Πώς ένα στυλό αξίας τριάντα λεπτών φτάνει να κοστίζει 70 ευρώ με αυστηρή προσήλωση στο γράμμα του νόμου και με απόλυτη διαφάνεια των διαδικασιών; Δεν πρόκειται για κάποιο ακραίο σενάριο, αλλά για την πραγματικότητα μιας γραφειοκρατίας, η οποία δεν υποβαθμίζει απλώς τη λειτουργία των δημόσιων φορέων και των υπηρεσιών που παρέχουν στους πολίτες, αλλά έχει και υψηλό οικονομικό κόστος -κάποιες φορές στα όρια του παραλογισμού.

Καθημερινά αναρτώνται στο πρόγραμμα «Διαύγεια» χιλιάδες Πράξεις δημοσίων φορέων, οι οποίες αφορούν την έγκριση αιτημάτων πίστωσης μικρών χρηματικών ποσών για εξυπηρέτηση καθημερινών λειτουργικών αναγκών. Όμως, σε πολλές περιπτώσεις το διαχειριστικό κόστος διεκπεραίωσης του αιτήματος τελικά ξεπερνά κατά πολύ το αιτούμενο ποσό της δαπάνης. Παράλληλα, το ερώτημα «γιατί να χρειάζεται να συνεδριάσει ένα σώμα 40-50 ανθρώπων, όπως ένα δημοτικό συμβούλιο ή η σύγκλητος Πανεπιστημίου για να διαπιστώσει ότι …κάποιος εκτυπωτής χρειάζεται μελάνι» μοιάζει ρητορικό, όμως οι προεκτάσεις της διαδικασίας φέρνουν τη συζήτηση σε καθαρά πρακτικό επίπεδο.
Το Εργαστήριο Οικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής του Τμήματος Οικονομικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) χαρτογράφησε τη διαδρομή των δαπανών.pdf από τη στιγμή που θα υποβληθεί ένα αίτημα πίστωσης, μέχρι την πληρωμή του δικαιούχου. Υπολόγισε μάλιστα το διαχειριστικό κόστος των παραγγελιών συχνής χρήσης, δηλαδή μέτρησε σε χρόνο και χρήμα τη γραφειοκρατία του δημόσιου λογιστικού για τον έλεγχο των δαπανών του κράτους. Πρόκειται για την επικαιροποίηση -με στοιχεία έως τον Αύγουστο του 2018- της αναφοράς του έργου υπό τον τίτλο «Μίδας», το οποίο υλοποιήθηκε το 2014 και χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ και εθνικού πόρους.

Τα ευρήματα της έρευνας, που παρουσιάζει το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, είναι αποκαλυπτικά. Μέσα στη διαδρομή των σαράντα βημάτων, που ακολουθεί κάθε αίτημα δαπάνης από την υποβολή του, τίθενται εύλογα ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας, όσο και για την αξιοποίηση των ανθρώπινων και οικονομικών πόρων των δημόσιων φορέων, καθώς και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της «χαρτούρας». Μπορεί να βελτιωθεί το σύστημα χωρίς «εκπτώσεις» στα κριτήρια της διαφάνειας;

«Η εικόνα αυτή δεν μας τιμά ως κράτος», παραδέχεται ο υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, υπόψη του οποίου ετέθησαν από το ΑΠΕ-ΜΠΕ τα συμπεράσματα της έρευνας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.

Ερωτηθείς, πώς μπορεί να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος χωρίς «εκπτώσεις» στα κριτήρια της διαφάνειας απαντά: «Οι υπηρεσίες δεν «μιλούν» μεταξύ τους, δεν υπάρχει διαλειτουργικότητα. Με τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των μητρώων των διαφόρων υπηρεσιών, που είναι ένας από τους βασικότερους στόχους του υπουργείου μας, θα αντιμετωπιστούν αγκυλώσεις μεταξύ των δημοσίων υπηρεσιών, που φέρνουν αποτελέσματα σαν αυτά που διαβάζουμε στην έρευνα».

Επισημαίνει, ωστόσο, ότι «η ψηφιοποίηση από μόνη της δεν αρκεί για την πάταξη της γραφειοκρατίας».

«Η ψηφιοποίηση πρέπει να πηγαίνει μαζί με την απλοποίηση των διαδικασιών. Εάν δεν συνδυαστούν, το μόνο που κάνεις είναι να καταλήγεις να ψηφιοποιείς την γραφειοκρατία.

Αυτό πρέπει σταδιακά να το σκοτώσουμε», εξηγεί ο κ. Πιερρακάκης.
Για τη συνέχεια In.gr