Του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ

Πριν μερικά χρόνια η γνωριμία μου με τον Γενικό Πρόξενο της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη στάθηκε αιτία να συμπεριληφθώ σε μια δημοσιογραφική αποστολή στην γειτονική χώρα για να δούμε από κοντά την τουρκική κοινωνία. Ήταν τα πρώτα χρόνια ακμής του Ερντογάν. Από το Πανεπιστήμιο Κοτς, στην έξοδο του Βοσπόρου στον Εύξεινο Πόντο, ως τις συναντήσεις μας με τους επιχειρηματίες της Σμύρνης, οι εμπειρίες μας μάς προβλημάτισαν. Η Τουρκία άλλαζε. Αλλά και σε μεσόγειες πόλεις η εικόνα ήταν διαφορετική από τα στερεότυπά μας.

Το εντυπωσιακό με την Τουρκία ήταν ότι άλλαξε ραγδαία. Τα, κοντά, είκοσι χρόνια του Ερντογάν στην εξουσία δεν δικαιολογούν αυτές τις αλλαγές. Ή, κάτι, ήταν έτοιμο από καιρό, ή κάποια αποτελεσματική μέθοδο είχε η ομάδα που έφερε τον τούρκο πρόεδρο στην εξουσία. Εξέφρασε καταπιεσμένα, αλλά δυναμικά, στρώματα της τουρκικής κοινωνίας, όπως μεταπολιτευτικά το ΠΑΣΟΚ. Δεν θέλω να κάνω παραλληλισμούς διότι το τουρκικό πείραμα συνεχίζεται. Το ελληνικό εκφυλίστηκε εν τη γενέσει του. Αλλά και όλα είναι διαφορετικά για να τα παραλληλίσεις.

Πριν λίγες ημέρες συναντήθηκα με γνωστό Έλληνα επιχειρηματία ο οποίος μου είπε πως τούρκοι συνάδελφοί του τον προσέγγισαν και του ζήτησαν να συνεργαστεί μαζί τους. Δεν θέλησε και τους απέφυγε ευγενικά. Τον ρώτησα γιατί; Είναι ένας τρόπος να υπάρξουμε στο μικρασιατικό χώρο, του είπα. Μου απάντησε πως έχουν φύγει πολύ μπροστά. Είναι πολύ μπροστά από εμάς και δεν μπορούμε να τους ανταγωνιστούμε.

Άλλος φίλος, καθηγητής πανεπιστημίου αυτός, που εργάζεται πάνω σε μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα με πρακτικό αποτέλεσμα πολύ σημαντικό, μου είπε πως στον τομέα της έρευνάς του η Τουρκία είναι 50 χρόνια μπροστά.

Τα αναφέρω όλα αυτά για να επισημάνω επιγραμματικά πως η εικόνα που έχουμε για την Τουρκία είναι ξεπερασμένη και δεν φροντίσαμε, κυρίως ως κρατική οντότητα, να την «επικαιροποιήσουμε», όπως είναι ο σύγχρονος όρος. Και απουσία πραγματικής εικόνας, δεν μπορείς να διαγνώσεις τον αντίπαλο. Διότι η Τουρκία είναι αντίπαλος. Κακά τα ψέματα.

Αναπαραγόμαστε με το λαϊκό μύθο περί Μογγόλων και άλλα τινά.

Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι η ελληνική κοινωνία και πολιτεία έχουν ενσωματώσει στη θεσμική μνήμη και αντίληψή τους τη φύση του τουρκικού καθεστώτος. Του σημερινού, γιατί ο Ερντογάν διαμόρφωσε καθεστώς, αλλά και της τουρκικής κοινωνίας που θα αναπαράγει το νέο καθεστώς.

Αυτήν την φύση επισημαίνουν σοβαροί τούρκοι αναλυτές. Την στρατοκρατική πολεμική λογική με την οποία ταύτισε ο Ερντογάν την μουσουλμανική του προσέγγιση και την διατήρησή της  ως μόνης τακτικής μεθόδου για να αναπαράγει την εξουσία του σε μια εποχή που άρχισε η αμφισβήτησή του.

για τη συνέχεια anixneuseis