Μετά από έντονες διαμαρτυρίες πολλών μεταναστών και προσφύγων που μεταφέρθηκαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα του Έβρου για να χρησιμοποιηθούν ως όπλο πίεσης από τον Ταγίπ Ερντογάν και βρίσκονται εκεί από τις 28 Φεβρουαρίου, το τουρκικό καθεστώς επέτρεψε εχθές σε αρκετούς από αυτούς να αποχωρήσουν.

Πρόκειται για μετανάστες κυρίως και λίγους πρόσφυγες, που εξαπατήθηκαν, όπως και οι ίδιοι κατήγγειλαν, από τις τουρκικές αρχές, οι οποίες τους παρακίνησαν να εγκαταλείψουν την Τουρκία, οδηγώντας τους στα σύνορα με την Ευρώπη και λέγοντάς τους ότι αυτά είχαν ανοίξει για να τους υποδεχθούν.

Τις τελευταίες μέρες είχαν κυκλοφορήσει βίντεο στο διαδίκτυο, τα οποία έδειχναν άνδρες της τουρκικής στρατοφυλακής να ασκούν βία πάνω σε πρόσφυγες και μετανάστες, που ήθελαν να φύγουν από εκεί και διαμαρτύρονταν. Οι πρώτοι που ήθελαν να φύγουν ήταν όσοι είχαν φέρει μαζί τις οικογένειες και μετά τα κλειστά σύνορα που βρήκαν μπροστά τους, διαπίστωναν πως η παραμονή τους εκεί, ειδικά εν μέσω πανδημίας, εκτός από άσκοπη, έθετε σε κίνδυνο και την υγεία τους.

Το σχέδιο του Ταγίπ Ερντογάν να παραβιάσει τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, χρησιμοποιώντας πρόσφυγες και μετανάστες σαν «πολιορκητικό κριό» (weaponization), ώστε να γονατίσει την Ελλάδα σε μια περίοδο που είχε ήδη λυγίσει από το μεταναστευτικό-προσφυγικό στο Αιγαίο και να εκβιάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση, απέτυχε.

Απέτυχε για πολλούς λόγους. Ο προφανής είναι ότι η Ελλάδα –ξαφνιάζοντας ίσως κάποιους– κατάφερε να φυλάξει τα σύνορα, άρα η απειλή του Ερντογάν ακυρώθηκε εκ των πραγμάτων. Εξού και οι ειλικρινείς ευχαριστίες της ευρωπαϊκής ηγεσίας προς την Ελλάδα που λειτούργησε ως ασπίδα της Ευρώπης.

Από την άλλη, τα εξωπραγματικά ποσά που ζητούσε ο Ερντογάν δεν υπήρχε καμία περίπτωση να τα πάρει αυτή τη φορά, γιατί η Ε.Ε. δεν έχει χρήματα για να του δώσει, ακόμα και αν ήθελε, ειδικά μετά και την αποχώρηση της Βρετανίας, που αναζητούσαν τρόπους να αναπληρώσουν την εισφορά της.

Το ξέσπασμα της πανδημίας έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα, καθώς πλέον απαιτούνται τεράστια ποσά για να αντιμετωπιστεί η οικονομική καταστροφή που θα ακολουθήσει σε όλη την Ευρώπη.

Έτσι, ο Ερντογάν κατάλαβε ότι ούτε η απειλή έπιασε, αφού η Ελλάδα κατάφερε να την αποτρέψει, ούτε λεφτά υπήρχαν για να τα διεκδικήσει. Του έμενε μόνο η επικοινωνιακή πίεση που μπορούσε να συνεχίσει να ασκεί μέσω της εργαλειοποίησης του προσφυγικού-μεταναστευτικού και η προπαγανδιστική μηχανή που είχε στήσει: οι εικόνες των ανθρώπων στα σύνορα που η «κακή Ε.Ε.» δεν αφήνει να μπουν μέσα και ο «καλός Ερντογάν» που τους βοηθάει να περάσουν. Κι επειδή η προπαγανδιστική μηχανή που έστησε στον Έβρο ήταν η μόνη που δούλεψε με τα επιθυμητά αποτελέσματα για τον Ταγίπ Ερντογάν, φαίνεται ότι δεν είναι διατεθειμένος να την αποσύρει έτσι εύκολα για την ώρα, παρά την πανδημία.

Σύμφωνα λοιπόν με τις τελευταίες πληροφορίες, οι τουρκικές αρχές επέτρεψαν σε κάποιους από αυτούς που βρίσκονται στον καταυλισμό του Παζάρκουλε, απέναντι από τις Καστανιές, να φύγουν από εκεί, κυρίως στις οικογένειες με παιδιά. Οι νέοι άντρες της «πρώτης γραμμής» παραμένουν, όπως και οι περίπου 300 άνδρες της τουρκικής στρατοχωροφυλακής, καθώς και οι δυνάμεις της τουρκικής αστυνομίας.

Άλλωστε, παρά την ησυχία που επικρατούσε για 2-3 μέρες, μέχρι και την Πέμπτη, το απόγευμα της ίδιας μέρας, μια ομάδα περίπου 500 ατόμων επιτέθηκαν κατά των Ελλήνων αστυνομικών με πέτρες και ρίψεις χημικών, επιχειρώντας για άλλη μία φορά την παραβίαση των ελληνικών συνόρων.

Ποιοι είναι στον Έβρο

Οι ελληνικές αρχές αναφέρουν ότι αυτά τα 500 άτομα που οργανώνουν τις επιθέσεις με ρίψεις χημικών κ.ά. είναι ο «σκληρός πυρήνας» και ότι πρόκειται για άτομα «απολύτως καθοδηγούμενα και εκπαιδευμένα από το καθεστώς Ερντογάν». Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ανάμεσά τους «υπάρχουν άνδρες της Αλ Νούσρα που πολέμησαν στην Συρία, συνεργαζόμενοι με τον τουρκικό στρατό» εναντίον της κυβέρνησης Άσαντ.

Στη «δεύτερη γραμμή», αναφέρει κυβερνητικός αξιωματούχος, «είναι κάπου 2.000 άτομα ακόμα, όλοι άντρες, οι οποίοι κινούνται και αυτοί σε συνεργασία με τις τουρκικές αρχές».

Οι υπόλοιποι (αρκετές χιλιάδες στα μετόπισθεν) είναι κυρίως μετανάστες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, το Ιράν, το Ιράκ και άλλες περιοχές, καθώς και ελάχιστοι πρόσφυγες από τη Συρία. Η Τουρκία ισχυρίστηκε ότι όλοι αυτοί ξεπέρασαν τους εκατό χιλιάδες, ενώ η ελληνική πλευρά μιλάει για λίγο παραπάνω από δέκα χιλιάδες άτομα.

Οι περισσότεροι από τους μετανάστες ζούσαν για χρόνια στην Τουρκία, η οποία εκμεταλλευόταν τη φθηνή εργασία που της προσέφεραν και σύμφωνα με μελέτες που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα, η οικονομία της έχει κερδίσει πολλά από όλους αυτούς τα προηγούμενα χρόνια.

Όλοι τους μεταφέρθηκαν, εκόντες-άκοντες στις 28 Φεβρουαρίου, με τα πούλμαν που έβαλε η κυβέρνηση του Ερντογάν, λέγοντάς τους ότι άνοιξαν τα σύνορα και τους περιμένουν στην Ευρώπη, όπου θα λάμβαναν επιδόματα εκατοντάδων ευρώ.

Οι άνδρες της πρώτης και της δεύτερης γραμμής στον Έβρο, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν διαθέτουν προσφυγικό προφίλ. Όλοι τους μιλάνε κυρίως τουρκικά και κατά τη διάρκεια πολλών επιθέσεων τους έχουν καταγραφεί να δοξάζουν τον Αλλάχ, τον Ερντογάν και την Τουρκία. Στα βίντεο και στα ρεπορτάζ ακούγονται κάπου-κάπου και αραβικά, αλλά η γλώσσα που μιλάνε μεταξύ τους οι περισσότεροι είναι τα τουρκικά.

Όταν οι χιλιάδες μετανάστες (πλην εκείνων που συνεργάζονται με τις τουρκικές αρχές) είδαν ότι τα σύνορα ήταν κλειστά και δεν θα άνοιγαν, κατάλαβαν ότι είχαν πέσει θύματα εκμετάλλευσης και ότι χρησιμοποιήθηκαν σαν εργαλεία για το παιχνίδι του Ερντογάν. Άρχισαν τότε να ζητάνε να φύγουν, αλλά οι τουρκικές αρχές δεν τους το επέτρεπαν, ενώ τις τελευταίες μέρες που είχαν αρχίσει να εξεγείρονται, οι άνδρες της τουρκικής στρατοχωροφυλακής άσκησαν βία εναντίον τους.

Οι περισσότεροι από αυτούς, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς από πολλά ρεπορτάζ, μιλούν τουρκικά, γεγονός που καταδεικνύει ότι «δεν πρόκειται για πρόσφυγες, αλλά κυρίως για μετανάστες που ζούσαν και εργάζονταν στην Τουρκία για χρόνια», αναφέρει δικηγόρος-συνεργάτης ΜΚΟ που δραστηριοποιείται στο προσφυγικό.

Οι πρόσφυγες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, είναι άτομα τα οποία διαφεύγουν από ένοπλες συρράξεις ή διώξεις, που αναγκάζονται να διασχίσουν εθνικά σύνορα για να αναζητήσουν ασφάλεια σε κάποια γειτονική χώρα και είναι πολύ επικίνδυνο για αυτούς να επιστρέψουν στη χώρα από την οποία έφυγαν, καθώς και η άρνηση ασύλου θα έχει πιθανότατα θανάσιμες συνέπειες για αυτούς.

«Εδώ έχουμε ανθρώπους που ζούσαν και εργάζονταν στην Τουρκία, γι’ αυτό και μιλάνε τουρκικά. Επίσης ακούσαμε πολλούς από αυτούς στα σύνορα να φωνάζουν “ζήτω ο Ερντογάν” και “ζήτω η Τουρκία”, γεγονός που καταδεικνύει ότι δεν διώκονται, ούτε απειλείται η ζωή τους στη Τουρκία, τη χώρα από την οποία θέλουν να φύγουν».

Οι άνδρες της πρώτης και της δεύτερης γραμμής στον Έβρο, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, δεν διαθέτουν προσφυγικό προφίλ. Όλοι τους μιλάνε κυρίως τουρκικά και κατά τη διάρκεια πολλών επιθέσεων τους έχουν καταγραφεί να δοξάζουν τον Αλλάχ, τον Ερντογάν και την Τουρκία. Στα βίντεο και στα ρεπορτάζ ακούγονται κάπου-κάπου και αραβικά, αλλά η γλώσσα που μιλάνε μεταξύ τους οι περισσότεροι είναι τα τουρκικά.

Ακόμα και ο Σομάρ Αλ Χουσείν, που εμφανίστηκε ως πρόσφυγας στο δημοσίευμα των New York Times, με τίτλο “We Are Like Animals”: Inside Greece’s Secret Site for Migrants, αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων πως ζούσε για χρόνια στην Τουρκία, όπου είχε σπουδάσει, εργαζόταν (είχε δική του επιχείρηση) και διέθετε και τουρκική υπηκοότητα, για την οποία είχε γράψει στον λογαριασμό του στο Facebook ότι του είχε δοθεί ως δώρο. Ένα σπάνιο ωστόσο δώρο, καθώς το καθεστώς Ερντογάν δεν χαρίζει απλόχερα την τουρκική υπηκοότητα.

Ο Σομάρ Αλ Χουσείν, πάντως, δεν είχε κανέναν λόγο να περάσει στην Ελλάδα παραβιάζοντας τα σύνορα, εισπνέοντας χημικά και κόβοντας συρματοπλέγματα, αφού διέθετε τουρκικό διαβατήριο και μπορούσε να μπει νόμιμα. Ο συγκεκριμένος έχει πει πολλά αντιφατικά πράγματα και στους New York Times και στα live που έκανε στη διαδρομή προς τα σύνορα και μετέδιδε μέσω Facebook, όπου είχε δηλώσει ότι εκείνος δεν θα πέρναγε τα σύνορα, απλώς συνόδευε την πομπή και ενθάρρυνε τον κόσμο, καταγράφοντας το γεγονός της εξόδου των μεταναστών και προσφύγων στην Ε.Ε. – παρότι ήταν σε θέση να γνωρίζει ότι τα σύνορα ήταν κλειστά. Σε ερώτηση που του έκαναν συμπατριώτες του για πώς και τον διάλεξαν οι NY Times για να τους μιλήσει, είχε απαντήσει ότι αυτό έγινε επειδή δούλευε για κάποια ΜΜΕ.

Εκτός από τα άτομα ειδικού σκοπού, την τουρκική στρατοφυλακή –ένα σώμα πιστό στον Ερντογάν–, τους άνδρες της τουρκικής αστυνομίας, τον σκληρό πυρήνα της πρώτης και της δεύτερης γραμμής, καθώς και τους πραγματικούς μετανάστες και πρόσφυγες στα μετόπισθεν –που χρησιμοποιήθηκαν, παρά τη θέλησή τους, και χωρίς οι ίδιοι να χρησιμοποιούν βία, όπως εκείνοι που είναι μπροστά–, στον Έβρο υπάρχουν και στελέχη της ΜΙΤ, όπως έχουν καταγγείλει από την αρχή Τούρκοι αντικαθεστωτικοί δημοσιογράφοι και επιβεβαιώνουν οι ελληνικές αρχές, αποδίδοντάς τους τον ρόλο του διοργανωτή και καθοδηγητή της επιχείρησης.

ΠΗΓΗ: lifo.gr