REAL TIME |

Weather Icon

Δικτατορίας εγκώμιον

Δικτατορίας εγκώμιον

Δεν μπόρεσα να βρω πότε πρωτοχρησιμοποιήθηκε στα νεότερα χρόνια ο όρος “δικτατορία” για το καθεστώς που προκύπτει συνήθως μετά από βίαιη κατάληψη της εξουσίας και ασκείται από κάποιον που συγκεντρώνει στα χέρια του όλες τις εξουσίες, καταλύοντας το κράτος δικαίου. Το σίγουρο πάντως είναι ότι αυτός που τον λανσάρισε δεν ήξερε ιστορία.

Η δικτατορία ήταν, στη αρχαία Ρώμη, θεσμός της δημοκρατίας. Ο ίδιος περίπου θεσμός υπήρχε και στις ελληνικές πόλεις – κράτη, ονομαζόμενος αισυμνητεία. Μάλιστα αισυμνήτες υπήρξαν δύο από τους επτά σοφούς της αρχαιότητας: ο Περίανδρος ο Κορίνθιος και ο Πιττακός ο Μυτιληναίος. Το καθεστώς που ονομάζουμε σήμερα δικτατορία λεγόταν τυραννία. Σ΄ αυτή τη δημοκρατική δικτατορία, λοιπόν, αναφέρεται ο τίτλος του κειμένου, προς απογοήτευση όσων θα ήθελαν να διατυμπανίσουν την “είδηση”: υποστηρίζει την επιβολή δικτατορίας ο Τζήμερος!

“Μα εδώ μάς έχει πάρει φαλάγγι ο κορονοϊός κι εσύ μας μιλάς για τους θεσμούς της Ρώμης και της αρχαίας Ελλάδας;” θα ρωτούσε κάποιος. Ναι, ακριβώς γι’ αυτό το κάνω. Για να μην μας πάρει περισσότερο φαλάγγι ο κορονοϊός. Διότι κάθε πρόβλημα χρειάζεται συγκεκριμένα εργαλεία για να αντιμετωπιστεί. Αν δεν τα έχεις, ματαιοπονείς. Στη Ρώμη, λοιπόν, αφού κατάργησαν τη βασιλεία, διαπίστωσαν ότι οι θεσμοί της δημοκρατίας είναι χρονοβόροι και μπελαλίδικοι. Κι όταν όλα βαίνουν καλώς, δεν χάθηκε ο κόσμος να περιμένουμε μερικές μέρες μέχρι να γίνουν οι λαϊκές συνελεύσεις, να συνεδριάσει η Σύγκλητος, να συμφωνήσουν οι δύο Υπατοι μεταξύ τους, για να καταλήξουμε στο δέον γενέσθαι. Τι κάνουμε όμως όταν οι Αίκουοι έχουν περικυκλώσει το στρατόπεδο του Ύπατου Μινούκιου και η Ρώμη κινδυνεύει με πανωλεθρία;

Ορίζουμε κάποιον ως δικτάτορα. Δηλαδή η Πολιτεία διά των εκλεγμένων οργάνων της (ύπατοι – σύγκλητος) αποφάσιζε να αναθέσει σε έναν επιφανή πολίτη που έχαιρε γενικής εκτιμήσεως την εκτελεστική εξουσία (όχι όμως και την οικονομική διαχείριση) για συγκεκριμένο σκοπό και σε συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο – όχι περισσσότερο από 6 μήνες – μέχρι να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος. Μετά ο δικτάτορας παρέδιδε την εξουσία και ξαναγυρνούσε στην ιδιωτική του ζωή, όπως ο Κιγκινάτος στους μπαξέδες του. Μα δεν υπήρχε κίνδυνος να μη θέλει να την παραδώσει και να συνεχίσει να κυβερνάει δικτατορικά; Βεβαίως υπήρχε. Τίποτε δεν είναι απολύτως ακίνδυνο σ΄ αυτόν τον μάταιο κόσμο, ειδικά όταν αφορά την πολιτική. Όμως οι Ρωμαίοι στάθμισαν τα υπέρ και τα κατά και θεώρησαν ότι ο θεσμός θα λειτουργήσει. Και, όντως, λειτούργησε καλά – με δύο μόνο αστοχίες: τον Σύλλα και τον Ιούλιο Καίσαρα.

Η ασφάλεια και η ελευθερία είναι μεγέθη αντιστρόφως ανάλογα, και το σημείο ισορροπίας τους δεν είναι δεδομένο. Εξαρτάται από τους κινδύνους – εγγενείς ή εξωγενείς – που αντιμετωπίζει κάθε φορά μια κοινωνία. Κανένας κίνδυνος; Πλήρης ελευθερία! Πολλοί κίνδυνοι; Περιστολή της ελευθερίας, υπέρ της ασφάλειας. Το σημείο ισορροπίας δεν το καθορίζουν οι θεωρητικοί του κάθε -ισμού, συμπεριλαμβανομένου του φιλελευθερισμού. Το καθορίζει η αποτελεσματικότητα κάθε μέτρου. Άλλωστε η νομοθεσία δεν δόθηκε από τον Θεό. Είναι ένα συγκεκριμένο εργαλείο επιβίωσης μιας κοινωνίας, που θέσπισαν τα μέλη της. Αν δεν λειτουργεί, την αλλάζουμε ή την εμπλουτίζουμε.

Για τη συνέχεια Capital

 

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube