του Θανάση Τζιούμπα

Δεν θα αποκαλούσα τον εαυτό μου άνθρωπο της πίστης. Όμως είμαι μέλος αυτής της κοινωνίας και αυτού του πολιτισμού, κι έχω μάθει να σέβομαι το συναίσθημα των πολλών, αυτό που διαπερνάει και μένα σαν το άρωμα της πασχαλιάς στις ανοιξιάτικες μέρες της χαρμολύπης, του πάθους, της προσδοκίας της ανάστασης. Αρχετυπικό από τους καιρούς που άρχισε να ανθίζει αυτή η γη, συνοδεύοντας με τα έθιμα που αλλάζουν μέσα στους αιώνες κρατώντας την ουσία: της επικράτησης πάνω στον υπέρτατο φόβο, αυτόν του εφήμερου του βίου.

Αρχετυπικό όσο και η τιμή στους νεκρούς, καθώς όλοι συμφωνούν ότι ο πολιτισμός ανατέλλει με την απόδοση τιμών στους νεκρούς, με τα ταφικά έθιμα.

Φέτος καταργήσαμε και τα δύο. Όχι από μια ανάγκη δημόσιας υγείας και συλλογικής αυτοάμυνας απέναντι στην πανδημία, αυτό είναι κατανοητό και καθ’ όλα αποδεκτό, αλλά από την υπερβολή.

Γιατί δεν θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η καμπάνα της Μεγάλης Παρασκευής μεταδίδει τον covid 19, ούτε το λουλούδι στον τάφο αυτών που κοιμήθηκαν απειλεί θα ξεχειλίσει τα κοιμητήρια με νέους «πελάτες».

Δυστυχώς η πρόνοια για την κοινωνική αποστασιοποίηση εφαρμόζεται με έναν παροξυσμικό τρόπο στον περιορισμό της εκδήλωσης του θρησκευτικού συναισθήματος. Την ίδια στιγμή οι ιεροί τόποι της σύγχρονης κοινωνίας, το Σούπερ Μάρκετ και η Τράπεζα μπορούν να λειτουργούν, υπό όρους βέβαια όπως επιβάλλει η λογική, αλλά να λειτουργούν αναδεικνύοντας την κατ’ αποκλειστικότητα ιεράρχηση των κοινωνικών αναγκών. Όλα τα άλλα είναι περιττά, μπορούν να περιμένουν.

Εξ’ άλλου στα μυαλά πολλών ηγεμόνων το θρησκευτικό συναίσθημα είναι ιδιωτική υπόθεση για τον ιδιωτικό χώρο και οι δημόσιες εκδηλώσεις του δεν έχουν θέση στον «σύγχρονο» προτεσταντικό δυτικό πολιτισμό μας.

Με τον ίδιο τρόπο που οι γέροι πεθαίνουν στα γκέτο της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, των ΗΠΑ και αλλού, χωρίς καν να καταγράφονται στους ανώνυμους αριθμούς των θυμάτων της πανδημίας, με τον ίδιο τρόπο που σκάβονται μαζικοί τάφου όπου τα κλάρκ αποθέτουν τους νεκρούς στην Ν. Υόρκη, με τον ίδιο τρόπο η υπενθύμιση του ιερού πάθους και της ανάστασης ακόμα και από τον ήχο μιας καμπάνας ή η απόδοση τιμών στο νεκροταφείο αναγορεύονται σε αντικοινωνική συμπεριφορά!

«νόμοι τε πάντες ξυνεταράχθησαν οἷς ἐχρῶντο πρότερον περὶ τὰς ταφάς» (Θουκιδίδης – Ιστορίαι2, 52.4) [«τα έθιμα, προς τα οποία συμμορφωνόταν έως τότε, προκειμένου περί ενταφιασμού, καταπατήθηκαν όλα», περιγράφοντας την ανομία που επέφερε ο λοιμός της Αρχαίας Αθήνας]

www.ardin-rixi.gr