Ανδρέας Πιμπίσιης

Μία σύνοδο κάτω από την μαύρη σκιά της πανδημίας του κορωνοϊού πραγματοποίησαν την περασμένη Πέμπτη οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πέραν όμως από το θέμα του κορωνοϊού που επικράτησε κατά τη σύνοδο στην ατζέντα υπήρχαν κι άλλα ζητήματα τα οποία πέρασαν εν τάχει. 

Στο κεφάλαιο διεύρυνση, οι ηγέτες της ΕΕ υιοθέτησαν τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Υπουργών της 25ης Μαρτίου 2020. Απόφαση με την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να εγκαινιάσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με ακόμα δύο χώρες της Βαλκανικής, την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία. 

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ασχολήθηκαν επίσης και με τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα σύνορα με την Ελλάδα. Η τακτική που φαίνεται να υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, στη βάση και της τοποθέτησης του Γιοζέπ Μπορέλε, είναι αυτή του μαστιγίου και του καρότου. 

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε, κατά τη δική του παρέμβαση, σε συγκεκριμένες ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως την ώρα που η υφήλιος μαστίζεται με την πανδημία του κορωνοϊού η Άγκυρα συνεχίζει τις προκλητικές της ενέργειες σε βάρος των χωρών της περιοχής. Θέση της Λευκωσίας είναι πως ο ευρωτουρκικός διάλογος μπορεί να συνεχιστεί στη βάση μιας τεχνικής διαπραγμάτευσης. Ξεκαθαρίζοντας πως ενόσω η Τουρκία συνεχίζει τις έκνομες ενέργειες σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και εφόσον δεν συμμορφώνεται με τις αποφάσεις της ίδιας της ΕΕ δεν μπορεί κανείς να μιλά για αναβίωση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. 

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, από δικής του πλευράς αναφέρθηκε και στο ζήτημα της στάσης της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα, και ενημέρωσε τους ομολόγους του για τις συνεχιζόμενες προκλήσεις στα σύνορα, σημειώνοντας ότι η Αθήνα θα εξακολουθήσει να προστατεύει τα σύνορά της που είναι και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόσθεσε δε με έμφαση ότι προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση με την Τουρκία είναι ο τερματισμός των προκλήσεων.

Στην κοινή τους δήλωση οι ηγέτες της ΕΕ αναφέρθηκαν στα κατάσταση που επικρατεί σε εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, χωρίς να συγκεκριμενοποιούνται οι τουρκικές προκλήσεις, στη λογική της τακτικής του «καρότου και του μαστίγιου». 

Συγκεκριμένα, οι ηγέτες της ΕΕ εξέφρασαν «τις ανησυχίες τους για την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα» και «την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα καθώς και προς τη Βουλγαρία και την Κύπρο και άλλα Κράτη Μέλη, τα οποία επηρεάζονται κατά ανάλογο βαθμό» σ’ ό,τι αφορά στη διαχείριση «των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ». 

Η Τουρκία αντιδρώντας στην Κοινή Δήλωση των ηγετών της ΕΕ στάθηκε αρχικά στην απόφαση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία. Σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει ότι «η Τουρκία η οποία υποστήριξε εξαρχής την ευρωατλαντική ολοκλήρωση των βαλκανικών χωρών και μια υποψήφια προς ένταξη χώρα που διεξάγει και η ίδια διαπραγματεύσεις, πιστεύει ότι η έστω και με καθυστέρηση απόφαση θα συμβάλει σημανιτκά στη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής και στις προσπάθειες της ΕΕ να καταστεί μια παγκόσμια δύναμη». Προχωρώντας στην ανακοίνωση του το τουρκικό ΥΠΕΞ υποδεικνύει πως η ΕΕ πρέπει ουσιαστικά να τερματίσει «να πολιτικοποιεί την πολιτική της διεύρυνσης» στο «βωμό κοντόφθαλμων εθνικών συμφερόντων». Αναφορά η οποία στην ουσία στρέφεται εναντίον της στήριξης που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ προς Ελλάδα και Κύπρο. 

Θα επανέλθουν σε 15 ημέρες 

Θα συνεχίσουμε τη συζήτηση, αρκέστηκε να δηλώσει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, μετά τη Σύνοδο Κορυφής, που δεν οδήγησε, μετά τις γερμανικές αντιδράσεις, στην προώθηση ενός κοινού ομολόγου των κρατών-μελών, παρά το αίτημα των εννέα χωρών. Παράλληλα, σημείωσε ότι οι υπουργοί Οικονομικών θα πρέπει τις επόμενες δύο εβδομάδες να καταθέσουν τις προτάσεις τους. 

Οι 27 χώρες της ΕΕ δέχθηκαν Πέμπτη, έπειτα από πιέσεις της Ιταλίας, όπου η πανδημία του κορωνοϊού έχει προκαλέσει τους περισσότερους θανάτους στην Ευρώπη, να εξετάσουν σε διάστημα 15 ημερών πιο σθεναρά μέτρα προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ύφεση στην οικονομία που προβλέπεται λόγω της covid-19.

«Αναγνωρίζουμε πλήρως τη σοβαρότητα των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της κρίσης της covid-19 και θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να αντιμετωπίσουμε αυτή την πρόκληση με πνεύμα αλληλεγγύης», τόνισαν στην κοινή τους ανακοίνωση.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζήτησαν από το Eurogroup να «παρουσιάσει τις προτάσεις του σε διάστημα δύο εβδομάδων» ώστε να «ενισχυθεί η απάντηση με νέες δράσεις (…) δεδομένων των εξελίξεων», να δοθεί «κοινή απάντηση».

Την υποβολή των νέων προτάσεων επέβαλαν η Ιταλία και η Ισπανία: αξίωσαν μια «ισχυρή και επαρκή» οικονομική αντίδραση από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαιρετίζει απόφαση για ενταξιακές

Οι Ηνωμένες Πολιτείες χαιρετίζουν την απόφαση που έλαβε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία. Όπως σημειώνει η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι δύο χώρες κάνουν το επόμενο τους βήμα στην πορεία τους προς τη Δύση και η Ουάσιγκτον προσβλέπει στην εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης που έχει μαζί τους.

«Η απόφαση αυτή εδραιώνει περαιτέρω το μέλλον της Αλβανίας και της Βόρειας Μακεδονίας. Υπογραμμίζει, επίσης, τη σημασία της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών που επιτρέπει στη Βόρεια Μακεδονία να προχωρήσει προς την υλοποίηση των ευρωπαϊκών και διατλαντικών της στόχων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παραμείνουν ένας σταθερός εταίρος, καθώς οι δύο κυβερνήσεις υιοθετούν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, την περαιτέρω καταπολέμηση της διαφθοράς, την ανάπτυξη των οικονομιών τους και την ενίσχυση της καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος», σημειώνει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην ανακοίνωσή του.

Τέλος, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει ότι οι δύο χώρες πρέπει να παραμείνουν αφοσιωμένες στις αντίστοιχες μεταρρυθμιστικές τους ατζέντες και ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις προσπάθειές τους προς αυτή την κατεύθυνση.