνορα, έρχονται ξένοι τουρίστες, ελεγμένοι ότι δεν έχουν προσβληθεί από τον ιό, και σε μια οικιστική τουριστική πυκνότητα εμφανίζεται ένα κρούσμα δικής μας προέλευσης. Δεν θα πρέπει να μπει αυτή σε καραντίνα; Και τι σημαίνει για όλους αυτούς που ξόδεψαν λεφτά για να έρθουν; Είναι πολλά και πολύπλοκα τα ζητήματα που πρέπει να διευθετηθούν».

Ακυρώσεις

Οι πληροφορίες από τις γειτονικές βαλκανικές πρωτεύουσες αναφέρουν ότι τα οργανωμένα πακέτα έχουν ακυρωθεί και οι ελπίδες στρέφονται σε «κατά μόνας» ή, στην καλύτερη περίπτωση, με λεωφορεία ολιγοήμερη κάθοδο σε μικρά, απομονωμένα καταλύματα. Αλλά και πάλι υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει εγκαινιαστεί ένα ασφαλές σύστημα υγειονομικού ελέγχου, που προσώρας δεν υπάρχει.

Πού θα παραθερίσουν –όσοι παραθερίσουν– το φετινό καλοκαίρι οι Βαλκάνιοι; Αλλα χρόνια, κατά σειρά, Ελλάδα, Κροατία, Μαυροβούνιο ήταν οι δημοφιλείς προορισμοί τους. Φέτος, τα τρία μεγάλα τουριστικά κέντρα της ΝΑ Ευρώπης στενάζουν και όλοι ελπίζουν στη «βοήθεια του γείτονα», αναζητώντας τρόπους να προσελκύσουν παραθεριστές. Η Κροατία, για παράδειγμα, συζητάει με την Τσεχία για τη δημιουργία «ασφαλών διαδρόμων» μέσω των οποίων θα καταφθάνουν στις Δαλματικές Ακτές λεωφορεία με επιβάτες, που θα σταθμεύουν στη διαδρομή σε αυστηρά επιλεγμένα σημεία και, βεβαίως, θα υποβάλλονται σε υγειονομικούς ελέγχους.

Οσο για την Ελλάδα, πλην των τουριστών, αναμένεται να καταφθάσουν χιλιάδες Βούλγαροι, Σέρβοι, Βορειομακεδόνες, Ρουμάνοι, αλλά και Τούρκοι που έχουν αγορασμένα εξοχικά στη Βόρεια Ελλάδα και στα νησιά και οι οποίοι ίσως αποδειχθούν οι μόνοι σίγουροι επισκέπτες.

Καθημερινή