Tα ρωσικά τανκ είναι εξαιρετικές κατασκευές αλλά όχι άφθαρτες και τα πληρώματά τους δεν είναι πάντα καλά εκπαιδευμένα, με αποτέλεσμα να τους προκαλούν μεγάλη ζημιά οι πύραυλοι TOW.

Οι συνεχόμενες  συγκρούσεις στην Μέση Ανατολή ισοδυναμούν με τρομερή ανθρώπινη καταστροφή και κλιμακούμενες ανθρώπινες συνέπειες. Ένα από τα αποτελέσματα αυτών των κρίσεων ήταν η εκτροπή της φήμης κύριων στρατιωτικών πλατφορμών οι οποίες θεωρούντο άτρωτες  στην λαϊκή φαντασία.

Τα ιρακινά άρματα Μ1 Abrams όχι απλά απέτυχαν να κυριαρχήσουν στην μάχη της Μοσούλης το 2014, αλλά συνελήφθησαν από τα εχθρικά στρατεύματα και στράφηκαν εναντίον των πραγματικών τους κατόχων. Στην Υεμένη, πολυάριθμοι Σαουδάραβες με άρματα Μ1 χτυπήθηκαν από αντάρτες Χούτι. Η Τουρκία η οποία έχασε στην μάχη αρκετά άρματα Μ60 οδηγήθηκε σε αναβάθμισή τους σε Μ60Τ Sabra με σκοπό να αντιμετωπίσει τους Κούρδους μαχητές. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως οι μαχητές του Ισλαμικού Κράτους εξοπλίσθηκαν μέσω Τουρκίας με Γερμανικά άρματα Leopard 2A4, εκ των οποίων 8 από αυτά καταστράφηκαν μέσα σε λίγες μέρες.

Γεγονός είναι πως οι πλατφόρμες αυτές θα μπορούσαν να επωφεληθούν από περαιτέρω αμυντικές αναβαθμίσεις, τα συμπεράσματα όμως που θέλουμε να καταλήξουμε είναι πως η εκπαίδευση του πληρώματος είναι πιο σημαντική από τις αναβαθμίσεις αυτές. Το σωστό ηθικό και οι ορθές τακτικές μάχης έχουν μεγαλύτερη σημασία στις μάχες τεθωρακισμένων. Εξάλλου και οι πιο βαριά θωρακισμένες  πλατφόρμες μάχης δεν προστατεύονται αρκετά από τις βολές στα πλάγια. Οι επαναστάτες με χρόνια εμπειρίας στο πεδίο της μάχης έχουν μάθει να αναπτύσσουν κύριες στρατηγικές καταστροφής τεθωρακισμένων πλατφορμών μάχης, κυρίως μέσω χρήσης πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς.

Μία εξαίρεση στην γενική αμαύρωση της φήμης των ρωσικών τεθωρακισμένων ήταν το άρμα  Τ-90Α, 550 τα οποία αποτελούν τις κύριες τεθωρακισμένες πλατφόρμες μάχης της Ρωσίας. Το Τ-90 σχεδιάστηκε την δεκαετία του 1990 ως ένα εκσυγχρονισμένο μοντέλο του άρματος Τ-72, με Turret υψηλότερης ποιότητας, το οποίο λειτουργικά απέτυχε. Διατηρώντας σχετικά χαμηλό προφίλ στο πεδίο της μάχης με πλήρωμα τριών ατόμων (με κανόνι αυτόματης φόρτωσης  Α64Μ) το Τ-90Α ζυγίζει 50 τόνους και είναι σημαντικά ελαφρύτερο από το εβδομήντα τόνων άρμα M1A2 και από το Leopard 2.

Όταν η Μόσχα παρενέβη στην Συρία το 2015 μετά από αίτημα του Συριακού καθεστώτος του Μπασάρ Αλ Ασάντ, μετέφερε επίσης τριάντα άρματα Τ-90Α στην Συριακό Στρατό.Επίσης αναβάθμισε τα άρματα  Τ-62Μ και Τ-72S. Ο Συριακός Στρατός θα μπορούσε να αξιοποιήσει αυτά τα τεθωρακισμένα καθώς είχε χάσει περίπου 2.000 άρματα τα προηγούμενα χρόνια-ειδικά μετά τον εξοπλισμό των Ισλαμιστών ανταρτών με αμερικανικούς πυραύλους TOW-2A το 2014. Τα άρματα Τ-90 δόθηκαν στην Ταξιαρχία Χοκς και την Δύναμη Τίγρης, η οποία αποτελεί μονάδα ειδικών επιχειρήσεων.

Τον Φεβρουάριο του 2016, Σύριοι επαναστάτες βιντεοσκόπησαν ένα βίντεο ενός πυραύλου TOW ο οποίος έβαλε εναντίον ενός Τ-90 στο βορειοανατολικό Χαλέπι. Μετά από μία τεράστια λάμψη ο πύραυλος εκρήγνυται. Ωστόσο καθώς φεύγει ο καπνός από την περιοχή, γίνεται αντιληπτό πως η πανοπλία Kontakt-5 του τεθωρακισμένου είχε απορροφήσει την ζημιά του πυραύλου ελαχιστοποιώντας τις ζημιές. Αν και το Τ-90 θεωρείται αργό και υπερφορτωμένο από τους δυτικούς, διαθέτει μεγάλο αριθμό αμυντικών συστημάτων, καθώς και συστοιχίες αντιαρματικών πυραύλων τους οποίους δεν διαθέτουν τα άρματα Leopard 2 και Μ1 Abrams. Οι αντιαρματικοί πύραυλοι έχουν καταστρέψει πολύ περισσότερα τεθωρακισμένα τις τελευταίες δεκαετίες απ’ότι τα βασικά όπλα των τεθωρακισμένων. 

Αν κοιτάξετε τα άρματα Τ-90 μπορείτε να παρατηρήσετε τα ανατριχιαστικά ”μάτια” στον πυργίσκο του. Αυτά τα ”μάτια” είναι  υπέρυθροι ανιχνευτές σχεδιασμένοι να μπλοκάρουν συστήματα στόχευσης με λέιζερ και να φωσφορίζουν με αυτό το τρομακτικό κόκκινο χρώμα όταν ενεργοποιούνται. Τα ”μάτια” αποτελούν ένα μέρος του συστήματος προστασίας Shtora-1 το οποίο μπορεί να εκτοξεύσει καπνοβομβίδες οι οποίες απελευθερώνουν ένα σύννεφο με αερολύματος με υπέρυθρες ικανότητες. Η Shtora είναι ενσωματωμένη με έναν δέκτη προειδοποίησης λέιζερ 360 μοιρών, ο οποίος ενεργοποιείται αυτόματα εφόσον το τεθωρακισμένο γίνει αντιληπτό από εχθρικά συστήματα λέιζερ-δείχοντας ακόμα και την τοποθεσία του όπλου από το οποίο γίνεται η επίθεση. Η δεύτερη γραμμή άμυνας του Τ-90 αποτελείται από πλάκες εκρηκτικής πανοπλίας Kontakt-5, η οποία σχεδιάστηκε για να προκαλεί έκρηξη στους πυραύλους πριν από την σύγκρουση. 

Αποδείχθηκε πως η πανοπλία του Τ-90 και το σύστημα προστασίας Shtora αποτελούν ασφαλές αντίμετρο ασφαλείας;

Με μία λέξη ”όχι”. O Jakub Janovsky έχει αφιερώσει την καριέρα του στην καταγραφή μαχών μεταξύ τεθωρακισμένων. Από την αρχή του Συριακού Πολέμου έχει κυκλοφορήσει 143 gigayte πολεμικού υλικού από τις συγκρούσεις και τις διαμάχες που διεξήχθησαν από τις διάφορες αντάρτικες ομάδες.

Σύμφωνα με το Jakub από τα τριάντα Τ-90Α που μεταφέρθηκαν στον αραβικό στρατό της Συρίας, μόνο πέντε ή έξι  εκδιώχθηκαν από τους πυραύλους TOW-2A. Άλλα τέσσερα έχουν χτυπηθεί αλλά η κατάστασή τους δεν έχει επιβεβαιωθεί. Φυσικά ενδέχεται να υπάρχουν και απώλειες που δεν κατεγράφησαν και αρκετά κατεστραμμένα άρματα που δεν τα έχουμε αντικρίσει οπτικά. 

Επιπλέον οι αντάρτες του HTS συνέλαβαν δύο Τ-90 και τα χρησιμοποίησαν, ενώ ένα ακόμα άρμα συνελήφθη από το Ισλαμικό Κράτος τον Νοέμβριο του 2017. Τον Ιούνιο του 2016, οι επαναστάτες Sham Front χτύπησαν ένα Τ-90 με πύραυλο TOW-2. Το βίντεο που κατέγραψε ένα drone δείχνει τους καπνούς της οροφής και αποκαλύπτει το κατεστραμμένο σύστημα Shtora. Ένα άλλο βίντεο στις 14 Ιουνίου δείχνει μία μάχη στο Χαλέπι, όπου ένα Τ-90 διάγει απότομες στροφές για να κρυφτεί πίσω από ένα κτίριο-πιθανός γνώριζε την έλευση πυραύλου TOW. Ωστόσο, το Τ-90 χτυπήθηκε στην πλευρική ή την πίσω πανοπλία του. Το τανκ εκρήγνυται, διασκορπίζοντας συντρίμμια στο έδαφος, αλλά συνέχισε να κινείται προς το κτίριο για να καλυφθεί.

Ένα ακόμα Τ-90 χτυπήθηκε στο Khanassar της Συρίας είτε από τον ρωσικής κατασκευής πύραυλο Konkurs,είτε από τον ισχυρότερό του ΑΤ-14 Kornet ο οποίος κατευθύνεται με λέιζερ. Το πλήρωμα εγκατέλειψε το όχημα καθώς η πυρκαγιά από το πυροβόλο μετέβη και στο υπόλοιπο όχημα. Η τοποθέτηση των πυρομαχικών στην μέση του άρματος όπου δίπλα στο πλήρωμα και όχι σε ξεχωριστό χώρο (όπως στο Μ1) αποτελεί εδώ και καιρό ένα σφάλμα σχεδιασμού των ρωσικών τεθωρακισμένων. Οι αντάρτες εν των μεταξύ κρατούσαν δύο άρματα Τ-90 σε ένα εργοστάσιο τούβλων στην Συρία στην επαρχία Ιντλίμπ. Τον Απρίλιο του 2017 ένα Τ-90 εξαπολύθηκε από το Ισλαμικό Κράτος για να βοηθήσει στην ανακατάληψη της Πόλης Maarden, σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ. Αργότερα, ένα Τ-90 ανακτήθηκε από την κυβέρνηση και ένα άλλο εξολοθρεύτηκε-σύμφωνα με πληροφορίες από ένα τανκ Τ-72 των συριακών δυνάμεων. Τον Οκτώβριο το Ισλαμικό Κράτος κατέλαβε την 4η Τεθωρακισμένη Μεραρχία Τ-90Α κοντά στο al-Mayadeen στην ανατολική Συρία, όταν η ταξιαρχία εγκλωβίστηκε σε αμμοθύελλα. Στην συνέχεια το Ισλαμικό Κράτος έπεσε πάνω σε ενέδρα της συριακής Δύναμης Τίγρης, αλλά κατάφερε να καταστρέψει ένα άρμα Τ-90 σκοτώνοντας όλο του το πλήρωμα. 

Αυτό δεν σημαίνει πως τα αμυντικά συστήματα δεν λειτούργησαν ποτέ. Σε ένα αξιοσημείωτο περιστατικό στις 28 Ιουλίου 2016, ένα τανκ Τ-90 κοντά στο Χαλέπι χτυπήθηκε από πύραυλο TOW, αλλά μετά το πέρασμα των καπνών εμφανίσθη αλώβητο χάρις στην πανοπλία του. Καθώς το όχημα κινείτο ένα δεύτερος πύραυλος TOW χτύπησε το άρμα-από τον οποίο επιβίωσε παρά τις συνεχιζόμενες ζημιές.

Ο Janovsky ανέφερε πως τα Τ-90 είναι ”σχετικά επιτυχημένα” παρά τις απώλειες λόγω ”υπερεμπιστοσύνης και κακού συντονισμού μεταξύ πεζικού και τεθωρακισμένων”. Επίσης ανέφερε ότι το πιο χρήσιμο χαρακτηριστικό του Τ-90 έχει αποδειχθεί πως είναι ο κορυφαίος υπολογιστής οπτικής και πυρόσβεσης σε σύγκριση με προηγούμενες τεθωρακισμένες κατασκευές. ”Η δεκαετία του 90 μας έδωσε την δυνατότητα να βάλουμε εναντίον ανταρτών από μεγάλες αποστάσεις την νύχτα”.

Φυσικά ένας μικρός αριθμός Τ-90 δεν μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στον Συριακό Πόλεμο που μαίνεται εδώ και χρόνια. Ωστόσο ο Janovsky εξακολουθεί να πιστεύει πως μπορούμε να πάρουμε αρκετά μαθήματα από την λειτουργία του άρματος. ”Το καθεστώς Άσαντ είναι τυχερό αφού οι ισλαμιστές ποτέ δεν απέκτησαν σύγχρονο πύραυλο ATGM ο οποίος θα αδρανοποιούσε άρματα Τ-90”. 

Μετάφραση Χωριανόπουλου Άγγελου

πηγή: www.americaninterest.com