Στα Σφακιά, όταν μαθεύτηκε ο ξεσηκωμός του Υψηλάντη, έγινε σύσκεψη των προκρίτων στις 7-4-1821 στα Γλυκά Νερά και στις 21 Μαΐου στο Λουτρό όπου συγκροτήθηκε η Τοπική Εφορία, ονομασθείσα «καγκελαρία», την αποτελούσαν ο ιερέας των Σφακίων Γεώργιος και οι Ιω. Πωλιουδάκης, Ιωσήφ Παπαδάκης, Ρούσος Βουρδουμπάς, Ανδρέας Κριαράς, Αν. Ψαρουδάκης και Δημ. Φλαμπουριάρης.

Η Εφορία, που περιφρονούσε όσους Έλληνες έρχονταν σε επιμιξίες με μουσουλμάνους, καλώντας τους να διατηρήσουν τα παλιά ήθη κι έθιμα, καθαρά στοιχεία της φυλής τους, ζήτησε από την Ύδρα και τις Σπέτσες να τους προμηθεύσουν 2.000 τυφέκια και 15 πλοία.

Εν τω μεταξύ, Κρητικοί που μετέβησαν στον ξεσηκωμό της Πάτρας και των Καλαβρύτων, προμηθεύτηκαν από την Αγία Λαύρα, ένα από τα τρία επαναστατικά λάβαρα που φιλοτέχνησαν μοναχοί και πρόσφεραν στα Σφακιά.
Σε μεγάλη σύναξη ενόπλων στις 29-5-1821 στην Παναγία Θυμιανή στους Κομιτάδες Σφακίων, ο οπλαρχηγός Παπα-Γιάννης Σκορδίλης ύψωσε το λάβαρο και κήρυξαν επίσημα την επανάσταση για την απελευθέρωση της νήσου από τους Τούρκους.
(Το λάβαρο βρίσκεται και φυλάσσεται σήμερα στο Ατσιπόπουλο Ρεθύμνης).

Ο ξεσηκωμός είχε και εκπλήξεις, αφού στο Μεσαρά οι εξισλαμισμένοι Κουρμούληδες, εμφανίστηκαν ως κρυπτοχριστιανοί και συντάχθηκαν με τους επαναστάτες.

(Φωτο: Το λάβαρο που ύψωσε το 1821 στα Σφακιά ο ήρωας παπα- Γιάννης Σκορδίλης).

Τάσος Κοντογιαννίδης